Interpretacja indywidualna z dnia 26 czerwca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-2.4012.373.2023.1.SR

Sposób dokumentowania organizacji wycieczki krajowej lub zagranicznej przez placówkę oświatowo-wychowawczą Miasta na rzecz wychowanka tej placówki oraz ucznia innej publicznej placówki oświatowej Miasta.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie sposobu dokumentowania organizacji wycieczki krajowej lub zagranicznej przez placówkę oświatowo-wychowawczą Miasta na rzecz wychowanka tej placówki oraz ucznia innej publicznej placówki oświatowej Miasta jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 maja 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 15 maja 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy wyłączenia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług organizacji wycieczki krajowej lub zagranicznej przez placówkę oświatowo-wychowawczą Miasta na rzecz wychowanka tej placówki oraz ucznia innej publicznej placówki oświatowej Miasta oraz sposobu dokumentowania ww. czynności. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 15 czerwca 2023 r. (wpływ 20 czerwca 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Miasto od 1 stycznia 2017 r. jest scentralizowanym podatnikiem dla potrzeb podatku od towarów i usług. Centralizacji rozliczeń w podatku od towarów i usług wraz z Miastem podlegają m.in. placówki oświatowe tj. przedszkola, szkoły podstawowe, zespoły szkół i inne. Placówki oświatowe realizują cele i zadania wynikające z przepisów prawa określonego w ustawie o systemie oświaty: umożliwiają uczniom przede wszystkim zdobywanie wiedzy i umiejętności, wszechstronny rozwój oraz sprawują opiekę nad uczniami, prowadzą zajęcia dydaktyczno-wychowawcze.

X. realizuje cele i zadania określone przepisami prawa oświatowego oraz zadania gminy w zakresie lokalnej polityki oświatowej, nauki, kultury i sztuki, sportu i turystyki, a także innych potrzeb edukacyjnych dzieci i młodzieży. X. poza normalną działalnością organizuje wycieczki krajowe i zagraniczne, kolonie oraz półkolonie dla uczestników zajęć, będące integralną formą działalności wychowawczej jednostki w ramach odpowiednio zajęć dydaktyczno-wychowawczych lub opiekuńczych.

W kwietniu bieżącego roku odbyła się wycieczka zagraniczna do Londynu, zorganizowana przez X. we współpracy z biurem podróży, z którym dyrektor jednostki podpisał umowę. Rozliczenie wycieczki odbyło się za pośrednictwem rachunku depozytów, na który wpływały wpłaty od rodziców uczniów, którzy wyrazili chęć uczestnictwa w danej formie działalności wychowawczej. X. przekazał całość wpłaconych środków od rodziców, na rzecz organizatora wycieczki tj. biura podróży. Realizacja umowy została udokumentowana fakturą wystawioną w procedurze marży przez biuro podróży na rzecz Miasta.

Ponadto, w związku z niespodziewaną rezygnacją z uczestnictwa w wycieczce wychowanka X., w celu uzupełnienia opłaconej ilości uczestników wycieczki, wśród osób w niej uczestniczących była również osoba (dziecko) nie będąca wychowankiem placówki, tylko innej jednostki oświatowej.

Dodatkowo, jeden z rodziców wychowanka placówki poprosił o wystawienie faktury za organizacje wycieczki. Przedmiotowa faktura została wystawiona ze stawką „zw” na podstawie § 3 ust. 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013 roku w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień.

W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo następujące informacje:

Na pytanie Organu „Czy X. jest jednostką organizacyjną Miasta, scentralizowaną z Miastem dla potrzeb rozliczeń w podatku VAT?”, wskazali Państwo, że „Tak, X. jest jednostką organizacyjną Miasta, scentralizowaną z Miastem dla potrzeb rozliczeń podatku VAT.”

Na pytanie Organu „Czy X. jest jednostką objętą ustawą z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2022 r. poz. 2230)? Czy X. jest placówką oświatowo-wychowawczą?”, podali Państwo, że „Tak, X. jest publiczną placówką oświatowo-wychowawczą, której organem prowadzącym jest Miasto. Tak, X. jest jednostką objętą ustawą z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2022 r. poz. 2230).”

Na pytanie Organu „Czy wycieczki krajowe i zagraniczne organizowane przez X. są ściśle związane ze świadczonymi przez X. usługami w zakresie kształcenia i wychowania dzieci i młodzieży?”, odpowiedzieli Państwo, że „Tak, wszystkie organizowane wycieczki są ściśle związane z zajęciami prowadzonymi w X. Przedmiotowa wycieczka do Londynu była rozszerzeniem zajęć z nauki języka angielskiego.”

Na pytanie Organu „Czy organizowane przez X. wycieczki krajowe i zagraniczne stanowią formę krajoznawstwa i turystyki, o których mowa w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 maja 2018 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki (Dz. U. z 2018 r. poz. 1055)?”, podali Państwo, że „Tak, organizowane przez X. wycieczki krajowe i zagraniczne stanowią formę krajoznawstwa i turystyki, o których mowa w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 maja 2018 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki (Dz. U. z 2018 r. poz. 1055).”

Na pytanie Organu „Czy wpłaty rodziców uczestników wycieczek krajowych i zagranicznych stanowią jedynie równowartość kwoty do zapłaty wynikającej z należności podmiotów trzecich (biura podróży), czy też X. otrzymuje jakikolwiek zysk w związku z otrzymywanymi wpłatami?, wskazali Państwo, że „Wpłaty rodziców uczestników wycieczek krajowych i zagranicznych stanowią jedynie równowartość kwoty do zapłaty wynikającej z należności podmiotów trzecich (biura podróży). X. nie osiąga jakiegokolwiek zysku w związku z otrzymywanymi wpłatami.”

Na pytanie Organu „Czy dziecko z innej placówki oświatowej, będące uczestnikiem wycieczki, jest uczniem publicznej placówki oświatowej Miasta czy niepublicznej placówki oświatowej?”, odpowiedzieli Państwo, że „Dziecko z innej placówki oświatowej, będące uczestnikiem wycieczki, jest jednocześnie uczniem publicznej placówki oświatowej Miasta.”

Pytania

Czy X. wystawiając fakturę dla rodzica wychowanka X. za organizację wycieczki krajowej lub zagranicznej powinien zastosować zwolnienie z podatku od towarów i usług na podstawie § 3 ust. 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013 roku w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień, czy zasadnym byłoby jednak rozliczeń z rodzicami dokonać na podstawie noty księgowej traktując powyższą usługę jako wyłączoną z opodatkowania VAT? (zgodnie z Interpretacją Ogólną Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2020 roku).

Czy X. wystawiając fakturę dla rodzica dziecka nie będącego wychowankiem X. za organizację wycieczki krajowej lub zagranicznej może stosować takie same zasady rozliczeń jakie stosuje się dla rodziców dzieci wychowanków X.? (pytanie ostatecznie sformułowane w piśmie z 15 czerwca 2023 r.)

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, X. nie działa w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie działań polegających na organizacji turystyki i krajoznawstwa przez gminne placówki oświatowe dla uczniów tych placówek jak i uczniów z innych placówek. X. na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT w zakresie przedmiotu wykonywanych czynności podlega wyłączeniu z opodatkowania.

Czynności Gminy podejmowane w ramach organizowania przez publiczne jednostki krajoznawstwa i turystyki odbiegają od zasad wolnorynkowych, a tym samym jej działalność nie może prowadzić do znaczącego zakłócenia konkurencji. Prowadząc edukację publiczną przez turystykę i krajoznawstwo Gmina nie występuje z ofertą świadczenia usług na komercyjnych warunkach do bliżej nieoznaczonego kręgu zainteresowanych, lecz edukuje i wychowuje w ten sposób dzieci i młodzież objęte publiczną edukacją. Krąg kontrahentów Gminy w tym zakresie (głównie rodziców uczniów), nie jest dowolny, lecz ściśle zdeterminowany przez określone prawnie rodzaje zadań publicznych. Warto też zwrócić uwagę na ograniczone możliwości kształtowania przez Gminę czy rodziców (opiekunów) uczniów treści świadczenia (Gmina związana jest szeregiem regulacji w tym względzie, a rola rodziców/opiekunów uczniów co do zasady sprowadza się do udzielenia lub odmowy udzielenia zgody na odpłatne uczestnictwo ucznia w wycieczce, bez możliwości negocjacji indywidualnych warunków, na których następuje realizacja form krajoznawstwa i turystyki przez gminną placówkę oświatową). Cywilnoprawny charakter umów musi być w takiej sytuacji uznany za drugorzędny, niewpływający na publicznoprawny reżim, w ramach którego realizowane są omawiane świadczenia. Gdy zarówno stosunek prawny łączący rodziców oraz Gminę (gminną placówkę oświatową), jak i zasady odpłatności za oferowane przez Gminę świadczenia nie podlegają zasadom rynkowym, brak jest podstaw do stwierdzenia, by istniało zagrożenie wobec podmiotów prywatnych, dysponujących swobodą kształtowania stosunku cywilnoprawnego, w tym wysokości opłat pobieranych w zamian za świadczone usługi.

Brak jest zatem jakichkolwiek przesłanek, by twierdzić, że gminne placówki edukacyjne pobierające opłaty „po kosztach” za organizowanie form krajoznawstwa i turystyki dla określonego kręgu odbiorców (uczniów takich placówek jak i uczniów spoza danej placówki) na warunkach przewidzianych w przepisach prawa powszechnie obowiązującego, prowadziła w opisanym zakresie opodatkowaną działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Ponieważ mamy do czynienia z działaniem w odmiennych od wolnorynkowych, ściśle regulowanych warunkach prawnych, należałoby uznać, że w odniesieniu do spornych w sprawie czynności Gmina podlega wyłączeniu od opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT.

Zatem, zarówno w przypadku rozliczenia z rodzicem wychowanka X. jak również z rodzicem wychowanka innej jednostki oświatowej, dokumentem rozliczeniowym za udział w wycieczce powinna być nota księgowa, gdyż jest to czynność wyłączona z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT oraz Interpretacji Ogólnej Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2020 roku.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie sposobu dokumentowania organizacji wycieczki krajowej lub zagranicznej przez placówkę oświatowo-wychowawczą Miasta na rzecz wychowanka tej placówki oraz ucznia innej publicznej placówki oświatowej Miasta jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy:

Natomiast w świetle art. 8 ust. 1 ustawy:

Jak stanowi art. 2 pkt 22 ustawy:

Należy również wskazać, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i są wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Stosowanie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy:

Natomiast zasady wystawiania faktur regulują przepisy art. 106a-106q ustawy.

Jak stanowi art. 106a ustawy:

W myśl art. 106b ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 106b ust. 2 ustawy:

Stosownie do art. 106b ust. 3 ustawy:

Z powyższych przepisów jednoznacznie wynika, że faktura VAT dokumentuje dokonanie sprzedaży, przez którą rozumie się odpłatną dostawę towaru lub odpłatne świadczenie usług, czyli czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Z okoliczności sprawy wynika, X., będący placówką oświatowo-wychowawczą Miasta, realizuje cele i zadania określone przepisami prawa oświatowego oraz zadania Miasta w zakresie lokalnej polityki oświatowej, nauki, kultury i sztuki, sportu i turystyki, a także innych potrzeb edukacyjnych dzieci i młodzieży. X. jest jednostką objętą ustawą z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty X. poza normalną działalnością organizuje m.in. wycieczki krajowe i zagraniczne, będące integralną formą działalności wychowawczej jednostki w ramach odpowiednio zajęć dydaktyczno-wychowawczych lub opiekuńczych. Organizowane przez X. wycieczki krajowe i zagraniczne stanowią formę krajoznawstwa i turystyki, o których mowa w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 maja 2018 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki. Wpłaty rodziców uczestników wycieczek krajowych i zagranicznych stanowią jedynie równowartość kwoty do zapłaty wynikającej z należności podmiotów trzecich (biura podróży). X. nie osiąga jakiegokolwiek zysku w związku z otrzymywanymi wpłatami.

Jak Państwo podali we wniosku, w kwietniu bieżącego roku odbyła się wycieczka zagraniczna do Londynu, zorganizowana przez X. we współpracy z biurem podróży, z którym dyrektor jednostki podpisał umowę. Rozliczenie wycieczki odbywa się za pośrednictwem rachunku depozytów, na który wpływały wpłaty od rodziców uczniów, którzy wyrazili chęć uczestnictwa w danej formie działalności wychowawczej. X. przekazał całość wpłaconych środków od rodziców, na rzecz organizatora wycieczki tj. biura podróży. Wszystkie organizowane wycieczki są ściśle związane z zajęciami prowadzonymi w X. Przedmiotowa wycieczka do Londynu była rozszerzeniem zajęć z nauki języka angielskiego. Ponadto, w związku z niespodziewaną rezygnacją z uczestnictwa w wycieczce wychowanka X., w celu uzupełnienia opłaconej ilości uczestników wycieczki, wśród osób w niej uczestniczących była również osoba (dziecko) nie będąca wychowankiem placówki, tylko innej jednostki oświatowej. Dziecko z innej placówki oświatowej, będące uczestnikiem wycieczki, jest jednocześnie uczniem publicznej placówki oświatowej Miasta.

Państwa w wątpliwości dotyczą sposobu dokumentowania organizacji wycieczki krajowej lub zagranicznej przez placówkę oświatowo-wychowawczą Miasta na rzecz wychowanka tej placówki oraz ucznia innej publicznej placówki oświatowej Miasta.

W celu rozstrzygnięcia Państwa wątpliwości dotyczących sposobu dokumentowania organizacji wycieczki krajowej lub zagranicznej przez placówkę oświatowo-wychowawczą Miasta, w pierwszej kolejności wskazać należy, że 10 czerwca 2020 r. Minister Finansów wydał interpretację ogólną znak PT1.8101.3.2019. Została ona opublikowana w Dzienniku Urzędowym Ministra Finansów z 15 czerwca 2020 r., poz. 81.

Interpretacja ta dotyczy rozstrzygnięcia kwestii czy czynności wykonywane przez jednostki samorządu terytorialnego w związku z realizacją zadań publicznych w zakresie edukacji publicznej oraz pomocy społecznej, nałożonych na nie odrębnymi przepisami, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W interpretacji tej Minister Finansów wskazał, że za uzasadnione uznać należy, że w odniesieniu do określonych czynności związanych z realizacją zadań w zakresie edukacji publicznej, jednostki samorządu terytorialnego nie występują w roli podatników VAT i tym samym ich wykonywanie nie podlega opodatkowaniu VAT, o ile spełnione są omówione wcześniej przesłanki, w szczególności, gdy wykonywanie tych czynności jest podporządkowane ścisłemu reżimowi publiczno-prawnemu, a pobierane opłaty nie mogą być uznane za rzeczywistą równowartość świadczenia. Dotyczy to również sytuacji, gdy jednostki te współpracują w wykonywaniu tych zadań.

Zatem do kwestii braku podlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług organizacji wycieczki krajowej lub zagranicznej przez placówkę oświatowo-wychowawczą Miasta na rzecz wychowanka tej placówki oraz ucznia innej publicznej placówki oświatowej Miasta, ma zastosowanie ww. interpretacja ogólna Ministra Finansów z 10 czerwca 2020 r. znak PT1.8101.3.2019.

Wobec powyższego, skoro z tytułu czynności organizacji przez X. wycieczki krajowej i zagranicznej na rzecz wychowanka tej placówki oraz ucznia innej publicznej placówki oświatowej, Miasto nie występuje w roli podatnika VAT i tym samym ich wykonywanie nie podlega opodatkowaniu VAT, to do dokumentowania ww. czynności, nie znajdą zastosowania przepisy art. 106b ustawy. W konsekwencji, z tego tytułu, brak jest podstaw do wystawiania faktur na rzecz rodziców wychowanka X. oraz rodziców dziecka będącego wychowankiem innej publicznej placówki oświatowej Miasta.

Jednocześnie należy wskazać, że na gruncie przepisów dotyczących podatku od towarów i usług brak jest przeciwwskazań dla udokumentowania organizacji przez X. wycieczki krajowej i zagranicznej przez wystawienie innego dokumentu księgowego np. noty księgowej. Należy jednak zauważyć, że nota księgowa nie jest dokumentem przewidzianym przez przepisy ustawy o podatku od towarów i usług i jako taka nie jest objęta ich regulacją.

Podsumowując, Państwa stanowisko w zakresie sposobu dokumentowania organizacji wycieczki krajowej lub zagranicznej przez placówkę oświatowo-wychowawczą Miasta na rzecz wychowanka tej placówki oraz ucznia innej publicznej placówki oświatowej Miasta jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie zakresu sposobu dokumentowania organizacji wycieczki krajowej lub zagranicznej przez placówkę oświatowo-wychowawczą Miasta na rzecz wychowanka tej placówki oraz ucznia innej publicznej placówki oświatowej Miasta, natomiast w zakresie wyłączenia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług organizacji wycieczki krajowej lub zagranicznej przez placówkę oświatowo-wychowawczą Miasta na rzecz wychowanka tej placówki oraz ucznia innej publicznej placówki oświatowej Miasta, zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja straci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

-Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

-Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).