Opinia rzecznika generalnego N. Emiliou przedstawiona w dniu 10 marca 2022 r. Komisja Europejska przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej., sygn. C-207/21 P

1.

Zasady dotyczące głosowania przy podejmowaniu decyzji w Radzie Unii Europejskiej są tradycyjnie uważane za prawdziwą łamigłówkę przez wszystkich z wyjątkiem (stosunkowo nielicznych) wtajemniczonych. W istocie, ze względu na liczne z trudem wywalczone i starannie wypracowane kompromisy zasad tych nie cechuje niestety cnota prostoty.

2.

W ciągu ostatnich 70 lat zasady dotyczące głosowania w Radzie ulegały licznym zmianom, wynikającym zarówno z wyraźnych zmian traktatów, jak i z innych rodzajów formalnie lub nieformalnie uzgodnionych reguł lub praktyk (2). W szczególności przepisy dotyczące głosowania w Radzie zostały po raz kolejny zmienione i w pewnym stopniu uproszczone wraz z traktatem z Lizbony (3).

3.

Mówiąc prościej, w zależności od omawianej kwestii Rada podejmuje decyzje zwykłą większością głosów, większością kwalifikowaną lub jednomyślnie (4). Większość kwalifikowana – która jest najczęściej stosowaną i najbardziej znaczącą metodą głosowania w Radzie – jest obecnie definiowana, z zastrzeżeniem wyjątków, jako podwójna większość. Zgodnie z art. 16 ust. 4 TUE większość kwalifikowana jest w większości przypadków (5) osiągnięta, gdy „co najmniej 55% członków Rady, jednak nie mniej niż piętnastu z nich, reprezentujących państwa członkowskie, których łączna liczba ludności stanowi co najmniej 65% ludności Unii”, głosuje za przyjęciem danego aktu.

4.

Ten system podwójnej większości nie zaczął jednak obowiązywać wraz z wejściem w życie traktatu z Lizbony, lecz dopiero od dnia 1 listopada 2014 r. Ponadto zgodnie z Protokołem (nr 36) w sprawie postanowień przejściowych () w okresie przejściowym – trwającym od dnia 1 listopada 2014 r. do dnia 31 marca 2017 r. – każdy członek Rady mógł zażądać, by głosowanie nad aktem odbyło się zgodnie z zasadami określonymi w art. 3 tego protokołu, odpowiadającymi w istocie zasadom większości kwalifikowanej obowiązującym na mocy traktatu z Nicei.