Interpretacja indywidualna z dnia 18 lipca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.192.2023.1.DS

Dotyczy braku opodatkowania dotacji na realizację projektu.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 kwietnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku opodatkowania dotacji uzyskanej ze środków WFOŚiGW na realizację projektu: „ (...)” oraz braku prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizacją ww. projektu.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Miasto i Gmina (...) jest jednostką samorządu terytorialnego posiadającą osobowość prawną. Gmina jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT w Polsce.

Na podstawie ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, Gmina wykonuje zadania publiczne, własne oraz zlecone z zakresu administracji rządowej. Wykonując wskazane zadania Gmina działa zarówno w charakterze organu władzy publicznej, jak i jako podatnik VAT na podstawie stosunków o charakterze cywilnoprawnym, stanowiących co do zasady działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT.

Ponadto Gmina realizuje zadania własne, określone w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, w zakresie zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty, w tym m.in. ładu przestrzennego, a także ochrony środowiska i przyrody.

Mając powyższe na uwadze, Gmina zdecydowała się na realizację projektu pn. „ (...)”. Zadanie zakłada: usuwanie odpadów zawierających azbest zalegających na posesjach – transport, zdeponowanie i unieszkodliwianie na składowisku opadów, lub demontaż pokryć dachowych zawierających azbest, transport zdemontowanych pokryć dachowych, zdeponowanie i unieszkodliwienie na składowisku odpadów. Zakres prac jest wykonany w zależności od zapotrzebowania mieszkańców. Do udziału w projekcie zostaje zakwalifikowany każdy mieszkaniec, który złoży wniosek z prośbą o usunięcie odpadów zawierających azbest z budynków położonych na terenie gminy. Gmina po otrzymaniu wniosku zobowiązuje się do bezpłatnego odbioru i utylizacji azbestu, natomiast mieszkaniec składający wniosek do udostępnienia odpadów firmie do tego upoważnionej. Gmina nie zawiera umów z poszczególnymi osobami fizycznymi na wykonanie prac w ramach ww. zadania. Mieszkańcy gminy nie partycypują w kosztach projektu. Do usuwania azbestu został zatrudniony wyspecjalizowany podmiot posiadający uprawnienia do wykonania ww. prac, zgodnie z przepisami o zamówieniach publicznych. Faktury VAT dokumentujące wykonaną usługę związaną z realizowanym projektem są wystawiane na Miasto i Gminę (...). Gmina nabywa wyżej wymienione usługi we własnym imieniu.

Celem projektu jest przede wszystkim poprawa jakości powietrza na terenie Gminy, poprzez ograniczenie liczby włókien azbestowych, a także poprawa ładu przestrzennego Gminy. Ponadto realizacja projektu ma na celu zmniejszenie obciążenia środowiska naturalnego szkodliwymi i trudno usuwalnymi substancjami, oraz poprawę stanu zdrowia mieszkańców Gminy. Działalność związana z usuwaniem azbestu nie ma na celu osiągania dochodów przez Gminę.

W związku z realizacją projektu, pn.: „(...)” Gmina złożyła wniosek o przyznanie jej dofinansowania do ww. projektu z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Gmina wniosła o dofinansowanie w wysokości do 40% kosztów kwalifikowalnych zadania. Jeżeli wniosek Gminy zostanie rozpatrzony pozytywnie, zadanie zostanie sfinansowane w części ze środków własnych Gminy, a w części ze środków pochodzących ze wskazanego funduszu. W przypadku gdy Gmina nie otrzyma dofinansowania do projektu, zadanie będzie w 100% sfinansowane ze środków własnych Gminy.

Wskazana we wniosku o dotację wysokość dofinansowania, została oszacowana w oparciu o zaplanowany harmonogram odbioru azbestu z nieruchomości mieszkańców w 2023 r. Kwota dofinansowania, jeżeli takie dofinansowanie Gmina otrzyma, będzie uzależniona od faktycznej ilości odebranego azbestu. Jeśli w trakcie realizacji zadania oszacowany koszt kwalifikowalny ulegnie zmniejszeniu, to kwota dotacji również. Jeżeli w trakcie realizacji zadania, koszty ulegną zwiększeniu, to kwota dotacji pozostanie bez zmian.

Dofinansowanie zostanie przekazane na rzecz Gminy (...) po przedłożeniu wniosku o płatność wraz z fakturami potwierdzającymi wykonanie usługi. Dofinansowanie z WFOŚiGW będzie mogło pokryć wyłącznie efekty zadania pn.: „(…)” Gmina nie będzie mogła przeznaczyć otrzymanych środków na inny cel. Dofinansowanie będzie stanowić do 40% kosztów kwalifikowanych projektu.

W 2022 r. Gmina (...) złożyła wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczący projektu: „ (...)” zgodnie z otrzymaną interpretacją 0114‑KDIP4‑3.4012.287.2022.2.DS Gmina realizując ww. projekt działa jako podatnik prowadzący działalność gospodarczą, a tym samym ma prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu.

Pytania

1)Czy Gmina ma prawo odliczyć podatek VAT naliczony z faktur otrzymanych od wykonawcy w związku z realizacją projektu?

2)Czy dotacja uzyskana ze środków WFOŚiGW na realizację projektu: „(...)” powinna zostać opodatkowana podatkiem VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1.

Gmina nie ma prawa do odliczenia VAT naliczonego z faktur VAT dokumentujących wydatki związane z realizacją czynności w zakresie usuwania wyrobów zawierających azbest.

Ad 2.

Otrzymana dotacja ze środków WFOŚiGW na realizację czynności w zakresie usuwania azbestu nie powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Na podstawie obowiązujących przepisów prawnych Miasto i Gmina (...) uważa, że nie będzie miała możliwości odliczenia podatku od towarów i usług w związku z planowaną realizacją projektu pn. „ (...)”.

Zgodnie z treścią art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bowiem związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza więc możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi. Ponieważ Gmina nie będzie obciążała mieszkańców Gminy ponoszonymi wydatkami związanymi z realizacją zadania, tj. usuwaniem azbestu z posesji, wydatki Gminy na powyższe zadanie nie będą więc wykorzystywane do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Gmina realizując projekt nie działa jako podatnik VAT.

Otrzymana dotacja ze środków WFOŚiGW na realizację projektu: „(...)” nie stanowi podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Decydujący dla opodatkowania dotacji podatkiem VAT powinien być element bezwzględnego i bezpośredniego związku dotacji z ceną jednostkową towaru lub usługi (możliwość alokacji dotacji do ceny towaru lub usługi). Jeżeli zatem sposób kalkulacji dotacji związany jest nawet z ceną jednostkową towaru lub usługi, ale jedynie pośrednio (tylko w sensie ekonomicznym) albo kalkulacja dotacji oderwana jest całkowicie od ceny towaru czy usługi świadczonej przez podatnika, dotacja (dopłata) taka nie podlega opodatkowaniu.

W przedmiotowej sytuacji dotacja pokryje koszty związane z realizacją projektu, a tym samym jest dotacją kosztową, a nie zakupową. Ponadto zdaniem Gminy, Miasto i Gmina (...) realizując projekt, wypełnia swoje zadania własne określone w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym. Realizując projekt Gmina nie działać na podstawie umów cywilnoprawnych zawieranych z mieszkańcami. W związku z powyższym na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT w przedmiotowym zakresie Gmina nie działa jako podatnik VAT.

Należy nadmienić, że w roku 2022 Gmina (...) złożyła wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dla projektu pn.: „(...)”. Wniosek dotyczył sytuacji analogicznej jak w roku bieżącym. Zgodnie z otrzymaną interpretacją 0114-KDIP4-3.4012.287.2022.2.DS dotacja uzyskana ze środków WFOŚiGW na realizację ww. projektu powinna zostać opodatkowana podatkiem VAT. Gmina (...) działa jako podatnik, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, prowadzący działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy w zakresie, w jakim realizuje projekt.

Tymczasem zgodnie z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości UE z 30 marca 2023 r. w sprawie C-616/2, dotyczącym opodatkowania dotacji otrzymanej na usuwanie azbestu, wyżej wymieniona dotacja nie jest opodatkowana VAT. Gmina realizując projekt usuwania azbestu nie działa jako podatnik VAT. W związku z powyższym, Gmina wnosi o wydanie interpretacji indywidualnej w kontekście wyroku TSUE z 30 marca 2023 r.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Z kolei, stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Jak stanowi art. 8 ust. 2a ustawy:

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Zatem pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego. Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Ponadto stwierdzić należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:

Przepis ten stwierdza, że wykorzystywanie własności dóbr materialnych lub niematerialnych do celów zarobkowych w sposób ciągły, należy w szczególności uznać za działalność gospodarczą.

Natomiast jak stanowi art. 15 ust. 6 ustawy:

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 i 5 ustawy o samorządzie gminnym:

W myśl art. 400 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2556 ze zm.):

Zgodnie z art. 400b ust. 2 i 2a ww. ustawy:

Stosownie do art. 403 ust. 2 ww. ustawy:

Z przedstawionych przez Państwa informacji wynika, że są Państwo jednostką samorządu terytorialnego zarejestrowaną jako czynny podatnik VAT w Polsce.

Zdecydowali się Państwo na realizację projektu pn.: „ (...)”. Zadanie zakłada: usuwanie odpadów zawierających azbest zalegających na posesjach – transport, zdeponowanie i unieszkodliwianie na składowisku opadów, lub demontaż pokryć dachowych zawierających azbest, transport zdemontowanych pokryć dachowych, zdeponowanie i unieszkodliwienie na składowisku odpadów. Zakres prac jest wykonany w zależności od zapotrzebowania mieszkańców. Do udziału w projekcie zostaje zakwalifikowany każdy mieszkaniec, który złoży wniosek z prośbą o usunięcie odpadów zawierających azbest z budynków położonych na terenie Gminy. Gmina po otrzymaniu wniosku zobowiązuje się do bezpłatnego odbioru i utylizacji azbestu, natomiast mieszkaniec składający wniosek do udostępnienia odpadów firmie do tego upoważnionej. Gmina nie zawiera umów z poszczególnymi osobami fizycznymi na wykonanie prac w ramach ww. zadania. Mieszkańcy gminy nie partycypują w kosztach projektu. Do usuwania azbestu został zatrudniony wyspecjalizowany podmiot posiadający uprawnienia do wykonania ww. prac, zgodnie z przepisami o zamówieniach publicznych. Faktury VAT dokumentujące wykonaną usługę związaną z realizowanym projektem są wystawiane na Miasto i Gminę (...). Gmina nabywa wyżej wymienione usługi we własnym imieniu.

Celem projektu jest przede wszystkim poprawa jakości powietrza na terenie Gminy, poprzez ograniczenie liczby włókien azbestowych, a także poprawa ładu przestrzennego Gminy. Ponadto realizacja projektu ma na celu zmniejszenie obciążenia środowiska naturalnego szkodliwymi i trudno usuwalnymi substancjami, oraz poprawę stanu zdrowia mieszkańców Gminy. Działalność związana z usuwaniem azbestu nie ma na celu osiągania dochodów przez Gminę.

W związku z realizacją projektu, złożyli Państwo wniosek o przyznanie dofinansowania z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Wnieśli Państwo o dofinansowanie w wysokości do 40% kosztów kwalifikowanych zadania. Jeżeli Państwa wniosek zostanie rozpatrzony pozytywnie, zadanie zostanie sfinansowane w części ze środków własnych Gminy, a w części ze środków pochodzących ze wskazanego funduszu. W przypadku gdy nie otrzymają Państwo dofinansowania do projektu, zadanie będzie w 100% sfinansowane ze środków własnych Gminy. Wskazana we wniosku o dotację wysokość dofinansowania, została oszacowana w oparciu o zaplanowany harmonogram odbioru azbestu z nieruchomości mieszkańców w 2023 r. Kwota dofinansowania, jeżeli takie dofinansowanie Państwo otrzymają, będzie uzależniona od faktycznej ilości odebranego azbestu. Jeśli w trakcie realizacji zadania oszacowany koszt kwalifikowalny ulegnie zmniejszeniu, to kwota dotacji również. Jeżeli w trakcie realizacji zadania, koszty ulegną zwiększeniu, to kwota dotacji pozostanie bez zmian.

Dofinansowanie zostanie przekazane na Państwa rzecz po przedłożeniu wniosku o płatność wraz z fakturami potwierdzającymi wykonanie usługi. Dofinansowanie z WFOŚiGW będzie mogło pokryć wyłącznie efekty wskazanego zadania. Nie mogą Państwo przeznaczyć otrzymanych środków na inny cel.

Państwa wątpliwości w niniejszej sprawie dotyczą ustalenia, czy dotacja uzyskana ze środków WFOŚiGW na realizację projektu: „ (...).” powinna zostać opodatkowana podatkiem VAT i czy będą Państwo mieli prawo odliczyć podatek VAT naliczony wynikający z faktur otrzymanych od wykonawcy w związku z realizacją ww. projektu.

Odnosząc się do okoliczności sprawy zasadnym jest odwołanie się do wyroków TSUE z 30 marca 2023 r. w sprawie C-616/21 (Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przeciwko Gminie L.).

Co istotne, wyrok w sprawie C-616/21 zapadł w wyniku wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożonego w ramach sporu w przedmiocie interpretacji indywidualnej dotyczącej opodatkowania podatkiem od wartości dodanej (VAT) w odniesieniu do przeprowadzonych na zlecenie gminy czynności związanych z usuwaniem azbestu oraz prawa do odliczenia VAT naliczonego od tych czynności.

I tak, mając na uwadze wyrok C-616/21 wskazać należy, że aby czynność usuwania azbestu z niektórych nieruchomości stanowiących własność mieszkańców mogła zostać uznana za opodatkowaną podatkiem VAT, powinna ona po pierwsze stanowić świadczenie usług, które gmina wykonuje odpłatnie na rzecz mieszkańców, a po drugie, być realizowana w ramach działalności gospodarczej, tak aby gmina działała również w charakterze podatnika.

W wyroku C-616/21 Trybunał wskazał, że „zgadzając się na udział w gminnym procesie usuwania azbestu ze swoich nieruchomości, zainteresowani właściciele ograniczają się do złożenia wniosku do gminy L., która weryfikuje, czy nieruchomości te kwalifikują się do usuwania azbestu. W konsekwencji nie powierzają oni tej gminie usuwania azbestu na ich rachunek, lecz oczekują, że będą beneficjentami programu usuwania azbestu. To zatem gmina - a nie zainteresowani właściciele - decyduje o powodzeniu tego procesu. Poza złożeniem wniosku nie mają oni wpływu na realizację usługi.

W konsekwencji o ile w świetle powyższych rozważań należy wskazać, że przesłanki stosowania art. 28 dyrektywy 2006/112 nie są spełnione w sytuacji takiej jak w niniejszej sprawie, a zatem że gmina L. nie działała w imieniu zainteresowanych mieszkańców, o tyle należy jednak ustalić, czy może ona zostać uznana za podmiot świadczący usługi będące przedmiotem postępowania głównego w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. c) tej dyrektywy”.

Z przedstawionych informacji wynika, że zamierzają Państwo powierzyć zadanie polegające na usuwaniu wyrobów zawierających azbest z nieruchomości mieszkańców wyspecjalizowanemu podmiotowi posiadającemu uprawnienia do wykonania tych prac. Faktury VAT dokumentujące usługę są wystawiane na Państwa. Mieszkańcy nie partycypują w kosztach tych usług.

Zatem, zgadzając się na udział w gminnym procesie usuwania azbestu ze swoich nieruchomości, zainteresowani właściciele ograniczają się do złożenia wniosku do Państwa, nie partycypują w kosztach zadania. Poza złożeniem wniosku mieszkańcy nie mają wpływu na realizację usługi.

W konsekwencji, o ile w świetle powyższych rozważań należy wskazać, że nie działają Państwo w imieniu zainteresowanych mieszkańców, o tyle należy jednak ustalić, czy mogą Państwo zostać uznani za podmiot świadczący usługi usuwania azbestu w ramach działalności gospodarczej.

Należy jednak najpierw przypomnieć, że przepisy wskazują na szeroki zakres pojęcia „działalności gospodarczej” oraz na jego obiektywny charakter, co oznacza, że działalność tę ocenia się per se, niezależnie od jej celów lub rezultatów [wyrok z 25 lutego 2021 r., Gmina Wrocław (Przekształcenie prawa użytkowania wieczystego), C‑604/19, EU:C:2021:132, pkt 69 i przytoczone tam orzecznictwo].

Określona działalność jest więc co do zasady uznawana za „gospodarczą”, jeżeli ma charakter stały i jest wykonywana w zamian za wynagrodzenie otrzymywane przez osobę, która ją wykonuje (wyrok z dnia 15 kwietnia 2021 r., Administration de l’Enregistrement, des Domaines et de la TVA, C‑846/19, EU:C:2021:277, pkt 47 i przytoczone tam orzecznictwo). Z uwagi na trudności w opracowaniu dokładnej definicji działalności gospodarczej należy zbadać wszystkie okoliczności, w jakich jest ona prowadzona (zob. podobnie wyrok z dnia 12 maja 2016 r., Gemeente Borsele i Staatssecretaris van Financiën, C‑520/14, EU:C:2016:334, pkt 29 i przytoczone tam orzecznictwo), dokonując indywidualnej oceny w odniesieniu do tego, co jest typowym zachowaniem przedsiębiorcy prowadzącego działalność w danej dziedzinie, czyli w niniejszym przypadku przedsiębiorstwa zajmującego się usuwaniem azbestu.

W sprawie C-616/21, Trybunał w przedmiocie dokonania świadczenia usług w ramach działalności gospodarczej zauważył, że „po pierwsze, podczas gdy przedsiębiorca dąży do stałego osiągania dochodu (zob. podobnie wyrok z dnia 20 stycznia 2021 r., AJFP Sibiu i DGRFP Braaov, C-655/19, EU:C:2021:40, pkt 27-29 i przytoczone tam orzecznictwo), gmina L. nie zatrudnia pracowników do usuwania azbestu i nie poszukuje klientów, lecz ogranicza się do przeprowadzenia, w ramach programu określonego na poziomie krajowym, czynności usuwania azbestu, które nastąpią po tym, jak właściciele nieruchomości położonych na terytorium gminy, których może dotyczyć ten program, wyrażą wolę korzystania z niego i zostaną uznani za uprawnionych. Ponadto czynność usuwania azbestu w danej gminie z definicji nie ma charakteru powtarzalnego, co odróżnia niniejszą sprawę od spraw, w których świadczenia gminne miały charakter trwały”.

Trybunał wskazał, że „miał już okazję orzec, że jeżeli gmina odzyskuje jedynie niewielką część poniesionych przez siebie kosztów, a pozostała część jest finansowana ze środków publicznych, taka różnica między tymi kosztami a kwotami otrzymanymi w zamian za oferowane usługi może wykluczać istnienie wynagrodzenia (zob. podobnie wyrok z dnia 12 maja 2016 r., Gemeente Borsele i Staatssecretaris van Financiën, C-520/14, EU:C:2016:334, pkt 33 i przytoczone tam orzecznictwo). Jest tak tym bardziej, gdy – jak w niniejszej sprawie – świadczenie wzajemne uiszczane przez usługobiorców nie istnieje.

W konsekwencji, nawet biorąc pod uwagę dotacje przyznane gminie L. przez fundusz ochrony środowiska, które wynoszą 40–100% poniesionych kosztów, charakter takiego świadczenia usług nie odpowiada podejściu, jakie przyjęłoby w danym wypadku przedsiębiorstwo zajmujące się usuwaniem azbestu, które przy ustalaniu swoich cen starałoby się zawrzeć w nich swoje koszty i osiągnąć marżę zysku. Ponadto nie podlegają zwrotowi koszty związane z organizacją przez ową gminę akcji usuwania azbestu u jej mieszkańców, a jedynie z czynnościami zleconymi wybranemu przedsiębiorstwu. W związku z tym ta sama gmina ponosi jedynie ryzyko strat, nie mając perspektywy zysku”.

Ponadto „nie wydaje się ekonomicznie opłacalne, aby takie przedsiębiorstwo zajmujące się usuwaniem azbestu nie przenosiło żadnych poniesionych przez siebie kosztów na beneficjentów swoich usług, oczekując jednocześnie częściowej rekompensaty tych kosztów w formie dotacji. Taki mechanizm nie tylko stawiałby jego przepływy pieniężne w sytuacji strukturalnie deficytowej, przede wszystkim ze względu na brak zysku, następnie brak zwrotu kosztów związanych z organizacją akcji usuwania azbestu i wreszcie znaczne wahania procentowe zwrotu kosztów, mogące oscylować między 40% a 100% kwot wypłaconych wybranemu przedsiębiorstwu, ale ponadto stwarzałby nietypowy stopień niepewności dla podatnika, ponieważ kwestia, czy i w jakim zakresie osoba trzecia zwróci tak istotną część poniesionych kosztów, pozostaje faktycznie otwarta do czasu podjęcia przez tę osobę trzecią decyzji, co następuje po tym, jak sporne transakcje zostaną dokonane”.

Podsumowując Trybunał uznał, że „w konsekwencji nie wydaje się (…), by gmina L. wykonywała w niniejszym przypadku działalność o charakterze gospodarczym w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2006/112”.

Na tle powyższych rozważań poczynionych przez Trybunał w orzeczeniu C-616/21, należy wywieść, że okoliczność zlecania przez gminę przedsiębiorstwu czynności usuwania azbestu i odbierania wyrobów i odpadów zawierających azbest na rzecz jej mieszkańców będących właścicielami nieruchomości, którzy wyrazili taką wolę, nie stanowi świadczenia usług podlegającego opodatkowaniu VAT, jeżeli taka działalność nie ma na celu osiągania stałego dochodu i skutkuje jedynie zapłatą przez tych mieszkańców kwot pokrywających część poniesionych kosztów, a pozostała część jest finansowana ze środków publicznych.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy wskazać należy, że – jak wynika z wniosku - do udziału w projekcie zostaje zakwalifikowany każdy mieszkaniec, który złoży wniosek z prośbą o usunięcie odpadów zawierających azbest z budynków położonych na terenie Gminy. Po otrzymaniu wniosku zobowiązują się Państwo do bezpłatnego odbioru i utylizacji azbestu, natomiast mieszkaniec składający wniosek do udostępnienia odpadów firmie do tego upoważnionej. Nie zawierają Państwo umów z poszczególnymi osobami fizycznymi na wykonanie prac w ramach ww. zadania. Mieszkańcy gminy nie partycypują w kosztach projektu. Do usuwania azbestu został zatrudniony wyspecjalizowany podmiot posiadający uprawnienia do wykonania ww. prac, zgodnie z przepisami o zamówieniach publicznych. Celem projektu jest przede wszystkim poprawa jakości powietrza na terenie Gminy, poprzez ograniczenie liczby włókien azbestowych, a także poprawa ładu przestrzennego Gminy. Wnieśli Państwo o dofinansowanie w wysokości do 40% kosztów kwalifikowalnych zadania. Jeżeli Państwa wniosek zostanie rozpatrzony pozytywnie, zadanie zostanie sfinansowane w części ze środków własnych Gminy, a w części ze środków pochodzących ze wskazanego funduszu. W przypadku gdy nie otrzymają Państwo dofinansowania do projektu, zadanie będzie w 100% sfinansowane ze środków własnych Gminy.

Zatem stwierdzić należy, że nie mają Państwo perspektyw zysku realizując przedmiotowe zadanie. Tym samym, nie świadczą Państwo usług na rzecz mieszkańców i nie wykonują Państwo działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy.

Podejmowane przez Państwa czynności polegające m.in. na usuwaniu, transporcie i unieszkodliwianiu odpadów zawierających azbest z terenu gminy, nie cechują się trwałym, nieprzerwanym i zorganizowanym profesjonalnie charakterem. Wykonywane przez Państwa czynności nie mają na celu osiągania stałego dochodu.

W konsekwencji, realizacja zadania polegającego na usuwaniu i unieszkodliwianiu azbestu z nieruchomości stanowiących własność mieszkańców nie stanowi odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu ustawy o VAT i będzie realizowana poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem, realizacja zadania nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnosząc się do Państwa wątpliwości dotyczących kwestii podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT dotacji otrzymanej przez Państwa z WFOŚiGW na realizację przedmiotowego projektu wykonywanego w ramach zadania pn.: „(...) ” należy wskazać, że zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy:

Przepis art. 29a ust. 1 ustawy jest odpowiednikiem art. 73 ww. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zgodnie z którym,

Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są, czy też nie są opodatkowane, istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Zauważyć należy, że dotacja/dofinansowanie nie funkcjonuje samodzielnie, nie podlega opodatkowaniu jako odrębna kwota, lecz wyłącznie w odniesieniu do czynności, do której jest wypłacana. Jeżeli czynność, do której dopłata jest przyznawana nie jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatku VAT, to i dopłata do tej czynności nie stanowi elementu ceny oraz nie może być włączona do podstawy opodatkowania.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że w analizowanym przypadku nie wystąpi związek pomiędzy otrzymanym dofinansowaniem od Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na realizację ww. zadania, a czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT. Jak bowiem wskazano wyżej, w zakresie realizacji projektu nie będą Państwo wykonywać działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, Państwa działania w zakresie realizacji zadania pn.: „(...)”nie będą stanowiły dostawy towarów, ani świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wobec powyższego, otrzymana przez Państwa dotacja przeznaczona na realizację ww. projektu nie będzie zwiększać podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, a tym samym nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W odniesieniu natomiast do kwestii prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur otrzymanych od wykonawcy zadania pn.: „ (...)”, należy wskazać, że podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego, zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy.

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy:

Z przywołanych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, a towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT lub/i niepodlegających temu podatkowi.

Podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT, jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

Jak już wcześniej wskazano nabycie towarów i usług w związku z realizacją zadania nie ma związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Realizacja zadania pn.: „(...)” nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji, nie przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją ww. zadania, gdyż w analizowanej sytuacji nie wystąpi związek przyczynowo-skutkowy dokonywanych zakupów towarów i usług z działalnością opodatkowaną podatkiem VAT.

Podsumowując, w zakresie realizacji zadania pn.: „(...)”nie będą Państwo wykonywać działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, wobec powyższego, otrzymana przez Państwa dotacja przeznaczona na realizację ww. zadania nie będzie zwiększać podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, a tym samym, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji, nie przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją zadania, gdyż nie zostanie spełniona przesłanka warunkująca prawo do odliczenia podatku naliczonego, wskazana w art. 86 ust. 1 ustawy, jaką jest związek ponoszonych wydatków z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług.

Zatem Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•  w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).