Interpretacja indywidualna z dnia 5 października 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-2.4010.396.2023.1.MC

Czy opłaty wnoszone przez osoby posiadające tytuł prawny do lokali w Spółdzielni według art. 4 ust. 1, 2, 3, 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, mieszczą się w pojęciu „przychodu ze sprzedaży”, o którym mowa w art. 4a pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a który decyduje o statusie „małego podatnika” i w związku z tym o możliwości skorzystania z obniżonej stawki podatku dochodowego od osób prawnych?

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

10 sierpnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 7 sierpnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy opłaty wnoszone przez osoby posiadające tytuł prawny do lokali w Spółdzielni według art. 4 ust. 1, 2, 3, 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, mieszczą się w pojęciu „przychodu ze sprzedaży”, o którym mowa w art. 4a pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a który decyduje o statusie „małego podatnika” i w związku z tym o możliwości skorzystania z obniżonej stawki podatku dochodowego od osób prawnych.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Spółdzielnia Mieszkaniowa (…) prowadząc swoją działalność statutową ustala dla osób posiadających tytuł prawny do lokali opłaty według art. 4 ust. 1, 2, 3, 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, ponieważ osoby te zobowiązane są uczestniczyć w pokrywaniu kosztów eksploatacji i utrzymania nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale.

Opłaty te stanowią formę zaliczek na pokrycie kosztów eksploatacji i utrzymania danej nieruchomości i podlegają rozliczeniu na koniec okresu rozliczeniowego w formie porównania ich wysokości z poniesionymi kosztami eksploatacji i utrzymania tej nieruchomości, a powstała różnica, zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, zwiększa odpowiednio przychody lub koszty eksploatacji i utrzymania nieruchomości w roku następnym.

Spółdzielnia płaci podstawową (19%) stawkę podatku dochodowego.

Pytanie

Czy opłaty wnoszone przez osoby posiadające tytuł prawny do lokali w Spółdzielni według art. 4 ust. 1, 2, 3, 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, mieszczą się w pojęciu „przychodu ze sprzedaży”, o którym mowa w art. 4a pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a który decyduje o statusie „małego podatnika” i w związku z tym o możliwości skorzystania z obniżonej stawki podatku dochodowego od osób prawnych?

Państwa stanowisko w sprawie

Spółdzielnia Mieszkaniowa w (…) prowadząc swoją działalność statutową ustala dla osób posiadających tytuł prawny do lokali opłaty według art. 4 ust. 1, 2, 3, 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, ponieważ osoby te zobowiązane są uczestniczyć w pokrywaniu kosztów eksploatacji i utrzymania nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale.

Opłaty te stanowią formę zaliczek na pokrycie kosztów eksploatacji i utrzymania danej nieruchomości i podlegają rozliczeniu na koniec okresu rozliczeniowego w formie porównania ich wysokości z poniesionymi kosztami eksploatacji i utrzymania tej nieruchomości, a powstała różnica, zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, zwiększa odpowiednio przychody lub koszty eksploatacji i utrzymania nieruchomości w roku następnym.

Opłaty te nie są przychodem ze sprzedaży, o którym mowa w art. 4a pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych a tylko zaliczką, i nie powinno się jej wliczać do przychodów o których mowa w przepisach decydujących o statusie małego podatnika według ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W rezultacie, przy ustalaniu ustawowego limitu, nie powinno się brać pod uwagę wyżej wymienionych opłat i móc skorzystać z obniżonej 9% stawki podatku dochodowego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 438 ze zm.):

Celem spółdzielni mieszkaniowej, zwanej dalej „spółdzielnią”, jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych i innych potrzeb członków oraz ich rodzin, przez dostarczanie członkom samodzielnych lokali mieszkalnych lub domów jednorodzinnych, a także lokali o innym przeznaczeniu.

W myśl art. 1 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych:

Przedmiotem działalności spółdzielni może być:

1) budowanie lub nabywanie budynków w celu ustanowienia na rzecz członków spółdzielczych lokatorskich praw do znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych;

2) budowanie lub nabywanie budynków w celu ustanowienia na rzecz członków odrębnej własności znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu, a także ułamkowego udziału we współwłasności w garażach wielostanowiskowych;

3) budowanie lub nabywanie domów jednorodzinnych w celu przeniesienia na rzecz członków własności tych domów;

4) udzielanie pomocy członkom w budowie przez nich budynków mieszkalnych lub domów jednorodzinnych;

5) budowanie lub nabywanie budynków w celu wynajmowania lub sprzedaży znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu;

6) wykonywanie działalności jako obywatelska społeczność energetyczna w rozumieniu art. 3 pkt 13f ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz.U. z 2022 r. poz. 1385, z późn. zm.).

Stosownie do treści art. 1 ust. 3 ww. ustawy:

Spółdzielnia ma obowiązek zarządzania nieruchomościami stanowiącymi jej mienie lub nabyte na podstawie ustawy mienie jej członków.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych_:

1. Członkowie spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu.

W myśl art. 4 ust. 2 i 3 tej ustawy:

2. Członkowie spółdzielni będący właścicielami lokali są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu.

3. Członkowie spółdzielni, którzy oczekują na ustanowienie na ich rzecz spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego albo prawa odrębnej własności lokalu, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów budowy lokali przez wnoszenie wkładów mieszkaniowych lub budowlanych. Od chwili postawienia im lokali do dyspozycji uiszczają oni opłaty określone w ust. 1 albo 2.

Stosownie do art. 4 ust. 4 ww. ustawy:

Właściciele lokali niebędący członkami spółdzielni są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych. Są oni również obowiązani uczestniczyć w wydatkach związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni, które są przeznaczone do wspólnego korzystania przez osoby zamieszkujące w określonych budynkach lub osiedlu. Obowiązki te wykonują przez uiszczanie opłat na takich samych zasadach, jak członkowie spółdzielni, z zastrzeżeniem art. 5.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii ustalenia, czy opłaty wnoszone przez osoby posiadające tytuł prawny do lokali w Spółdzielni według art. 4 ust. 1, 2, 3, 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, mieszczą się w pojęciu „przychodu ze sprzedaży”, o którym mowa w art. 4a pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a który decyduje o statusie „małego podatnika” i w związku z tym o możliwości skorzystania z obniżonej stawki podatku dochodowego od osób prawnych.

W kwestiach podatku dochodowego spółdzielnia mieszkaniowa, jako podmiot posiadający osobowość prawną, podlega ogólnym regułom przewidzianym w ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2587, ze zm., dalej: „ustawa o CIT”). Jednocześnie, spółdzielnie nie zostały wymienione przez ustawodawcę w treści art. 6 ust. 1 ustawy o CIT, jako podmioty zwolnione z opodatkowania.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 i 2 ustawa o CIT:

 1. Przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.

 2. Dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24ca, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Zgodnie z treścią art. 19 ust. 1 ustawy o CIT:

Podatek, z zastrzeżeniem art. 21, art. 22, art. 24a, art. 24b, art. 24ca, art. 24d i art. 24f, wynosi:

 1) 19% podstawy opodatkowania;

 2) 9% podstawy opodatkowania od przychodów (dochodów) innych niż z zysków kapitałowych - w przypadku podatników, u których przychody osiągnięte w roku podatkowym nie przekroczyły wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 2 000 000 euro przeliczonej według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł.

Obniżona stawka podatku 9% jest stosowana w odniesieniu do przychodów (dochodów) innych niż z zysków kapitałowych i ma zastosowanie wyłącznie do małych podatników oraz podatników rozpoczynających działalność, z zastrzeżeniem ust. 1a-1e ww. ustawy, u których przychody osiągnięte w roku podatkowym nie przekroczyły równowartości 2.000.000 euro. Po przekroczeniu tego limitu podatnik traci prawo do obniżonej stawki podatku.

Zgodnie z art. 19 ust. 1d ustawy o CIT:

Podatnicy, o których mowa w ust. 1 pkt 2, stosują stawkę podatku, o której mowa w tym przepisie, jeżeli posiadają status małego podatnika.

Definicja „małego podatnika” została zawarta w art. 4a pkt 10 ustawy o CIT, zgodnie z którą:

Ilekroć w ustawie jest mowa o małym podatniku - oznacza to podatnika, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 2.000.000 euro; przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł.

Zauważyć należy, wskazane w art. 4a pkt 10 ustawy o CIT, sformułowanie „wartość przychodu ze sprzedaży” nie zostało zdefiniowane w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych. Wskazać także należy, że nie należy tego pojęcia utożsamiać z pojęciem przychodu podatkowego. W związku z tym należy dokonać literalnej wykładni tego pojęcia. Przy obliczaniu powyższego limitu należy uwzględnić wszelkie przychody ze sprzedaży danego podatnika, w tym także zwolnione od podatku dochodowego, z wyłączeniem przychodów osiąganych z innego tytułu niż sprzedaż, np. uzyskane odszkodowania, odsetki od środków finansowych na rachunku bankowym, dotacje, dopłaty lub refundacje kosztów.

Wobec powyższych wyjaśnień, skoro przychód ze sprzedaży należy rozumieć zgodnie z wykładnią literalną, to oznacza, że do limitu decydującego o uznaniu podatnika za „małego” w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, należy sumować wartość wszystkich przychodów stanowiących przychody ze sprzedaży (a więc wynikające z czynności sprzedaży).

Przepisy ustawy o CIT, nie zawierają definicji pojęcia przychodów i dla wyjaśnienia znaczenia tego pojęcia posługują się otwartym katalogiem kategorii stanowiących przychód dla potrzeb podatku dochodowego od osób prawnych.

Jedną z kategorii stanowiących przychód są, zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT:

Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Natomiast, zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o CIT:

Za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, a także za przychody uzyskane z zysków kapitałowych, z wyłączeniem przychodów, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Ponadto, zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o CIT:

Do przychodów nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, (…).

Z powołanych przepisów wynika, że do przychodów dla potrzeb podatku dochodowego od osób prawnych zalicza się tylko takie przychody, które w danym momencie są trwałe, definitywne i bezwarunkowe.

Stanowisko to znajduje jednoznaczne potwierdzenie w doktrynie, stanowisku organów podatkowych oraz orzecznictwie. W opracowaniu „Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz.” (Wydawnictwo CH. Beck, wyd. 9, Warszawa 2021, str. 229) W. Dmoch wskazał, że: „Otrzymane pieniądze i wartości pieniężne są pierwszą kategorią wymienioną w katalogu przychodów. Istotne jest to, że aby pieniądze czy też wartości pieniężne zostały uznane za przychód dla potrzeb PDOPrU, muszą spełniać jedną podstawową przesłankę, mianowicie muszą być otrzymane, co oznacza, że stają się definitywnie własnością podatnika, który je otrzymał. Wszelkie wpłaty pieniężne uzyskane przez podatnika tytułem kaucji, gwarancji itp., których otrzymanie ma charakter nieostateczny i warunkowy, nie stanowią przychodu dla podmiotu, który je uzyskał. Pieniądze te staną się przychodem dla podatnika dopiero w tym momencie, kiedy nastąpi zdarzenie skutkujące definitywnym otrzymaniem ich przez podatnika”.

W świetle powyższych przepisów należy zauważyć, że przychodami Spółdzielni mieszkaniowej – zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Należy przyjąć, że znaczna część przychodów Spółdzielni ustalana jest na zasadzie kasowej, tj. przychodem podatkowym są wartości faktycznie otrzymane. Rozumienie pojęcia „otrzymane” oznacza, że momentem powstania przychodu pieniężnego, jest moment otrzymania czyli wpływu bezpośredniego do majątku podatnika względnie na jego rachunek określonych środków pieniężnych, skutkujący po stronie podatnika możliwością faktycznego dysponowania tymi środkami. Dotyczy to w szczególności otrzymanych kwot zaliczek uiszczanych przez właścicieli lokali w formie bieżących opłat. Nie ulega wątpliwości, że wpłata zaliczki jest faktycznym – w momencie wpływu – otrzymaniem przez Spółdzielnię określonych środków pieniężnych. Zatem, stosownie do art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, zaliczki na pokrycie kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości, wpłacane przez osoby posiadające tytuł prawny do lokali w Spółdzielni, jako otrzymane pieniądze, są przychodem z chwilą ich faktycznego otrzymania, tj. w dniu, w którym środki te wpływają na rachunek bankowy Spółdzielni.

Odnosząc zatem powołane uregulowania prawne oraz przedstawione wyjaśnienia do opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że Spółdzielnia mieszkaniowa uzyska przychód z opłat wnoszonych przez osoby posiadające tytuł prawny do lokali w Spółdzielni, w myśl art. 4 ust. 1, 2, 3, 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, który nie stanowi przychodu ze sprzedaży, o którym mowa w art. 4a pkt 10 ustawy o CIT, decydującym o statusie „małego podatnika”.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA).

Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).