Interpretacja indywidualna z dnia 30 czerwca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-3.4012.246.2023.1.PRM

Opodatkowanie usług doradczych na rzecz osób fizycznych (obcokrajowców) na terytorium Polski, a w związku z tym obowiązek ewidencjonowania ich sprzedaży na kasie rejestrującej.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 maja 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 26 kwietnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku opodatkowania usług doradczych na rzecz osób fizycznych (obcokrajowców) na terytorium Polski, a w związku z tym braku obowiązku ewidencjonowania ich sprzedaży na kasie rejestrującej.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Prowadzą Państwo działalność gospodarczą polegającą m.in. na świadczeniu usług doradczych dla obcokrajowców (osób fizycznych) przebywających poza terytorium kraju, jak i również tymczasowo na terytorium kraju.

Świadczone usługi swoim zakresem obejmują czynności:

• doradztwa obcokrajowcom starającym się o uzyskanie pozwolenia na pracę lub tymczasowy pobyt w Polsce odnośnie przebiegu procedury starania się i uzyskiwania pozwoleń, rodzajów dostępnych wniosków oraz zakresu wymaganych dokumentów jakie należy skompletować i załączyć do wniosku, pomocy przy wypełnieniu wniosków i formularzy, skierowania do właściwych urzędów oraz ewentualną pomoc przy załatwianiu spraw w urzędach;
• usługi doradztwa obcokrajowcom przy zakładaniu spółek oraz otwarciu działalności gospodarczej na terytorium Polski, pomoc przy wyborze właściwej formy działalności gospodarczej, wsparcie procedury uzyskiwania numerów PESEL i podpisów elektronicznych dla wspólników i członków zarządu, doradztwo przy sprawdzeniu nazwy działalności oraz wyboru właściwych PKD, wsparcie przy sporządzaniu wniosków i wypełnianiu formularzy w zakresie rejestracji spółek w systemie (...), pomoc przy wypełnieniu wniosków i formularzy rejestracji w urzędzie skarbowym, wsparcie przy otwieraniu rachunku bankowego (konsultacje w zakresie wyboru banku).

Usługi świadczone są na rzecz osób fizycznych nieposiadających obywatelstwa polskiego oraz zamieszkujących na stałe (zameldowanych) poza terytorium Unii Europejskiej. Osoby w momencie zamówienia usługi najczęściej zamieszkują na terytorium kraju tymczasowo, gościnnie lub w lokalach wynajmowanych na tą okoliczność. W przypadkach, w których jest to wymagane dla procedur uzyskania pozwolenia osoby te posiadają tymczasowy adres zameldowania na terytorium Polski (meldunek tymczasowy na czas określony).

Przyjmujecie Państwo zapłatę wynagrodzenia za świadczone usługi w formie przelewu na rachunek bankowy, jednak zdarza się, że klienci nie posiadają możliwości wykonania przelewu i chcieliby zapłacić za usługi gotówką.

Dotychczas korzystaliście Państwo ze zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kasy rejestrującej (kasa fiskalna) na podstawie § 2 ust. 1. Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2021 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących w zakresie czynności wymienionych w poz. 37 załącznika do rozporządzenia.

Dotychczas prowadzoną sprzedaż każdorazowo dokumentowali Państwo fakturą wystawioną na osobę fizyczną i na tej podstawie prowadzili Państwo ewidencję sprzedaży.

Pytania

1)Czy opisane powyżej usługi doradcze będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium kraju?

2)Czy w przypadku zapłaty za wykonane usługi gotówką będą one podlegały obowiązkowi ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej (kasa fiskalna)?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1

W Państwa ocenie, tego typu usługi nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (dalej: podatek VAT) z uwagi na to, że klienci będący osobami fizycznymi posiadają stałe miejsce zamieszkania (zameldowania) poza terytorium Unii Europejskiej, a w związku z tym, zgodnie z art. 28I ustawy o podatku od towarów i usług (dalej ustawa o VAT), miejsce świadczenia tych usług jest poza terytorium Unii Europejskiej.

Ad 2

W Państwa ocenie, tego typu usługi, w przypadku opłacenia gotówką, nie będą podlegały obowiązkowi ewidencjonowania na kasie fiskalnej.

Zgodnie z art. 111 ustawy o VAT, obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących dotyczy podatników dokonujących sprzedaży m.in. na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.

Ustawa o VAT w art. 2 pkt 22 wskazuje, że pod pojęciem sprzedaży rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, a także eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

W Państwa ocenie, w związku z tym, że miejsce świadczenia opisanych wyżej usług jest poza terytorium Unii Europejskiej usługi te nie stanowią sprzedaży w rozumieniu art. 2 pkt 22 ustawy o VAT, a w związku z tym nie podlegają obowiązkowi rejestracji na kasie fiskalnej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Z powyższego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatne świadczenie usług, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia (określanym na podstawie przepisów ustawy) jest terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 1 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o terytorium kraju - rozumie się przez to terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem art. 2a.

Stosownie do art. 2 pkt 2 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o państwie członkowskim - rozumie się przez to państwo członkowskie Unii Europejskiej, a także Irlandię Północną w zakresie określonym w Protokole w sprawie Irlandii / Irlandii Północnej do Umowy o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (Dz.Urz. UE L 29 z 31.01.2020, str. 7, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o terytorium państwa członkowskiego - rozumie się przez to terytorium państwa wchodzące w skład terytorium Unii Europejskiej, z zastrzeżeniem art. 2a.

Natomiast w myśl art. 2 pkt 5 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o terytorium państwa trzeciego - rozumie się przez to terytorium państwa niewchodzące w skład terytorium Unii Europejskiej, z zastrzeżeniem art. 2a ust. 1 i 3.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

W przypadku świadczenia usług, od określenia miejsca świadczenia zależy, czy dana usługa podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Kwestie dotyczące ustalenia miejsca świadczenia przy świadczeniu usług uregulowane zostały w rozdziale 3 działu V ustawy.

Stosownie do art. 28a ustawy:

Na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:

1) ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:

a) podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust.2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,

b) osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;

2) podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

Wskazany art. 28a ustawy, wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej określonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

Zgodnie z zasadą ogólną wyrażoną w art. 28c ust. 1 ustawy:

Miejscem świadczenia usług na rzecz podmiotów niebędących podatnikami jest miejsce, w którym usługodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3 oraz art. 28d, art. 28e, art. 28f ust. 1, 2 i 3, art. 28g ust. 2 i art. 28h-28n.

Przy tym w myśl art. 28c ust. 2 ustawy:

W przypadku gdy usługi są świadczone ze stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej usługodawcy znajdującego się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Natomiast zgodnie z art. 28c ust. 3 ustawy:

W przypadku gdy usługodawca nie posiada siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, o którym mowa w ust. 2, miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym posiada on stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.

Zatem, w przypadku świadczenia usługi innej niż wskazana w art. 28d, art. 28e, art. 28f ust. 1, 2 i 3, art. 28g ust. 2 i art. 28h-28n ustawy, na rzecz podmiotu niebędącego podatnikiem, o którym mowa w art. 28a ustawy, miejscem świadczenia usługi jest państwo siedziby usługodawcy albo kraj stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej (w sytuacji gdy usługa jest świadczona ze stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej i to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej znajduje się w innym państwie niż siedziba usługodawcy) albo miejsce, w którym usługodawca posiada stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu (w sytuacji gdy usługodawca nie posiada siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej).

Jednocześnie, na podstawie art. 28l pkt 3 ustawy:

W przypadku świadczenia na rzecz podmiotów niebędących podatnikami, posiadających siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu poza terytorium Unii Europejskiej usług doradczych, inżynierskich, prawniczych, księgowych oraz usług podobnych do tych usług, miejscem świadczenia usług jest miejsce, gdzie podmioty te posiadają siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.

Miejsce opodatkowania usług świadczonych na rzecz podmiotów niebędących podatnikami mających siedzibę (miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu) poza terytorium UE ustala się na podstawie art. 28l pkt 3 ustawy zarówno do świadczonych usług doradczych, inżynierskich, prawniczych, księgowych jak również dla usług do nich podobnych.

W świetle brzmienia przepisów art. 28c i art. 28l ustawy, miejsce świadczenia (a więc także opodatkowanie) usług wymienionych w art. 28l ustawy wykonywanych przez podatników mających siedzibę działalności gospodarczej w Polsce określane jest w sposób następujący:

a)jeżeli usługa ta jest wykonywana na rzecz podmiotu niebędącego podatnikiem mającego siedzibę (stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu) na terytorium innego państwa członkowskiego – miejscem świadczenia jest miejsce siedziby świadczącego usługę (art. 28c ustawy),

b)jeżeli usługa ta jest wykonywana na rzecz podmiotu niebędącego podatnikiem mającego siedzibę (miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu) poza terytorium UE – miejscem świadczenia jest miejsce siedziby (stałe miejsce zameldowania, zwykłe miejsce pobytu) nabywcy usługi (art. 28l ustawy).

Ustawa nie zawiera definicji pojęcia „stałe miejsce zamieszkania” oraz „zwykłe miejsce pobytu”. Pojęcia te są jednak pojęciami wspólnotowymi, tj. wynikającymi z Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą. Przedmiotowe zagadnienia zostały uregulowane (zdefiniowane) w Rozporządzeniu Wykonawczym Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającym środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 77, str. 1 ze zm.), zwane dalej : „Rozporządzeniem Rady”. Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Zgodnie z art. 12 Rozporządzenia Rady:

Na użytek stosowania dyrektywy 2006/112/WE „stałe miejsce zamieszkania” osoby fizycznej, będącej podatnikiem lub nie, oznacza adres figurujący w krajowej ewidencji ludności lub innym podobnym rejestrze lub adres wskazany przez tę osobę odpowiednim organom podatkowym, chyba że istnieją dowody wskazujące na to, że ten adres nie odzwierciedla rzeczywistości.

Natomiast, w myśl art. 13 Rozporządzenia Rady:

„Zwykłe miejsce pobytu” osoby fizycznej, będącej podatnikiem lub nie, o którym mowa w dyrektywie 2006/112/WE, oznacza miejsce, w którym ta osoba fizyczna zazwyczaj mieszka ze względu na powiązania osobiste i zawodowe.

W przypadku gdy powiązania zawodowe istnieją w państwie innym niż państwo, w którym istnieją powiązania osobiste – lub gdy nie istnieją powiązania zawodowe – zwykłe miejsce pobytu określają powiązania osobiste wykazujące ścisłe związki danej osoby fizycznej z miejscem, w którym zamieszkuje.

Należy jednak w tym miejscu zwrócić uwagę także na art. 45 Dyrektywy, zgodnie z którym:

Miejscem świadczenia usług na rzecz osoby niebędącej podatnikiem jest miejsce, w którym usługodawca ma siedzibę swojej działalności gospodarczej. Jeżeli jednak usługi te są świadczone ze stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej usługodawcy znajdującego się w miejscu innym niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. W przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym usługodawca ma stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.

Przepis art. 28l ustawy wprowadza szczególną regułę dotyczącą miejsca świadczenia w odniesieniu do usług m.in. doradczych lub usług podobnych do tych usług na rzecz konsumentów (podmiotów niebędących podatnikami), z zastrzeżeniem, że dotyczy to tylko tych konsumentów, którzy nie mają siedziby, stałego miejsca zamieszkania lub zwykłego miejsca pobytu na terytorium Unii Europejskiej. Natomiast art. 13 Rozporządzenia Rady jest pomocny do ustalenia, które miejsce ma pierwszeństwo w przypadku między innymi posiadania przez osobę fizyczną niebędącą podatnikiem stałego miejsca zamieszkania w jednym państwie, a zwykłego miejsca pobytu w innym państwie. I tak mając na uwadze cytowane przepisy to „zwykłe miejsce pobytu” determinuje ewentualne zastosowanie przepisu art. 28l ustawy w stosunku do osoby fizycznej, pod warunkiem, że usługa wykonywana na jej rzecz nie jest wykorzystywana w stałym miejscu zamieszkania.

Z opisu sprawy wynika, że prowadzą Państwo działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług na rzecz osób fizycznych nieposiadających obywatelstwa polskiego, zamieszkujących na stałe (zameldowanych) poza terytorium Unii Europejskiej.

Świadczone przez Państwa usługi obejmują czynności związane m.in. z uzyskaniem pozwolenia na pracę lub tymczasowy pobyt w Polsce wraz z pomocą w skompletowaniu niezbędnych dokumentów i ich załączeniu do wniosku, wypełnieniem wniosków i formularzy. W ramach prowadzonej działalności doradzają Państwo również obcokrajowcom przy zakładaniu spółek lub otwarciu działalności gospodarczej na terytorium Polski. Pomagają Państwo przy wyborze właściwej formy działalności gospodarczej, sprawdzeniu jej nazwy i wyborze właściwego PKD. Wspierają Państwo obcokrajowców w procedurze uzyskania numerów PESEL oraz przy wypełnieniu wniosków i formularzy w urzędzie skarbowym. Konsultują Państwo również z klientem wybór banku, w celu otwarcia rachunku bankowego.

W chwili złożenia zamówienia na Państwa usługi klienci najczęściej zamieszkują na terytorium Polski tymczasowo lub w przypadkach, w których jest to wymagane dla uzyskania pozwolenia osoby te posiadają tymczasowy adres zameldowania na terytorium kraju.

Na tle tak przedstawionego opisu sprawy Państwa wątpliwości dotyczą kwestii, czy usługi świadczone na rzecz osób fizycznych posiadających stałe miejsce zamieszkania poza terytorium Unii Europejskiej, natomiast zwykłe miejsce pobytu na terytorium kraju podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, na podstawie art. 28l ustawy, tj. poza terytorium Unii Europejskiej.

Stosownie do treści art. 28l ustawy, jeżeli świadczona przez Państwa usługa jest wykonywana na rzecz podmiotu niebędącego podatnikiem mającego siedzibę (miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu) poza terytorium UE – miejscem świadczenia jest miejsce siedziby (stałe miejsce zameldowania, zwykłe miejsce pobytu) nabywcy usługi (art. 28l ustawy). Natomiast jak już wskazano, przepis art. 13 Rozporządzenia Rady stanowi, że w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usługi świadczonej na rzecz osoby fizycznej niebędącej podatnikiem mającej stałe miejsce zamieszkania w jednym państwie, a zwykłe miejsce pobytu w innym, pierwszeństwo ma miejsce zwykłego pobytu, chyba, że istnieją dowody na to, że usługa jest wykorzystywana w stałym miejscu zamieszkania.

Odnosząc powyższe wskazania do opisu sprawy stwierdzić należy, że świadczone przez Państwa usługi na rzecz osób zamieszkujących na stałe poza terytorium Unii Europejskiej, związane z uzyskaniem przez nich pozwolenia na pracę/pobyt tymczasowy w Polsce lub z założeniem spółki lub otwarciem działalności gospodarczej na terytorium Polski nie jest w żaden sposób wykorzystywane przez te osoby w ich stałym miejscu zamieszkania. Świadczone przez Państwa usługi bezpośrednio łączą zawodowo (pozwolenie na pracę, założenie działalności gospodarczej) lub osobiście (tymczasowy pobyt) Państwa klienta (obcokrajowca) z terytorium Polski.

W omawianej sprawie, usługi świadczone na rzecz Państwa klientów niebędących podatnikami posiadających „stałe miejsce zamieszkania” poza terytorium Unii Europejskiej, natomiast „zwykłe miejsce pobytu” na terytorium Polski oznacza, że przepis art. 28l ustawy nie będzie mieć zastosowania. „Zwykłe miejsce pobytu” Państwa klientów ma miejsce na terenie Polski, a ono zgodnie z cytowanym art. 13 rozporządzenia Rady determinuje zastosowanie tego przepisu.

W konsekwencji, usługi opisane we wniosku, świadczone przez Państwo na rzecz osób fizycznych mających zwykłe miejsce pobytu na terytorium kraju (Polska) stanowią odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, które to usługi podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie dotyczącym braku opodatkowania podatkiem VAT omawianych usług na rzecz osób fizycznych posiadających stałe miejsce pobytu poza terytorium Unii Europejskiej, zgodnie z art. 28l ustawy, należało uznać za nieprawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą również braku obowiązku ewidencjonowania na kasie rejestrującej sprzedaży usług opisanych powyżej wpłacanych przez klinetów gotówką.

Obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących wynika z zapisu art. 111 ust. 1 ustawy. Zgodnie z tym przepisem:

Podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Powyższy przepis określa generalną zasadę, z której wynika, że obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej dotyczy wszystkich podatników, którzy dokonują sprzedaży na rzecz określonych w nim odbiorców, tj. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Jednym z podstawowych kryteriów decydujących o obowiązku ewidencjonowania na kasie rejestrującej jest status nabywcy wykonywanych przez podatnika świadczeń.

Zatem każdą sprzedaż, podlegającą opodatkowaniu na terytorium kraju, dokonywaną na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej lub rolników ryczałtowych, co do zasady, należy ewidencjonować za pomocą kasy rejestrującej.

Kwestie dotyczące zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy użyciu kas rejestrujących niektórych czynności i niektórych grup podatników oraz terminów rozpoczęcia prowadzenia tej ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących reguluje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2021 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2021 r. poz. 2442 ze zm.), zwane dalej rozporządzeniem.

Regulacje zawarte w powołanym rozporządzeniu przewidują zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących ze względu na wysokość obrotu – do określonej tym przepisem wysokości obrotów (zwolnienie podmiotowe) oraz zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia (zwolnienie przedmiotowe).

Stosownie do treści § 3 ust. 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia:

Zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2023 r.:

• podatników, u których wartość sprzedaży dokonanej na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 20 000 zł, a w przypadku podatników rozpoczynających w poprzednim roku podatkowym dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli wartość sprzedaży z tego tytułu nie przekroczyła, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w poprzednim roku podatkowym, kwoty 20 000 zł;
• podatników rozpoczynających po dniu 31 grudnia 2021 r. dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli przewidywana przez podatnika wartość sprzedaży z tego tytułu nie przekroczy, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w danym roku podatkowym, kwoty 20 000 zł.

Natomiast w myśl § 2 ust. 1 rozporządzenia:

Zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2023 r., czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia.

Zgodnie z § 2 ust. 2 rozporządzenia:

W odniesieniu do niektórych czynności wymienionych w załączniku do rozporządzenia zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, stosuje się zgodnie z warunkami określonymi w tym załączniku.

I tak, w załączniku do rozporządzenia, stanowiącym wykaz czynności zwolnionych z obowiązku ewidencjonowania w poz. 37 wymieniono:

Świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.

Niektóre usługi oraz dostawa niektórych towarów zostały wyłączone przez ustawodawcę z prawa do zwolnienia, o którym mowa w przepisach § 2 i § 3 ww. rozporządzeń z obowiązku ewidencjonowania na kasie rejestrującej. Zostały one wymienione w § 4 ust. 1 rozporządzenia, zgodnie z którym:

Zwolnień z obowiązku ewidencjonowania, o których mowa w § 2 i § 3, nie stosuje się w przypadku:

1)dostawy:

a)gazu płynnego,

b)części do silników (CN 8409 91 00 i 8409 99 00),

c)silników do napędu pojazdów i motocykli, silników spalinowych tłokowych z zapłonem iskrowym i samoczynnym do różnego rodzaju jednostek, w tym motocykli (CN 8407 i 8408),

d)nadwozi do pojazdów silnikowych (CN 8707),

e)przyczep i naczep (CN 8716 10, 8716 31 00, ex 8716 39, 8716 40 00); kontenerów (CN 8609 00),

f)części przyczep, naczep i pozostałych pojazdów bez napędu mechanicznego (CN 8716 90),

g)części i akcesoriów do pojazdów silnikowych (CN 8708 i 9401 90 80), z wyłączeniem motocykli, to jest do: ciągników; pojazdów silnikowych do przewozu dziesięciu lub więcej osób z kierowcą; samochodów i pozostałych pojazdów silnikowych przeznaczonych zasadniczo do przewozu osób, włącznie z samochodami osobowo-towarowymi (kombi) oraz samochodami wyścigowymi; pojazdów silnikowych do transportu towarów; pojazdów silnikowych specjalnego przeznaczenia, innych niż te zasadniczo przeznaczone do przewozu osób lub towarów, w szczególności: pojazdów pogotowia technicznego, dźwigów samochodowych, pojazdów strażackich, betoniarek samochodowych, zamiatarek, polewaczek, przewoźnych warsztatów, ruchomych stacji radiologicznych,

h)komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych oraz silników elektrycznych, prądnic i transformatorów (PKWiU ex 26 i ex 27.11),

i)sprzętu fotograficznego, z wyłączeniem części i akcesoriów do sprzętu i wyposażenia fotograficznego (PKWiU ex 26.70.1),

j)wyrobów z metali szlachetnych lub z udziałem tych metali, których dostawa nie może korzystać ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zwanej dalej „ustawą”,

k)zapisanych i niezapisanych nośników danych cyfrowych i analogowych,

l)wyrobów przeznaczonych do użycia, oferowanych na sprzedaż lub używanych jako paliwa silnikowe albo jako dodatki lub domieszki do paliw silnikowych, bez względu na symbol CN,

m)wyrobów tytoniowych (CN 2401, 2402, 2403), z wyłączeniem towarów dostarczanych na pokładach samolotów,

n)napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2%, napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5% (bez względu na kod CN), z wyłączeniem towarów dostarczanych na pokładach samolotów,

o)perfum i wód toaletowych (CN 3303 00 10, 3303 00 90), z wyłączeniem towarów dostarczanych na pokładach samolotów;

2)świadczenia usług:

a)przewozów pasażerskich w samochodowej komunikacji, z wyłączeniem przewozów wymienionych w poz. 15 i 16 załącznika do rozporządzenia,

b)taksówek (PKWiU 49.32.11.0), z wyłączeniem wynajmu samochodów osobowych z kierowcą,

c)naprawy pojazdów silnikowych oraz motorowerów, w tym naprawy opon, ich zakładania, bieżnikowania i regenerowania,

d)w zakresie wymiany opon lub kół dla pojazdów silnikowych oraz motorowerów,

e)w zakresie badań i przeglądów technicznych pojazdów,

f)w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów, z wyłączeniem usług świadczonych przez osoby wymienione w poz. 48 załącznika do rozporządzenia,

g)prawniczych, z wyłączeniem usług określonych w poz. 27 załącznika do rozporządzenia,

h)doradztwa podatkowego,

i)związanych z wyżywieniem (PKWiU ex 56.10, PKWiU 56.21, PKWiU ex 56.29, PKWiU ex 56.30), wyłącznie:

- świadczonych przez stacjonarne placówki gastronomiczne, w tym również sezonowo, oraz

- usług przygotowywania żywności dla odbiorców zewnętrznych (catering),

j)fryzjerskich, kosmetycznych i kosmetologicznych,

k)kulturalnych i rozrywkowych – wyłącznie w zakresie wstępu na przedstawienia cyrkowe,

l)związanych z rozrywką i rekreacją – wyłącznie w zakresie wstępu do wesołych miasteczek, parków rozrywki, na dyskoteki, sale taneczne,

m)mycia, czyszczenia samochodów i podobnych usług (PKWiU 45.20.30.0), w tym przy użyciu urządzeń obsługiwanych przez klienta, które w systemie bezobsługowym przyjmują należność w bilonie lub banknotach, lub innej formie (bezgotówkowej).

Aby zatem przysługiwało prawo do skorzystania ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej na podstawie § 2 ust. 1 rozporządzenia w powiązaniu z poz. 37 załącznika stanowiącego jego integralną część, muszą łącznie zostać spełnione następujące warunki:

• świadczący usługę na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem),
• z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła,
• przedmiotem świadczenia nie są usługi wymienione w § 4 rozporządzenia do których nie stosuje się zwolnień.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków oznacza brak możliwości zastosowania zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej.

Z opisu sprawy wynika, że zapłatę za wykonane usługi przyjmujecie Państwo w formie przelewu na rachunek bankowy i tym samym korzystacie ze zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kasy rejestrującej na podstawie § 2 ust. 1 w związku z poz. 37 załącznika do Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2021 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosownaiu kas rejestrujących. Dotychczas każdą dokonaną sprzedaż dokumentowaliście Państwo fakturą. Zdarzają się jednak klienci, którzy za wykonaną usługę chcą zapłacić gotówką.

W analizowanej sprawie – jak już wywiedziono powyżej – miejscem opodatkowania sprzedawanych przez Państwa usług opisanych we wniosku na rzecz osób fizycznych niebędących podatnikami posiadających „stałe miejsce zamieszkania” poza terytorium Unii Europejskiej, natomiast „zwykłe miejsce pobytu” na terytorium kraju, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jest Polska.

Tym samym, mają Państwo obowiązek ewidencjonowania ww. sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej, jako sprzedaż podlegającą opodatkowaniu na terytorium kraju, na podstawie art. 111 ust. 1 ustawy.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że usługi opisane przez Państwa we wniosku nie stanowią usług prawniczych, ani usług doradztwa podatkowego, wymienionych w § 4 ust. 1 pkt 2 lit. g) i h) rozporządzenia. Tym samym ograniczenia wymienione w § 4 rozporządzenia w omawianej sprawie nie mają zastosowania.

W odniesieniu do Państwa wątpliwości dotyczących płatności gotówkowych dokonywanych przez Państwa klientów za wykonane usługi należy wskazać, że nie są one dokonywane w całości za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, w związku z czym nie mogą korzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania na kasie rejestrujacej na podstawie § 2 ust. 1 rozporządzenia w powiązaniu z poz. 37 załącznika do rozporządzenia.

Natomiast jeśli wartość sprzedaży dokonanej przez Państwa na rzecz klientów za opisane we wniosku usługi nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym lub w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w poprzednim roku podatkowym kwoty 20.000 zł to do momentu przekroczenia tej kwoty w danym roku podatkowym przysługuje Państwu prawo do korzystania ze zwolnienia z obowiązku wynikającego z art. 111 ust. 1 ustawy na podstawie § 3 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie dotyczącym braku obowiązku ewidencjonowania sprzedaży usług doradczych za pomocą kasy rejestrującej, ze względu określenia miejsca ich świadczenia poza terytorium Unii Europejskiej, należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Zaznaczenia wymaga, że Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego. Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).