Interpretacja indywidualna z dnia 8 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4014.320.2023.1.AD

Skoro zarówno Wnioskodawczyni jak i jej partner nie byli wcześniej właścicielami żadnych nieruchomości mieszkaniowych lub ww. spółdzielczego prawa własnościowego (w tym udziałów w nich) – to w takiej sytuacji przy zawieraniu umowy sprzedaży lokalu mieszkalnego miało zastosowanie zwolnienie z PCC określone w art. 9 pkt 17 ustawy.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 września 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 11 września 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych m.in. w zakresie skutków podatkowych powstałych dla Pani w związku z zawarciem umowy sprzedaży lokalu mieszkalnego. Uzupełniła go Pani samoistnie 12 września 2023 r. (data wpływu 12 września 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

(…) 2023 r. zakupiła Pani nieruchomość z rynku wtórnego w części ½ w (…) wraz z (…), który również nabył udział w wysokości ½. Dotychczas nie byli Państwo właścicielami żadnych nieruchomości i jest to Państwa pierwszy zakup. Pozostają Państwo w związku partnerskim. Zakup został dokonany na podstawie sporządzonej umowy sprzedaży i aktu notarialnego Repertorium (…). Na podstawie zmienionych przepisów prawnych z 31 sierpnia 2023 r. ani notariusz, ani właściwy Urząd Skarbowy nie potrafili określić czy zwolnienie z podatku od czynności cywilnoprawnych Państwa obowiązuje. W związku z powyższym podatek nie został zapłacony, jednak chcieliby Państwo działać zgodnie z literą prawa, dlatego chcieliby Państwo uzyskać informację, czy zwolnienie Państwa obowiązuje. Nie chcieliby Państwo płacić naliczonych odsetek karnych z tytułu niezapłaconego podatku. Zakupiona przez Państwo nieruchomość posiada założoną księgę wieczystą o numerze (…).

Pytania

Czy podatek został słusznie niezapłacony? Czy każdemu z Państwa przysługuje zwolnienie z podatku? Czy będąc nabywcą pierwszej nieruchomości z rynku wtórnego w części ½ przysługuje Pani zwolnienie z podatku?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem – rozpatrując zmienione przepisy z 31 sierpnia 2023 r. – słusznie podatek nie został zapłacony, ponieważ nie zostało określone szczegółowo, co kryje się pod „kupującym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne”. Wobec braku zajęcia stanowiska przez notariusza i Urząd Skarbowy pozostali Państwo bezradni, co do powzięcia odpowiedniej decyzji, w kwestii zapłacenia/niezapłacenia podatku od czynności cywilnoprawnych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 170 ze zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ww. ustawy:

Podatkowi podlegają: umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

Na podstawie art. 4 pkt 1 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 5, ciąży przy umowie sprzedaży – na kupującym.

W oparciu o art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Podstawę opodatkowania stanowi przy umowie sprzedaży – wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego.

Wartość rynkową określa się na zasadach wskazanych w art. 6 ust. 2 ww. ustawy, w myśl którego:

Wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Stawki podatku wynoszą od umowy sprzedaży:

a) nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym − 2%,

b) innych praw majątkowych − 1%.

Umowa sprzedaży rzeczy i praw majątkowych podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, a obowiązek uiszczenia podatku ciąży na kupującym. W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W myśl art. 9 pkt 17 ww. ustawy:

Zwalnia się od podatku sprzedaż, której przedmiotem jest prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, jeżeli kupującym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne, którym w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z tych praw ani udział w tych prawach, chyba że udział ten nie przekracza lub nie przekraczał 50% i został nabyty w drodze dziedziczenia.

Zatem zgodnie z powołanym powyżej przepisem, zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych będzie sprzedaż, której przedmiotem jest:

- prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość,

- prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego,

- spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego,

jeżeli kupującym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne, którym w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z tych praw ani udział w tych prawach. W przypadku, w którym kupującemu przysługuje lub przysługiwał udział w opisywanych prawach nabyty tytułem dziedziczenia − by mogło być zastosowane zwolnienie − wielkość przysługującego mu udziału nie może przekroczyć 50%.

Stosownie do treści art. 10 ust. 2 i 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Notariusze są płatnikami podatku od czynności cywilnoprawnych dokonywanych w formie aktu notarialnego.

Płatnicy obowiązani są uzależnić dokonanie czynności cywilnoprawnej od uprzedniego zapłacenia podatku.

Jeżeli umowa sprzedaży zostaje sporządzona w formie aktu notarialnego, na notariuszu ciążą obowiązki płatnika podatku od czynności cywilnoprawnych. Notariusz jako płatnik na podstawie odrębnych przepisów jest obowiązany do obliczenia, pobrania i wpłacenia właściwemu organowi podatku. Co więcej, notariusz jako płatnik obowiązany jest uzależnić dokonanie czynności cywilnoprawnej od uprzedniego zapłacenia podatku. Oznacza to więc, że powinien posiadać wiedzę na temat stanu faktycznego, która pozwoli prawidłowo określić zobowiązanie podatkowe.

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, że (…) 2023 r. zakupiła Pani wraz z partnerem nieruchomość (lokal stanowiący odrębną nieruchomość) z rynku wtórnego, po ½ udziału. Dotychczas nie byli Państwo właścicielami żadnych nieruchomości i jest to Państwa pierwszy zakup. Zakup został dokonany na podstawie sporządzonej w formie aktu notarialnego umowy sprzedaży.

Zwolnieniem od podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych objęta jest umowa sprzedaży, której przedmiotem jest m.in. prawo własności do lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość. W przypadku, gdy nieruchomość nabywana jest na współwłasność, to każdy z kupujących (małżonkowie, rodzice z dzieckiem, rodzeństwo, osoby obce) musi spełniać warunek nieposiadania wcześniej nieruchomości mieszkaniowych czy też spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego/budynku mieszkalnego lub udziału w niej lub w ww. prawach, chyba że udział ten nie przekracza lub nie przekraczał 50% i został nabyty w drodze dziedziczenia.

Skoro zarówno Pani, jak i Pani partner nie byli wcześniej właścicielami żadnych nieruchomości mieszkaniowych lub ww. spółdzielczego prawa własnościowego (w tym udziałów w takich nieruchomościach lub prawie) – to w takiej sytuacji przy zawieraniu umowy sprzedaży lokalu mieszkalnego miało zastosowanie zwolnienie z podatku od czynności cywilnoprawnych określone w art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym, na Pani jako kupującym – nabywcy ½ udziału w ww. nieruchomości nie ciążył obowiązek zapłaty podatku z tego tytułu. Przedmiotem umowy sprzedaży jest bowiem cały lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość. W ramach umowy sprzedaży został on nabyty na współwłasność, przez Panią i Pani partnera.

Przy czym podkreślić należy, że gdyby wystąpiło zobowiązanie podatkowe, płatnikiem podatku, odpowiedzialnym za jego pobór – w sytuacji, gdy czynność cywilnoprawna dokonywana w formie aktu notarialnego – jest notariusz, który od jego zapłacenia winien uzależnić sporządzenie aktu notarialnego.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pani wniosek dotyczy również skutków podatkowych powstałych dla Pani partnera w związku z zawarciem umowy sprzedaży lokalu mieszkalnego. W zakresie tym zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja jest zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia i zastosuje się Pani do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.