Opinia rzecznika generalnego A.M. Collinsa przedstawiona w dniu 15 grudnia 2022 r. Postępowanie karne przeciwko YP i in., sygn. połączone C-615/20 i C-671/20

I. Wprowadzenie

II. Ramy prawne – prawo polskie

A. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej

B. Zmieniona ustawa o Sądzie Najwyższym

C. Prawo o ustroju sądów powszechnych w zmienionym brzmieniu

D. Ustawa o KRS

E. Kodeks postępowania karnego

III. Okoliczności postępowań głównych i pytania prejudycjalne

A. Sprawa C‑615/20

B. Sprawa C‑671/20

IV. W przedmiocie postępowania przed Trybunałem Sprawiedliwości

V. Ocena

A. Dopuszczalność

B. Co do istoty

1. Uwagi wstępne

2. W przedmiocie pytań pierwszego, drugiego i trzeciego w sprawie C‑615/20

3. W przedmiocie pytania drugiego w sprawie C‑671/20

4. W przedmiocie pytania czwartego w sprawie C‑615/20 i pytań pierwszego, trzeciego i czwartego w sprawie C‑671/20

VI. Wnioski

1.

Niniejsze wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczą zagadnień związanych ze zgodnością z prawem Unii pewnych aspektów niedawnej reformy polskiego systemu sądownictwa. Odnoszą się one do wydanego przez Izbę Dyscyplinarną Sądu Najwyższego (Polska) () zezwolenia na pociągnięcie sędziego do odpowiedzialności karnej i zawieszenia go w czynnościach służbowych, przez co ów sędzia został odsunięty od orzekania w niektórych sprawach karnych, które zostały mu przydzielone. Sąd odsyłający () zwraca się w tym kontekście do Trybunału Sprawiedliwości o dokonanie wykładni art. 2 i art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE, art. 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (), a także zasad pierwszeństwa prawa Unii, lojalnej współpracy () i pewności prawa. Gdyby Trybunał Sprawiedliwości podważył w świetle prawa Unii zgodność z prawem uprawnienia Izby Dyscyplinarnej do wydawania tych zezwoleń, sąd odsyłający zmierza do ustalenia, czy takie stwierdzenie w jakikolwiek sposób przekłada się na obsadę sądu, przed którym toczy się postępowanie karne.