Interpretacja indywidualna z dnia 11 sierpnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.521.2023.1.WN
Prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury wystawionej przez dostawcę.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
14 lipca 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 12 lipca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług, który dotyczy prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktury wystawionej przez dostawcę.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT, prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą na terytorium Polski w zakresie sprzedaży towarów. Wnioskodawca nabywa towary m.in. na platformie X
Sprzedaż przez Wnioskodawcę jest dokonywana na terytorium kraju jak również sprzedawane do odbiorców w innych krajach, a nabywane towary służą Wnioskodawcy wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Wnioskodawca występuje w transakcjach handlowych z dostawcą towaru jako nabywca w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą - we wszelkich transakcjach handlowych identyfikuje się jako przedsiębiorca, podając m.in. swój numer NIP. Dostawca sprzedając towary dla Wnioskodawcy często traktuje taką sprzedaż nie identyfikując jej jako sprzedaż na rzecz podatnika, lecz dla podmiotu nieprowadzącego działalności gospodarczej (konsumenta).
Podczas zawierania transakcji z dostawcą, Wnioskodawca bardzo wyraźnie zaznacza jednak chęć uczestnictwa w danej transakcji jako podatnik prowadzący działalność gospodarczą - zamieszczając swój numer NIP podczas procesu składania zamówienia. Pomimo, iż Wnioskodawca bardzo wyraźnie zaznacza chęć uczestnictwa w danej transakcji jako podatnik prowadzący działalność gospodarczą to dostawca wystawia dokument o nazwie „rachunek”. Dopiero po prośbach Wnioskodawcy wystawiana jest przez sprzedawcę faktura VAT, która zawiera dane firmowe nabywcy (w tym NIP nabywcy), stawkę podatku VAT, kwotę podatku VAT, wartość sprzedaży netto, numer rachunku oraz inne elementy składowe faktury wymienionych w art. 106e ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. 2022 poz. 931 ze zm. ) („ustawa o VAT”).
Na fakturze wskazane są również dane sprzedającego.
Zatem na fakturze wskazana jest nazwa sprzedawcy i jego siedziba w Niemczech. Faktura pozwala jednoznacznie zidentyfikować sprzedawcę. Wskazany jest również NIP sprzedawcy, który figuruje w polskim rejestrze VAT jako podatnik VAT czynny z adresem siedziby i z podanymi numerami rachunków rozliczeniowych. Pomimo, iż sprzedający wystawia fakturę VAT o nazwie „Faktura VAT” to na fakturze znajduje się informacja, iż: „Ten rachunek nie może zostać wykorzystany do odliczenia naliczonego podatku VAT. Zakup został dokonany wyłącznie do użytku osobistego.”
Towar jest wysyłany z magazynu w Polsce. Wskazane dane nadawcy to X, Polska.
W regulaminie X wskazane jest, iż „Oferty na naszych stronach internetowych są skierowane wyłącznie do konsumentów, którzy dokonują zakupu do celów niezwiązanych z działalnością komercyjną ani zawodową.”. Ponadto w regulaminie wskazane jest, iż „oferowane ceny są cenami końcowymi, to znaczy, że zawierają także podatek VAT w aktualnie obowiązującej wysokości”.
Dostawca, dokonując sprzedaży na rzecz Wnioskodawcy, ma pełną świadomość tego, że Wnioskodawca chce wystąpić w transakcji w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą.
Pytanie
Czy w przedstawionej sytuacji Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktury wystawionej przez dostawcę?
Pana stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy przysługuje mu pełne prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur dokumentujących nabycie towarów od dostawcy. Zgodnie z zasadą ogólną wyrażoną w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, prawo do odliczenia przysługuje w takim zakresie w jakim nabywane towary służą czynnościom opodatkowanym.
Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikającego z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług. Jak wynika z przytoczonych przepisów zasadnicza przesłanką o charakterze materialnym, warunkującą powstanie u nabywcy będącego podatnikiem prawa do odliczenia, jest związek danego zakupu z dokonywaną przez podatnika sprzedażą opodatkowaną. Wnioskodawca bezsprzecznie identyfikuje się w transakcjach z dostawcą jako podatnik prowadzący działalność gospodarczą, wskazując numer NIP w procesie składania zamówienia.
Na fakturze wskazane są natomiast pełne dane nabywcy, wskazany jest również NIP nabywcy. Faktura wystawiona przez sprzedawcę pozwala jednoznacznie zidentyfikować sprzedawcę i zawiera NIP sprzedawcy, który figuruje w polskim rejestrze VAT jako podatnik VAT czynny z adresem siedziby i podanymi numerami rachunków rozliczeniowych.
Wnioskodawca podkreślił, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy o VAT. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
W ocenie Wnioskodawcy, warto również wskazać, że w art. 106e ust. 1 ustawy o VAT, został wymieniony katalog elementów obligatoryjnych jakie powinny znaleźć się na fakturze. Faktury są dokumentem o charakterze sformalizowanym. Zatem, co do zasady, faktury muszą być wystawione zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa. Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze. Oznacza to, że nie można uznać za prawidłową fakturę, gdy sprzecznie z jej treścią wskazuje ona zdarzenie gospodarcze, które w ogóle nie zaistniało. Faktura potwierdza zaistniałe zdarzenia gospodarcze a jej elementy formalne wymagane przez art. 106e ust. 1 ustawy mają wyłącznie znaczenie dowodowe.
Z powyższego wynika, ze o prawidłowości faktur wystawianych i otrzymywanych przez podatników powinny decydować przede wszystkim ustalenia, czy dokumenty te potwierdzają rzeczywiste transakcje handlowe. A zatem jeżeli w fakturach dokumentujących transakcje występują tzw. wadliwości mniejszej wagi, należy uznać, że nie ma podstawy do kwestionowania faktur, w tym prawa do odliczenia podatku naliczonego, wyłącznie z powodu braków mających charakter tzw. wadliwości mniejszej wagi. Są to tego rodzaju wadliwości, które, co prawda, powodują że faktura nie odpowiada wymogom określonym w przepisach, jednakże same w sobie nie wpływają na przedmiot i podstawę opodatkowania. Jak wyżej wskazano, prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury uzależnione jest od spełnienia warunków wynikających z przepisu art. 86 ust. 1 ustawy, a także od niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis art. 88 ustawy enumeratywnie określa listę przypadków, w których podatnik został pozbawiony prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, jednakże nie wymienia opisanej we wniosku sytuacji w której nabywca (Wnioskodawca) traktowany jest przez sprzedawcę nieprawidłowo jako konsument pomimo, że Wnioskodawca bardzo wyraźnie zaznacza chęć uczestnictwa w danej transakcji jako podatnik prowadzący działalność gospodarczą - zamieszczając swój numer NIP podczas procesu składania zamówienia.
Należy zwrócić szczególną uwagę na fakt, iż Wnioskodawca nie może utracić prawa do odliczenia podatku naliczonego ze względu na błędy po stronie kontrahenta. Wnioskodawca zrobił wszystko, aby zachować prawo do odliczenia, gdyż zgłosił dostawcy, iż kupuje towar jako przedsiębiorca oraz podał swoje dane firmowe, a także zażądał wystawienia faktury zawierającej wszystkie elementy zawartymi w art. 106e ust. 1 ustawy o VAT. Dostawca traktuje nabywcę jako konsumenta, gdyż zgodnie z regulaminem sklepu sprzedaż następuje wyłącznie na rzecz konsumentów. Nie ma to jednak wpływu na prawa i obowiązki podatkowe. Nabywca zachowuje prawo do odliczenia podatku naliczonego, a ostatecznie, po prośbach Wnioskodawcy, sprzedawca wystawia fakturę zawierającą wszystkie elementy zawarte w art. 106e ust. 1 ustawy o VAT.
Prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możność wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami. Nie ma znaczenia dla odliczenia podatku VAT, iż nabywca zamieścił na fakturze VAT informację, iż nabywca nie ma prawa do odliczenia podatku VAT.
Mając zatem na uwadze przedstawione okoliczności sprawy i powołane regulacje prawne stwierdzić należy że skoro towar został nabyty na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej oraz jak wskazał Wnioskodawca - zakupiony towar wykorzystuje wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, to - przy założeniu, że nie wystąpią okoliczności wymienione w art. 88 ustawy - Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego z faktur dokumentujących zakup towarów od dostawcy.
Analogiczna koncepcja znajduje również potwierdzenie w wydawanych przez organy podatkowe interpretacjach indywidualnych.
Przykładowo:
-0112-KDIL1-1.4012.303.2019.1.AK,
-0114-KDIP1-3.4012.42.2022.1.KP,
-0112-KDIL1-2.4012.287.2021.2.DS,
-0112-KDIL3.4012.199.2023.1.MC.
Podsumowując, Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktury wystawionej przez dostawcę. Zapisy w regulaminie sklepu nie mają wpływu na możliwość odliczenia podatku VAT przez Wnioskodawcę.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT. Zgodnie z tym przepisem,
w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy,
kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a)nabycia towarów i usług,
b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Na mocy art. 88 ust. 3a ustawy o VAT,
nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy:
1)sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi:
a)wystawionymi przez podmiot nieistniejący;
b)(uchylona)
2)transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku;
3)(uchylony)
4)wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne:
a)stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane – w części dotyczącej tych czynności,
b)podają kwoty niezgodne z rzeczywistością – w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,
c)potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 Kodeksu cywilnego – w części dotyczącej tych czynności;
5)faktury, faktury korygujące wystawione przez nabywcę zgodnie z odrębnymi przepisami nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego;
6)(uchylony)
7)wystawiono faktury, w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których nie wykazuje się kwoty podatku na fakturze – w części dotyczącej tych czynności.
Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Stosownie do art. 88 ust. 4 ustawy,
obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Zgodnie z ww. regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.
Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Według art. 15 ust. 1 ustawy,
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy,
działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
W świetle art. 2 pkt 31 ustawy,
ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o fakturze – rozumie się przez to dokument w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą i przepisami wydanymi na jej podstawie.
Zakres informacji, jakie powinna zawierać faktura wskazany został w art. 106e ust. 1 ustawy.
Stosownie do treści art. 106e ust. 1 pkt 1-15 ustawy,
Faktura powinna zawierać m.in.:
1)datę wystawienia;
2)kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;
3)imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;
4)numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;
5)numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;
6)datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury;
7)nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
8)miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;
9)cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
10)kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;
11)wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
12)stawkę podatku albo stawkę podatku od wartości dodanej w przypadku korzystania z procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9;
13)sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;
14)kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
15)kwotę należności ogółem.
Z ww. uregulowań wynika, że faktura powinna m.in. jednoznacznie określać imiona i nazwiska lub nazwy podatnika (sprzedawcy) i nabywcy oraz ich adresy. Faktura powinna zawierać dane nabywcy towaru lub usługi i tym samym dokumentować rzeczywiste zdarzenia gospodarcze, a jako wystawca i nabywca powinni widnieć faktyczni uczestnicy transakcji. Każdorazowo należy ustalić więc nabywcę towaru lub usługi, który powinien wynikać z zawartej umowy.
Należy podkreślić, że celem faktury jest przede wszystkim udokumentowanie rzeczywistego przebiegu zdarzeń gospodarczych, zarówno pod względem przedmiotu transakcji, jak i podmiotów biorących w niej udział.
Faktury są dokumentem o charakterze sformalizowanym. Zatem, co do zasady, faktury muszą być wystawione zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa. Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze. Oznacza to, że nie można uznać za prawidłową fakturę, gdy sprzecznie z jej treścią wskazuje zdarzenie gospodarcze, które w ogóle nie zaistniało bądź zaistniało w innych rozmiarach albo między innymi podmiotami. Faktura potwierdza zaistniałe zdarzenia gospodarcze, a jej elementy formalne wymagane przez art. 106e ust. 1 ustawy mają wyłącznie znaczenie dowodowe. Jedynie braki merytoryczne faktury mogą wywołać skutek materialny w postaci zmian w przedmiocie lub podstawie opodatkowania, a także doprowadzić do niewłaściwego określenia wysokości podatku.
Z powyższego wynika, że o prawidłowości faktur wystawianych i otrzymywanych przez podatników powinny decydować przede wszystkim ustalenia, czy dokumenty te potwierdzają rzeczywiste transakcje handlowe.
Biorąc pod uwagę powyższe, należy wskazać, że prawo do odliczenia podatku naliczonego jest podstawowym i fundamentalnym prawem podatnika, wynikającym z konstrukcji podatku od towarów i usług jako podatku od wartości dodanej. Unormowanie to jest implementacją wcześniej obowiązującego art. 17 ust. 2 lit. a VI Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej. To samo wynika z art. 168 lit. a Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1 ze zm.). Przepis ten jednoznacznie wskazuje, że odliczenie przysługuje jedynie w odniesieniu do podatku powstałego w wyniku czynności wykonanej przez innego podatnika, a dla realizacji tego prawa – stosownie do art. 178 lit. a tej Dyrektywy – konieczne jest posiadanie faktury wystawionej zgodnie z art. 220, art. 236, art. 238, art. 239 i art. 240 Dyrektywy. Sama faktura nie tworzy prawa do odliczenia podatku w niej wykazanego. Prawo do odliczenia przysługuje zatem wówczas, gdy podatek naliczony związany jest z faktycznie dokonanymi czynnościami opodatkowanymi. Potwierdzeniem tego może być wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 13 grudnia 1989 r. w sprawie Genius Holding BV v. Staatssecretaris van Financiën, C-342/87, w którym stwierdzono, że zgodnie z artykułem 17 (2) podatnik może korzystać z prawa do odliczenia podatku VAT przewidzianego w VI Dyrektywie z tytułu dostaw towarów lub świadczenia usług przez innego podatnika wyłącznie w odniesieniu do podatków faktycznie należnych, tj. podatków przypadających do zapłaty z tytułu działalności podlegającej opodatkowaniu lub zapłaconych, o ile były one należne. Zasada ta nie dotyczy podatku, który jest należny tylko z tego powodu, że został wykazany na fakturze. Dysponowanie przez nabywcę fakturą wystawioną przez zbywcę stanowi jedynie formalny warunek skorzystania z tego uprawnienia. Prawo do odliczenia podatku jest następstwem powstania obowiązku podatkowego powstałego na poprzednim etapie obrotu.
Zatem sam fakt otrzymania faktury z wykazanym podatkiem VAT nie jest wystarczającą przesłanką do realizacji prawa do dokonania obniżenia podatku należnego.
Aby powstało prawo do odliczenia, u wystawcy faktury podatek VAT musi być wymagalny, co oznacza, że powstał obowiązek podatkowy z tytułu czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem oraz powstała także podstawa opodatkowania z tytułu zrealizowania jednej z czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.
W niniejszej sprawie należy również przytoczyć wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie C-439/04 z dnia 6 lipca 2006 r., z którego wynika, że w przypadku gdy dostawa jest realizowana na rzecz podatnika, który nie wiedział i nie mógł wiedzieć o tym, że dana transakcja jest wykorzystywana do celów oszustwa, które zostało popełnione przez sprzedawcę, art. 17 szóstej dyrektywy 77/388 w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych, zmienionej przez dyrektywę 95/7, należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwia się on temu, aby przepis prawa krajowego, zgodnie z którym stwierdzenie nieważności umowy sprzedaży na mocy przepisu prawa cywilnego, który powoduje bezwzględną nieważność umowy jako sprzecznej z zasadami porządku publicznego, powodował utratę prawa do odliczenia podatku od wartości dodanej zapłaconego przez podatnika.
Natomiast gdy na podstawie obiektywnych okoliczności zostanie ustalone, że dostawa została zrealizowana na rzecz podatnika, który wiedział lub powinien wiedzieć, że nabywając towar, uczestniczył w transakcji wykorzystanej do popełnienia oszustwa w podatku od wartości dodanej, stwierdzenie niemożności skorzystania z prawa do odliczenia należy do sądu krajowego.
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 21 lutego 2017 r. sygn. akt I FSK 1679/16 wyraźnie podkreślił, powołując się m.in. na wyrok TSUE z dnia 22 października 2015 r. w sprawie C-277/14 PPUH Stehcemp, że jeżeli istnieją przesłanki, by podejrzewać nieprawidłowości lub naruszenie prawa, przezorny przedsiębiorca powinien, zależnie od okoliczności konkretnego przypadku, zasięgnąć informacji na temat podmiotu, u którego zamierza nabyć towary lub usługi, w celu upewnienia się co do jego wiarygodności. Jednakże organy podatkowe nie mogą w sposób generalny wymagać, by podatnik zamierzający skorzystać z prawa do odliczenia podatku VAT badał, czy wystawca faktury za towary lub usługi, których odliczenie ma dotyczyć, jest podatnikiem, czy dysponuje towarami będącymi przedmiotem transakcji i jest w stanie je dostarczyć oraz czy wywiązuje się z obowiązku złożenia deklaracji i zapłaty podatku VAT, w celu upewnienia się, że podmioty działające na wcześniejszych etapach obrotu nie dopuszczają się nieprawidłowości lub przestępstwa albo żeby podatnik ten posiadał potwierdzające to dokumenty.
Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie ma Pan prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przez dostawcę i występującego przy nabyciu towarów.
Z opisu sprawy wynika, że jest Pan czynnym podatnikiem podatku VAT, prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą na terytorium Polski w zakresie sprzedaży towarów. Nabywa Pan towary m.in. na platformie X. Sprzedaż przez Pana jest dokonywana na terytorium kraju jak również sprzedawane do odbiorców w innych krajach, a nabywane towary służą Panu wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Występuje Pan w transakcjach handlowych z dostawcą towaru jako nabywca w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą - we wszelkich transakcjach handlowych identyfikuje się jako przedsiębiorca, podając m.in. swój numer NIP. Dostawca sprzedając towary dla Pana często traktuje taką sprzedaż nie identyfikując jej jako sprzedaż na rzecz podatnika, lecz dla podmiotu nieprowadzącego działalności gospodarczej (konsumenta). Pomimo, iż bardzo wyraźnie zaznacza Pan chęć uczestnictwa w danej transakcji jako podatnik prowadzący działalność gospodarczą to dostawca wystawia dokument o nazwie „rachunek”. Dopiero po Pana prośbach wystawiana jest przez sprzedawcę faktura VAT. Faktura pozwala jednoznacznie zidentyfikować sprzedawcę. Wskazany jest również NIP sprzedawcy, który figuruje w polskim rejestrze VAT jako podatnik VAT czynny z adresem siedziby i z podanymi numerami rachunków rozliczeniowych. Pomimo, iż sprzedający wystawia fakturę VAT o nazwie „Faktura VAT” to na fakturze znajduje się informacja, iż: „Ten rachunek nie może zostać wykorzystany do odliczenia naliczonego podatku VAT. Zakup został dokonany wyłącznie do użytku osobistego.” Towar jest wysyłany z magazynu w Polsce. Dostawca, dokonując sprzedaży na Pana rzecz, ma pełną świadomość tego, że chce Pan wystąpić w transakcji w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą.
Mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy należy podkreślić, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.
Jak wskazano powyżej, najistotniejszym warunkiem umożliwiającym czynnemu podatnikowi VAT realizację prawa do odliczenia jest związek dokonanych zakupów z wykonywaniem czynności opodatkowanych. Jednocześnie oceny, czy związek ten istnieje lub będzie istniał w przyszłości, należy dokonać w momencie realizowania zakupów, zgodnie z zasadą niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik – aby mógł skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego – nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.
W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.
Przy czym należy podkreślić, że faktura stanowi podstawę dla nabywcy towaru lub usługi do odliczenia podatku naliczonego, bowiem z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy wynika, że podatkiem naliczonym jest kwota podatku wynikająca z faktury.
Konieczność posiadania faktury w kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego potwierdzają również wyroki TSUE. Przykładowo w wyroku z dnia 14 lipca 1988 r. w sprawie C-123/87, Jeunehomme TSUE wskazał, że artykuły 18 ust. 1 lit. a), 22 ust. 3 lit. a) i (b) oraz 22 ust. 8 VI Dyrektywy zezwalają Państwom Członkowskim na wprowadzenie wymogu, zgodnie z którym prawo do odliczenia VAT uzależnione jest od posiadania faktury, która, oprócz spełnienia minimalnych warunków wymienionych w VI Dyrektywie, musi zawierać określone dane niezbędne do tego, by zapewnić stosowanie VAT i umożliwić organom skarbowym sprawowanie nadzoru. Liczba tych danych ani ich rodzaj nie może uniemożliwiać lub nadmiernie utrudniać korzystanie z prawa do odliczenia. Tożsamo w orzeczeniu z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-152/02 Terra Baubedarf-Handel GmbH, Trybunał orzekł, że art. 17 ust. 2 lit. a) i pierwszy akapit art. 18 ust. 2 VI Dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że prawo do odliczenia przysługuje w okresie rozliczeniowym, w którym są spełnione dwa warunki wymagane przez te przepisy, tj. towary powinny być dostarczone lub usługi wykonane, a podatnik powinien być w posiadaniu faktury lub innego dokumentu, który według kryteriów danego państwa członkowskiego jest uznawany za odpowiednik faktury.
Zatem podstawę do dokonania odliczenia podatku naliczonego może stanowić wyłącznie faktura odzwierciedlająca faktyczne zdarzenie gospodarcze w aspekcie podmiotowym, przedmiotowym oraz ilościowym. Tym samym faktura musi potwierdzać, że w rzeczywistości doszło do dostawy towarów lub świadczenia usług pomiędzy konkretnymi podmiotami, w zakresie ściśle określonego towaru lub usługi oraz w zakresie ilości danego towaru lub usługi. Niezgodność któregokolwiek z tych aspektów eliminuje możliwość odliczenia podatku naliczonego, zawartego w fakturze, która nie odzwierciedla rzeczywistego zdarzenia gospodarczego.
W analizowanej sprawie, wskazał Pan, że towar nabywany od dostawcy służy wyłącznie do dokonywania czynności opodatkowanej podatkiem VAT, a faktura wystawiona przez dostawcę zawiera dane firmowe nabywcy (w tym NIP nabywcy), stawkę podatku VAT, kwotę podatku VAT, wartość sprzedaży netto oraz inne elementy składowe faktury wymienione w art. 106e ust. 1 ustawy. Na fakturze wskazane są również dane sprzedającego: wskazana jest nazwa sprzedawcy. Faktura pozwala jednoznacznie zidentyfikować sprzedawcę. Wskazany jest również NIP sprzedawcy (...), który figuruje w Polskim rejestrze VAT jako podatnik VAT czynny z adresem siedziby i z podanymi numerami rachunków rozliczeniowych. Towar przysyłany jest z terytorium Polski. Dostawca, dokonując sprzedaży na Pana rzecz, ma pełną świadomość tego, że chce Pan wystąpić w transakcji w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą.
Prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możność wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami. Ustawodawca bowiem przewidział sytuacje, których wystąpienie wyłącza możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, które zostały wskazane w art. 88 ustawy.
Mając zatem na uwadze przedstawiony opis sprawy i powołane regulacje prawne stwierdzić należy, że skoro w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nabywa Pan – jako czynny, zarejestrowany podatnik VAT – towary, które wykorzystuje do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, to przysługuje Panu prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego zawartego na otrzymanych fakturach, gdyż spełniony jest warunek niezbędny do dokonania takiego obniżenia, określony w art. 86 ust. 1 ustawy, tj. związek zakupionego towaru z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT wykonywanymi przez Pana w ramach działalności gospodarczej.
W konsekwencji przy braku zaistnienia negatywnych przesłanek wymienionych w art. 88 ustawy, przysługuje Panu prawo do odliczenia podatku naliczonego, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, z faktur wystawionych przez X.
Podsumowując, w opisanym stanie faktycznym, Pan (czynny podatnik VAT), zawierając transakcję z dostawcą będącym czynnym podatnikiem VAT, mającym siedzibę poza Polską, ale posiadającym polski NIP, ma prawo do odliczenia podatku VATnaliczonego z faktur wystawionych przez tego dostawcę.
Tym samym Pana stanowisko należało uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Podkreślić należy, iż Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach przedstawionego przez Pana opisu sprawy. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem sprawy. Ponosi Pan ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.
Pełna weryfikacja przedstawionych we wniosku okoliczności możliwa jest jedynie w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej bądź kontroli celno-skarbowej, prowadzonej przez uprawnione do tego organy, będących poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej.
W przedmiotowej sprawie powyższa interpretacja indywidualna dotyczy wyłącznie Pana skutków prawnopodatkowych, a zatem nie wywiera skutku prawnego dla dostawcy. Ponadto należy wskazać, że interpretacja nie ocenia prawidłowości dokonywanych przez dostawcę rozliczeń oraz prowadzonych przez niego ewidencji.Postępowanie w sprawie dotyczącej wydania interpretacji indywidualnej jest postępowaniem szczególnym, mającym charakter uproszczony, odrębny od postępowania podatkowego, uregulowanego w dziale IV Ordynacji podatkowej. Wydając bowiem interpretację indywidualną Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przedstawia jedynie swój pogląd dotyczący wykładni treści analizowanych przepisów i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego (którego elementy przyjmuje, jako podstawę rozstrzygnięcia bez weryfikacji).
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem sprawy i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”.
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),
albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.