Interpretacja indywidualna z dnia 10 października 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4014.276.2023.4.BZ

Umowa cash poolingu.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

11 sierpnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 9 sierpnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek dotyczy m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy cash poolingu. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – w piśmie z 26 września 2023 r. (wpływ 26 września 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1) Zainteresowany będący stroną postępowania (dalej: „X”): (…) S.A. NIP: (…)

2) Zainteresowany niebędący stroną postępowania (dalej: „Y”): (…) Sp. z o.o. NIP: (…)

3) Zainteresowany niebędący stroną postępowania (dalej: „Z”): (…) Sp. z o.o. NIP: (…)

Opis zdarzenia przyszłego

Zainteresowany będący stroną postępowania – (…) Spółka Akcyjna (dalej: X) jest polską spółką kapitałową, zarejestrowaną jako czynny podatnik podatku od towarów i usług w Polsce. Spółka prowadzi działalność gospodarczą polegającą przede wszystkim na świadczeniu usług w zakresie leasingu oraz udzielania pożyczek.

Zainteresowany niebędący stroną postępowania – (…) Sp. z o.o. (dalej: Y) jest polską spółką kapitałową, zarejestrowaną jako czynny podatnik podatku od towarów i usług w Polsce. (…) prowadzi działalność gospodarczą, polegającą m.in. na świadczeniu usług pośrednictwa ubezpieczeniowego.

Zainteresowany niebędący stroną postępowania – (…) Sp. z o.o. (dalej: Z) jest polską spółką kapitałową zarejestrowaną jako czynny podatnik podatku od towarów i usług w Polsce. (…) prowadzi działalność przede wszystkim w zakresie obrotu przedmiotami poleasingowymi.

X S.A jest jedynym udziałowcem (posiada całość udziałów) w „Y” Sp. z o.o., z kolei „Y” Sp. z o.o. jest jedynym udziałowcem „Z” Sp. z o.o.

„X”, „Y” oraz „Z” dalej będą określane jako „Spółki” lub „Uczestnicy” lub indywidualnie każda z nich jako „Spółka” lub „Uczestnik”.

Strony i podmioty zaangażowane w cash pooling

„X”, „Y” oraz „Z” zamierzają zawrzeć z (…) S.A., bankiem należącym do tej samej grupy kapitałowej (dalej: „Bank”), umowę kompleksowego zarządzania płynnością finansową („Umowa o świadczenie usługi cash pooling odsetkowy”, dalej: „Umowa o cash pooling”) w wariancie cash poolingu wirtualnego (z ang. notional cash pooling).

Usługa świadczona przez Bank będzie polegała na wirtualnej konsolidacji środków zgromadzonych na rachunkach bieżących i pomocniczych oraz środków wykorzystywanych w ramach kredytu na rachunku bieżącym udzielonych przez Bank posiadaczom rachunków, tj. Uczestnikom. Od skonsolidowanego salda Bank nalicza oprocentowanie, a poszczególne rachunki bankowe uczestniczące w konsolidacji nie są indywidualnie oprocentowane. Wirtualny charakter cash poolingu oznacza, że sumowaniu sald rachunków uczestniczących w operacji nie towarzyszy rzeczywisty przepływ środków pieniężnych pomiędzy rachunkami bankowymi objętymi konsolidacją, a konsolidacja ma charakter wirtualny, tj. istniejący jedynie w relacji z Bankiem na potrzeby kalkulacji oprocentowania środków należących do Uczestników lub wykorzystywanych przez Uczestników w ramach kredytu w rachunku bieżącym.

Umowy dotyczące cash poolingu

Rozliczenie cash poolingu będzie opierało się na dwóch odrębnych umowach.

Stronami pierwszej umowy, tj. Umowy o cash pooling, będą Bank oraz Uczestnicy. Umowa reguluje świadczenie przez Bank na rzecz Spółek usługi cash poolingu wirtualnego, w tym rozliczenia pomiędzy Bankiem a Spółkami. Umowa o cash pooling reguluje również opłatę należną Bankowi za czynności związane ze świadczeniem opisanej usługi.

Stronami drugiej umowy, tj. umowy regulującej podział kosztów i korzyści pomiędzy Spółkami (dalej: „Umowa Wewnętrzna”), będą wyłącznie Spółki. Umowa Wewnętrzna reguluje wykonywanie przez „X” na rzecz pozostałych Spółek czynności administracyjnych w związku z uczestnictwem w systemie cash poolingu. Czynności te będą polegały, m.in. na dokonywaniu kalkulacji i rozliczeń między Spółkami oraz na pośrednictwie w przekazywaniu należnych kwot pomiędzy Spółkami, a także na wnoszeniu Opłaty administracyjnej na rzecz Banku. Zgodnie z Umową Wewnętrzną, „X” przysługuje od pozostałych Uczestników Wynagrodzenie z tytułu pełnienia funkcji agenta.

Udział Uczestników w Umowie o cash pooling będzie miał co do zasady charakter bierny. Spółki w relacjach z Bankiem nie będą wykonywać istotnych czynności – ich aktywność ograniczy się jedynie do czynności technicznych, takich jak dokonywanie przelewu środków z rachunków w przypadku wystąpienia konieczności zapłaty, np. z tytułu Opłaty administracyjnej na rzecz Banku lub zapłaty kwot należnych z tytułu odsetek. Wszelkie czynności związane z dokonaniem niezbędnych rozliczeń w związku z Umową o cash pooling (np. ustalenie Salda Rachunków, naliczenie odsetek) będą wykonywane przez Bank.

Rozliczenia w ramach cash poolingu wirtualnego będą dokonywane w oparciu o naliczanie przez Bank odsetek od skonsolidowanego salda netto wszystkich rachunków bankowych Spółek uczestniczących w tym systemie (dalej: „Saldo Skonsolidowane”), zamiast od indywidualnych sald znajdujących się na poszczególnych rachunkach Spółek.

W przypadku wystąpienia dodatniego Salda Skonsolidowanego odsetki od tego salda Bank będzie wpłacać na rachunek bankowy „X”, a w przypadku wystąpienia ujemnego Salda Skonsolidowanego Bank będzie pobierać należne odsetki z rachunku bankowego „X” (dalej: „Odsetki Zewnętrzne”).

Na podstawie Umowy Wewnętrznej, Spółki będą dokonywać pomiędzy sobą odpowiedniego podziału Odsetek Zewnętrznych, a także przekazywać sobie kwoty odsetek (dalej: „Odsetki Wewnętrzne”) od części środków na ich rachunkach, które w wyniku wirtualnej konsolidacji wzajemnie się skompensowały, w rezultacie czego Bank nie nalicza od nich Odsetek Zewnętrznych.

W celu dokonania kalkulacji Odsetek Wewnętrznych, w pierwszej kolejności będzie określane saldo rachunku każdej ze Spółek na koniec każdego dnia danego miesiąca, tj. aktualna kwota dostępnych środków znajdujących się na poszczególnych rachunkach bankowych (dalej: „Saldo Rachunku"). Salda Rachunku każdej ze Spółek będzie podzielone na dwie części: na Saldo Wewnętrzne oraz Saldo Zewnętrzne:

- „Saldo Wewnętrzne” będzie stanowić ta część Salda Rachunku Uczestnika, która na koniec dnia uległa wirtualnej kompensacie z Saldem Rachunku innego Uczestnika; suma Sald Wewnętrznych zawsze będzie równa zero; od Salda Wewnętrznego naliczane będą Odsetki Wewnętrzne;

- „Saldo Zewnętrzne” będzie stanowić ta część Salda Rachunku Uczestnika, która nie została wirtualnie skompensowana i wpływa na wysokość Salda Skonsolidowanego; suma Sald Zewnętrznych zawsze będzie równa kwocie Salda Skonsolidowanego; od Salda Zewnętrznego naliczane będą Odsetki Zewnętrzne;

- suma Salda Zewnętrznego i Salda Wewnętrznego danego Uczestnika zawsze będzie równa rzeczywistemu Saldu Rachunku Uczestnika.

Po zakończeniu każdego miesiąca obowiązywania Umowy o cash pooling oraz Umowy Wewnętrznej „X” będzie obliczać Salda Wewnętrzne i Salda Zewnętrzne wszystkich rachunków bankowych objętych Umową o cash pooling, według ich stanu na koniec każdego dnia miesiąca. Na tej podstawie „X” dokona:

- podziału pomiędzy Uczestników kwoty Odsetek Zewnętrznych, proporcjonalnie do Sald Zewnętrznych rachunków bankowych uczestniczących w konsolidacji, oraz

- kalkulacji oraz rozliczenia odsetek od środków pieniężnych stanowiących Saldo Wewnętrzne każdego z rachunków objętych konsolidacją (dalej: „Odsetki Wewnętrzne”).

Rozliczenie Odsetek Zewnętrznych

- na koniec każdego dnia roboczego Bank będzie ustalał Saldo Rachunku dla każdej Spółki (jako właściciela rachunku) z osobna, następnie wyliczy saldo grupy (Saldo Skonsolidowane) na podstawie zapisów księgowych sald rachunków;

- na koniec każdego dnia roboczego Bank, po obliczeniu Salda Skonsolidowanego, wyznaczy wysokość jego oprocentowania, która zostanie wyliczona według właściwej stopy procentowej, określonej w umowie odrębnie dla salda ujemnego oraz dla salda dodatniego;

- Odsetki Zewnętrzne będą rozliczane przez Bank w okresach miesięcznych ostatniego dnia każdego miesiąca i rozliczane na rachunku bankowym należącym do „X”;

- w ciągu kilku dni roboczych po zakończeniu każdego miesiąca obowiązywania Umowy Wewnętrznej, „X” dokona podziału pomiędzy Spółki Odsetek Zewnętrznych otrzymanych bądź wpłaconych do Banku; Odsetki Zewnętrzne będą odpowiednio przysługiwać bądź obciążać poszczególne Spółki proporcjonalnie do ich udziału w Saldzie Skonsolidowanym (tj. proporcjonalnie do Sald Zewnętrznych ich rachunków bankowych) na każdy dzień miesiąca.

Rozliczenie Odsetek Wewnętrznych

- na podstawie Umowy Wewnętrznej, Odsetki Wewnętrzne będą przysługiwały Spółkom od środków pieniężnych stanowiących dodatnie Saldo Wewnętrzne, natomiast Spółka, której rachunek na dany dzień będzie mieć ujemne Saldo Wewnętrzne (w praktyce najczęściej będzie to „X”), będzie zobowiązana do zapłaty Odsetek Wewnętrznych;

- po zakończeniu każdego miesiąca obowiązywania Umowy Wewnętrznej oraz Umowy o cash pooling, „X” działając jako agent obliczy Salda Wewnętrzne wszystkich Spółek, według ich stanu na koniec każdego dnia tego miesiąca;

- wysokość Odsetek Wewnętrznych zostanie wyliczona według zmiennej stopy procentowej, właściwej dla oprocentowania finansowania wewnątrzgrupowego;

- w ciągu kilku dni roboczych po zakończeniu każdego miesiąca obowiązywania Umowy „X” uzna lub obciąży pozostałe Spółki zbiorczą kwotą przypadających na nie Odsetek Wewnętrznych.

Opłata administracyjna na rzecz Banku

Z tytułu świadczenia czynności w ramach Umowy o cash pooling Bank będzie pobierał należną opłatę administracyjną (dalej: „Opłata administracyjna”), określoną ryczałtowo w Umowie o cash pooling.

Będzie ona wnoszona na rzecz Banku w całości przez „X”, a następnie kwota Opłaty administracyjnej będzie przenoszona na Uczestników, proporcjonalnie do uzyskiwanych przez nich korzyści z tytułu usługi cash poolingu świadczonej przez Bank, na podstawie Umowy o cash pooling, tj. według wskaźnika udziału korzyści danej Spółki, ustalonego w Umowie Wewnętrznej, w sumie korzyści uzyskanych przez wszystkie Spółki w związku z uczestniczeniem przez nie w systemie cash poolingu.

Bank będzie stosował do Opłaty administracyjnej zwolnienie z podatku od towarów i usług.

Wynagrodzenie „X”

Zgodnie z Umową Wewnętrzną, „X” przysługuje wynagrodzenie (dalej: „Wynagrodzenie Agenta”) z tytułu czynności wykonywanych na rzecz pozostałych Uczestników w związku z uczestnictwem Spółek w systemie cash poolingu wirtualnego, którym to wynagrodzeniem pozostali Uczestnicy obciążani są przez „X” w równych częściach.

Kwota Wynagrodzenia Agenta będzie określona ryczałtowo w Umowie Wewnętrznej.

W piśmie uzupełniającym wskazali Państwo, że opisane we wniosku czynności dokonywane w ramach umowy cash poolingu czy w ramach Umowy Wewnętrznej nie spełnią definicji którejkolwiek czynności wymienionej w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, w szczególności w związku z planowaną umową Uczestnicy nie będą zaciągać pożyczki w rozumieniu art. 720 Kodeksu cywilnego ani nie będą brać środków finansowych w depozyt nieprawidłowy, tj. zawierać umów określonych w art. 845 Kodeksu cywilnego.

Uczestnicy będą wyłącznie korzystać z czynności bankowych w rozumieniu prawa bankowego, wykonywanych na ich rzecz przez Bank, takich jak przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na żądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu oraz prowadzenie rachunków tych wkładów, prowadzenie innych rachunków bankowych czy udzielanie kredytów.

Przywołując za Państwem treść opisu zdarzenia przyszłego pominięto tę jego część, która znajduje się w treści uzupełnienia a odnosi się wyłącznie do zagadnień dotyczących podatku od towarów i usług.

Pytanie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych

Czy w ramach Umowy o cash pooling lub Umowy wewnętrznej dochodzi od dokonania czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych? (pytanie oznaczone we wniosku nr 9)

Państwa stanowisko w sprawie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych

Państwa zdaniem, świetle art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, czynności dokonywane na podstawie zawartej z Bankiem Umowy o cash pooling oraz na podstawie zawartej między Spółkami Umowy Wewnętrznej nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Umowy zarządzania płynnością finansową stanowią umowy nienazwane i jako takie nie mieszczą się w zamkniętym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych zdefiniowanym w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi podlegają następujące czynności:

a) umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

b) umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

c) (uchylona),

d) umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

e) umowy dożywocia,

 f) umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

g) (uchylona),

h) ustanowienie hipoteki,

 i) ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

 j) umowy depozytu nieprawidłowego,

k) umowy spółki.

Umowa o cash pooling, jako umowa nienazwana, nie została natomiast wymieniona w powyższym zamkniętym katalogu czynności cywilnoprawnych objętych podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W Państwa ocenie na żadnym etapie funkcjonowania Umowy o cash pooling nie dochodzi do opodatkowania rozliczeń podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W szczególności w Państwa ocenie, czynności wykonywane przez „X” jako agenta lub Uczestników w wykonaniu Umowy o cash pooling oraz Umowy Wewnętrznej nie spełniają definicji pożyczki uregulowanej w art. 720 Kodeksu cywilnego. W myśl art. 720 Kodeksu cywilnego, dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych, co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Umowa o cash pooling (zarządzania płynnością finansową) jest natomiast umową o świadczenie usług finansowych oferowaną przez Bank. Usługa ta jest przeznaczona do efektywnego zarządzania środkami finansowymi podmiotów gospodarczych. Głównym celem umowy o zarządzanie płynnością finansową jest optymalizacja zarządzania stanem środków pieniężnych na wielu rachunkach bankowych należących do jednej grupy kapitałowej. System zarządzania płynnością finansową umożliwia koncentrację środków podmiotów grupy kapitałowej oraz kompensatę nadwyżek wykazywanych przez jedne Spółki z niedoborami zaistniałymi u innych Spółek. Jedną z najważniejszych korzyści takiego systemu jest możliwość globalnego minimalizowania kosztów działalności Spółek z grupy kapitałowej.

Konstrukcja Umowy cash poolingu, jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestniczących spółek, nie wyczerpuje zatem istotnych znamion pożyczki.

Ponadto, w Państwa ocenie czynności wykonywane przez Spółki w wykonaniu Umowy o cash pooling oraz Umowy Wewnętrznej nie spełniają również definicji depozytu nieprawidłowego, który został uregulowany w art. 845 Kodeksu cywilnego. Na mocy tego przepisu depozyt nieprawidłowy jest formą przechowania, w której przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku. Uznaje się więc, że depozyt nieprawidłowy (przechowanie nieprawidłowe) jest umową szczególnego rodzaju, zawierającą elementy przechowania i pożyczki.

W świetle powołanych wyżej uregulowań należy wskazać, iż konstrukcja cash poolingu nie wyczerpuje istotnych znamion pożyczki ani umowy depozytu nieprawidłowego. Przede wszystkim, w odróżnieniu od tych umów zakłada uczestnictwo co najmniej trzech podmiotów: podmiotu posiadającego dodatnie saldo na rachunku bankowym, podmiotu posiadającego ujemne saldo na rachunku bankowym oraz Banku występującego w roli świadczącego usługę kompleksowego zarządzania płynnością finansową. Ponadto (nie biorąc pod uwagę rozliczeń kosztów Opłat administracyjnych) w przypadku cash poolingu brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w Umowie o cash pooling podmiot. W strukturze tej powstają dla Spółek określone prawa i obowiązki, ale nie dochodzi do zawarcia umowy pożyczki ani umowy depozytu nieprawidłowego.

Podsumowując, Umowa o cash pooling nie stanowi umowy depozytu nieprawidłowego ani umowy pożyczki, w związku z czym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Jak bowiem zaznaczono w opisie zaistniałego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego wniosku, cash pooling to forma zarządzania finansami, której istotą jest optymalizacja kosztów finansowania. Powyższe nie będzie miało jednak charakteru rzeczywistego finansowania danej Spółki przez pozostałe, gdyż sprowadzać się będzie w praktyce do obniżenia kosztów pozyskania finansowania poprzez obniżenie stopy odsetek należnych od ujemnego salda rachunków transakcyjnych oraz podwyższenie stopy odsetek od dodatniego salda rachunków transakcyjnych.

W Państwa ocenie z charakterystyki cash poolingu z praktycznego punktu widzenia wynika więc, że cash pooling stanowi jedynie modyfikację warunków, jakie Bank oferuje w ramach standardowego rachunku bankowego. Modyfikacja dotyczy w szczególności wysokości oprocentowania środków zgromadzonych na rachunku bieżącym – warunki finansowania ustalone dla rachunków bankowych uczestniczących w cash poolingu są bardziej atrakcyjne dla Spółek uczestniczących w cash poolingu w porównaniu ze standardowymi warunkami oferowanymi przez Bank.

W związku z powyższym, w Państwa ocenie, brak jest podstaw do zakwalifikowania transakcji typu cash pooling jako umów pożyczek lub depozytów nieprawidłowych, a tym samym brak jest podstaw do objęcia takich transakcji podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na potwierdzenie swojego stanowiska powołali się Państwo na inne interpretacje indywidualne.

Mając powyższe na uwadze, w świetle art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, zawarta z Bankiem Umowa o cash pooling oraz zawarta między Spółkami Umowa Wewnętrzna nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, ani nie dochodzi na podstawie tych umów do dokonania jakiejkolwiek czynności cywilnoprawnej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Z uwagi na zakres tej interpretacji, przywołaliśmy powyżej tylko tę część Państwa stanowiska, która odnosi się do zagadnienia dotyczącego podatku od czynności cywilnoprawnych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 171 ze zm.):

Podatkowi podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

a) umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

b) umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

c) (uchylona),

d) umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

e) umowy dożywocia,

 f) umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,

g) (uchylona),

h) ustanowienie hipoteki,

 i) ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

 j) umowy depozytu nieprawidłowego,

k) umowy spółki.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy:

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają również zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne.

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Należy stwierdzić, że umowa cash poolingu pozostaje umową nienazwaną. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.) – w księdze trzeciej zobowiązania – nie zawiera przepisów odnoszących się do tego typu umowy.

Umowa cash poolingu jest najbardziej zbliżona swą konstrukcją do umowy pożyczki wymienionej w katalogu określonym w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Jednakże nie jest taką umową, bowiem w myśl art. 720 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Jak wskazali Państwo we wniosku i piśmie uzupełniającym czynności dokonywane w ramach umowy cash poolingu i w ramach Umowy Wewnętrznej nie spełnią definicji którejkolwiek czynności wymienionej w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, w szczególności Uczestnicy nie będą zaciągać pożyczki w rozumieniu art. 720 Kodeksu cywilnego.

Umowa o cash pooling (zarządzania płynnością finansową) jest umową o świadczenie usług finansowych oferowaną przez Bank. Usługa ta jest przeznaczona do efektywnego zarządzania środkami finansowymi podmiotów gospodarczych. Głównym celem umowy o zarządzanie płynnością finansową jest optymalizacja zarządzania stanem środków pieniężnych na wielu rachunkach bankowych należących do jednej grupy kapitałowej. System zarządzania płynnością finansową umożliwia koncentrację środków podmiotów grupy kapitałowej oraz kompensatę nadwyżek wykazywanych przez jedne Spółki z niedoborami zaistniałymi u innych Spółek. Jedną z najważniejszych korzyści takiego systemu jest możliwość globalnego minimalizowania kosztów działalności Spółek z grupy kapitałowej. W odróżnieniu od umów pożyczek i depozytu nieprawidłowego zakłada ona uczestnictwo co najmniej trzech podmiotów: podmiotu posiadającego dodatnie saldo na rachunku bankowym, podmiotu posiadającego ujemne saldo na rachunku bankowym oraz Banku występującego w roli świadczącego usługę kompleksowego zarządzania płynnością finansową. Ponadto (nie biorąc pod uwagę rozliczeń kosztów Opłat administracyjnych) w przypadku cash poolingu brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w Umowie o cash pooling podmiot.

Konstrukcja Umowy cash poolingu, jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestniczących spółek, nie wyczerpuje zatem istotnych znamion pożyczki.

Umowa cash poolingu jest też zbliżona swą konstrukcją do umowy depozytu nieprawidłowego. Nie stanowi jednakże umowy depozytu nieprawidłowego, gdyż nie spełnia jego warunków. Zgodnie z art. 845 Kodeksu cywilnego:

Jeżeli z przepisów szczególnych albo z umowy lub okoliczności wynika, że przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku, stosuje się odpowiednio przepisy o pożyczce (depozyt nieprawidłowy). Czas i miejsce zwrotu określają przepisy o przechowaniu.

W związku z powyższym, należy stwierdzić, że skoro zawarcie umowy cash poolingu nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych a czynności tego typu nie można zakwalifikować, jako umowy pożyczki czy też innej czynności tym katalogiem objętej, to tym samym – z powyższych przyczyn – Umowa o cash pooling oraz zawarta między Spółkami Umowa Wewnętrzna dotyczące zarządzania wspólną płynnością finansową nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Umowy te nie mieszczą się bowiem w katalogu czynności ściśle wymienionych jako podlegające opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zatem zawarta z Bankiem Umowa o cash pooling oraz zawarta między Spółkami Umowa Wewnętrzna oraz czynności wykonywane w ramach tych umów, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym/i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ta interpretacja stanowi ocenę Państwa stanowiska wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku od towarów i usług wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

(…) S.A. (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy Ordynacja podatkowa.