Interpretacja indywidualna z dnia 28 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.694.2023.2.IO

Brak prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur dotyczących zakupów towarów i usług dokonywanych w związku z realizacją projektu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 września 2023 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur dotyczących zakupów towarów i usług dokonywanych w związku z realizacją projektu pn. (…).

Uzupełnili go Państwo pismem z 25 września 2023 r. (data wpływu do Organu 13 października 2023 r.) oraz pismem z 27 listopada 2023 r. (data wpływu do Organu 27 listopada 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (…) działa w oparciu o ustawę z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2023r., poz. 40 z późn. zm.). Gmina (…) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: podatku VAT). Gmina wykonuje głównie zadania nałożone na nią odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których została powołana. Większość tych zadań jest realizowana przez Gminę w ramach reżimu publicznoprawnego. Niemniej jednak wybrane czynności Gmina wykonuje na podstawie zawieranych umów cywilnoprawnych i traktuje je jako podlegające regulacjom ustawy o VAT.

Centralizacja rozliczeń podatku od towarów i usług w Gminie (…) i jej jednostkach organizacyjnych nastąpiła z dniem 1 stycznia 2017 r.

Gmina (…) realizuje projekt pn. (…) w ramach (…).

Przedmiotem projektu jest wykonanie prac remontowych w 20 lokalach mieszkalnych w (…) w celu udzielenia wsparcia uchodźcom z Ukrainy, którzy uciekli przed konfliktem zbrojnym, poprzez zwiększenie dostępnych dla nich mieszkań. Zgodnie z założeniami przygotowane mieszkania będą przeznaczone dla obywateli Ukrainy, a w przypadku zakończenia pełnienia tej funkcji będą wykorzystywane jako mieszkania socjalne. Udostępnienie mieszkań uchodźcom z Ukrainy odbywać się będzie na podstawie umowy najmu. Użytkujący przedmiotowe lokale będą ponosić koszty związane z opłatą czynszową oraz za zużyciem mediów, np. woda, prąd, gaz, ścieki.

W ramach projektu Gmina (…) ogłosiła pięć przetargów na wyremontowanie (…) lokali mieszkalnych. W wyniku rozstrzygnięcia przetargu na wykonanie remontów lokali mieszkalnych dla obywateli Ukrainy wyłoniono 5 wykonawców i zawarto umowy na wykonanie przedmiotowego zadania finansowanego w ramach pozyskanych środków z (…).

Przedmiotowe lokale są, i po zrealizowaniu zadania nadal pozostaną w mieszkaniowym zasobie Gminy, które zarządzane będą przez Miejski Zarząd Budynków Mieszkalnych - (…).

Wskazane lokale mieszkalne będą wynajmowane wyłącznie na cele mieszkaniowe. Wobec powyższego wynajmowane lokale mieszkalne będą zaspokajały potrzeby mieszkaniowe wyłącznie najemców tych lokali. Gmina (…) będzie wynajmować przedmiotowe lokale mieszkalne we własnym imieniu i na własny rachunek.

Miejski Zarząd Budynków Mieszkalnych - (…) zarządza i gospodaruje mieszkaniowym zasobem gminy, na zasadach określonych w Zarządzeniu Nr. (…) z dnia (…) w sprawie powierzenia Miejskiemu Zarządowi Budynków Mieszkalnych - (…) zadania własnego związanego z zarządzaniem i administrowaniem gminnym zasobem nieruchomości. W tym zakresie Spółka działa w imieniu i na rzecz Gminy (…). Spółka będzie również zarządzać przedmiotowymi lokalami na podstawie ww. przepisów.

W dalszej perspektywie, po ustaniu funkcji pomocy uchodźcom z Ukrainy wyremontowane lokale zostaną wykorzystane jako mieszkania socjalne, pozostające w dyspozycji Gminy. Wyremontowane lokale mieszkalne będą służyły zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych mieszkańców Gminy co stanowi realizację zadania własnego Gminy. Gmina nie wykorzysta powstałych w ramach Projektu wyremontowanych lokali do realizacji czynności podlegających opodatkowaniu VAT, bowiem w ramach swoich zadań własnych będzie świadczyła usługi zwolnione z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT.

W uzupełnieniu wskazali Państwo, że:

Ad I., Ad II.:

Wniosek z dnia 13.10.2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dla w/w projektu jest uzupełnieniem wniosku z dnia 26.09.2023 r. w związku z brakiem podpisu osoby upoważnionej do reprezentowania Gminy (…)  tj. Burmistrza - Pana (…) na załączniku, który został wysłany do Państwa Organu poprzez system teleinformatyczny e-PUAP w dniu 26.09.2023 r. Przedmiotowe wnioski dotyczą tego samego tematu.

Ad. III.1

Wyremontowane lokale mieszkalne w ramach projektu pn. (…) wykorzystywane będą do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Przedmiotem projektu jest remont lokali mieszkalnych, stanowiących zasób mieszkaniowy gminy (…). W związku z czym stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT, zwalania się od podatku usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawienia nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe lub na rzecz społecznych agencji najmu, o których mowa w art. 22a ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1995r. o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa (Dz. U. z 2021 poz. 2224 oraz z 2022 poz. 1561).

Ad. III.2

Towary i usługi nabyte w ramach realizowanego projektu będą wykorzystywane wyłącznie do czynności zwolnionych z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W/w lokale będą udostępnione odpłatnie na cele mieszkaniowe tylko osobom fizycznym. Udostępnione obywatelom Ukrainy, a w dalszej kolejności na najem socjalny dla mieszkańców Gminy (…), lokale będą miały charakter mieszkalny. W wyremontowanych lokalach nie będzie prowadzona działalność gospodarcza. Beneficencji świadczenia będą wykorzystywać lokale na cele mieszkaniowe.

Przedmiotem projektu jest remont i adaptacja lokali mieszkalnych, które stanowiły będą zasoby mieszkaniowe gminy(…). Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczeń usług o takim charakterze zostały określone w m.in. art. 43 ustawy o VAT. Zgodnie z treścią art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawienia nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe.

Pytanie

1.Czy Gminie (…) w związku z realizacją projektu pn. (…) będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur dotyczących zakupów towarów i usług dokonywanych w związku z realizacją ww. projektu?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, Gminie (…) nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur zakupu w związku z realizacją projektu pn. (…). Towary i usługi nabywane w związku z realizacją projektu nie będą związane z wykonywaniem przez Gminę czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17i 19 oraz art. 124.

Jak wynika z powołanego wyżej art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikom podatku od towarów i usług, w sytuacji gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczenia podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą. W myśl tego przepisu:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy:

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług, wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik, w rozumieniu art. 15 ustawy ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady, status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1 ze zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Oznacza to, że organ władzy publicznej będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) – tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy:

Na mocy art. 7 ust. 1 cyt. ustawy:

Z kolei zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 103 ze zm.):

Stosownie do art. 2 ust. 1 ww. ustawy:

W myśl art. 12 ust. 4 cyt. ustawy:

Według art. 12 ust. 5 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa:

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT i realizują Państwo projekt pn. (…). Przedmiotem projektu jest wykonanie prac remontowych w (…) lokalach mieszkalnych w (…)w celu udzielenia wsparcia uchodźcom z Ukrainy, którzy uciekli przed konfliktem zbrojnym, poprzez zwiększenie dostępnych dla nich mieszkań. Zgodnie z założeniami przygotowane mieszkania będą przeznaczone dla obywateli Ukrainy, a w przypadku zakończenia pełnienia tej funkcji będą wykorzystywane jako mieszkania socjalne. Wyremontowane lokale mieszkalne w ramach ww. projektu wykorzystywane będą do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. W dalszej perspektywie, po ustaniu funkcji pomocy uchodźcom z Ukrainy wyremontowane lokale zostaną wykorzystane jako mieszkania socjalne, pozostające w dyspozycji Gminy. Wyremontowane lokale mieszkalne będą służyły zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych mieszkańców Gminy co stanowi realizację zadania własnego Gminy. Gmina nie wykorzysta powstałych w ramach Projektu wyremontowanych lokali do realizacji czynności podlegających opodatkowaniu VAT, bowiem w ramach swoich zadań własnych będzie świadczyła usługi zwolnione z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT. Towary i usługi nabyte w ramach realizowanego projektu będą wykorzystywane wyłącznie do czynności zwolnionych z opodatkowania podatkiem od towarów i usług. W wyremontowanych lokalach nie będzie prowadzona działalność gospodarcza.

W przedmiotowej sprawie Państwa wątpliwości dotyczą kwestii prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur dotyczących zakupów towarów i usług dokonywanych w związku z realizacją projektu pn. (…).

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia nie zostaną spełnione, gdyż towary i usługi nabyte przez Państwa dla realizacji projektu nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych, jak bowiem Państwo wskazali, wyremontowane lokale mieszkalne będą w pierwszej kolejności wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT (udostępnienie obywatelom Ukrainy), a następnie do czynności zwolnionych z opodatkowania VAT (najem socjalny na rzecz mieszkańców).

W konsekwencji powyższego, nie przysługuje/nie będzie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących wydatki poniesione w związku z realizacją ww. projektu.

Ponadto wyjaśnić należy, że wydatki dotyczące poniesionych kosztów mediów nie wpływają na odliczenie podatku VAT z tytułu innych zakupów, tj. w tym przypadku zakupów inwestycyjnych związanych z realizacją projektu. W zaistniałych okolicznościach nie dojdzie bowiem do sytuacji, w której będzie miało miejsce przeniesienie na najemców kosztów inwestycji. Samo przenoszenie kosztów zużytych mediów należy traktować w tym przypadku jako odrębne świadczenie, które nie ma wpływu na prawo do odliczenia przez Gminę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu.

Tym samym Państwa stanowisko, w myśl którego nie będzie Państwu przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur zakupu w związku z realizacją projektu pn. (…) jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej,

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej,

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.