Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka
insert_drive_file

Interpretacja

Interpretacja indywidualna z dnia 17 sierpnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.507.2023.2.AC

Brak możliwości odliczenia ulgi prorodzinnej oraz ulgi 4+ dla Państwa jako opiekunów tymczasowych ukraińskiego uchodźcy.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 maja 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 4 maja 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej oraz ulgi 4+. Treść wniosku jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1. Zainteresowana będąca stroną postępowania: 

Pani A.P. (...)

2. Zainteresowany niebędący stroną postępowania: (...)

Pan M. R. (...)

Opis stanu faktycznego

Mają Państwo troje własnych dzieci. Dodatkowo w dniu (...) 2022 r. przyjęli Państwo pod swój dach uchodźcę z (...) A.I. (legitymującego się ukraińskim paszportem nr (...)) - chłopca jeszcze małoletniego, który przyjechał do Polski dwa tygodnie wcześniej – (...)  2022 r. Przyjechał do Polski sam, bez opieki osoby dorosłej. Po kilku dniach trafił do punktu noclegowego zorganizowanego tymczasowo w sali gimnastycznej (...). Tamtego dnia, (...) 2022 r. skontaktowała się Pani z wolontariuszami pracującymi w tym liceum i spytała, czy potrzebują jakiejś pomocy, na co otrzymałam odpowiedź, że szukają domu dla 17-latka, ponieważ miejsca noclegowe w liceum są już likwidowane i dla większości podopiecznych znaleźli już inne miejsca zakwaterowania, a dla tego chłopca jeszcze nie i z uwagi na jego wiek będzie musiał trafić do jakieś placówki opiekuńczo-wychowawczej. Od razu zdecydowali się Państwo, że wezmą A.I. Tego samego dnia do Państwa przyjechał. Tak szybka decyzja była spowodowana tym, że już trzy dni po wybuchu wojny zgłosili Państwo gotowość do przyjęcia do domu ukraińskiego uchodźcy przez portal (...) i Państwa mieszkanie w międzyczasie zostało poddane weryfikacji przez pracownika socjalnego, Panią M.G. z Ośrodka Pomocy Społecznej (...). Do 21 marca 2022 nikogo Państwu nie przysłano, a pokój czekał gotowy na przyjęcie potrzebującej osoby.

Następnego dnia, (...) 2022 r., pojechała Pani z A.I. do OPS (...), gdzie Pani K.l.(specjalista pracy socjalnej) przygotowała dla Państwa "wniosek o ustanowienie opiekuna tymczasowego art. 25 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa". Wniosek ten Państwo podpisali i wysłali do Sądu Rejonowego (...). (...) 2022 r. Sąd ten, w osobie sędziego M.J., wydał postanowienie o ustanowieniu Państwa obojga, czyli A.P. i M.R., opiekunami tymczasowymi chłopca (sygnatura akt (...)).

Państwa podopieczny ukończył 18 lat w dniu (...) 2022 r., tak więc formalnie byli Państwo jego opiekunami tymczasowymi przez 26 dni, ale potem jeszcze do początku listopada u Państwa mieszkał. W tym czasie zaczął pracować jako kucharz w Restauracji - Pizzerii (...) (w K. uczył się w gastronomicznej szkole pomaturalnej). Pracuje tam do dzisiaj. Obecnie mieszka samodzielnie w wynajmowanym pokoju w A.

Pani mąż jest zatrudniony na etat, natomiast Pani prowadzi działalność gospodarczą i rozlicza się Pani na podatku liniowym.

Podsumowując w roku 2022 pod opieką mieli Państwo 4 dzieci. Troje własnych i nad jednym przez okres 26 dni sprawowali Państwo opiekę tymczasową.

Uzupełnienie stanu faktycznego

Jesteście Państwo polskimi rezydentami podatkowymi.

W okresie, którego dotyczy wniosek, z własnych środków pieniężnych ponosili Państwo koszty utrzymania zarówno własnych dzieci, jak i podopiecznego A.I.

Troszczyli się Państwo o rozwój fizyczny i duchowy zarówno własnych dzieci, jak i podopiecznego A.I. Zabezpieczali Państwo ich potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne, rozwijali zainteresowania, ponosili wydatki związane z wypoczynkiem, pomagali w edukacji szkolnej.

Konkretnie w przypadku A.: zapewnili Mu Państwo własny pokój w domu z nieograniczonym dostępem do kuchni, łazienki i ogrodu, domowe posiłki, kupili Mu Państwo ubrania oraz buty (przyjechał z K. z jednym małym plecakiem, miał tylko dwie zmiany ubrań), środki czystości i kosmetyki, nową baterię do jego telefonu komórkowego, by mógł być w stałym kontakcie ze swoją rodziną i przyjaciółmi, deskorolkę, aby mógł uprawiać swój ulubiony sport (prawie codziennie jeździł do (...)), akcesoria do pływania (jeździł z Państwem na basen). Podarowali Mu Państwo używany rower, poza tym dostawał od Państwa kieszonkowe na drobne wydatki w mieście. Pomogli Mu Państwo poznać okolicę, zabierali go Państwo na wycieczki rowerowe i na basen. Zapraszali go Państwo do uczestnictwa w spotkaniach rodzinnych (np. w czasie Wielkanocy oraz Pani urodzin). Później, latem, zabierali go Państwo na (...) i na Państwa działkę nad rzeką (...) (był już wtedy pełnoletni, ale troszczyli się Państwo o niego ciągle tak samo, jak przed jego 18. urodzinami).

Bardzo ważna w tamtym czasie była kwestia nauki polskiego, bowiem A., w momencie przyjazdu do Polski, nie znał w ogóle języka polskiego. Zapisali go Państwo na stacjonarny kurs języka polskiego dla obcokrajowców (…), gdzie jeździł dwa razy w tygodniu, a poza tym codziennie przez 30 minut uczyła go Pani czytać, wykorzystując w tym celu książeczki do nauki czytania dla dzieci z serii "Lubię czytać”, które miała Pani po dzieciach: najpierw poziom 1, potem 2 i 3. Dużo też rozmawiali Państwo, najpierw po angielsku, a potem stopniowo coraz więcej po polsku. Zależało Państwu, aby jak najszybciej A. nauczył się języka, po to przede wszystkim, by nie czuł się w Polsce wyobcowany, żeby się zaaklimatyzował i czuł się dobrze, oraz by mógł tu w niedalekiej przyszłości uczyć i pracować. Jednak równie ważne było to, aby mógł się "wygadać”, szczególnie na temat swoich przeżyć związanych z wybuchem wojny i podróżą do Polski, ale również o swoim wcześniejszym życiu w K. Nie chcieli Państwo, żeby te doświadczenia trzymał w sobie i żeby stały się one obciążeniem dla jego psychiki. A. okazał się bardzo otwartym i szczerym chłopcem, nie miał tendencji do zamykania się w sobie, chętnie o sobie opowiadał i szybko się z Państwem zżył. Zaczął traktować Państwa dom jak własny. Nie zauważyli Państwo też u niego żadnych objawów traumy czy depresji.

Początkowo Państwo zakładali, że trzeba będzie zapisać A. do szkoły i rozmawiała Pani w tej sprawie z dyrektorką liceum (...) (w którym A. mieszkał, dopóki go Państwo nie wzięli do domu). Wkrótce okazało się, że on już zdał w K. maturę (w wieku 17 lat zgodnie z ukraińskim systemem edukacji), po czym chodził tam do pomaturalnej szkoły gastronomicznej. Zaczęli go więc Państwo namawiać, aby od jesieni zapisał się do jakiejś polskiej szkoły o tym profilu, ale on uznał, że dalsza nauka "teoretyczna” go nie interesuje, ponieważ jego pasją jest po prostu gotowanie i że on chce pracować w restauracji. Tak więc ostatecznie kwestie edukacyjne w jego wypadku zostały ograniczone do intensywnej nauki polskiego.

Jeśli zaś chodzi o zdrowie, to oprócz dbania o dobrą formę podopiecznego (zdrowe domowe jedzenie, sport) zadbali Państwo o zapisanie go do rejonowej przychodni oraz zabrali go tam, gdy źle się poczuł (miał problemy z żołądkiem). Zabrali go Państwo prywatnie do dentysty (bolały go zęby - okazało się, że ma dwa ubytki i nadwrażliwość zębów) oraz zaszczepili go Państwo przeciwko Covid-19.

Natomiast w kwestiach formalnych - w pierwszych dniach pobytu A. u Państwa złożyli Państwo wniosek do Sądu Rejonowego o ustanowienie Państwa jego opiekunami tymczasowymi i w ciągu kilku dni otrzymali Państwo postanowienie. Poza tym pojechała Pani z A. na (...) w celu wyrobienia mu numeru PESEL oraz elektronicznego dowodu osobistego.

Złożyła Pani również wniosek o 500+ na niego i otrzymała Pani to świadczenie - Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał, że A. jest Państwa kolejnym "dzieckiem".

Postanowienie Sądu Rejonowego (...) 2022 roku jest lapidarne i mówi tylko o tym, że Sąd postanawia ustanowić Państwa opiekunami tymczasowymi A. Nie ma w nim żadnych szczegółowych postanowień.

Mają Państwo pełnię praw rodzicielskich i są Państwo upoważnieni do reprezentowania Państwa małoletnich dzieci oraz sprawowania pieczy nad nimi i ich majątkiem. Natomiast co do A, to w okresie, którego dotyczy wniosek, również byli Państwo upoważnieni - jako opiekunowie tymczasowi - do reprezentowania go oraz sprawowania pieczy nad nim i jego majątkiem.

A. nie ma, ani nie miał statusu sieroty. Jego rodzice żyją i nie zostali nigdy pozbawieni praw rodzicielskich. W czasie, kiedy mieszkał u Państwa miał kontakt z rodzicami za pomocą telefonu i komunikatora internetowego, natomiast w żaden sposób nie mogli mu oni pomagać ani materialnie, ani organizacyjnie. A. znalazł się na terenie Polski jako niepełnoletni. Przekroczył granicę ukraińsko-polską na bazie ukraińskiego dowodu osobistego uciekając przed wojną. Na terenie RP nie było pełnoletniej osoby sprawującej nad nim opiekę. Podjęli się Państwo tej roli zarówno faktycznie jak i prawnie zgodnie z postanowieniem sądu.

W okresie, którego dotyczy wniosek, z Pani (A.P.) dochodów zostały pobrane i odprowadzone zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. W okresie, którego dotyczy wniosek, z dochodów Pani męża (M.R.) zostały pobrane i odprowadzone zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

W stosunku do Pani mają zastosowanie przepisy art. 30c, ponieważ prowadzi Pani działalność gospodarczą. Natomiast w stosunku do Pani męża, ani Państwa dzieci przepisy te nie mają zastosowania - Pani mąż pracuje na podstawie umowy o pracę, a dzieci nie pracują zawodowo, ponieważ są nieletnie i jeszcze się uczą.

Z kolei ani do Pani, ani do żadnego członka Państwa rodziny nie mają zastosowania przepisy ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym ani ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Pytanie

1.Czy w zeznaniu rocznym za roku 2022 mieli Państwo prawo skorzystać z ulgi dla rodzin 4+?

2.Czy w zeznaniu rocznym za rok 2022 mogą Państwo - albo czy sam Pani mąż może odliczyć ulgę prorodzinną za 2 miesiące (marzec i kwiecień 2022 r.) na czwarte dziecko?

Państwa stanowisko w sprawie

Zgodnie z obowiązującymi przepisami mieli Państwo prawo do skorzystania z ulgi dla rodzin 4+, oraz że Pani i Pani mąż możecie, albo tylko Pani mąż może - skorzystać z ulgi prorodzinnej za 2 miesiące (marzec i kwiecień 2022) na czwarte dziecko.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 153 ww. ustawy:

Wolne od podatku dochodowego są przychody podatnika do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł, osiągnięte:

a) ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy;

b) z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8;

c) z pozarolniczej działalności gospodarczej, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30c albo art. 30ca albo ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym w zakresie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych;

– który w roku podatkowym w stosunku do co najmniej czworga dzieci, o których mowa w art. 27ea ust. 1 pkt 2, wykonywał władzę rodzicielską, pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało, lub sprawował funkcję rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą, a w przypadku pełnoletnich uczących się dzieci – wykonywał ciążący na nim obowiązek alimentacyjny albo sprawował funkcję rodziny zastępczej, z zastrzeżeniem ust. 39 i 44–48.

Stosownie do art. 27f ust. 1 ww. ustawy:

Od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1) wykonywał władzę rodzicielską;

2) pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;

3)sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Natomiast w myśl art. 27f ust. 2 ww. ustawy:

Odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1)jednego małoletniego dziecka - kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:

a)pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,

b) niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4c i 4g, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;

2)dwojga małoletnich dzieci - kwota 92,67 zł na każde dziecko;

3)trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota:

a) 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,

b) 166,67 zł na trzecie dziecko,

c) 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

Stosownie do art. 27f ust. 2a ww. ustawy:

Za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a oraz art. 30c ust. 2 pkt 2.

W myśl art. 27f ust. 2b ww. ustawy:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka.

W myśl art. 27f ust. 2c ustawy:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1)na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;

2)wstąpiło w związek małżeński.

Zgodnie z art. 27f ust. 2d ustawy:

Za podatnika pozostającego w związku małżeńskim, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lit. a oraz ust. 10 i 11, nie uważa się:

1) osoby, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów;

2) osoby pozostającej w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

Zgodnie z art. 27f ust. 3 ww. ustawy:

W przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Na mocy art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r., nadanym ustawą z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105 ze zm.) i mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2021 r.:

Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę podatnicy mogą odliczyć od podatku w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. W przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim - kwotę tę podatnicy odliczają w częściach równych. W pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100% stosuje podatnik, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny.

Natomiast, stosownie do art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1)odpis aktu urodzenia dziecka;

2)zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;

3)odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;

4)zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Zgodnie z art. 27f ust. 7 ww. ustawy:

Przepis art. 6 ust. 8 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

Na mocy art. 6 ust. 8 wskazanej ustawy, w brzmieniu mającym zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:

1) stosuje przepisy:

a) art. 30c lub

b) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

- w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2) podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Dziećmi, o których mowa art. 27ea ust. 1 pkt 2 ww. ustawy są dzieci:

a)małoletnie,

b)pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

c)pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w krajowych lub zagranicznych przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, jeżeli w roku podatkowym dzieci te:

nie stosowały przepisów art. 30c lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy, w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń,

nie podlegały opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych,

nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub przychodów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152, w łącznej wysokości przekraczającej 3089 zł, z wyjątkiem renty rodzinnej

Zgodnie z art. 21 ust. 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

Przy obliczaniu kwoty przychodów podlegających zwolnieniu od podatku na podstawie ust. 1 pkt 148 i 152-154 nie uwzględnia się przychodów podlegających opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym na podstawie niniejszej ustawy, zwolnionych od podatku dochodowego oraz od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do ust. 44-48 ww. art. 21 ustawy,

Suma przychodów zwolnionych od podatku na podstawie ust. 1 pkt 148 i 152-154 nie może w roku podatkowym przekroczyć kwoty 85 528 zł.

Przy ustalaniu prawa do zwolnienia, o którym mowa w ust. 1 pkt 153, nie uwzględnia się dziecka, które w roku podatkowym, na podstawie orzeczenia sądu, zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych.

Podatnik korzystający ze zwolnienia, o którym mowa w ust. 1 pkt 153, składa w terminie określonym w art. 45 ust. 1, a w przypadku podatnika korzystającego ze zwolnienia w zakresie przychodów osiągniętych z pozarolniczej działalności gospodarczej, do którego mają zastosowanie zasady opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych określone w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym - w terminie określonym w art. 21 ust. 2 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, informację, według ustalonego wzoru, zawierającą dane o liczbie dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci.

Na żądanie organów podatkowych podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do zwolnienia, o którym mowa w ust. 1 pkt 153, w szczególności:

1) odpis aktu urodzenia dziecka;

2) zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;

3) odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;

4) zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Podatnik jest zwolniony z obowiązku złożenia informacji, o której mowa w ust. 46, jeżeli w złożonym zeznaniu podatkowym, w którym dokonał odliczenia, o którym mowa w art. 27f, oświadczył, że równocześnie skorzystał ze zwolnienia określonego w ust. 1 pkt 153 i prawo do zastosowania tego zwolnienia i tego odliczenia przysługiwało w stosunku do tych samych dzieci.

Obowiązująca od 1 stycznia 2022 r. tzw. ulga dla rodzin 4+ dotyczy rodziców, w tym rodziców zastępczych, oraz opiekunów prawnych, bez względu na ich stan cywilny. Mogą z niej korzystać zarówno samotni rodzice (opiekunowie prawni), jak i małżonkowie oraz rodzice pozostający w związkach nieformalnych.

Ulga obejmuje przychody:

  • z pracy na etacie (umowa o pracę, stosunek służbowy, praca nakładcza, spółdzielczy stosunek pracy),
  • z umów zlecenia zawartych z firmą,
  • z działalności gospodarczej, opodatkowanej według skali podatkowej, 19% podatkiem liniowym, stawką 5% (tzw. ulga IP Box) oraz ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Wskazać należy, że z ulgi może skorzystać podatnik, który w stosunku do co najmniej czworga dzieci:

  • wykonywał władzę rodzicielską;
  • był opiekunem prawnym dziecka, które z nim mieszkało;
  • był rodzicem zastępczym na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą;
  • wykonywał ciążący obowiązek alimentacyjny lub był rodzicem zastępczym (w przypadku dorosłych, uczących się dzieci).

W przypadku, gdy podatnik chce skorzystać z ulgi na dzieci pełnoletnie, uczące się, do ukończenia 25 roku życia, dzieci te muszą spełnić następujące warunki:

  • nie stosowały przepisów o 19% podatku liniowym lub przepisów ustawy o ryczałcie (z wyjątkiem przepisów dotyczących najmu prywatnego) w zakre­sie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń,
  • nie podlegały opodatkowaniu podatkiem tonażowym na zasadach określonych w ustawie o podatku tonażowym lub tzw. podatkiem okrętowym na zasadach określonych w ustawie o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych,
  • nie uzyskały dochodów opodatkowanych według skali podatkowej lub 19% podatkiem z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, udziałów (akcji) lub pochodnych instrumentów finansowych lub przychodów zwolnionych od podatku w ramach tzw. ulgi dla młodych czy ulgi na powrót, w łącznej wyso­kości przekraczającej 3 089 zł, z wyjątkiem renty rodzinnej.

Ulga przysługuje również podatnikowi, który wychowuje dzieci pełnoletnie otrzymujące zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną, bez względu na wysokość ich rocznych dochodów.

W tym miejscu należy odnieść się do przepisów ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 ze zm).

W myśl art. 93 § 1 ww. ustawy:

Władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom.

Stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy:

Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

Jak wskazuje art. 107 § 1 cytowanej ustawy:

Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom żyjącym w rozłączeniu, sąd opiekuńczy może ze względu na dobro dziecka określić sposób jej wykonywania i utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Sąd pozostawia władzę rodzicielską obojgu rodzicom, jeżeli przedstawili zgodne z dobrem dziecka pisemne porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia.

W rozumieniu przepisów prawa rodzinnego i opiekuńczego, prawo wykonywania bieżącej pieczy nad dzieckiem, oprócz rodzica, może również posiadać opiekun prawny dziecka lub rodzic zastępczy.

Opiekun prawny jest to osoba powołana do dbania o potrzeby życiowe i majątek innej osoby, która potrzebuje takiej opieki. W praktyce opiekun prawny ustanawiany jest wobec dzieci oraz osób całkowicie ubezwłasnowolnionych. Osoby te nie mogą za siebie odpowiadać prawnie, opiekun jest więc również ich przedstawicielem ustawowym, czyli może za nie dokonywać czynności prawnych.

W myśl art. 145 § 1 i 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Opiekę ustanawia się dla małoletniego w wypadkach przewidzianych w tytule II niniejszego kodeksu. Opiekę ustanawia sąd opiekuńczy, skoro tylko poweźmie wiadomość, że zachodzi prawny po temu powód.

Przepis art. 154 ww. Kodeksu stanowi, że:

Opiekun obowiązany jest wykonywać swe czynności z należytą starannością, jak tego wymaga dobro pozostającego pod opieką i interes społeczny.

Stosownie do art. 155 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

§ 1. Opiekun sprawuje pieczę nad osobą i majątkiem pozostającego pod opieką; podlega przy tym nadzorowi sądu opiekuńczego.

§ 2. Do sprawowania opieki stosuje się odpowiednio przepisy o władzy rodzicielskiej z zachowaniem przepisów poniższych.

Zgodnie z art. 156 ww. Kodeksu:

Opiekun powinien uzyskiwać zezwolenie sądu opiekuńczego we wszelkich ważniejszych sprawach, które dotyczą osoby lub majątku małoletniego.

Natomiast, 12 marca 2022 r. weszła w życie ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 103, ze zm.), która wprowadziła do polskiego porządku prawnego instytucję opiekuna tymczasowego dla osoby małoletniej.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 tej ustawy:

Ustawa określa szczególne zasady zalegalizowania pobytu obywateli Ukrainy, którzy przybyli na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa, oraz obywateli Ukrainy posiadających Kartę Polaka, którzy wraz z najbliższą rodziną z powodu tych działań wojennych przybyli na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W uzasadnieniu projektu do ustawy tak uzasadniono konieczność wprowadzenia tego rozwiązania:

Wyjątkowo trudna sytuacja małoletnich obywateli Ukrainy bez opieki wymaga objęcia ich właściwą formą ochrony, a także zagwarantowania szybkiej możliwości uzyskania dokumentu uprawniającego osobę dorosłą do reprezentowania małoletniego oraz wykonywania pieczy nad jego osobą i majątkiem. Wobec powyższego w projekcie wprowadza się rozwiązania dotyczące opiekuna tymczasowego, określając jego kompetencje oraz procedurę jego ustanawiania przez sąd. Zaakcentowania wymaga, że projektowane rozwiązania są nieznane dotychczasowemu prawu rodzinnemu i opiekuńczemu, a potrzeba ich skonstruowania powstała w związku z nadzwyczajną sytuacją, jaka nastąpiła na skutek konfliktu zbrojnego w Ukrainie w kontekście konieczności zabezpieczenia w trybie niezwłocznym dobra małoletnich obywateli tego państwa. Opiekun tymczasowy reprezentuje oraz sprawuje pieczę nad osobą i majątkiem jedynie małoletniego obywatela Ukrainy.

Prawa i obowiązki opiekuna zostały uregulowane w art. 25 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.

Zgodnie z zapisem art. 25 ust. 1 ww. ustawy:

Małoletniego obywatela Ukrainy, o którym mowa w art. 1 ust. 1, który przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez opieki osób dorosłych odpowiedzialnych za niego zgodnie z prawem obowiązującym w Rzeczypospolitej Polskiej, reprezentuje oraz sprawuje pieczę nad jego osobą i majątkiem opiekun tymczasowy.

W myśl art. 25 ust. 2 ww. ustawy:

Opiekun tymczasowy, o ile przy jego ustanowieniu nie określono inaczej zakresu jego praw i obowiązków, jest upoważniony do reprezentowania małoletniego oraz sprawowania pieczy nad jego osobą i majątkiem. Opiekun tymczasowy powinien uzyskiwać zezwolenie sądu opiekuńczego we wszelkich ważniejszych sprawach, które dotyczą osoby lub majątku małoletniego.

Stosownie do art. 25 ust. 4 ww. ustawy:

Opiekuna tymczasowego ustanawia sąd opiekuńczy właściwy ze względu na miejsce pobytu małoletniego.

Na mocy art. 26 ust. 1 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, obywatelowi Ukrainy przebywającemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, którego pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest uznawany za legalny na podstawie art. 2 ust. 1, przysługuje prawo do:

1)świadczeń rodzinnych, o których mowa w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, jeżeli zamieszkuje z dziećmi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

2)świadczenia wychowawczego, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. z 2022 r. poz. 1577 i 2140), jeżeli zamieszkuje z dziećmi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

3)świadczenia dobry start, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 187a ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2022 r. poz. 447, 1700 i 2140), jeżeli zamieszkuje z dziećmi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

4)rodzinnego kapitału opiekuńczego, o którym mowa w ustawie z dnia 17 listopada 2021 r. o rodzinnym kapitale opiekuńczym (Dz.U. poz. 2270 oraz z 2022 r. poz. 2140), jeżeli zamieszkuje z dziećmi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

5)dofinansowania obniżenia opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna, o którym mowa w art. 64c ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz.U. z 2022 r. poz. 1324, 1383 i 2140), jeżeli zamieszkuje z dzieckiem na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

- odpowiednio na zasadach i w trybie określonych w tych przepisach, z wyłączeniem warunku posiadania karty pobytu z adnotacją „dostęp do rynku pracy”.

Natomiast art. 26 ust. 4 ww. ustawy o pomocy wskazuje:

Przysługujące na dziecko świadczenia, o których mowa w ust. 1 pkt 1, z wyłączeniem świadczenia rodzicielskiego, o którym mowa w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, oraz świadczenia lub dofinansowanie, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 5, przysługują także opiekunowi tymczasowemu, o którym mowa w art. 25. Ustalając prawo do świadczeń, o których mowa w ust. 1 pkt 1, przepisy art. 5 ust. 11 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych stosuje się odpowiednio.

Z powyższego wynika, że ustawodawca określił katalog świadczeń socjalnych, z których może skorzystać zarówno obywatel Ukrainy, jak i opiekun tymczasowy.

Biorąc pod uwagę powyższe uregulowania prawne należy uznać, że instytucja opiekuna tymczasowego wynikająca z ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa wykazuje -  w szczególności w kwestii uprawnień, jakie mu przysługują - wiele podobieństw do instytucji opiekuna prawnego, uregulowanej w ustawie Kodeks rodzinny i opiekuńczy. W szczególności, podobieństwa te wynikają z zapisów dotyczących sprawowania pieczy nad osobą i majątkiem małoletniego oraz upoważnienia do reprezentowania osoby małoletniej.

Ponadto, zarówno funkcja opiekuna prawnego, jak i opiekuna tymczasowego jest ustanawiana przez sąd opiekuńczy. Jednakże, pomimo wspólnych cech, charakteryzujących instytucję opiekuna prawnego i opiekuna tymczasowego należy zastrzec, że instytucje te zostały uregulowane odrębnie i nie należy ich traktować jako pojęć tożsamych.

Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa nie zawiera jakichkolwiek odniesień wprost do Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Opisana wyżej regulacja została wprowadzona dla zapewnienia należytego zabezpieczenia dobra dzieci napływających do Polski wraz z falą uchodźców z Ukrainy. Instytucja opiekuna tymczasowego gwarantuje ochronę małoletnim obywatelom Ukrainy bez opieki, w tym umożliwia szybkie uzyskanie dokumentu uprawniającego osobę dorosłą do reprezentowania dziecka oraz wykonywania pieczy nad jego osobą i majątkiem.

Podkreślenia wymaga odmienność tej instytucji od aktualnie obowiązujących regulacji, zarówno co do jej celu, jak i funkcji. Z tego też względu nie należy utożsamiać instytucji opiekuna tymczasowego z ugruntowaną w prawie polskim instytucją opiekuna prawnego.

Przedstawili Państwo informacje, z których wynika, że:

1.wspólnie wychowywali Państwo 4 dzieci przez 26 dni w 2022 r;

2.posiadają Państwo troje swoich dzieci oraz pełnili Państwo funkcję tymczasowych opiekunów małoletniego uchodźcy z Ukrainy;

3.uchodźca z Ukrainy nie posiada statusu sieroty, jego rodzice przebywają na Ukrainie;

4.Pani mąż jest zatrudniony na etat, natomiast Pani prowadzi działalność gospodarczą i rozlicza się Pani na podatku liniowym;

5.chcą Państwo skorzystać z ulgi 4+ na wszystkie dzieci oraz z ulgi prorodzinnej na obywatela Ukrainy.

Z opisu sprawy wynika, że spełniają Państwo wszystkie funkcje i zadania, które są stawiane opiekunom prawnym. Jednak nie zostali Państwo ustanowieni przez Sąd opiekunami prawnymi, a opiekunami tymczasowym dziecka z Ukrainy przebywającego w Polsce.

Zgodnie z zasadą, że wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią odstępstwo od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 84 Konstytucji RP oraz art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a możliwość skorzystania z ulgi podatkowej to przywilej, z którego podatnik chcąc skorzystać musi spełnić ściśle określone przez ustawodawcę warunki – nie powinno się rozszerzająco interpretować art. 27f ww. ustawy. Wprawdzie w art. 74 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa ustawodawca wprowadził zmiany do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednak nie zmienił brzmienia cytowanego wyżej art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie rozszerzył katalogu osób, którym przysługuje ulga prorodzinna, na opiekunów tymczasowych ustanawianych w oparciu o przepisy art. 25 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.

W świetle zacytowanych wyżej przepisów oraz na tle przedstawionego stanu faktycznego nie przysługuje Państwu prawo do skorzystania z ulgi prorodzinnej, o której mowa w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jak również prawo do skorzystania z ulgi 4+, o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 153 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za 2 miesiące od marca do kwietnia 2022 r., w związku ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem z Ukrainy, wobec którego sprawowaliście Państwo funkcję opiekuna tymczasowego, bowiem nie pełnili Państwo funkcji opiekuna prawnego.

Zatem, Państwa stanowisko jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Końcowo należy wskazać, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego organu kontroli celno-skarbowej.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Pani A.P. (Zainteresowana będąca stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...).

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00