Opinia rzecznik generalnej J. Kokott przedstawiona w dniu 29 września 2022 r. AS „PrivatBank” i in. przeciwko Finanšu un kapitāla tirgus komisija., sygn. C-78/21

1.

System przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w Unii Europejskiej ustanawia określone wymogi dla systemów zarządzania ryzykiem w bankach. Obejmuje to między innymi obowiązek weryfikacji tożsamości klientów przed nawiązaniem stosunków gospodarczych lub przeprowadzeniem transakcji oraz uzyskania informacji o celu stosunków gospodarczych. Jeśli nie jest to możliwe, przedmiotowe transakcje i stosunki gospodarcze nie mogą zostać przeprowadzone lub nawiązane. Intensywność środków należytej staranności uzależniona jest od profilu ryzyka klienta, który zgodnie z motywem 22 dyrektywy (UE) 2015/849 (2) należy oceniać na podstawie całościowego podejścia opartego na analizie ryzyka.

2.

W niniejszej sprawie łotewski organ nadzoru odpowiedzialny za zwalczanie prania pieniędzy, Finanšu un kapitāla tirgus komisija (komisja ds. rynków finansowych i kapitałowych, Łotwa, zwana dalej „FKTK”), stwierdził w odniesieniu do określonego okresu uchybienia w systemie zarządzania ryzykiem instytucji kredytowej z siedzibą na Łotwie. Ta ostatnia wyraźnie nie była w stanie zastosować niezbędnych środków należytej staranności wobec swoich klientów. W związku z tym FKTK nałożyła na tę instytucję kredytową zobowiązanie nienawiązywania stosunków gospodarczych lub ich natychmiastowego zakończenia w przypadku stwierdzenia, że osoba, z którą nawiązano stosunki gospodarcze po przyjęciu decyzji FKTK, nie ma związku z Republiką Łotewską, a jej miesięczny wolumen wpływów na koncie przekracza określony próg. W związku z tym powstaje pytanie, czy, a jeśli tak, to w jakich okolicznościach i na jakich warunkach, taki środek jest zgodny ze swobodami podstawowymi.