Interpretacja indywidualna z dnia 10 sierpnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.418.2023.3.WN
Ustalenie czy w opisanym zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca, jako Lider w ramach Umowy Cash Poolingu będzie wykonywał na rzecz Uczestników czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które mieszczą się w kategorii usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 40 Ustawy o VAT i podlegają zwolnieniu z podatku VAT. Ustalenie czy w opisanym zdarzeniu przyszłym, w ramach Umowy Cash Poolingu Uczestnicy będą wykonywali na rzecz Wnioskodawcy czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które powinny być wykazywane przez Wnioskodawcę w rejestrze zakupów VAT.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej
31 maja 2023 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z tego samego dnia, o wydanie interpretacji indywidualnej m.in. w podatku od towarów i usług, który dotyczy ustalenia:
-czy w opisanym zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca, jako Lider w ramach Umowy Cash Poolingu będzie wykonywał na rzecz Uczestników czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które mieszczą się w kategorii usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 40 Ustawy o VAT i podlegają zwolnieniu z podatku VAT.
-czy w opisanym zdarzeniu przyszłym, w ramach Umowy Cash Poolingu Uczestnicy będą wykonywali na rzecz Wnioskodawcy czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które powinny być wykazywane przez Wnioskodawcę w rejestrze zakupów VAT.
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 7 sierpnia 2023 r. (wpływ tego samego dnia za pośrednictwem platformy ePUAP).
Treść wniosku jest następująca:
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem
1)Zainteresowany będący stroną postępowania:
H. Sp. z o.o.
2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:
X Sp. z o.o.
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca („Lider”) - polska spółka prawa handlowego, należy do grupy kapitałowej, w skład której wchodzą inne spółki, m.in. również X sp. z o.o. polska spółka prawa handlowego (dalej: „Spółka” lub „Uczestnik”).
W toku bieżącej działalności, każdy z uczestników, w tym X sp. z o.o. osiąga różne wyniki finansowe oraz posiada odmienne zapotrzebowanie na środki pieniężne konieczne dla realizacji zawartych kontraktów. Zdarza się, że dochodzi do sytuacji, w których okresowo Uczestnik posiada nadwyżkę środków pieniężnych w relacji do potrzeb, natomiast inna ze spółek z grupy będąca uczestnikiem w tym samym czasie notuje niedobór środków pieniężnych w relacji do zapotrzebowania na środki finansowe niezbędne do realizacji bieżących projektów. Celem pokrycia niedoborów środków pieniężnych danego podmiotu oraz odpowiednim wyposażeniem go w środki pieniężne potrzebne do prowadzenia bieżącej działalności, spółki z grupy poszukiwały odpowiedniego rozwiązania, na podstawie którego nadwyżki środków pieniężnych wypracowanych przez jeden podmiot mogłyby zostać wykorzystane przez inny podmiot z grupy. Mając powyższe na uwadze Wnioskodawca oraz m.in. Spółka, pozostając w strukturach jednej grupy kapitałowej, zamierzają zawrzeć umowę grupową cash poolingu („Umowa Cash Poolingu”). W ramach Umowy Cash Poolingu Wnioskodawca będzie funkcjonował jako „Lider”, a spółki z grupy w tym Uczestnik będą funkcjonować jako „Uczestnicy”. Umowa Cash Poolingu zostanie zawarta wyłącznie pomiędzy Wnioskodawcą a spółkami z grupy bez bezpośredniego udziału banku, w ramach tzw. cash poolingu prywatnego. Należy zaznaczyć, iż zarówno Wnioskodawca oraz Uczestnicy Umowy Cash Poolingu będą posiadali rachunki bankowe w jednym lub w różnych bankach, jednak żaden bank nie będzie stroną Umowy Cash Poolingu.
W ramach Umowy Cash Poolingu Spółki jako Uczestnicy wskażą Wnioskodawcę jako Lidera tj. podmiot organizujący cash pooling i zarządzający systemem.
W wykonaniu Umowy Cash Poolingu Wnioskodawca (Lider), realizując swoje zobowiązanie umowne, w razie zaistnienia takiej potrzeby i możliwości będzie przyjmował od Spółek (Uczestników) nadwyżki pieniężne zgromadzone na rachunku bankowym, przekazaniu podlegać będzie całe dodatnie saldo na rachunku bankowym Wnioskodawcy („Depozyt”).
W przypadku wystąpienia niedoborów pieniężnych po stronie jednego z Uczestników, Uczestnik, będzie uprawniony w ramach Umowy Cash Poolingu do wystąpienia do Wnioskodawcy (Lidera), o finansowanie zadłużenia w całości lub w części („Zasilenie”).
Umowa Cash Poolingu nie przewiduje terminów zwrotu Depozytów i Zasileń pomiędzy stronami. Rozliczenie Depozytów i Zasileń pomiędzy stronami nastąpi najpóźniej po wygaśnięciu Umowy Cash Poolingu.
W celu realizacji opisanych przepływów pieniężnych, Uczestnik udzieli Wnioskodawcy dostępu do swojego rachunku bankowego i na tej podstawie Wnioskodawca (Lider) samodzielnie będzie dokonywać operacji na rachunku bankowym Spółki (Uczestnika), tj. jego zasilenia kwotą Zasileń z rachunku bankowego Lidera lub transferu zgromadzonych na rachunku kwot pieniężnych na rachunek Lidera w ramach Depozytu.
Z tytułu Depozytu przekazanego z rachunku bankowego Uczestnika na rachunek bankowy Lidera, Wnioskodawca jako Lider, będzie zobowiązany do wypłaty Uczestnikowi odsetek wskazanych w ramach Umowy Cash poolingu przy uwzględnieniu salda Depozytu Uczestnika oraz aktualnych warunków rynkowych dla oprocentowania w tym zakresie („Odsetki od Depozytu”).
Z tytułu Zasileń przekazanych z rachunku bankowego Wnioskodawcy (Lidera) na rachunek bankowy Uczestnika, Uczestnik będzie zobowiązany do zapłaty do Wnioskodawcy odsetek wskazanych w ramach Umowy Cash poolingu przy uwzględnieniu salda Zasileń oraz aktualnych warunków rynkowych dla oprocentowania w tym zakresie („Odsetki od Zasileń”).
Odsetki od Depozytu i Odsetki od Zasileń mogą być zmieniane przez Wnioskodawcę (Lidera) poprzez ich podwyższenie lub obniżenie, z zachowaniem miesięcznego okresu wypowiedzenia. Uczestnik będzie w takim wypadku uprawniony do rozwiązania Umowy z zachowaniem miesięcznego okresu wypowiedzenia.
W ramach umowy cash poolingu, Wnioskodawca zostanie upoważniony przez Uczestników do uzyskania dostępu do rachunku bankowego Uczestników. W ramach tego dostępu Wnioskodawca (Lider) będzie mógł dokonywać przelania Depozytów z rachunku bankowego Uczestników na rachunek bankowy Wnioskodawcy oraz przelania Zasileń na rachunek bankowy Uczestników („Operacje Bilansowania”).
Wnioskodawca będzie w opisanej strukturze usługodawcą, natomiast Uczestnicy są beneficjentem świadczenia dokonywanego przez Wnioskodawcę. Usługi świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz Uczestników będą odpowiednio wynagradzane.
Strony nie przewidują wykonywania przez Wnioskodawcę jako Lidera jakichkolwiek innych czynności na rzecz Uczestników w ramach Umowy Cash Poolingu.
Uczestnicy w ramach grupy kapitałowej i struktury cash poolingu, na podstawie zawartych przez te spółki Umów Cash Poolingu z Wnioskodawcą będą pełniły taką samą rolę. Spółki te jako Uczestnicy Umowy Cash Pool zezwalają na przekazanie Depozytów do Wnioskodawcy lub otrzymanie Zasilenia w ramach odpowiednio swoich możliwości i potrzeb. W ramach transakcji cash poolingu Uczestnicy nie będą otrzymywać żadnego wynagrodzenia z tytułu wykonywanych czynności. Uczestnicy uprawnieni będą jedynie do Odsetek od Depozytu opisanych powyżej. Strony nie przewidują wykonywania przez Uczestników żadnych czynności na rzecz Wnioskodawcy.
Uzupełnienie wniosku
Spółkę X Sp. z o.o. jako Uczestnika nie będzie łączyć jakikolwiek stosunek prawny (umowa) z pozostałymi uczestnikami, jednakże zważywszy na to iż mamy do czynienia ze zdarzeniem przyszłym, nie zostaje wykluczone, że w przyszłości zostaną zawarte między nimi inne umowy niezwiązane z Umową Cash Poolingu, które nie będą wpływać na zasady funkcjonowania Umowy Cash Poolingu.
Spółka X Sp. z o.o. jako Uczestnik nie będzie wykonywała jakichkolwiek czynności w ramach struktury Cash Pooling na rzecz pozostałych podmiotów systemu.
Pytania w zakresie podatku pod towarów i usług (ostatecznie sformułowane w piśmie z dnia 7 dnia 2023 r.)
1.Czy w opisanym zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca, jako Lider w ramach Umowy Cash Poolingu będzie wykonywał na rzecz Uczestnika czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które mieszczą się w kategorii usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 40 Ustawy o VAT i podlegają zwolnieniu z podatku VAT?
2.Czy opisanym zdarzeniu przyszłym, w ramach Umowy Cash Poolingu Uczestnik będzie wykonywał na rzecz Wnioskodawcy czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które powinny być wykazywane przez Wnioskodawcę w rejestrze zakupów VAT?
Państwa stanowisko w sprawie w zakresie podatku pod towarów i usług (ostatecznie sformułowane w piśmie z dnia 7 dnia 2023 r.)
Ad. 1
W opinii Wnioskodawcy, Wnioskodawca jako Lider w ramach Umowy Cash Poolingu będzie wykonywał na rzecz Uczestnika czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które mieszczą się w kategorii usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 40 Ustawy o VAT i podlegają zwolnieniu z podatku VAT.
Analogicznie, będzie to miało miejsce w przypadku uczestników innych niż Spółka, którzy mogą dołączyć w przyszłości do Umowy Cash Poolingu. Z uwagi na fakt, że opisywane zdarzenie stanowi zdarzenie przyszłe nie jest możliwe skonkretyzowanie danych wszystkich uczestników.
Ad. 2
W opinii Wnioskodawcy w opisanym zdarzeniu przyszłym, w ramach Umowy Cash Poolingu Uczestnik nie będzie wykonywał na rzecz Wnioskodawcy czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a w konsekwencji nie powinny być one wykazywane przez Wnioskodawcę w rejestrze zakupów VAT.
Analogicznie, będzie to miało miejsce w przypadku uczestników innych niż Spółka, którzy mogą dołączyć w przyszłości do Umowy Cash Poolingu. Z uwagi na fakt, że opisywane zdarzenie stanowi zdarzenie przyszłe nie jest możliwe skonkretyzowanie danych wszystkich uczestników.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT,
opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Zakres tych czynności sformułowany został odpowiednio w art. 7 i w art. 8 ww. ustawy.
Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy,
przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
W myśl natomiast art. 8 ust. 1 ustawy,
przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Pod pojęciem usługi należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy. Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi zatem, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy, niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:
·w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, nabywca jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
·świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.
Przy czym z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady, podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 cyt. ustawy).
Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.
W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.
Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.
Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.
Zatem za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT uważane mogą być takie sytuacje, w których:
-istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,
-wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,
-istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,
-odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,
-istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.
Ponadto, zgodnie z unormowaniami zawartymi w art. 8 ust. 2 ustawy, w pewnych, ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnego świadczenia usług
W myśl art. 8 ust. 2 ustawy,
za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:
1) użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
2) nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
Z powyższych zapisów wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, muszą być spełnione określone warunki:
- w przypadku użycia towarów stanowiących część przedsiębiorstwa - użycie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika oraz istnienie prawa podatnika do odliczenia - w całości lub w części - podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów (warunki te muszą być spełnione łącznie),
- w przypadku świadczenia usług - świadczenie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
Zatem dla ustalenia, czy konkretna, nieodpłatna czynność podlega opodatkowaniu w związku z uznaniem jej za odpłatne świadczenie usług, istotny jest cel jej świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisuje się w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.
Należy wskazać, że zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika.
Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy o VAT,
podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu,
działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Należy zauważyć, że polskie przepisy podatkowe nie zawierają regulacji dotyczących umowy cash poolingu. Występująca w obrocie prawnym jako umowa nienazwana – umowa cash poolingu porównywana jest często z umową pożyczki. Chociaż umowa ta do pewnego stopnia przypomina w swym charakterze uregulowaną w polskim prawie umowę pożyczki, jednak nie wyczerpuje istotnych jej znamion. Nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot.
Umowa „cash poolingu” jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej, lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jedne z podmiotów, z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash pooling i zarządzający systemem. Zarządzający systemem w ramach umowy zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a w przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników, to na jego rachunek trafiają środki finansowe.
Uczestnictwo w strukturze cash poolingu nie jest żadnym świadczeniem. Należy pamiętać, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów/świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi bowiem być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonywaniem działa jako podatnik podatku VAT.
Jak wynika z opisu sprawy, Wnioskodawca – Lider - należy do grupy kapitałowej, w skład której wchodzą inne spółki, m.in. również X sp. z o.o. polska spółka prawa handlowego - Uczestnik. Wnioskodawca oraz m.in. Spółka, pozostając w strukturach jednej grupy kapitałowej, zamierzają zawrzeć umowę grupową cash poolingu. Umowa Cash Poolingu zostanie zawarta wyłącznie pomiędzy Wnioskodawcą a spółkami z grupy bez bezpośredniego udziału banku, w ramach tzw. cash poolingu prywatnego. Należy zaznaczyć, iż zarówno Wnioskodawca oraz Uczestnicy Umowy Cash Poolingu będą posiadali rachunki bankowe w jednym lub w różnych bankach, jednak żaden bank nie będzie stroną Umowy Cash Poolingu. W ramach Umowy Cash Poolingu Spółki jako Uczestnicy wskażą Wnioskodawcę jako Lidera tj. podmiot organizujący cash pooling i zarządzający systemem. W celu realizacji opisanych przepływów pieniężnych, Uczestnik udzieli Wnioskodawcy dostępu do swojego rachunku bankowego i na tej podstawie Wnioskodawca (Lider) samodzielnie będzie dokonywać operacji na rachunku bankowym Spółki (Uczestnika), tj. jego zasilenia kwotą Zasileń z rachunku bankowego Lidera lub transferu zgromadzonych na rachunku kwot pieniężnych na rachunek Lidera w ramach Depozytu. W ramach umowy cash poolingu, Wnioskodawca zostanie upoważniony przez Uczestników do uzyskania dostępu do rachunku bankowego Uczestników. Wnioskodawca będzie w opisanej strukturze usługodawcą, natomiast Uczestnicy są beneficjentem świadczenia dokonywanego przez Wnioskodawcę. Usługi świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz Uczestników będą odpowiednio wynagradzane. Strony nie przewidują wykonywania przez Wnioskodawcę jako Lidera jakichkolwiek innych czynności na rzecz Uczestników w ramach Umowy Cash Poolingu. W ramach transakcji cash poolingu Uczestnicy nie będą otrzymywać żadnego wynagrodzenia z tytułu wykonywanych czynności. Uczestnicy uprawnieni będą jedynie do Odsetek od Depozytu opisanych powyżej. Strony nie przewidują wykonywania przez Uczestników żadnych czynności na rzecz Wnioskodawcy. Spółkę X Sp. z o.o. jako Uczestnika nie będzie łączyć jakikolwiek stosunek prawny (umowa) z pozostałymi uczestnikami, jednakże zważywszy na to iż mamy do czynienia ze zdarzeniem przyszłym, nie zostaje wykluczone, że w przyszłości zostaną zawarte między nimi inne umowy niezwiązane z Umową Cash Poolingu, które nie będą wpływać na zasady funkcjonowania Umowy Cash Poolingu. Spółka X Sp. z o.o. jako Uczestnik nie będzie wykonywała jakichkolwiek czynności w ramach struktury Cash Pooling na rzecz pozostałych podmiotów systemu.
Państwa wątpliwości w zakresie podatku od towarów i usług dotyczą w pierwszej kolejności kwestii, czy w opisanym zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca, jako Lider w ramach Umowy Cash Poolingu będzie wykonywał na rzecz Uczestnika czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które mieszczą się w kategorii usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 40 Ustawy o VAT i podlegają zwolnieniu z podatku VAT (pytanie nr 1).
Z uwagi na cechy charakterystyczne systemu Cash Poolingu należy zauważyć, że w niniejszej sprawie, w roli usługodawcy i zarządzającego systemem będą występować Państwo jako Lider, który będzie obsługiwać umowę Cash Poolingu. To Państwo będą wykonywać na rzecz Uczestników szereg czynności składających się łącznie na jedną usługę w postaci systemu zarządzania płynnością finansową, tzw. usługi cash-poolingu. Za usługi świadczone przez Państwa na rzecz Uczestników przysługiwać będzie Państwu wynagrodzenie. W praktyce więc, to Państwo - Lider jako usługodawca, a więc podmiot organizujący operacje konsolidacji środków pieniężnych podmiotów uczestniczących w strukturze cash-poolingu, dla tych usług będą podatnikiem VAT.
Zatem Państwo jako Lider będzie wykonywać usługi na rzecz Uczestnika, które będą podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.
W odniesieniu natomiast do kwestii zwolnienia od podatku świadczonych przez Państwa usług, wskazać należy, że ustawodawca zarówno w treści ustawy, jak i przepisów wykonawczych przewidział dla niektórych czynności zwolnienie od podatku.
Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT,
zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.
Z kolei w świetle regulacji art. 43 ust. 15 ustawy,
zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:
1) czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2) usług doradztwa;
3) usług w zakresie leasingu.
Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia od podatku usług finansowych oparte zostały na obiektywnych kryteriach, nie są zaś uzależnione od rodzaju podmiotu świadczącego te usługi.
Zatem biorąc pod uwagę cechy charakterystyczne zaprezentowanej umowy cash-poolingu, a także to, że wśród wymienionych w art. 43 ust. 15 ustawy czynności wyłączonych ze zwolnienia nie ma usług cash-poolingu (zarządzania płynnością finansową), należy stwierdzić, że usługi zarządzania płynnością finansową świadczone przez Państwa jako Lidera na rzecz Uczestnika, w ramach opisanego Systemu Cash Poolingu, podlegać będą zwolnieniu od podatku, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy.
Wobec powyższego, Państwa stanowisko w zakresie pytania 1 jest prawidłowe.
Ponadto Państwa wątpliwości w zakresie podatku od towarów i usług dotyczą kwestii czy w opisanym zdarzeniu przyszłym, w ramach Umowy Cash Poolingu Uczestnik, będzie wykonywał na rzecz Wnioskodawcy czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które powinny być wykazywane przez Wnioskodawcę w rejestrze zakupów VAT.
Uczestnik niepełniący funkcji Lidera w systemie Cash Poolingu nie będzie świadczyć usług na Państwa rzecz jako Lidera w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy. W przedmiotowej sprawie, jak wynika z wniosku, Uczestnik systemu Cash Poolingu, nie będzie wykonywać jakichkolwiek czynności na potrzeby realizacji umowy Cash Poolingu oraz na rzecz pozostałych podmiotów systemu. Uczestnik upoważni wyłącznie Państwa jako Lidera do wykonywania czynności administracyjnych związanych z realizacją umowy cash-poolingu. W związku z zawarciem umowy Cash Poolingu Uczestnik niepełniący funkcji Lidera nie będzie wykonywał żadnych czynności i nie będzie w konsekwencji uzyskiwać wynagrodzenia z tego tytułu. Uczestnik może jedynie otrzymywać odsetki, lub być zobowiązany do ich zapłaty.
Podejmowane przez Uczestnika czynności w ramach opisanej umowy nie będą również stanowić nieodpłatnego świadczenia usług zrównanego z opłatnym świadczeniem usługi, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy, gdyż treść wniosku nie wskazuje, by miały one służyć do celów innych niż ich działalność gospodarcza. Zatem z tytułu uczestnictwa w systemie Cash Poolingu, Uczestnik nie będzie działać w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.
Podsumowując należy stwierdzić, że w świetle art. 5 ust. 1 ustawy, z tytułu uczestnictwa w systemie Cash Poolingu, Uczestnik nie będzie wykonywać na Państwa rzecz czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy, które powinny być wykazywane przez Państwa w rejestrze zakupów VAT.
Wobec powyższego, Państwa stanowisko w zakresie pytania 2 należy uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Należy wskazać, że w niniejszej interpretacji rozstrzygnięto wniosek w części dotyczącej zdarzeń przyszłych w podatku od towarów i usług w zakresie skutków podatkowych uczestnictwa w strukturze cash-poolingu. W zakresie pytania dotyczącego podatku od czynności cywilnoprawnych wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.
Niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Lidera struktury Cash Poolingu i Uczestnika struktury Cash Poolingu i nie rozstrzyga kwestii opodatkowania czynności w ramach systemu Cash Poolingu pomiędzy Liderem, a Uczestnikami, którzy mogą w przyszłości dołączyć do Umowy Cash Poolingu, gdyż jak Państwo wskazali, nie jest możliwe skonkretyzowanie danych wszystkich uczestników.
Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy lub zmiany stanu prawnego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność. Równocześnie w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania
(Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.