Interpretacja indywidualna z dnia 9 sierpnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.278.2023.1.IG

Nie będą Państwo świadczyć na rzecz Brokera usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, a w konsekwencji premie pieniężne, które będą Państwo otrzymywali nie będą stanowiły wynagrodzenia za świadczenie usług podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji, otrzymywane Premie mogą zostać udokumentowane wystawioną przez Państwa na rzecz Brokera np. notą obciążeniową.

Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 czerwca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 13 czerwca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku opodatkowania otrzymanej premii pieniężnej.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

(…) Sp. z o.o. (dalej: Wnioskodawca) jest podatnikiem podatku VAT - czynnym. Spółka prowadzi działalność gospodarczą m.in. w zakresie finansowania środków trwałych w drodze leasingu operacyjnego, finansowego i zwrotnego.

W ramach prowadzonej działalności i ograniczenia ryzyka jej prowadzenia, w związku z potrzebą ubezpieczenia przedmiotów umów, Wnioskodawca planuje rozpocząć współpracę i zawrzeć umowę do stałego wykonywania w imieniu i na rzecz Wnioskodawcy czynności faktycznego pośrednictwa ubezpieczeniowego z zewnętrznym podmiotem świadczącym brokerskie usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego (dalej: Broker). Obecnie na podstawie Pełnomocnictwa Wnioskodawca zlecił Brokerowi, a Broker przyjął do stałego wykonywania w imieniu i na rzecz Wnioskodawcy czynności faktycznego pośrednictwa ubezpieczeniowego (dystrybucji ubezpieczeń) zgodnie z Ustawą o dystrybucji ubezpieczeń z dnia 15 grudnia 2017 r. (Dz. U. z 2019 r. poz. 1881), (dalej: ustawa o dystrybucji ubezpieczeń). Przedmiot umowy dotyczy wyłącznie pośrednictwa w ubezpieczeniach majątkowych zawieranych przez Leasingobiorcę Wnioskodawcy. Broker w ramach umowy zobowiązuje się wykonywać czynności objęte umową oraz zgłoszone przez Wnioskodawcę potrzeby w zakresie ubezpieczeń ze względu na rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej.

Umowa składa się z dwóch elementów. W ramach pierwszego elementu świadczenia przez Brokera w zakresie umowy ubezpieczenia i wykonywania wszelkich czynności faktycznych lub prawnych zgodnie z przepisami ustawy o dystrybucji ubezpieczeń Broker zobowiązuje się do następujących czynności:

• opracowanie programu ubezpieczeniowego mienia w leasingu, optymalnie dopasowanego do potrzeb Wnioskodawcy, potwierdzony umową generalną z ubezpieczycielem,
• negocjowanie warunków ubezpieczenia z Ubezpieczycielami,
• zbieranie od Ubezpieczycieli danych dotyczących Wnioskodawcy (Zleceniodawcy) w zakresie szkodowości,
• zawieranie umów ubezpieczenia w imieniu lub na rzecz Wnioskodawcy (Zleceniodawcy) po zaakceptowaniu oferty przez Wnioskodawcę (Zleceniodawcę),
• doradzanie, proponowanie lub wykonywanie innych czynności przygotowawczych zmierzających do zawarcia umów gwarancji ubezpieczeniowych, w tym negocjowanie warunków i zakresów udzielania gwarancji ubezpieczeniowych przez zakłady ubezpieczeń dla umów nowych i/ lub wznawianych,
• administracji wybranego programu ubezpieczeniowego mienia w leasingu, optymalnie dopasowanego do potrzeb Wnioskodawcy, potwierdzony umową generalną z ubezpieczycielem,
• kontrola zgodności dokumentów ubezpieczeniowych z programem wybranym przez Wnioskodawcę (Zleceniodawcę) oraz ich doręczanie,
• dokonywanie doubezpieczeń lub modyfikacji programu,
• monitoring terminów płatności rat, rozliczeń składki, terminów odnowienia polis, gwarancji ubezpieczeniowych,
• udzielanie fachowych porad z zakresu zarządzania ryzykiem i prewencji szkodowej,
• udzielanie pomocy w wykonywaniu umowy ubezpieczenia w sprawach o odszkodowanie lub świadczenie.

Wnioskodawca podejmuje zawsze ostateczną decyzję o wyborze zakresu ubezpieczenia w zależności od potrzeb ubezpieczenia przedmiotu leasingu po uzyskaniu opinii i rekomendacji Brokera.

Z tytułu wykonanych czynności brokerskich wynikających z umowy zawartej między Wnioskodawcą a Brokerem, Brokerowi przysługuje wynagrodzenie w postaci prowizji brokerskiej (tzw. kurtaż) płatnej przez Ubezpieczyciela. Wnioskodawca nie ma wpływu na wysokość otrzymywanego przez Brokera wynagrodzenia, jest ono ustalane bezpośrednio z Ubezpieczycielem przez Brokera. Jednocześnie Wnioskodawca nie jest zobowiązany do wypłaty jakiegokolwiek wynagrodzenia na rzecz Brokera za świadczone usługi pośrednictwa ani też do zwrotu poniesionych przez Brokera kosztów.

Wykonanie przez Brokera innych czynności lub usług nieobjętych umową pośrednictwa ubezpieczeniowego wymaga zawarcia aneksu bądź odrębnej umowy, określających zakres czynności oraz wynagrodzenie należne Brokerowi (dotyczy to m.in. usług consultingowych z zakresu zarządzania ryzykiem, wszelkich czynności wykraczających poza uprawnienia Brokera ubezpieczeniowego lub reasekuracyjnego wynikające z obowiązujących przepisów prawa i niniejszej umowy, czynności które nie są bezpośrednio związane z oceną ryzyka oraz przygotowaniem rozwiązania ubezpieczeniowego, takie jak: świadczenie pomocy prawnej, wycena wartości ubezpieczonego mienia, ekspertyzy techniczne, finansowo-księgowe oraz prawne). W ramach przyjętej procedury, Wnioskodawca będzie miał prawo do premii pieniężnej, w wysokości ustalonej między Wnioskodawcą i Brokerem w ramach odrębnej umowy dotyczącej rozliczenia między Wnioskodawcą a Brokerem a określonej w stałym % prowizji brokerskiej, o której mowa powyżej, którą Broker faktycznie otrzymał od Ubezpieczyciela.

Warunkiem uprawniającym Wnioskodawcę do otrzymania premii pieniężnej jest zawarcie przez Leasingobiorcę Wnioskodawcy - za pośrednictwem Brokera - umowy ubezpieczenia z Ubezpieczycielem. Wypłata premii pieniężnej nie będzie uzależniona od spełnienia przez Wnioskodawcę jakichkolwiek warunków, świadczeń lub wykonania usług na rzecz Brokera.

Premia pieniężna będzie rozliczana i wypłacana w cyklach kwartalnych.

Pytanie

Czy otrzymana przez Wnioskodawcę od Brokera premia pieniężna nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w konsekwencji czego, czy może zostać udokumentowana wystawioną przez Wnioskodawcę na rzecz Brokera notą obciążeniową?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, premia pieniężna otrzymana przez Wnioskodawcę od Brokera nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w konsekwencji czego może zostać udokumentowana wystawioną przez Wnioskodawcę na Brokera notą obciążeniową.

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 t.j. z dnia 29 kwietnia 2022 r.), dalej „ustawa VAT”, opodatkowaniu tym podatkiem podlegają czynności stanowiące m.in. odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez odpłatną dostawę towarów, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się zasadniczo przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, odpłatnym świadczeniem usług, co do zasady, jest każde świadczenie, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również:

1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

W świetle powyższych regulacji, co do zasady wszelkie czynności, którym nie towarzyszy przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel stanowią na gruncie ustawy o VAT świadczenie usług.

Kryterium przesądzającym o zakwalifikowaniu świadczonych usług jako podlegających opodatkowaniu VAT jest element odpłatności. Odpłatność oznacza wykonanie czynności za wynagrodzeniem. Przy czym, związek występujący pomiędzy otrzymanym wynagrodzeniem, a świadczeniami na rzecz dokonującego tej płatności, musi mieć charakter bezpośredni i pozwalający na jednoznaczne uznanie, że płatność następuje za to konkretne świadczenie.

Ustawa o VAT za odpłatne świadczenie usług uznaje również nieodpłatne świadczenie usług w sytuacji, gdy następuje ono dla celów innych, aniżeli działalność gospodarcza podatnika, co w analizowanej sytuacji nie znajdzie zastosowania, bowiem bezsprzecznie umowa zawarta przez Wnioskodawcę z Brokerem ma związek z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą.

Biorąc powyższe pod uwagę, czynność (usługę) uznaje się za odpłatną na gruncie ustawy o VAT, gdy łącznie spełnione są następujące warunki:

• istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,
• wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,
• istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie nabywcy usługi,
• odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,
• istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

W kontekście powyższego, dla uznania danej czynności (usługi) za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu na gruncie ustawy o VAT, czynność ta musi być wykonywana w ramach umowy zobowiązaniowej, przy czym jedna ze stron takiej umowy może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności odnoszącego korzyść o charakterze majątkowym. Jednocześnie, musi istnieć bezpośredni i wyraźny związek pomiędzy daną czynnością a otrzymanym w zamian za nią wynagrodzeniem.

W stanie faktycznym przedstawionym we wniosku wypłata Premii pieniężnej na rzecz Wnioskodawcy przez Brokera stanowić będzie świadczenie jednostronne. Wypłata Premii nie będzie uzależniona od spełnienia przez Wnioskodawcę jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego na rzecz Brokera. Za takie świadczenie Wnioskodawca nie można bowiem uznać zawarcia przez Wnioskodawcę umów ubezpieczenia z określonym zakładem ubezpieczeń ani sytuacji, w której umowa ubezpieczenia zostaje zawarta przez Wnioskodawcę na skutek akceptacji oferty ubezpieczenia proponowanej przez Brokera. Jak wskazano, Premia będzie wypłacana jedynie z tytułu samego zawarcia umów ubezpieczenia z danym zakładem ubezpieczeń, których warunki muszą zostać zaakceptowane przez Leasingobiorców.

Kwota przekazywanej Wnioskodawcy Premii będzie odpowiadała wartościom procentowym liczonym jako odpowiednia część składki przekazywanej za pośrednictwem Brokera. Oznacza to, iż wysokość otrzymywanej od Brokera Premii będzie zależała wyłącznie od zawartych z danym zakładem ubezpieczeń umów ubezpieczeń, które zostały zaakceptowane przez Wnioskodawcę. W konsekwencji, Premia nie będzie zależna od jakichkolwiek świadczeń wykonywanych przez Wnioskodawcę na rzecz Brokera, które mogłyby zostać uznane za wykonywane w zamian za otrzymywaną Premię.

Ponadto, jak zostało to wskazane w opisie stanu faktycznego, z tytułu dystrybucji ubezpieczeń do Wnioskodawcy Broker będzie otrzymywał od zakładów ubezpieczeń wynagrodzenie, jednak Wnioskodawca nie będzie miał wpływu na wysokość takiego wynagrodzenia wypłacanego Brokerowi przez dany zakład ubezpieczeń.

Wynagrodzenie to nie będzie należne od Wnioskodawcy za wykonywanie przez Brokera na rzecz Wnioskodawcy jakiegokolwiek świadczenia, Wnioskodawca nie będzie bowiem nabywał od Brokera żadnych usług.

Prawidłowość powyżej zaprezentowanego stanowiska Wnioskodawcy potwierdzają również organy podatkowe w wydawanych w zbliżonych do analizowanego stanach faktycznych, przykładowo:

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 25 marca 2020 r. nr 0112-KDIL1-2.4012.676.2019.2.PG stwierdził:

„Reasumując, Premia otrzymana przez Spółkę od Brokera nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w konsekwencji czego może zostać udokumentowana wystawioną przez Spółkę na rzecz Brokera notą obciążeniową”.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 13 maja 2021 r. nr 0114-KDIP4-3.4012.150.2021.1.IG – stwierdził:

„Reasumując, Premia otrzymana przez Spółkę od Brokera nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w konsekwencji czego może zostać udokumentowana wystawioną przez Spółkę na rzecz Brokera notą obciążeniową”.

Dodatkowo tożsame stanowisko w identycznym jak przedstawiony w opisie zdarzenia przyszłego schemacie transakcyjnym zostało wyrażone w interpretacjach indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 1 kwietnia 2021 r. sygn. 0114-KDIP4-3.4012.7.2021.1.RK, z 1 października 2020 r. o sygn. 0112-KDIL3.4012.512.2020.3.LS, z 3 lipca 2020 r. o sygn. 0114-KDIP4-3.4012.122.2020.4.RK.

Reasumując, wypłacana na rzecz Wnioskodawcy przez Brokera premia pieniężna, nie będzie w żaden sposób związana ze spełnieniem przez Spółkę jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego. Należy więc stwierdzić, że w niniejszej sprawie Wnioskodawca, jako otrzymujący premię pieniężną, nie będzie świadczył na rzecz Brokera usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, a w konsekwencji premie pieniężne, które będzie otrzymywał nie będą stanowiły wynagrodzenia za świadczenie usług podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Tym samym, w związku z tym, że pomiędzy Stronami nie dochodzi do dostawy towarów ani świadczenia usług w rozumieniu art. 7 i art. 8 ustawy VAT, wypłacane premie pieniężne nie stanowią wynagrodzenia za świadczenia podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem” podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy, w świetle którego:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Jak wynika z powyższych przepisów w obowiązującej ustawie o podatku od towarów i usług pojęcie usługi zostało zdefiniowane bardzo uniwersalnie. Usługą jest świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy. Nie ma więc znaczenia osoba odbiorcy świadczenia. Usługami są zarówno świadczenia wykonane na rzecz konsumentów, jak i dla przedsiębiorców, a usługą będzie takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść. Powyższe oznacza, że świadczeniem usług podlegającym opodatkowaniu podatkiem VAT jest każde świadczenie odpłatne, które powoduje powstanie przysporzenia po stronie odbiorcy na skutek działania wykonawcy świadczenia.

Należy wyjaśnić, że przepis art. 8 ust. 1 ustawy jest niejako dopełnieniem art. 7 ust. 1 ustawy i ma na celu objęcie opodatkowaniem każdej transakcji wykonywanej w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, która nie stanowi dostawy towarów, przez co realizowana jest w ten sposób zasada powszechności opodatkowania.

Ponadto zauważyć należy, że pojęcie usługi zostało zdefiniowane bardzo szeroko. Powyższa definicja jest niewątpliwie szersza niż zakres tego pojęcia w potocznym jego rozumieniu. Taka konstrukcja definicji usług pozwala na objęcie zakresem przedmiotowym podatku VAT wszelkich transakcji wykonywanych w ramach działalności gospodarczej.

W tym miejscu warto podkreślić, że nie każde działanie, zaniechanie działania lub tolerowanie czynności uważane jest za świadczenie usług. Dla stwierdzenia, czy dana czynność albo brak podejmowania czynności stanowi świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej, należy ocenić przedmiotową transakcję w kontekście całego systemu podatku VAT, a w szczególności jego głównych założeń i celów. Podatek od wartości dodanej jest z założenia podatkiem nałożonym na konsumpcję towarów i usług. Chociaż płatnikiem podatku są wszystkie osoby zaangażowane w kolejne stadia transakcji gospodarczych, faktyczny i ostateczny ciężar podatku spoczywa jedynie na ostatecznym konsumencie. W świetle powyższych założeń opodatkowaniu podlegają tylko takie transakcje, w ramach których występuje możliwy do zidentyfikowania konsument towarów lub usług. W związku z powyższym zaniechanie działania lub tolerowanie czynności lub sytuacji podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywane jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta usługi.

Z powyższego wynika, że usługa jest takim świadczeniem, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, beneficjent świadczenia odnoszący z niego korzyść. Ponadto świadczenie jest opodatkowane, jeżeli jest odpłatne, czyli odbywa się za wynagrodzeniem. Przy czym musi istnieć związek pomiędzy świadczeniem a otrzymanym wynagrodzeniem, tj. ze stosunku prawnego musi wynikać korzyść otrzymującego świadczenie i związane z tą korzyścią wynagrodzenie.

Zatem dla uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność, co wynika z ww. przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Można w tym miejscu wskazać, że kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

W wyroku z 15 lipca 1982 r. w sprawie Hong-Kong Trade Development Council, TSUE stwierdził, że wskazane w sprawie czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Analizując głębiej ten problem Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z 8 marca 1988 r. w sprawie Apple and Pear Development Council stwierdził, że czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem.

Pojęcie „odpłatności” pojawiło się również w orzeczeniu z 5 lutego 1981 r. C-154/80, które zapadło na tle przepisów I Dyrektywy VAT z dnia 11 kwietnia 1967 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w zakresie podatków obrotowych (67/227/EWEC). Trybunał wskazał, że termin „zapłata” stanowi integralną część przepisów prawa wspólnotowego, które nie odwołuje się do prawa państw członkowskich dla ustalenia jego znaczenia i zakresu. Stąd też wykładnia tego wyrażenia nie może być pozostawiona dyskrecjonalnemu władztwu każdego państwa członkowskiego. Ponadto Trybunał przypomniał, że świadczenie podlega opodatkowaniu jedynie w przypadku, gdy podstawę opodatkowania stanowi świadczenie wzajemne otrzymane przez świadczącego usługę. Musi również istnieć możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego. W końcu – jak wskazał Trybunał – świadczenie wzajemne musi stanowić pewną wartość subiektywną, gdyż podstawą opodatkowania jest świadczenie wzajemne rzeczywiście otrzymane, nie zaś wartość otrzymana według kryteriów obiektywnych.

Na uwagę zasługuje tutaj orzeczenie w sprawie C-16/93 pomiędzy R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (Holandia), gdzie Trybunał zauważył, że czynność „podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”.

Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy bądź świadczenie usług w myśl art. 8 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo podatnikiem podatku VAT czynnym. Prowadzą Państwo działalność gospodarczą m.in. w zakresie finansowania środków trwałych w drodze leasingu operacyjnego, finansowego i zwrotnego.

W ramach prowadzonej działalności i ograniczenia ryzyka jej prowadzenia, w związku z potrzebą ubezpieczenia przedmiotów umów, planują Państwo rozpocząć współpracę i zawrzeć umowę do stałego wykonywania w Państwa imieniu i na Państwa rzecz czynności faktycznego pośrednictwa ubezpieczeniowego z zewnętrznym podmiotem świadczącym brokerskie usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego. Obecnie na podstawie Pełnomocnictwa zlecili Państwo Brokerowi, a Broker przyjął do stałego wykonywania w Państwa imieniu i na Państwa rzecz czynności faktycznego pośrednictwa ubezpieczeniowego (dystrybucji ubezpieczeń) zgodnie z Ustawą o dystrybucji ubezpieczeń. Przedmiot umowy dotyczy wyłącznie pośrednictwa w ubezpieczeniach majątkowych zawieranych przez Państwa Leasingobiorcę. Broker w ramach umowy zobowiązuje się wykonywać czynności objęte umową oraz zgłoszone przez Państwa potrzeby w zakresie ubezpieczeń ze względu na rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej.

Ostateczną decyzję o wyborze zakresu ubezpieczenia w zależności od potrzeb ubezpieczenia przedmiotu leasingu po uzyskaniu opinii i rekomendacji Brokera podejmują zawsze Państwo.

Z tytułu wykonanych czynności brokerskich wynikających z umowy zawartej między Państwem a Brokerem, Brokerowi przysługuje wynagrodzenie w postaci prowizji brokerskiej (tzw. kurtaż) płatnej przez Ubezpieczyciela. Nie mają Państwo wpływu na wysokość otrzymywanego przez Brokera wynagrodzenia, jest ono ustalane bezpośrednio z Ubezpieczycielem przez Brokera. Jednocześnie nie są Państwo zobowiązani do wypłaty jakiegokolwiek wynagrodzenia na rzecz Brokera za świadczone usługi pośrednictwa ani też do zwrotu poniesionych przez Brokera kosztów.

Wykonanie przez Brokera innych czynności lub usług nieobjętych umową pośrednictwa ubezpieczeniowego wymaga zawarcia aneksu bądź odrębnej umowy, określających zakres czynności oraz wynagrodzenie należne Brokerowi. W ramach przyjętej procedury, będą mieli Państwo prawo do premii pieniężnej, w wysokości ustalonej między Państwem i Brokerem w ramach odrębnej umowy dotyczącej rozliczenia między Państwem a Brokerem a określonej w stałym % prowizji brokerskiej, o której mowa powyżej, którą Broker faktycznie otrzymał od Ubezpieczyciela.

Warunkiem uprawniającym do otrzymania przez Państwa premii pieniężnej jest zawarcie przez Państwa Leasingobiorcę - za pośrednictwem Brokera - umowy ubezpieczenia z Ubezpieczycielem. Wypłata premii pieniężnej nie będzie uzależniona od spełnienia przez Państwa jakichkolwiek warunków, świadczeń lub wykonania usług na rzecz Brokera.

Premia pieniężna będzie rozliczana i wypłacana w cyklach kwartalnych.

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy otrzymana przez Państwa od Brokera premia pieniężna nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w konsekwencji czego, czy może zostać udokumentowana wystawioną przez Państwa na rzecz Brokera notą obciążeniową.

Jak już wskazano katalog czynności, które podlegają opodatkowaniu VAT, jest zawarty w art. 5 ustawy i wymienia m.in. odpłatne świadczenie usług. Definicja świadczenia usług ma jednocześnie charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej.

Zatem każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

• w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
• świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Co istotne, oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

W rozpatrywanej sprawie – jak Państwo wskazali – wypłata Premii przez Brokera nie będzie zależna od jakichkolwiek warunków, świadczeń lub usług wykonywanych przez Państwa na rzecz Brokera.

Z okoliczności sprawy wynika więc, że Premia będzie wypłacana jedynie z tytułu samego zawarcia umów ubezpieczenia i będzie miała charakter świadczenia jednostronnego, a także nie będzie stanowiła wynagrodzenia za jakiekolwiek świadczenie ze strony Spółki.

Zatem, wypłacana przez Brokera Premia na Państwa rzecz, nie będzie w żaden sposób związana ze spełnieniem przez Państwa jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego. Należy więc stwierdzić, że w niniejszej sprawie Państwo, jako podmiot otrzymujący Premie, nie będą świadczyli na rzecz wypłacającego je Brokera usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, a w konsekwencji Premie, które będą Państwo otrzymywali nie będą stanowiły wynagrodzenia za świadczenie usług podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W związku z tym, że pomiędzy stronami nie dochodzi do dostawy towarów ani świadczenia usług, wypłacane Premie nie stanowią wynagrodzenia za czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W odniesieniu do kwestii dotyczącej dokumentowania wskazanych czynności wskazać należy, że zasady dotyczące dokumentowania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zawarte są w Dziale XI rozdziale 1 ustawy, a dokładnie są regulowane przez przepisy art. 106a-106q ustawy.

W myśl art. 106a pkt 1 i 2 ustawy, przepisy niniejszego rozdziału stosuje się m. in. do:

1)sprzedaży, z wyjątkiem:

a)przypadków, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 1a, w których usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego i faktura dokumentująca te transakcje nie jest wystawiana przez usługobiorcę lub nabywcę towarów w imieniu i na rzecz usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów,

b)czynności rozliczanych w procedurach szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9, dla których państwem członkowskim identyfikacji, w rozumieniu przepisów tych rozdziałów jest państwo członkowskie inne niż Rzeczpospolita Polska;

2)dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są te czynności, a w przypadku braku na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej – posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, z którego dokonywane są te czynności, w przypadku gdy miejscem świadczenia jest terytorium:

a)państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca i faktura dokumentująca te czynności nie jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w imieniu i na rzecz podatnika,

b)państwa trzeciego.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:

podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Jak już wyżej stwierdzono wypłata przez Brokera na Państwa rzecz Premii będzie czynnością, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, w związku z powyższym do tej czynności nie znajdą zastosowania przepisy ustawy, w tym także te dotyczące wystawiania faktur.

Należy jednak zaznaczyć, że nota obciążeniowa nie jest dokumentem przewidzianym przez przepisy ustawy o podatku od towarów i usług i jako taka nie jest objęta regulacją tych przepisów, brak jest jednakże przeciwwskazań na gruncie przepisów dotyczących podatku od towarów i usług, dla takiego sposobu dokumentowania.

W związku z powyższym, z tytułu otrzymanej od Brokera Premii nie będą Państwo zobowiązani do wystawienia faktury, lecz będą Państwo mogli wystawić inny dokument, przykładowo notę obciążeniową.

Reasumując, nie będą Państwo świadczyć na rzecz Brokera usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, a w konsekwencji premie pieniężne, które będą Państwo otrzymywali nie będą stanowiły wynagrodzenia za świadczenie usług podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji, otrzymywane Premie mogą zostać udokumentowane wystawioną przez Państwa na rzecz Brokera np. notą obciążeniową.

Państwa stanowisko jest zatem prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zaznacza się, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego).

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...) , ul. (...) . Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).