Interpretacja indywidualna z dnia 4 lipca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4014.160.2023.3.JS

Skoro umowy pożyczek będą zwolnione z opodatkowania VAT, to do transakcji znajdzie zastosowanie wyłączenie zawarte w art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o PCC. W takim przypadku transakcje pożyczek będą wyłączone z opodatkowania w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

12 maja 2023 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 11 maja 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek dotyczy m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 27 czerwca 2023 r. (data wpływu 27 czerwca 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1) Zainteresowany będący stroną postępowania (dalej: Pożyczkobiorca): M. Sp. z o.o. NIP (…)

2) Zainteresowany niebędący stroną postępowania (dalej: Pożyczkodawca): Z. Sp. z o. o. NIP (…)

Opis zdarzenia przyszłego:

Z. Sp. z o.o. – Zainteresowany niebędący stroną postępowania (Pożyczkodawca) zamierza udzielać, za wynagrodzeniem w postaci odsetek, pożyczek pieniężnych Zainteresowanemu niebędącemu stroną postępowania – spółce M. Sp. z o.o. (Pożyczkobiorcy) na podstawie umów cywilnoprawnych. Pożyczkodawca nie wyklucza, że w przyszłości będzie udzielał takich pożyczek również innym podmiotom. Umowy pożyczki będą zawierane w Polsce. Jedynym udziałowcem Pożyczkodawcy jest Pożyczkobiorca (Pożyczkobiorca posiada 100% udziałów w kapitale Pożyczkodawcy). Obie spółki prowadzą działalność gospodarczą przede wszystkim w zakresie zbierania, przetwarzania i unieszkodliwiania odpadów. Pożyczkodawca zamierza rozszerzyć zakres prowadzonej działalności gospodarczej o udzielanie pożyczek pieniężnych w celu zainwestowania nadwyżek finansowych pochodzących przede wszystkim z zysku wypracowanego z pozostałych rodzajów działalności i uzyskania w ten sposób dodatkowego wynagrodzenia w postaci odsetek. Pożyczkobiorca natomiast jest zainteresowany uzyskaniem dodatkowego źródła finansowania w celu zapewnienia sobie środków do prowadzenia swojej bieżącej działalności.

Zarówno Pożyczkodawca, jak i Pożyczkobiorca są zarejestrowanymi, czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług. Kwoty kapitału udzielonych pożyczek oraz wysokość ich oprocentowania (w tym ewentualnych dodatkowych odsetek za zwłokę), a także terminy ich udostępnienia i zwrotu będą wynikały z umów zawartych między Pożyczkodawcą, a Pożyczkobiorcą. Pożyczkodawca zamierza wystawiać faktury w celu udokumentowania kwot otrzymanych odsetek od pożyczek. Pożyczkodawca nie skorzystał z uprawnienia wyrażonego w art. 43 ust. 22 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, a zatem nie zrezygnował ze zwolnienia od podatku usług, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług.

Pytanie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych

Czy na Pożyczkobiorcy będzie ciążył obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu zawartych z Pożyczkodawcą umów pożyczek? (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)

Państwa stanowisko w sprawie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych

Państwa zdaniem, na Pożyczkobiorcy nie będzie ciążył obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu zawartych z Pożyczkodawcą umów pożyczek.

Wskazali Państwo, że zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają m.in. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku. Przywołując treść art. 1 ust. 4 pkt 1, art. 4 pkt 7 i art. 6 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy, wskazali Państwo, że umowa pożyczki podlega zasadniczo opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, a obowiązek zapłaty tego podatku spoczywa na biorącym pożyczkę. Jednocześnie ustawodawca przewidział pewne wyłączenia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Określono zatem sytuacje, w których czynność znajdująca się w zakresie przedmiotowym ustawy wyłączona jest z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie przepisów szczególnych.

Przepis art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stanowi, że podatkowi temu nie podlegają czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

- umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach;

- umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Tym samym zastosowanie do pożyczki zwolnienia od podatku od towarów i usług skutkuje wyłączeniem przedmiotowym w podatku od czynności cywilnoprawnych w myśl art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych

Biorąc pod uwagę powyższe regulacje, należy dojść do wniosku, że udzielenie przez Pożyczkodawcę pożyczki Pożyczkobiorcy będzie korzystało z wyłączenia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, ponieważ – jak wykazali Państwo w uzasadnieniu stanowiska do pytania oznaczonego we wniosku nr 1 (dotyczącego podatku od towarów i usług) – jedna ze stron (Pożyczkodawca) jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług.

W konsekwencji należy stwierdzić, że na Pożyczkobiorcy nie będzie ciążył obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu zawarcia z Pożyczkodawcą umów pożyczek.

Na potwierdzenie swojego stanowiska przywołali Państwo interpretacje indywidualne.

Powyżej przywołano tylko tę część Państwa stanowiska, która odnosi się do opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Ocena stanowiska w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 170 ze zm.):

Podatkowi podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Zgodnie z art. 1 ust. 4 pkt 1 ww. ustawy:

Czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi, z zastrzeżeniem ust. 4a i 5, jeżeli ich przedmiotem są rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Stosownie do treści art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2 powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

W myśl art. 4 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Obowiązek podatkowy – przy umowie pożyczki – ciąży na biorącym pożyczkę.

W związku z powyższymi regulacjami prawnymi należy stwierdzić, że umowa pożyczki podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę.

Niezależnie od powyższego podkreślić należy, że w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 lit. a) i b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

a) w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,

b) jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

- umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

- umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Zgodnie z art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Użyte w ustawie określenie podatek od towarów i usług oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Zainteresowany będący stroną postępowania (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością – Pożyczkodawca), zamierza na terytorium Polski udzielać pożyczek za wynagrodzeniem (w postaci odsetek) Zainteresowanemu niebędący stroną postępowania (Pożyczkobiorcy) na podstawie umów cywilnoprawnych.

W przypadku umowy pożyczki o wyłączeniu, o którym mowa w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług. Podstawę do ww. wyłączenia stanowi fakt, że czynność zawarcia umowy pożyczki podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług lub jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest zwolniona z podatku od towarów i usług.

W związku z tym podkreślić należy, że jakkolwiek zapytanie Państwa dotyczy opodatkowania umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy transakcja ta podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności regulacjami w zakresie ustawy o podatku od towarów i usług skutkuje wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z interpretacji indywidualnej znak: 0111-KDIB3-1.4012.369.2023.3.MG w zakresie podatku od towarów i usług wynika, że:

- czynność udzielania Pożyczkobiorcy odpłatnych pożyczek przez Pożyczkodawcę stanowi czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług,

- usługi udzielania pożyczek będą korzystały ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług.

A zatem, skoro omawiane we wniosku umowy pożyczek będą zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, to do opisanej transakcji znajdzie zastosowanie wyłączenie zawarte w art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W takim przypadku transakcje pożyczek będą wyłączone z opodatkowania w podatku od czynności cywilnoprawnych.

W rezultacie na Pożyczkobiorcy, z tytułu zawierania takich umów pożyczek, nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ta interpretacja stanowi ocenę Państwa stanowiska wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku od towarów i usług wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie – znak: 0111-KDIB3-1.4012.369.2023.3.MG.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

M. Sp. z o.o. (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.