Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 11 lipca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.262.2023.2.ALN
Prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w fakturze za usługi wykazane w załączniku nr 15 do ustawy, w przypadku zapłacenia tej faktury z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
27 kwietnia 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 27 kwietnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w fakturze za usługi wykazane w załączniku nr 15 do ustawy, w przypadku zapłacenia tej faktury z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności. Uzupełnił go Pan pismami z 2 maja 2023 r. i z 21 czerwca 2023 r. (data wpływu 21 czerwca 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
(ostatecznie doprecyzowany w uzupełnieniu wniosku)
Wnioskodawca w zakresie przychodów z najmu prywatnego jest osobą nieprowadzącą działalności gospodarczej i nie podlega rejestracji w Centralnej Ewidencji i Informacji Działalności Gospodarczej i jednocześnie jest czynnym podatnikiem VAT. Wnioskodawca otrzymuje od swoich kontrahentów faktury VAT potwierdzające wykonanie różnych usług remontowych w ramach najmu prywatnego. Firmy, które świadczą te usługi są czynnymi podatnikami VAT (podatnikami, o których mowa w art. 15 ust. 1 ustawy). Faktury za wykonane usługi czasami przekraczają kwotę 15 000 zł. Płatności na rzecz firm nie są dokonywane w drodze potrącenia, o którym mowa w art. 498 Kodeksu Cywilnego. Faktury dokumentujące nabycie usług są wystawione na Wnioskodawcę ze wskazaniem numeru identyfikacji podatkowej wnioskodawcy (NIP) jako nabywcy, gdyż Wnioskodawca będzie wykorzystywać remontowane lokale między innymi do celów najmu prywatnego opodatkowanego VATem. Faktury wystawiane są ze wskazaniem konieczności ich opłacenia z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności, gdyż wskazane w fakturze usługi wymienione są w załączniku nr 15 do ustawy o VAT (PKWiU 41.00.30.0), a tych dotyczy obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności (MPP). Wg przepisów prawa podatkowego podatnik VAT jest osobą prowadzącą działalność gospodarczą, niezależnie od tego, że osiągając przychody z najmu prywatnego nie jest zarejestrowany w Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej. Banki mogą otwierać rachunki bankowe w zastosowaniem MPP tylko dla podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej. Dla banku osoba taka jak Wnioskodawca będący czynnym podatnikiem VAT, ale nie wpisany w zakresie najmu prywatnego do ewidencji działalności gospodarczej, nie jest podmiotem uprawnionym do posiadania rachunku firmowego, a tylko z takich można dokonać płatności z zastosowaniem MPP. Organy podatkowe powołując się na przepisy prawa podatkowego zobowiązują podatnika do posiadania rachunku z MPP, zaś bank powołuje się na przepisy prawa bankowego, z których wynika, że osoba nie wpisana do ewidencji działalności gospodarczej nie może posiadać rachunku firmowego z MPP. To powoduje, że Wnioskodawca nie może opłacić faktury z zastosowaniem MPP. W związku z powyższym, ponieważ Wnioskodawca nie posiada w zakresie najmu prywatnego zarejestrowanej działalności gospodarczej (wpisu do CEIDG) Wnioskodawca nie ma możliwości zastosowania w rachunku bankowym prowadzonym dla osób fizycznych metody podzielnej płatności. Z powodu braku wpisu do CEIDG Wnioskodawca nie ma możliwości w obowiązującym systemie prawnym otworzenia rachunku umożliwiającego dokonanie metody podzielnej płatności.
Na pytania postawione we wniosku o treści:
1)Do jakich czynności będzie Pan wykorzystywał remontowane lokale, objęte zakresem wniosku, tj. czy do czynności:
a)opodatkowanych podatkiem od towarów i usług,
b)zwolnionych od tego podatku,
c)niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
2)Czy wyremontowane lokale będzie Pan wykorzystywał zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), jak i do celów innych niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług?
3)W sytuacji, gdy wyremontowane lokale będzie Pan wykorzystywał zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, należy wskazać czy istnieje możliwość przyporządkowania wydatków w całości do celów wykonywanej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług?
4)W przypadku, gdy w ramach działalności gospodarczej wyremontowane lokale będzie Pan wykorzystywał zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem VAT oraz czynności zwolnionych od podatku VAT, to należy wskazać czy będzie miał Pan obiektywną możliwość odrębnego przyporządkowania kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT i z czynnościami zwolnionymi od podatku VAT do poszczególnych rodzajów czynności?
5)Czy wykorzystuje Pan wyremontowane lokale zarówno do celów wykonywanej przez Pana działalności gospodarczej, jak i do celów osobistych, o których mowa w art. 8 ust. 2 ustawy?
6)W przypadku, gdy wykorzystuje Pan wyremontowane lokale zarówno do celów wykonywanej przez Pana działalności gospodarczej, jak i do celów osobistych, o których mowa w art. 8 ust. 2 ustawy, to należy wskazać, czy będzie miał Pan możliwość odrębnego przyporządkowania kwot podatku naliczonego związanego z działalnością gospodarczą i do celów osobistych?
udzielił Pan odpowiedzi:
1)podatnik będzie wykorzystywał remontowane lokale, objęte zakresem wniosku do czynności nie związanych z działalnością gospodarczą ale opodatkowanych podatkiem od towarów i usług i/lub zwolnionych od tego podatku;
2)wyremontowane lokale podatnik będzie wykorzystywał do celów wyłącznie innych niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług;
3)w sytuacji, gdy wyremontowane lokale podatnik będzie wykorzystywał do celów wyłącznie innych niż działalność gospodarcza nie istnieje możliwość przyporządkowania wydatków w całości do celów nie wykonywanej w tym zakresie działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług;
4)w przypadku, gdy wyremontowane lokale podatnik będzie wykorzystywał zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem VAT oraz czynności zwolnionych od podatku VAT, to tak będzie Pan miał obiektywną możliwość odrębnego przyporządkowania kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT i z czynnościami zwolnionymi od podatku VAT do poszczególnych rodzajów czynności, które nie będą związane z działalnością gospodarczą;
5)podatnik nie wykorzystuje wyremontowanych lokali do żadnej działalności gospodarczej, jak i do celów osobistych, o których mowa w art. 8 ust. 2 ustawy wobec czego nie zachodzi konieczność odrębnego przyporządkowania kwot podatku naliczonego związanego z działalnością gospodarczą i do celów osobistych.
Pytanie
Czy Wnioskodawca jako podatnik podatku od towarów i usług jest uprawniony do odliczenia podatku VAT naliczonego w fakturze za usługi wrażliwe z załącznika nr 15 do ustawy o VAT w przypadku zapłacenia takiej faktury z pominięciem MPP, które to pominięcie wynika jedynie z odmowy banku do założenia dla Wnioskodawcy rachunku bankowego, umożliwiającego dokonywanie płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności, gdyż Wnioskodawca nie jest przedsiębiorcą podlegającym, w zakresie najmu prywatnego, wpisowi do CEIDG?
Pana stanowisko w sprawie
(ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku)
Jako czynny podatnik VAT Wnioskodawca nie chce naruszać art. 108a ust. 1 pkt 1a ustawy o podatku VAT ww. zaistniałej sytuacji. Wnioskodawca uważa, że nie może ponosić ujemnych konsekwencji działania instytucji bankowych, które odmawiają wykonania ustawowego obowiązku, jakim jest założenie rozliczeniowego rachunku bankowego, umożliwiającego podatnikowi dokonywanie płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności. Ustawą z dnia 09.08.2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019 r. poz. 1751) z dniem 01.11.2019 r. wprowadzono przepisy zawarte w rozdziale 1a w art. 108a-108e ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług. Zgodnie z art. 108a ust. 1 ww. ustawy podatnicy, którzy otrzymali fakturę z wykazaną kwotą podatku, przy dokonywaniu płatności kwoty należności, wynikającej z tej faktury, muszą zastosować mechanizm podzielonej płatności. W myśl art. 108a ust. 1a ww. ustawy przy dokonywaniu płatności za nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, udokumentowane fakturą, w której kwota należności ogółem stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 06.03.2018 r. - Prawo przedsiębiorców, podatnicy są obowiązani zastosować mechanizm podzielonej płatności. W art. 108a ust. 1b ww. ustawy podatnik obowiązany do wystawienia faktury, o której mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18a, jest obowiązany do przyjęcia płatności kwoty należności, wynikającej z tej faktury z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności. W myśl art. 108a ust. 2 ustawy, zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności polega na tym, że:
1.zapłata kwoty, odpowiadającej całości albo części kwoty podatku wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek VAT;
2.zapłata całości albo części kwoty odpowiadającej wartości sprzedaży netto wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek bankowy albo na rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, dla których jest prowadzony rachunek VAT, albo jest rozliczana w inny sposób.
Zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy, w przypadku faktur, w których kwota należności ogółem stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 06.03.2018 r. - Prawo przedsiębiorców, obejmujących dokonaną na rzecz podatnika dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy - faktura powinna zawierać wyrazy „mechanizm podzielonej płatności”. Stosownie do art. 19 ustawy z dnia 06.03.2018 r. - Prawo przedsiębiorców, dokonywanie lub przyjmowanie płatności, związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku, gdy:
1.1.stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz
2.jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15 000 zł lub równowartość tej kwoty, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji.
W myśl art. 108e ustawy, podatnicy, którzy dokonują dostawy towarów lub świadczą usługi, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy, oraz podatnicy nabywający te towary lub usługi, są obowiązani posiadać rachunek rozliczeniowy, o którym mowa w art. 49 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Prawo bankowe, lub imienny rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, otwarty w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, prowadzone w walucie polskiej. Załącznik nr 15 do ustawy - stanowiący „wykaz towarów i usług, o których mowa w art. 105a ust. 1, art. 106e ust. 1 pkt 18a, art. 108a ust. 1a oraz art. 108e ustawy” - zawiera zamkniętą listę towarów i usług, w przypadku których faktura dokumentująca ich dostawę lub świadczenie musi zawierać adnotację „mechanizm podzielonej płatności”.
Składając niniejszy wniosek Wnioskodawca chciałby uzyskać ocenę swojego stanowiska w zakresie wpływu braku możliwości dokonania płatności przy zastosowaniu mechanizmu podzielonej płatności na swoje uprawnienia, wynikające z powołanych przepisów prawa podatkowego, w szczególności na prawo do odliczenia VAT naliczonego przy zakupie usług, dla których mimo ustawowego wymogu Wnioskodawca nie ma możliwości dokonania podzielonej płatności.
W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że potwierdza Pan, iż faktury dokumentujące nabycie usług będą/są wystawione na podatnika jako Wnioskodawcę ze wskazaniem numeru identyfikacji podatkowej wnioskodawcy (NIP) jako nabywcy, gdyż Wnioskodawca będzie wykorzystywać remontowane lokale między innymi do celów najmu prywatnego opodatkowanego VATem (jako lokale usługowe) i zwolnione z VAT (jako lokale mieszkalne). Podatnik stanowczo uważa, że ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w fakturze za usługi wrażliwe z załącznika nr 15 do ustawy o VAT w przypadku zapłacenia takiej faktury z pominięciem MPP, które to pominięcie wynika tylko i wyłącznie z odmowy banku do założenia dla podatnika - Wnioskodawcy rachunku bankowego. Gdyby taki rachunek - umożliwiający dokonywanie przelewów podzielonych - został podatnikowi założony (jako osobie nie prowadzącej działalności gospodarczej) przez bank nie zachodziłaby potrzeba wnioskowania o wydanie interpretacji, gdyż podatnik mógłby dokonywać płatności z zastosowaniem mechanizmu ich podziału. Takiej możliwości jednak podatnik Wnioskodawca nie ze swojej winy nie ma.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...)
W myśl art. 8 ust. 2 ustawy:
Za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:
1) użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
2) nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Stosownie do przepisu art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Definicja działalności gospodarczej, zawarta w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.
W opisie sprawy wskazał Pan, że w zakresie przychodów z najmu prywatnego jest Pan osobą nieprowadzącą działalności gospodarczej i nie podlega rejestracji w Centralnej Ewidencji i Informacji Działalności Gospodarczej i że jednocześnie jest Pan czynnym podatnikiem VAT. Będzie Pan wykorzystywał remontowane lokale m.in. do celów najmu prywatnego opodatkowanego. Wskazał Pan, że wg przepisów prawa podatkowego podatnik VAT jest osobą prowadzącą działalność gospodarczą, niezależnie od tego, że osiągając przychody z najmu prywatnego nie jest Pan zarejestrowany w Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej. Jednakże w uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że będzie Pan wykorzystywał remontowane lokale do czynności nie związanych z działalnością gospodarczą ale opodatkowanych podatkiem od towarów i usług i/lub zwolnionych od tego podatku oraz że wyremontowane lokale będzie Pan wykorzystywał do celów wyłącznie innych niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.
Dlatego w tym miejscu należy zwrócić uwagę, że na mocy art. 659 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):
Przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.
Najem jest więc umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Zatem oddanie w ramach umowy najmu osobie trzeciej nieruchomości lub rzeczy skutkuje uzyskiwaniem korzyści majątkowej po stronie podmiotu dokonującego wynajmu.
W Pana sprawie istotne jest, że w podatku VAT nie występuje pojęcie „najmu prywatnego” i „najmu w ramach działalności gospodarczej”. W świetle przepisów ustawy działalnością gospodarczą jest każda czynność najmu czy dzierżawy niezależnie od tego, czy wynajmujący działalność tę zarejestrował czy nie i niezależnie od tego czy przedmiot najmu (dzierżawy) stanowi w jego działalności środek trwały.
Zatem najem remontowanych lokali wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej, gdyż wykonywany jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych, bez względu na to, czy przedmiot najmu stanowi składnik majątkowy w prowadzonej działalności gospodarczej przez podatnika czy też stanowi jego majątek osobisty. W konsekwencji wynajmując remontowane lokale będzie działał Pan jako podatnik podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.
Dlatego nie można się z Panem zgodzić, że wyremontowane lokale będzie Pan wykorzystywał do celów wyłącznie innych niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.
Podstawowe uprawnienie podatnika dotyczące obniżenia podatku należnego o podatek naliczony zawarte zostało w art. 86 ust. 1 ustawy:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a) nabycia towarów i usług,
b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, a towary i usługi, przy nabyciu których podatek został naliczony, są lub będą w przyszłości wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Zatem warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Jednocześnie przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi. Zrealizowanie prawa do odliczenia możliwe jest wyłącznie przez podatników zarejestrowanych jako „podatnicy VAT czynni”, przez złożenie deklaracji.
Ustawodawca umożliwił zatem podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, m.in. tego że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.
Do podstawowych zasad wspólnego systemu VAT należy między innymi zasada neutralności podatku dla podatnika, rozumiana jako stosowanie podatku od towarów i usług na wszystkich etapach obrotu gospodarczego z równoczesnym prawem do potrącenia podatku zawartego w poprzedniej fazie obrotu. Prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynika z samej konstrukcji podatku od towarów i usług i ma na celu zapewnienie neutralności tego podatku dla podatników VAT czynnych. Podatnik ma prawo do skorzystania z przedmiotowego prawa w ustalonych przepisami terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego określonych warunków pozytywnych (związku nabytych towarów i usług z czynnościami opodatkowanymi), jak i niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych m.in. w art. 88 ustawy.
W myśl art. 88 ust. 3a ustawy:
Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy:
1) sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi:
a) wystawionymi przez podmiot nieistniejący,
b) (uchylona)
2) transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku;
3) (uchylony)
4) wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne:
a) stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane - w części dotyczącej tych czynności,
b) podają kwoty niezgodne z rzeczywistością - w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,
c) potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 Kodeksu cywilnego - w części dotyczącej tych czynności;
5) faktury, faktury korygujące wystawione przez nabywcę zgodnie z odrębnymi przepisami nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego;
6) (uchylony)
7) wystawiono faktury, w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których nie wykazuje się kwoty podatku na fakturze - w części dotyczącej tych czynności.
Stosownie do postanowień art. 88 ust. 4 ustawy:
Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Z treści ww. art. 88 ust. 4 ustawy nie wynika jednakże, by do nabycia uprawnienia do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego koniecznym było posiadanie statusu podatnika VAT czynnego w momencie otrzymania faktury dokumentującej zakup towaru lub usługi. W dacie otrzymania faktury koniecznym jest aby podmiot, który ją otrzymuje był podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, czyli podmiotem wykonującym samodzielnie działalność gospodarczą (zdefiniowaną w ust. 2 tegoż artykułu), bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Tak więc, podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT nabywa prawo do odliczenia podatku naliczonego w momencie otrzymania faktury lecz aby uprawnienie to zrealizować musi posiadać status podatnika VAT czynnego (podatnik musi posiadać taki status w momencie realizacji uprawnienia).
Wyrażoną w cytowanym art. 86 ust. 1 ustawy generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają regulacje zawarte w art. 86 ust. 2a-2h ustawy.
Na mocy art. 86 ust. 2a ustawy:
W przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.
W myśl art. 86 ust. 7b ustawy:
W przypadku nakładów ponoszonych na nabycie, w tym na nabycie praw wieczystego użytkowania gruntów, oraz wytworzenie nieruchomości, stanowiącej majątek przedsiębiorstwa danego podatnika, wykorzystywanej zarówno do celów wykonywanej przez tego podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów osobistych, o których mowa w art. 8 ust. 2, gdy przypisanie tych nakładów w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się według udziału procentowego, w jakim dana nieruchomość jest wykorzystywana do celów działalności gospodarczej.
Ponadto należy zauważyć, że w przypadku wykonywania w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług oraz zwolnionych z opodatkowania tym podatkiem, należy mieć na uwadze uregulowania zawarte w art. 90 ustawy. Powyższe przepisy stanowią uzupełnienie regulacji art. 86 ustawy.
Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy:
W stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.
Na mocy art. 90 ust. 2 ustawy:
Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.
Na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy:
Proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.
Przepis art. 90 ust. 4 ustawy stanowi, że:
Proporcję, o której mowa w ust. 3, określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalana proporcja. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej.
Stosownie do art. 90 ust. 10a ustawy:
W przypadku jednostki samorządu terytorialnego proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego. Przepisy ust. 3-6 i 8-10 stosuje się odpowiednio.
Jeżeli zatem nabywane towary i usługi służą w ramach prowadzonej działalności gospodarczej do czynności opodatkowanych, jak również czynności zwolnionych od podatku, w sytuacji gdy nie ma możliwości odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku, do których przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, podatnik jest obowiązany, do proporcjonalnego rozliczenia podatku, zgodnie z ww. art. 90 ust. 2 i 3 ustawy.
Pana wątpliwości dotyczą kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktury, której zapłata została dokonana z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności.
W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że będzie Pan wykorzystywał remontowane lokale, objęte zakresem wniosku do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług i/lub zwolnionych od tego podatku.
Jak wskazałem w tej interpretacji prywatny najem lokali jest działalnością gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy.
W opisie sprawy wskazał Pan, że przypadku, gdy wyremontowane lokale będzie Pan wykorzystywał zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem VAT oraz czynności zwolnionych od podatku VAT, to będzie Pan miał obiektywną możliwość odrębnego przyporządkowania kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT i z czynnościami zwolnionymi od podatku VAT. Wskazał Pan również, że nie wykorzystuje wyremontowanych lokali do celów osobistych, o których mowa w art. 8 ust. 2 ustawy.
W tym przypadku, ponieważ będzie Pan miał obiektywną możliwość odrębnego przyporządkowania kwot podatku naliczonego do poszczególnych rodzajów czynności, to przepisy art. 86 ust. 7b ustawy oraz art. 90 ust. 2 i ust. 3 ustawy nie znajdują zastosowania.
Będzie miał Pan zatem prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wykazanego w fakturze za usługi wykazane w załączniku nr 15 do ustawy w przypadku zakupów bezpośrednio związanych z czynnościami opodatkowanymi – na warunkach wskazanych w art. 86 ust. 1 ustawy, o ile nie wystąpią okoliczności wymienione w art. 88 ustawy.
Natomiast, nie będzie Panu przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z zakupem towarów i usług wykorzystywanych w ramach działalności gospodarczej do czynności zwolnionych.
W stanowisku nie uwzględnił Pan częściowego prawa do odliczenia. Wskazał Pan również, że wyremontowane lokale będzie Pan wykorzystywał do celów wyłącznie innych niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Ze względu na powyższe, uznałem Pana stanowisko za nieprawidłowe.
W tym miejscu należy wskazać, że w myśl art. 108a ust. 1a ustawy:
Przy dokonywaniu płatności za nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, udokumentowane fakturą, w której kwota należności ogółem przekracza kwotę 15 000 zł lub jej równowartość wyrażoną w walucie obcej, podatnicy są obowiązani zastosować mechanizm podzielonej płatności. Do przeliczania na złote kwot wyrażonych w walucie obcej stosuje się zasady przeliczania kwot stosowane w celu określenia podstawy opodatkowania.
Na podstawie art. 108a ust. 7 ustawy:
W przypadku stwierdzenia, że podatnik dokonał płatności z naruszeniem ust. 1a naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego ustala dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 30% kwoty podatku przypadającej na nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, wykazane na fakturze, której dotyczy płatność. W stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się.
Stosownie do art. 108a ust. 8 ustawy:
Przepisu ust. 7 nie stosuje się, jeżeli dostawca lub usługodawca rozliczył całą kwotę podatku wynikającą z faktury, która została zapłacona z naruszeniem ust. 1a.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Pana wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right