Interpretacja indywidualna z dnia 12 października 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-2.4012.343.2023.2.RD

Ustalenie miejsca świadczenia i opodatkowania usług świadczonych na rzecz zagranicznych przewoźników lotniczych.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest:

• prawidłowe w zakresie ustalenia miejsca świadczenia i opodatkowania dla usług obsługi startu i lądowania, opłat za pasażera, parking i usług handlingowych, ustalenia miejsca świadczenia, opodatkowania i zastosowania stawki 0% dla usługi hotelowej, usługi transportu lądowego pasażerów oraz członków załóg,
• nieprawidłowe w zakresie ustalenia miejsca świadczenia, opodatkowania i zastosowania stawki 0% VAT dla usługi gastronomicznej i cateringowej.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 sierpnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 31 lipca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia miejsca świadczenia i opodatkowania usług świadczonych na rzecz zagranicznych przewoźników lotniczych. Uzupełnili go Państwo pismem z 15 września 2023 r. (data wpływu 18 września 2023 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie z 5 września 2023 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Spółka jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Siedziba działalności gospodarczej Spółki znajduje się na terytorium Polski.

Spółka prowadzi działalność gospodarczą obejmującą m.in. świadczenie usług na rzecz przewoźników powietrznych (...).

Ww. przewoźnicy powietrzni posiadają siedzibę działalności na terenie państw Unii Europejskiej, są czynnymi zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług na terenie Unii Europejskiej.

W ramach zawieranych z przewoźnikami umów Spółka wykonuje czynności w zakresie obsługi pasażerów i samolotów.

Przewoźnik zazwyczaj nabywa standardowo usługę związaną z opłatą za lądowanie/start (wyłączone z niej są loty o statusie np. humanitarnym lub szkoleniowym) oraz podstawową obsługę handlingową.

Każda dodatkowa usługa związana z konkretnym lotem zamawiana przez przewoźnika posiada jego akredytację. Dodatkowe usługi typu: nocleg, transport pasażerów, catering są zamawiane przez przewoźników w różny sposób: poprzez korespondencję email, poprzez system informatyczny konkretnego przewoźnika, bądź kapitan statku po wylądowaniu składa zapotrzebowanie na konkretne usługi. Spółka prowadzi dokumentację dotyczącą świadczonych usług.

W sytuacji opóźnień lub odwołania lotów Spółka zobowiązana jest w imieniu przewoźnika do zapewnienia opieki nad pasażerami. Polega to na wydawaniu pasażerom posiłków i napojów (usługi cateringowe lub gastronomiczne), zapewnieniu usług noclegowych i transporcie pasażerów z lotniska do hoteli.

Usługi zakwalifikowane są zgodnie z następującymi symbolami PKWiU:

• usługi gastronomiczne 56.1
• usługi cateringowe 56.2
• usługi noclegowe (hotelowe) 55.1
• transport lądowy pozostały w zakresie przewozów taksówką oraz wynajmu samochodu z kierowcą 49.31
• transport lądowy pasażerski pozostały 49.32.

Z uwagi na specyfikę prowadzonej przez przewoźników działalności, w związku z warunkami wynikającymi z konwencji międzynarodowych i unijnych rozporządzeń lotniczych oraz innych stosownych przepisów, przewoźnicy muszą zapewnić wybranym pracownikom (załogom lotów obsługiwanych przez Przewoźnika) oraz pasażerom lotów wykonywanych przez Przewoźnika określone świadczenia, często realizowane dopiero w przypadku wystąpienia pewnych szczególnych okoliczności.

Przykładowo, jeżeli dana załoga obsługuje lot do X. z lądowaniem w godzinach wieczornych, a następnie ta sama załoga obsługuje lot z X. w godzinach porannych, to Przewoźnik musi zapewnić, aby załoga ta była w pełni wypoczęta i zdolna do obsługi kolejnego lotu (stąd zapewniają zakwaterowanie, wyżywienie). Podobnie, jeśli loty obsługiwane przez Przewoźników nie mogą być uruchomione (ze względu np. na warunki atmosferyczne czy awarię samolotu) wtedy Klienci muszą zapewnić swoim pasażerom zakwaterowanie i wyżywienie do momentu wylotu lub transport do innego portu lotniczego, gdzie dalsza podróż będzie mogła być zrealizowana.

W związku z tym, Przewoźnicy nabywają od Spółki m.in. wymienione poniżej usługi (dalej: Usługi):

• usługi zakwaterowania oraz wyżywienia pasażerów w sytuacjach zakłóceń w ruchu lotniczym tj. usługi związane z obsługą tzw. „rejsów zakłóconych” (np. w przypadku awarii bądź trudnych warunków atmosferycznych itp.),
• usługi zakwaterowania (wraz ze śniadaniem) oraz
• usługi transportu z lotniska do hotelu i z hotelu na lotnisko wraz z bagażem członków załóg lotniczych, a także inne usługi dodatkowe świadczone na rzecz członków tych załóg.

Za wykonane usługi Spółka wystawia na rzecz przewoźnika faktury.

Na fakturze VAT dokumentującej usługi świadczone dla przewoźnika każda czynność jest wyodrębniona i ustalona dla niej podstawa opodatkowania oraz stawka VAT. Przewoźnik zazwyczaj nabywa standardowo usługę związaną z opłatą za lądowanie/start (wyłączone z niej są loty o statusie np. humanitarnym lub szkoleniowym) oraz podstawową obsługę handlingową. Dodatkowe usługi związane z obsługą konkretnego rejsu stanowią kolejne pozycje faktury, są to np.: transport, catering, nocleg. Wszystkie te dodatkowe usługi świadczone są na rzecz przewoźników lotniczych wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym.

W stosunku do ww. Przewoźników (nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju) Spółka jest w posiadaniu dokumentów potwierdzających, iż w państwie siedziby są uznani za wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym.

Z tytułu świadczenia opisanych powyżej usług Spółka wystawia faktury na rzecz podatników z następującymi stawkami VAT:

a) za usługę startu i lądowania, opłaty za pasażera, parking, usługi handlingowe - nie podlega opodatkowaniu w Polsce, zastosowanie tutaj ma mechanizm odwrotnego obciążenia.

Zgodnie z art. 28b ustawy o VAT miejscem świadczenia usług na rzecz podatników jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej. W sytuacji, gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, które znajduje się w innym miejscu niż siedziba podatnika, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. W związku z tym nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT usługi związane z obsługą startu, lądowania, parkowania, obsługą pasażerów świadczone na rzecz przewoźników lotniczych posiadających stałe miejsce prowadzenia działalności na terenie innego kraju Unii Europejskiej niż Polska.

b) usługi hotelowe - stawka VAT 8%

Zgodnie z art. 28e Ustawy o VAT miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców, pośredników w obrocie nieruchomościami, usług zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, użytkowania i używania nieruchomości oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego, jest miejsce położenia nieruchomości. W związku z tym, iż nocleg pasażerów oraz członków załóg lotniczych odbywa się na terenie Polski, miejscem świadczenia usługi zakwaterowania w hotelu jest Polska i usługa ta podlega opodatkowaniu podatkiem Vat 8%.

c) usługi transportu lądowego pasażerów oraz członków załóg - stawka VAT 8 %

Zgodnie z art. 28f Ustawy o VAT:

1.Miejscem świadczenia usług transportu pasażerów jest miejsce, gdzie odbywa się transport, z uwzględnieniem pokonanych odległości.

 1a. Miejscem świadczenia usług transportu towarów na rzecz podatnika:

1.posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej, stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, dla którego są świadczone te usługi, a w przypadku braku takiej siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, jeżeli transport ten jest wykonywany w całości poza terytorium Unii Europejskiej, jest terytorium znajdujące się poza terytorium Unii Europejskiej;

2.posiadającego na terytorium państwa trzeciego siedzibę działalności gospodarczej, stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, dla którego są świadczone te usługi, a w przypadku braku takiej siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej posiadającego na terytorium państwa trzeciego stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, jeżeli transport ten jest wykonywany w całości na terytorium kraju, jest terytorium kraju.

2.Miejscem świadczenia usług transportu towarów na rzecz podmiotów niebędących podatnikami jest miejsce, w którym odbywa się transport, z uwzględnieniem pokonanych odległości, z zastrzeżeniem ust. 3.

3.Miejscem świadczenia usług transportu towarów, którego rozpoczęcie i zakończenie ma miejsce odpowiednio na terytorium dwóch różnych państw członkowskich, na rzecz podmiotów niebędących podatnikami jest miejsce, gdzie transport towarów się rozpoczyna.

4.Miejsce rozpoczęcia transportu, o którym mowa w ust. 3, oznacza miejsce, w którym faktycznie rozpoczyna się transport towarów, niezależnie od pokonanych odległości do miejsca, gdzie znajdują się towary.

5.Miejsce zakończenia transportu, o którym mowa w ust. 3, oznacza miejsce, w którym faktycznie kończy się transport towarów.

W związku z tym, iż transport pasażerów oraz członków załóg lotniczych odbywa się na terenie Polski, miejscem świadczenia usługi transportu jest Polska i usługa ta podlega opodatkowaniu podatkiem Vat 8%.

d)usługi gastronomiczne i cateringowe - stawka VAT 8%

Zgodnie z art. 28i

1.Miejscem świadczenia usług restauracyjnych i cateringowych jest miejsce, w którym usługi są faktycznie wykonywane, z zastrzeżeniem ust. 2.

2.W przypadku gdy usługi restauracyjne i cateringowe są faktycznie wykonywane na pokładach statków, statków powietrznych lub pociągów podczas części transportu pasażerów wykonanej na terytorium Unii Europejskiej, miejscem świadczenia usług jest miejsce rozpoczęcia transportu pasażerów.

W związku z tym, iż usługi cateringowe i gastronomiczne są świadczone na pokładzie samolotu, miejscem rozpoczęcia transportu jest Polska, transport wykonywany jest na terenie Unii Europejskiej oraz poza nią, Spółka świadczone usługi cateringowe opodatkowuje stawką VAT 8%.

W uzupełnieniu do wniosku wskazaliście Państwo, że Spółka świadczy usługi na rzecz klientów zagranicznych posiadających siedzibę działalności na terenie państw Unii Europejskiej, będących czynnymi zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług na terenie Unii Europejskiej, wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym:

a)uprawnionych do wykonywania przewozów w transporcie międzynarodowym na podstawie odpowiedniego aktu właściwego organu państwa siedziby tego przewoźnika, w szczególności koncesji lub certyfikatu przewoźnika lotniczego,

lub

b) wpisanych na listę przewoźników lotniczych wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym ogłoszoną przez właściwy organ państwa siedziby danego przewoźnika.

Spółka prowadzi dokumentację, z której jednoznacznie wynika, że świadczone usługi objęte wnioskiem zostały wykonane przy zachowaniu warunków określonych w przepisach art. 83 Ustawy o podatku od towarów i usług.

Usługi cateringowe świadczone są:

• na lotnisku na terytorium Polski
• na pokładach statków powietrznych, których lot rozpoczyna się zawsze w Polsce a kończy w :
• (...)(poza Unią Europejską)
• (...) (Unia Europejska).

Lot odbywa się bez zatrzymania na terytorium państwa trzeciego. Usługa gastronomiczna świadczona jest zawsze w restauracji na terytorium Polski.

Pytania (ostatecznie sprecyzowane w uzupełnieniu)

1.Czy w odniesieniu do usług obsługi startu i lądowania, opłat za pasażera, parking, usług handlingowych, które są świadczone na rzecz Klientów zagranicznych, posiadających siedzibę działalności na terenie Unii Europejskiej w 2023 r., i tam będącymi czynnymi zarejestrowanymi podatnikami podatku VAT, Spółka ma prawo nie opodatkowywać ich podatkiem VAT - usługi te nie podlegają opodatkowaniu w Polsce, zastosowanie tutaj ma mechanizm odwrotnego obciążenia zgodnie z art. 28b Ustawy o VAT biorąc pod uwagę:

• otrzymanie od zagranicznych Klientów Spółki dokumentów potwierdzających, iż w państwie siedziby są uznani za wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym,
• prowadzenie dokumentacji dotyczącej świadczonych usług,
• świadczone są usługi związane z obsługą startu, lądowania, parkowania, obsługą pasażerów i ładunków, bądź usługi o podobnym charakterze.

2.Czy w odniesieniu do usługi hotelowej która jest świadczona na rzecz Klientów zagranicznych, posiadających siedzibę działalności na terenie Unii Europejskiej w 2023 r. i tam będącymi czynnymi zarejestrowanymi podatnikami podatku VAT, Spółka ma prawo stosować stawkę 0% VAT biorąc pod uwagę:

• otrzymanie od zagranicznych Klientów Spółki dokumentów potwierdzających, iż w państwie siedziby są uznani za wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym,
• prowadzenie dokumentacji dotyczącej świadczonych usług,
• świadczone są usługi związane z obsługą startu, lądowania, parkowania, obsługą pasażerów i ładunków, bądź usługi o podobnym charakterze.

3.Czy w odniesieniu do usługi transportu lądowego pasażerów oraz członków załóg która jest świadczona na rzecz Klientów zagranicznych, posiadających siedzibę działalności na terenie Unii Europejskiej w 2023 r. i tam będącymi czynnymi zarejestrowanymi podatnikami podatku VAT, Spółka ma prawo stosować stawkę 0% VAT biorąc pod uwagę:

• otrzymanie od zagranicznych Klientów Spółki dokumentów potwierdzających, iż w państwie siedziby są uznani za wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym,
• prowadzenie dokumentacji dotyczącej świadczonych usług,
• świadczone są usługi związane z obsługą startu, lądowania, parkowania, obsługą pasażerów i ładunków, bądź usługi o podobnym charakterze.

4.Czy w odniesieniu do usługi gastronomicznej i cateringowej która jest świadczona na rzecz Klientów zagranicznych, posiadających siedzibę działalności na terenie Unii Europejskiej w 2023 r., i tam będącymi czynnymi zarejestrowanymi podatnikami podatku VAT Spółka ma prawo stosować stawkę 0% VAT biorąc pod uwagę:

• otrzymanie od zagranicznych Klientów Spółki dokumentów potwierdzających, iż w państwie siedziby są uznani za wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym
• prowadzenie dokumentacji dotyczącej świadczonych usług
• świadczone są usługi związane z obsługą startu, lądowania, parkowania, obsługą pasażerów i ładunków, bądź usługi o podobnym charakterze.

Państwa stanowisko w sprawie (ostatecznie sprecyzowane w uzupełnieniu)

Zdaniem Spółki dla usług świadczonych na rzecz podatników posiadających siedzibę działalności na terenie państw Unii Europejskiej i tam zarejestrowanych jako czynni podatnicy podatku od towarów i usług zastosowanie ma zasada ustalania miejsca opodatkowania usług zawarta w art. 28b ustawy o VAT. Zgodnie z treścią ww. artykułu miejscem świadczenia usług na rzecz podatników jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej. W sytuacji, gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, które znajduje się w innym miejscu niż siedziba podatnika, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. W związku z powyższym właściwe jest nieopodatkowywanie podatkiem od towarów i usług usługi startu i lądowania, opłaty za pasażera, parking, usługi handlingowe - nie podlegają one opodatkowaniu w Polsce, zastosowanie tutaj ma mechanizm odwrotnego obciążenia.

Natomiast pozostałe usługi: hotelowa, transportu lądowego pasażerów oraz gastronomiczna i cateringowa - związane są z obsługą konkretnego rejsu. Ze względu na obowiązujące przepisy rozporządzenia 261/2004/WE w zakresie przestrzegania praw pasażerów lotniczych oraz ustawy Prawo Lotnicze, które obowiązują przewoźnika (pod groźbą kary pieniężnej) do zapewnienia opieki i obsługi pasażerów przebywających na terenie portu lotniczego w przypadku opóźnienia lub odwołania lotu, Spółka świadcząc usługi na rzecz przewoźników świadczących przewozy głównie w transporcie międzynarodowym podlega tym samym obowiązkom. Art. 176 Ustawy Prawo Lotnicze ogranicza terytorialnie świadczenie usług naziemnych do terenu portu lotniczego, jednak Ustawa o podatku od towarów i usług takiego ograniczenia nie zawiera. W sytuacji obowiązku wynikającego z art. 9 rozporządzenia parlamentu Europejskiego nr 261/2004/WE ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład, odwołania lub opóźnienia lotu, zgodnie z którymi przewoźnik ma obowiązek opieki nad pasażerem, należy przyjąć, iż przedmiotowe usługi są usługami „innymi o podobnym charakterze”, świadczonymi na rzecz przewoźników powietrznych wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym, o którym mowa w art. 83 ust. 1 pkt 8 Ustawy o podatku od towarów i usług i powinny korzystać z preferencyjnej stawki 0%.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe w zakresie ustalenia miejsca świadczenia i opodatkowania dla usług obsługi startu i lądowania, opłat za pasażera, parking i usług handlingowych, ustalenia miejsca świadczenia, opodatkowania i zastosowania stawki 0% dla usługi hotelowej, usługi transportu lądowego pasażerów i członków załóg, oraz nieprawidłowe w zakresie ustalenia miejsca świadczenia, opodatkowania i zastosowania stawki 0% VAT dla usługi gastronomicznej i cateringowej.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Z powyższego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wymienione czynności, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia (określanym na podstawie przepisów ustawy) jest terytorium kraju.

W myśl definicji zawartej w art. 2 pkt 1 ustawy:

Stosownie do art. 2 pkt 3 ustawy:

Jak stanowi art. 2 pkt 5 ustawy:

W świetle art. 2 pkt 6 ustawy:

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy:

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:

W przypadku świadczenia usług od określenia miejsca świadczenia zależy, czy dane świadczenie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Kwestie dotyczące miejsca świadczenia przy świadczeniu usług uregulowane zostały w rozdziale 3 działu V ustawy.

Stosownie do art. 28a ustawy:

Wskazany powyżej art. 28a ustawy, wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 28b ust. 2 ustawy:

Z powyższych przepisów ustawy wynika zatem, że co do zasady, usługa świadczona na rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy inna niż wskazana w art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n ustawy podlega opodatkowaniu w miejscu siedziby działalności gospodarczej usługobiorcy, chyba że jest świadczona dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej usługobiorcy, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, wówczas miejscem świadczenia tej usługi jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, dla którego ta usługa jest świadczona.

Ponadto, w odniesieniu do pewnych kategorii usług, przepisy dotyczące podatku od towarów i usług wprowadzają szczególne regulacje dotyczące miejsca świadczenia. Jedną z takich kategorii są usługi związane z nieruchomościami.

W myśl art. 28e ustawy:

Przepis art. 28e ustawy – jak wynika z jego brzmienia – stanowi wyjątek od zasady, przyjmując jako kryterium nie usytuowanie podmiotu, lecz przedmiotu, którym jest nieruchomość. Usługi które jej wprost dotyczą, mają być opodatkowane według jej miejsca położenia. Kryterium położenia nieruchomości jest tu zatem decydujące – determinuje ono docelowo miejsce opodatkowania usługi związanej z daną nieruchomością. Co istotne, zasada wyrażona w art. 28e ustawy obejmuje wyłącznie usługi, które dotyczą konkretnej nieruchomości – jedynie wówczas można w praktyce zastosować opodatkowanie w miejscu położenia nieruchomości.

Z treści art. 28e ustawy wynika, że o miejscu świadczenia, a tym samym opodatkowania usługi związanej z nieruchomością, decyduje wyłącznie miejsce położenia nieruchomości, z którą dana usługa jest ściśle związana, niezależnie od tego dla jakiego podmiotu jest wykonywana oraz gdzie znajduje się siedziba usługodawcy. Zasada ta ma zastosowanie wówczas, gdy usługę można przyporządkować do konkretnej nieruchomości, która jest możliwa do zlokalizowania, co do miejsca jej położenia. Przepis ten – jak wynika z jego brzmienia – stanowi wyjątek od zasady ogólnej, przyjmując jako kryterium odniesienie się nie do podmiotu, lecz do przedmiotu, którym jest nieruchomość, a usługi, które jej wprost dotyczą, mają być opodatkowane według miejsca jej położenia. Jednocześnie usługi te mogą mieć charakter nieograniczony, na co wskazuje ich otwarty katalog, zamieszczony w tym przepisie. Do zakresu tych usług ustawodawca zaliczył bowiem nie tylko usługi stricte dotyczące prac wykonywanych w nieruchomościach i obrotu nieruchomościami, ale także usługi, których wykonanie oparte jest na wykorzystaniu, używaniu i użytkowaniu nieruchomości.

Także Dyrektywa Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L. Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, ze zm.) w art. 47 przewiduje, że miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomością, w tym usług rzeczoznawców i agentów nieruchomości, usług zakwaterowania w sektorze hotelarskim lub sektorach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub w miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, przyznawanie prawa użytkowania nieruchomości oraz usług związanych z przygotowywaniem i koordynacją prac budowlanych, takich jak usługi architektów i biur nadzoru budowlanego, jest miejsce, w którym znajduje się dana nieruchomość.

Ustawa nie zawiera definicji pojęcia „nieruchomość” oraz pojęcia „usługi związanej z nieruchomościami”. Niemniej jednak ustawodawca unijny wychodząc naprzeciw oczekiwaniom państw członkowskich wprowadził rozporządzeniem wykonawczym Rady (UE) nr 1042/2013 z dnia 7 października 2013 r. (Dz. Urz. UE L Nr 284 z 26.10.2013 r., s. 1) zmianę do rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 77 z 23.03.2011, str. 1, ze zm.) – zwanego dalej rozporządzeniem 282/2011 – dotyczącą pojęcia „nieruchomość”, jak również wyjaśnił, na czym polegają „usługi związane z nieruchomościami”. Zmiany w tym zakresie obowiązują od dnia 1 stycznia 2017 r. Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Zgodnie z art. 13b rozporządzenia 282/2011, do celów stosowania dyrektywy 2006/112/WE za „nieruchomość” uznaje się

W myśl art. 31a ust. 1 rozporządzenia 282/2011:

Jak stanowi art. 31a ust. 2 rozporządzenia 282/2011, ustęp 1 obejmuje w szczególności

W art. 31a ust. 3 Rozporządzenia wykonawczego 282/2011 zdefiniowano katalog przesłanek negatywnych tj. usług które nie są uznawane za związane z nieruchomościami:

Rozwiązania wprowadzone powyższym rozporządzeniem 282/2011 mają na celu doprowadzić w całej Unii Europejskiej do wspólnej wykładni i spójnego stosowania przepisu szczególnego, jakim jest art. 47 dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.

Na podstawie art. 28f ust. 1 ustawy:

Z powyższego przepisu wynika, że co do zasady, w przypadku usług transportu pasażerów, miejscem ich świadczenia (opodatkowania) jest miejsce, w którym odbywa się transport, z uwzględnieniem pokonanych odległości, niezależnie od miejsca siedziby podatnika świadczącego usługę (firmy transportowej) lub nabywcy usługi.

W myśl art. 28i ust. 1 i 2 ustawy:

Zgodnie z art. 22 ust. 5 ustawy:

Natomiast zgodnie z art. 106a pkt 2 ustawy przepisy rozdziału 1 działu XI „Dokumentacje” stosuje się do:

Na mocy art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:

Dane, które powinna zawierać faktura, zostały wskazane w art. 106e ust. 1 ustawy, gdzie w punktach 10, 12-14 wymieniono:

Ponadto, w myśl art. 106e ust. 1 pkt 18 ustawy:

Zgodnie z art. 106e ust. 5 pkt 2 ustawy:

Należy wskazać, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi bądź zwolnienie od podatku.

I tak, na mocy art. 83 ust. 1 pkt 8 ustawy:

Przy czym stosownie do art. 83 ust. 2 ustawy:

Jednocześnie stosownie do art. 83 ust. 1a ustawy:

Zgodnie z art. 83 ust. 1b ustawy:

Natomiast w myśl art. 83 ust. 1c ustawy:

Przy czym, stosownie do art. 83 ust. 1d ustawy:

Zaś na podstawie art. 83 ust. 1e ustawy:

Natomiast na podstawie art. 83 ust. 1f ustawy:

Cytowany przepis art. 83 ust. 1 pkt 8 ustawy umożliwia zastosowanie stawki podatku 0% do szerokiego zakresu usług. Ustawodawca co prawda wymienił usługi związane z obsługą startu, lądowania, parkowania, obsługi pasażerów i ładunków, jednak nie zamknął tego katalogu usług, używając określenia „oraz innych o podobnym charakterze”. Warunkiem jednak jest aby odbiorcą przedmiotowych usług był przewoźnik lotniczy wykonujący głównie przewozy w transporcie międzynarodowym, co wynikać powinno z prowadzonej przez podatnika – niezbędnej dla zastosowania preferencyjnej stawki podatku – dokumentacji, o której mowa w ust. 2 art. 83 ustawy.

Z przepisów art. 83 ust. 1a do 1f ustawy wynika, że przewoźnicy lotniczy posiadający siedzibę działalności gospodarczej na terytorium kraju mogą być uznani za przewoźników lotniczych wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym jeżeli udział przychodów z działalności w transporcie międzynarodowym w przewozach ogółem, udział zrealizowanej liczby lotów w transporcie międzynarodowym w przewozach ogółem oraz udział liczby pasażerów lub ilości przewożonych towarów, lub ilości przewożonych przesyłek w transporcie międzynarodowym w przewozach ogółem wynosił w poprzednim roku podatkowym co najmniej 60%. Przy czym na podstawie danych otrzymanych od przewoźników Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego ogłasza w drodze obwieszczenia listę przewoźników lotniczych, którzy spełniają powyższe kryteria.

Z kolei przez przewoźników lotniczych wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym, rozumie się przewoźników lotniczych nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju uprawnionych do wykonywania przewozów w transporcie międzynarodowym na podstawie odpowiedniego aktu właściwego organu państwa ich siedziby, w szczególności koncesji lub certyfikatu przewoźnika lotniczego, lub wpisanych na listę przewoźników lotniczych wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym ogłoszoną przez właściwy organ państwa siedziby danego przewoźnika.

Zatem przewoźnicy lotniczy posiadający siedzibę działalności gospodarczej na terytorium kraju, którzy znajdują się na opublikowanej w Dzienniku Urzędowym Urzędu Lotnictwa Cywilnego sporządzonej przez Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego liście przewoźników lotniczych wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym są uprawnieni do korzystania ze stawki 0% w stosunku do usług, o których mowa w art. 83 ust. 1 pkt 8 ustawy. Zaś aby przewoźnicy zagraniczni nieposiadający siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju mogli skorzystać ze stawki 0% względem nabywanych w Polsce usług, o których mowa w art. 83 ust. 1 pkt 8 ustawy, zobowiązani są do przedstawienia swoim kontrahentom dokumentów potwierdzających, iż w państwie siedziby są uznani za wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym. Dokumentem tym może być wskazanie analogicznej, jak obowiązującej w Polsce listy przewoźników wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym, na której dany przewoźnik jest umieszczony bądź dokumentem tym może być np. koncesja lub odpowiedni akt właściwego organu państwa siedziby przewoźnika uprawniający do wykonywania międzynarodowych przewozów lotniczych.

Z opisu sprawy wynika, że Spółka jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Siedziba działalności gospodarczej Spółki znajduje się na terytorium Polski. Spółka prowadzi działalność gospodarczą obejmującą m.in. świadczenie usług na rzecz przewoźników powietrznych wykonujących przewozy zarówno w transporcie krajowym jak i w transporcie międzynarodowym, w tym wewnątrzunijnym. Ww. przewoźnicy powietrzni posiadają siedzibę działalności na terenie państw Unii Europejskiej, są czynnymi zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług na terenie Unii Europejskiej. Przewoźnicy są uprawnieni do wykonywania przewozów w transporcie międzynarodowym na podstawie odpowiedniego aktu właściwego organu państwa siedziby tego przewoźnika, w szczególności koncesji lub certyfikatu przewoźnika lotniczego lub wpisani na listę przewoźników lotniczych wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym ogłoszoną przez właściwy organ państwa siedziby danego przewoźnika. Spółka prowadzi dokumentację, z której jednoznacznie wynika, że świadczone usługi objęte wnioskiem zostały wykonane przy zachowaniu warunków określonych w przepisach art. 83 Ustawy o podatku od towarów i usług. W ramach zawieranych z przewoźnikami umów Spółka wykonuje czynności w zakresie obsługi pasażerów i samolotów. Przewoźnik zazwyczaj nabywa standardowo usługę związaną z opłatą za lądowanie/start (wyłączone z niej są loty o statusie np. humanitarnym lub szkoleniowym) oraz podstawową obsługę handlingową. Każda dodatkowa usługa związana z konkretnym lotem zamawiana przez przewoźnika posiada jego akredytację. Dodatkowe usługi typu: nocleg, transport pasażerów, catering są zamawiane przez przewoźników w różny sposób: poprzez korespondencję email, poprzez system informatyczny konkretnego przewoźnika, bądź kapitan statku po wylądowaniu składa zapotrzebowanie na konkretne usługi. Spółka prowadzi dokumentację dotyczącą świadczonych usług. W sytuacji opóźnień lub odwołania lotów Spółka zobowiązana jest w imieniu przewoźnika do zapewnienia opieki nad pasażerami. Polega to na wydawaniu pasażerom posiłków i napojów (usługi cateringowe lub gastronomiczne), zapewnieniu usług noclegowych i transporcie pasażerów z lotniska do hoteli. Usługi cateringowe świadczone są na lotnisku na terytorium Polski, na pokładach statków powietrznych, których lot rozpoczyna się zawsze w Polsce a kończy w Unii Europejskiej lub poza Unią Europejską np. w Turcji. Lot odbywa się bez zatrzymania na terytorium państwa trzeciego. Usługa gastronomiczna świadczona jest zawsze w restauracji na terytorium Polski. Z uwagi na specyfikę prowadzonej przez przewoźników działalności, w związku z warunkami wynikającymi z konwencji międzynarodowych i unijnych rozporządzeń lotniczych oraz innych stosownych przepisów, przewoźnicy muszą zapewnić wybranym pracownikom (załogom lotów obsługiwanych przez Przewoźnika) oraz pasażerom lotów wykonywanych przez Przewoźnika określone świadczenia, często realizowane dopiero w przypadku wystąpienia pewnych szczególnych okoliczności. Przykładowo, jeżeli dana załoga obsługuje lot do X z lądowaniem w godzinach wieczornych, a następnie ta sama załoga obsługuje lot z X w godzinach porannych, to Przewoźnik musi zapewnić, aby załoga ta była w pełni wypoczęta i zdolna do obsługi kolejnego lotu (stąd zapewniają zakwaterowanie, wyżywienie). Podobnie, jeśli loty obsługiwane przez Przewoźników nie mogą być uruchomione (ze względu np. na warunki atmosferyczne czy awarię samolotu) wtedy Klienci muszą zapewnić swoim pasażerom zakwaterowanie i wyżywienie do momentu wylotu lub transport do innego portu lotniczego, gdzie dalsza podróż będzie mogła być zrealizowana. W związku z tym, Przewoźnicy nabywają od Spółki m.in. wymienione poniżej usługi: usługi zakwaterowania oraz wyżywienia pasażerów w sytuacjach zakłóceń w ruchu lotniczym tj. usługi związane z obsługą tzw. „rejsów zakłóconych” (np. w przypadku awarii bądź trudnych warunków atmosferycznych itp.), usługi zakwaterowania (wraz ze śniadaniem) oraz usługi transportu z lotniska do hotelu i z hotelu na lotnisko wraz z bagażem członków załóg lotniczych, a także inne usługi dodatkowe świadczone na rzecz członków tych załóg. Za wykonane usługi Spółka wystawia na rzecz przewoźnika faktury. Na fakturze VAT dokumentującej usługi świadczone dla przewoźnika każda czynność jest wyodrębniona i ustalona dla niej podstawa opodatkowania oraz stawka VAT. Przewoźnik zazwyczaj nabywa standardowo usługę związaną z opłatą za lądowanie/start (wyłączone z niej są loty o statusie np. humanitarnym lub szkoleniowym) oraz podstawową obsługę handlingową. Dodatkowe usługi związane z obsługą konkretnego rejsu stanowią kolejne pozycje faktury, są to np.: transport, catering, nocleg. Wszystkie te dodatkowe usługi świadczone są na rzecz przewoźników lotniczych wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym. W stosunku do ww. Przewoźników (nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju) Spółka jest w posiadaniu dokumentów potwierdzających, iż w państwie siedziby są uznani za wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym. Z tytułu świadczenia opisanych powyżej usług Spółka wystawia faktury na rzecz podatników z następującymi stawkami VAT: za usługę startu i lądowania, opłaty za pasażera, parking, usługi handlingowe - nie podlega opodatkowaniu w Polsce, zastosowanie tutaj ma mechanizm odwrotnego obciążenia, usługi hotelowe, usługi transportu lądowego pasażerów oraz członków załóg,  usługi gastronomiczne i cateringowe Spółka wystawia ze stawką 8% VAT.

Wątpliwości Państwa sprecyzowane w pytaniu oznaczonym nr 1 dotyczą kwestii czy usługi obsługi startu i lądowania, opłat za pasażera, parking, usługi handlingowe, podlegają opodatkowaniu w Polsce czy też ma do nich zastosowanie mechanizm odwrotnego obciążenia.

Odnosząc się do Państwa wątpliwości związanych z ustaleniem miejsca świadczenia dla obsługi startu i lądowania, opłat za pasażera, parking, usługi handlingowe należy zauważyć, że świadczone są one na rzecz Klientów zagranicznych tj. przewoźników powietrznych posiadających siedzibę działalności na terenie państw Unii Europejskiej, którzy są zarejestrowanymi czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług na terenie Unii Europejskiej. Zatem są to podatnicy w rozumieniu art. 28a ustawy, którzy w państwie siedziby są uznani za wykonujących głownie przewozy w transporcie międzynarodowym na podstawie aktu właściwego organu państwa siedziby tego przewoźnika w szczególności na podstawie koncesji lub certyfikatu przewoźnika lotniczego lub są wpisani na listę przewoźników lotniczych wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym ogłoszoną przez właściwy organ państwa siedziby danego przewoźnika. Z opisu sprawy nie wynika aby Klienci zagraniczni posiadali stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Ponadto usługi obsługi startu i lądowania, opłat za pasażera, parking, usługi handlingowe, nie stanowią usług wymienionych w zastrzeżeniach art. 28b ust. 1 ustawy, dla których w sposób szczególny uregulowano miejsce świadczenia. Przede wszystkim należy zauważyć, że usługi o których mowa w pytaniu nr 1 nie mają wystarczającego związku z nieruchomością, aby uznać je za usługi związane z nieruchomościami w myśl art. 28e ustawy. Co prawda, w analizowanym przypadku, istnieje pewien związek z nieruchomością, ponieważ usługi świadczone są na obszarze lotniska, jednakże związek ten nie ma charakteru bezpośredniego, gdyż nieruchomość nie jest elementem centralnym świadczonej usługi, a jedynie elementem pomocniczym. Istotą świadczonych przez Państwa Spółkę usług jest obsługa startu i lądowania (w tym opłat za pasażera, parking, usług handlingowych). Z punktu widzenia usługobiorcy bez większego znaczenia pozostaje zatem, przy użyciu jakiej nieruchomości zamówiona przez niego usługa zostanie zrealizowana. W przedmiotowej sprawie, dopiero zapewnienie odpowiedniej infrastruktury, organizacji procesu obsługi startów, lądowań opłat za pasażerów, parkingu czy usług handlingowych wraz z wdrożonymi procedurami bezpieczeństwa pozwala na pełną realizację usług wobec Klientów zagranicznych. Klient zagraniczny pozostaje bez wpływu na to w jaki sposób i w jakim miejscu na lotnisku zostaną wykonane przez Państwa Spółkę usługi. Nieruchomość nie jest zatem głównym przedmiotem umowy, na której wykonywana jest usługa. W konsekwencji należy stwierdzić, że w odniesieniu do usług obsługi startu i lądowania, opłat za pasażera, parking i usług handlingowych nie ma zastosowania art. 28e ustawy oraz pozostałe zastrzeżenia wskazane w art. 28b ust. 1 ustawy. Jednocześnie skoro wymienione usługi są świadczone dla Klientów zagranicznych  prowadzących działalność gospodarczą, nieposiadających w Polsce siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, a mających siedzibę na terenie państw Unii Europejskiej, to dla tych usług znajduje zastosowanie art. 28b ust. 1 ustawy. W konsekwencji wskazane usługi podlegają opodatkowaniu w miejscu, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej. Zatem nie podlegają opodatkowaniu w Polsce i do usług obsługi startu i lądowania, opłat za pasażera, parking i usług handlingowych będzie miał zastosowanie mechanizm odwrotnego obciążenia.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego nr 1 należy uznać za prawidłowe.

Wątpliwości Państwa sprecyzowane w pytaniach oznaczonych nr 2 - 4 dotyczą kwestii czy w odniesieniu do usługi hotelowej, usługi transportu lądowego pasażerów oraz członków załóg, usługi gastronomicznej i cateringowej świadczonych na rzecz Klientów zagranicznych Spółka będzie miała prawo zastosować stawkę 0%.

Biorąc pod uwagę przedstawiony opis sprawy oraz powołane przepisy prawa w pierwszej kolejności należy stwierdzić, że świadczone przez Państwa na rzecz Klientów zagranicznych usługi hotelowe, usługi transportu lądowego pasażerów oraz członków załóg, usługi gastronomiczne i cateringowe są usługami związanymi z obsługą startu, lądowania, parkowania, obsługą pasażerów i ładunków oraz innych o podobnym charakterze usług świadczonych na rzecz przewoźników lotniczych wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym w myśl art. 83 ust. 1 pkt 8 ustawy. Jednakże dla zastosowania 0% stawki podatku muszą być spełnione warunki, o których mowa w art. 83 ust. 2 ustawy i podmiot świadczący ww. usługi powinien dysponować dokumentacją z której jednoznacznie wynika, że czynności te zostały wykonane przy zachowaniu warunków określonych w tym przepisie. Jednocześnie w przypadku świadczenia usług na rzecz przewoźników lotniczych nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju (jak ma to miejsce w przedmiotowym przypadku) powinny być spełnione przesłanki, o których mowa w art. 83 ust. 1f ustawy.

Ponadto należy wskazać, że zastosowanie 0% stawki podatku VAT wynikającej z art. 83 ust. 1 pkt 8 ustawy będzie możliwe gdy miejscem świadczenia i opodatkowania danej usługi będzie terytorium Polski. Dlatego też należy rozstrzygnąć gdzie będzie znajdowało się miejsce świadczenia i opodatkowania wykonywanych przez Państwa usług na rzecz Klientów zagranicznych.

W odniesieniu do usługi hotelowej (zakwaterowania w hotelach) należy wskazać, że są to usługi związane z nieruchomościami w myśl art. 28e ustawy. Nieruchomość jest elementem centralnym oraz niezbędnym z punktu widzenia świadczonej usługi. Z opisu sprawy wynika, że nocleg pasażerów oraz członków załóg lotniczych odbywa się w hotelach na terenie Polski. Z treści art. 28e ustawy wynika, że o miejscu świadczenia, a tym samym opodatkowania usługi związanej z nieruchomością, decyduje wyłącznie miejsce położenia nieruchomości, z którą dana usługa jest ściśle związana.

Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że powyższe usługi - jako związane z nieruchomościami (zakwaterowania w hotelach) - są opodatkowane w miejscu położenia nieruchomości, tj. w omawianym przypadku na terytorium Polski.

Przedmiotowa usługa świadczona jest na rzecz przewoźników lotniczych wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym zgodnie z art. 83 ust. 1 pkt 8 ustawy i prowadzą Państwo dokumentację, z której jednoznacznie wynika, że ww. usługi zostały wykonane przy zachowaniu warunków określonych w przepisach art. 83 ustawy.

Tym samym w odniesieniu do usługi hotelowej która jest świadczona na rzecz Klientów zagranicznych, posiadających siedzibę działalności gospodarczej na terenie Unii Europejskiej będzie mieć zastosowanie stawka podatku VAT w wysokości 0% na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 8 ustawy w zw. z art. 83 ust. 1f ustawy.

Tym samym oceniając całościowo stanowisko w zakresie pytania oznaczonego nr 2 należy uznać je za prawidłowe.

W odniesieniu do usługi transportu lądowego pasażerów oraz członków załóg należy mieć na uwadze art. 28f ust. 1 ustawy, zgodnie z którym w przypadku usług transportu pasażerów, miejscem świadczenia (opodatkowania) jest miejsce, w którym odbywa się transport, z uwzględnieniem pokonanych odległości.

Jak wskazali Państwo we wniosku transport pasażerów oraz członków załóg lotniczych odbywa się na terenie Polski. Tym samym miejscem świadczenia i opodatkowania ww. usług w myśl art. 28f ust. 1 ustawy jest terytorium Polski.

Przedmiotowa usługa świadczona jest na rzecz przewoźników lotniczych wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym zgodnie z art. 83 ust. 1 pkt 8 ustawy i prowadzą Państwo dokumentację, z której jednoznacznie wynika, że ww. usługi zostały wykonane przy zachowaniu warunków określonych w przepisach art. 83 ustawy.

Tym samym w odniesieniu do usługi transportu lądowego pasażerów oraz członków załóg która jest świadczona na rzecz Klientów zagranicznych, posiadających siedzibę działalności gospodarczej na terenie Unii Europejskiej będzie mieć zastosowanie stawka podatku VAT w wysokości 0% na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 8 ustawy w zw. z art. 83 ust. 1f ustawy.

W konsekwencji stanowisko w zakresie pytania oznaczonego nr 3 oceniając całościowo należy uznać za prawidłowe.

Jak wskazali Państwo we wniosku usługi cateringowe świadczone są na lotnisku na terytorium Polski jak i na pokładach statków powietrznych, których lot rozpoczyna się zawsze w Polsce a kończy w Turcji (poza Unią Europejską) lub kończy w Dublinie (Unia Europejska). Lot odbywa się bez zatrzymania na terytorium państwa trzeciego. Natomiast usługa gastronomiczna świadczona jest zawsze w restauracji na terytorium Polski.

W odniesieniu do usługi cateringowej świadczonej na lotnisku na terytorium Polski oraz usługi gastronomicznej świadczonej zawsze w restauracji na terytorium Polski należy mieć na uwadze art. 28i ust. 1 ustawy, zgodnie z którym miejscem świadczenia usług restauracyjnych i cateringowych jest miejsce, w którym usługi są faktycznie wykonywane.

Tym samym miejscem świadczenia i opodatkowania ww. usług w myśl art. 28i ust. 1 ustawy jest miejsce w którym usługi te są faktycznie wykonywane tj. terytorium Polski.

Natomiast w odniesieniu do usługi cateringowej świadczonej na pokładach statków powietrznych, których lot rozpoczyna się zawsze w Polsce a kończy w innym kraju Unii Europejskiej niż Polska np. w Dublinie, przy czym lot odbywa się bez zatrzymania na terytorium państwa trzeciego, zastosowanie będzie miał art. 28i ust. 2 ustawy, zgodnie z którym w przypadku gdy usługi restauracyjne i cateringowe są faktycznie wykonywane na pokładach statków, statków powietrznych lub pociągów podczas części transportu pasażerów wykonanej na terytorium Unii Europejskiej, miejscem świadczenia usług jest miejsce rozpoczęcia transportu pasażerów. Przez część transportu pasażerów wykonaną na terytorium Unii Europejskiej stosownie do art. 22 ust. 5 pkt 1 ustawy rozumie się część transportu zrealizowanego bez zatrzymania na terytorium państwa trzeciego, od miejsca rozpoczęcia transportu pasażerów do miejsca zakończenia transportu pasażerów. Natomiast przez miejsce rozpoczęcia transportu pasażerów stosownie do art. 22 ust. 5 pkt 2 rozumie się przewidziane pierwsze na terytorium Unii Europejskiej miejsce przyjęcia pasażerów na pokład, w tym również po odcinku podróży poza terytorium Unii Europejskiej. Przez miejsce zakończenia transportu pasażerów rozumie się przewidziane ostatnie na terytorium Unii Europejskiej miejsce zejścia z pokładu pasażerów, którzy zostali na niego przyjęci na terytorium Unii Europejskiej, w tym również przed odcinkiem podróży poza terytorium Unii Europejskiej (art. 22 ust. 5 pkt 3 ustawy).

Tym samym miejscem świadczenia usług cateringowych wykonywanych na pokładach statków powietrznych wykonywanych na terytorium Unii Europejskiej (jak ma to miejsce w przedmiotowym przypadku lotu z Polski do innego kraju Unii Europejskiej niż Polska) bez zatrzymania na terytorium państwa trzeciego jest miejsce rozpoczęcia transportu pasażerów tj. terytorium Polski.

Inaczej będzie się przedstawiała sytuacja w przypadku gdy usługi cateringowe świadczone będą na pokładach statków powietrznych których lot rozpoczyna się w Polsce a kończy w Turcji (kraju poza Unią Europejską). W tej sytuacji nie będzie miał zastosowania art. 28i ust. 2 ustawy tylko art. 28i ust. 1 ustawy. Art. 28i ust. 2 ustawy ma zastosowanie do części transportu pasażerów wykonywanej na terytorium Unii Europejskiej, przez co należy rozumieć zgodnie z art. 22 ust. 5 pkt 1 ustawy, tą część transportu zrealizowanego bez zatrzymania na terytorium państwa trzeciego, od miejsca rozpoczęcia transportu pasażerów do miejsca zakończenia transportu pasażerów. Miejscem zaś zakończenia transportu pasażerów rozumie się w myśl art. 22 ust. 5 pkt 3 ustawy, ostatnie na terytorium Unii Europejskiej miejsce zejścia z pokładu pasażerów, którzy zostali na niego przyjęci na terytorium Unii Europejskiej, w tym również przed odcinkiem podróży poza terytorium Unii Europejskiej.

W opisywanym przypadku usługa cateringowa jest świadczona na pokładzie statków powietrznych gdzie lot choć rozpoczyna się w Polsce (w kraju Unii Europejskiej) to jednak kończy się poza Unią Europejską (w Turcji). W takim przypadku wyklucza to zastosowanie określenia miejsca świadczenia zgodnie z art. 28i ust. 2 ustawy, a miejscem świadczenia usług cateringowych będzie miejsce w którym usługi są faktycznie wykonywane. Zatem tylko w przypadku gdy usługa cateringowa na pokładzie statku podczas lotu z Polski do Turcji będzie świadczona na terytorium Polski to wówczas miejscem świadczenia i opodatkowania będzie terytorium Polski, natomiast gdy usługa cateringowa będzie świadczona nad terytorium innego państwa niż Polska, nie będzie podlegała opodatkowaniu w Polsce, tylko miejscem opodatkowania będzie państwo w którym przedmiotowa usługa cateringowa jest wykonywana. W takim przypadku gdy miejscem świadczenia nie będzie Polska, stosowanie właściwej stawki będą regulowały przepisy obowiązujące właśnie w tym państwie w którym określone jest miejsce świadczenia a nie regulacje ustawy o podatku od towarów i usług obowiązujące w Polsce.

Zatem gdy miejscem świadczenia i opodatkowania usługi cateringowej nie będzie terytorium Polski Państwa Spółka nie będzie uprawniona do stosowania stawki 0% VAT, gdyż usługa nie podlega opodatkowaniu na terytorium kraju.

Natomiast do tych usług cateringowych i restauracyjnych opisanych we wniosku (usługi cateringowej świadczonej na lotnisku na terytorium Polski, usługi gastronomicznej świadczonej w restauracji na terytorium Polski, usługi cateringowej świadczonej na pokładzie statków powietrznych gdzie lot rozpoczyna się w Polsce a kończy w innym kraju Unii Europejskiej niż Polska, oraz usługi cateringowej na pokładzie statków powietrznych których lot rozpoczyna się w Polsce a kończy w Turcji w części gdzie usługa jest faktycznie wykonywana, ale tylko na terytorium Polski) których miejscem świadczenia i opodatkowania jest terytorium Polski będą mieli Państwo prawo do zastosowania stawki podatku VAT w wysokości 0% na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 8 ustawy w zw. z art. 83 ust. 1f ustawy. Jak wynika z opisu sprawy usługi te świadczone na rzecz przewoźników lotniczych wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym zgodnie z art. 83 ust. 1 pkt 8 ustawy i prowadzą Państwo dokumentację, z której jednoznacznie wynika, że ww. usługi zostały wykonane przy zachowaniu warunków określonych w przepisach art. 83 ustawy.

Oceniając całościowo stanowisko w zakresie pytania oznaczonego nr 4 należy uznać je za nieprawidłowe. Państwo w swym stanowisku nie rozstrzygając miejsca świadczenia i opodatkowania do usług restauracyjnych i cateringowych wskazali, że mają prawo do zastosowania stawki 0% VAT do każdego z przypadku opisanego we wniosku, natomiast jak wynika z oceny tego stanowiska tylko do usług cateringowych i gastronomicznych, gdzie miejscem opodatkowania jest Polska mają Państwo prawo do zastosowania stawki 0% VAT.  

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosujecie się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm. dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).