Interpretacja indywidualna z dnia 20 czerwca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-2.4010.123.2023.2.AW
Wypłacone na rzecz Wspólnika wynagrodzenie z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów Spółki nie będzie stanowiło dochodu (przychodu), który mieściłby się w jakiejkolwiek z wymienionych w art. 3 ust. 3 ustawy o CIT kategorii dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zatem po stronie Wspólnika nie powstanie obowiązek podatkowy w Polsce w zakresie dobrowolnego umorzenia udziałów w Spółce. W konsekwencji na Wnioskodawcy nie będą również ciążyć obowiązki informacyjne, o których mowa w art. 26 ust. 3 ani złożenia deklaracji CIT-10Z
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.
Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej
17 marca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia:
1. czy dobrowolne umorzenie udziałów w Spółce i otrzymanie przez Wspólnika wynagrodzenia z tego tytułu nie będzie rodziło obowiązku podatkowego oraz przychodu podatkowego w Polsce dla Wspólnika;
2. czy Spółka jako podmiot wypłacający Wspólnikowi wynagrodzenie z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów w Spółce, nie będzie zobowiązana jako płatnik podatku pobrać zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych oraz czy na Spółce nie będą z tego tytułu ciążyły obowiązki informacyjne.
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 17 maja 2023 r.(wpływ 22 maja 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem
1) Zainteresowany będący stroną postępowania (dalej: „Wnioskodawca”, „Spółka”)
2) Zainteresowany niebędący stroną postępowania; dalej: („Zainteresowany”, „Wspólnik”)
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca jest spółką z siedzibą na terytorium Polski, będącą rezydentem podatkowym w Polsce. Spółka jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny.
Spółka powstała w 2013 r. Spółka prowadzi działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług wsparcia dla podmiotów gospodarczych dokonujących importu towarów.
Spółka jest częścią międzynarodowej Grupy Kapitałowej, w skład której wchodzą podmioty między innymi z Europy i Azji.
Wnioskodawca jest spółką holdingową świadczącą usługi głównie na rzecz innych spółek Grupy. Spółka wspiera podmioty z grupy w zakresie obsługi finansowo-księgowej, administracyjno-sekretarskiej, obsługi prawnej, informatycznej czy e-commerce oraz w procesach handlowych. Ponadto wynajmuje podmiotom powiązanym powierzchnie biurowe. Poprzez wykwalifikowanych doradców wspiera podmioty z grupy w ramach działalności marketingowej i rozwoju biznesu oraz świadczy usługi graficzne.
Ponad 95% usług jest świadczonych dla spółek dystrybucyjnych operujących na terenie Polski.
Wspólnikiem Wnioskodawcy posiadającym 100% udziałów jest Wspólnik, który posiada nieograniczony obowiązek podatkowy w Hong Kongu.
Wspólnik jest podmiotem wyspecjalizowanym w poszukiwaniu w regionie Azji Wschodniej, w szczególności na terenie Chińskiej Republiki Ludowej, dostawców i producentów towarów przeznaczonych na rynki europejskie oraz w obsłudze łańcucha produkcji i dostaw towarów dla odbiorców w Europie.
Wspólnik nie posiada na terytorium Polski stałego zakładu, ani nie prowadzi bezpośrednio działalności gospodarczej na terytorium Polski.
Obecnie rozważane jest obniżenie kapitału zakładowego Wnioskodawcy poprzez dobrowolne umorzenie części udziałów posiadanych przez Wspólnika za wynagrodzeniem pieniężnym. Otrzymane przez Wspólnika wynagrodzenie z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów przekraczałoby kwotę 2 000 000 zł.
Obecnie kapitał zakładowy Spółki wynosi (…) zł. Początkowy kapitał zakładowy Spółki wynosił (…) zł i został podwyższony w 2014 r. do kwoty (…) zł, a następnie został podwyższony w dniu 18 grudnia 2019 r. o kwotę (…) zł poprzez stanowienie (…) nowych udziałów o wartości nominalnej (…) zł.
Nowo utworzone udziały zostały objęte przez Wspólnika i pokryte w całości wkładem pieniężnym.
Dobrowolne umorzenie udziałów dopuszcza umowa spółki Wnioskodawcy. Z kolei umowa spółki Wnioskodawcy nie przewiduje przymusowego umorzenia udziałów.
Na moment dokonania zbycia udziałów w Spółce w celu ich dobrowolnego umorzenia oraz na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym zostanie dokonane umorzenie Spółka nie posiada pośrednio ani bezpośrednio nieruchomości położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw do takich nieruchomości.
Ponadto, z przyczyn oczywistych (formy prawnej Spółki), jej udziały nie są dopuszczone do publicznego obrotu na regulowanym rynku papierów wartościowych w Polsce.
Biorąc pod uwagę, że Spółka posiada wierzytelności z tytułu pożyczek udzielonych Wspólnikowi przewiduje się, iż zapłata wynagrodzenia wypłaconego przez Wnioskodawcę za umorzone udziały zostałaby rozliczona w wyniku potrącenia wzajemnych wierzytelności tj. wierzytelność Wspólnika o wypłatę wynagrodzenia z tytułu umorzenia udziałów zostałaby potrącona z wierzytelnością Spółki o zwrot pożyczek.
Pytania:
1. Czy w opisanym zdarzeniu przyszłym dobrowolne umorzenie udziałów w Spółce i otrzymanie przez Wspólnika wynagrodzenia z tego tytułu nie będzie rodziło obowiązku podatkowego oraz przychodu podatkowego w Polsce dla Wspólnika?
2. Czy w opisanym zdarzeniu przyszłym Spółka jako podmiot wypłacający Wspólnikowi wynagrodzenie z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów w Spółce, nie będzie zobowiązana na podstawie art. 26 ust. 1m ustawy o CIT jako płatnik podatku pobrać zryczałtowany podatek dochodowy od osób prawnych oraz czy na Spółce nie będą z tego tytułu ciążyły obowiązki informacyjne przewidziane w ustawie o CIT?
3. W przypadku pozytywnej odpowiedzi na pytanie 1 (tj. brak obowiązku podatkowego po stronie Wspólnika) i negatywnej odpowiedzi na pytanie 2 (tj. obowiązek poboru podatku przez Spółkę jako płatnika), czy pobrany przez Spółkę w myśl art. 26 ust. 1m ustawy o CIT zryczałtowany podatek dochodowy od wynagrodzenia z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów Spółki, będzie stanowił nadpłatę w rozumieniu art. 72 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej, a w związku z tym Wspólnikowi będzie przysługiwało prawo do zwrotu pobranego przez Spółkę podatku?
Państwa stanowisko w sprawie
Ad 1
Zdaniem Wnioskodawców w opisanym zdarzeniu przyszłym umorzenie udziałów w Spółce i otrzymanie przez Wspólnika wynagrodzenia z tego tytułu nie będzie rodziło obowiązku podatkowego oraz przychodu podatkowego w Polsce dla Wspólnika.
Ad 2
Zdaniem Wnioskodawców w opisanym zdarzeniu przyszłym Spółka jako podmiot wypłacający Wspólnikowi wynagrodzenie z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów w Spółce, nie będzie zobowiązana na podstawie art. 26 ust. 1m ustawy o CIT jako płatnik podatku pobrać zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych oraz na Spółce nie będą z tego tytułu ciążyły żadne obowiązki informacyjne przewidziane w ustawie o CIT.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy
Ad 1
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o CIT podatnicy, jeżeli mają siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania.
Natomiast podatnicy, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu – na mocy art. 3 ust. 2 ustawy o CIT podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Przywołane powyżej przepisy regulują kwestie nieograniczonego i ograniczonego obowiązku podatkowego. Wynika z nich, że nierezydenci, a więc podmioty nie posiadające na terytorium RP siedziby lub zarządu, objęci są ograniczonym obowiązkiem podatkowym. Oznacza to, że podlegają opodatkowaniu w Polsce wyłącznie w zakresie dochodów osiągniętych na terytorium RP.
Stosownie zaś do art. 3 ust. 3 ustawy o CIT za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w ust. 2, uważa się w szczególności dochody (przychody) z:
1) wszelkiego rodzaju działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład;
2) położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości lub praw do takiej nieruchomości, w tym ze zbycia jej w całości albo w części lub zbycia jakichkolwiek praw do takiej nieruchomości;
3) papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi, dopuszczonych do publicznego obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach regulowanego rynku giełdowego, w tym uzyskane ze zbycia tych papierów albo instrumentów oraz z realizacji praw z nich wynikających;
4) tytułu przeniesienia własności udziałów (akcji) w spółce, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną lub tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym, instytucji wspólnego inwestowania lub innej osobie prawnej i praw o podobnym charakterze lub z tytułu należności będących następstwem posiadania tych udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków, tytułów uczestnictwa lub praw – jeżeli co najmniej 50% wartości aktywów tej spółki, spółki niebędącej osobą prawną, tego funduszu inwestycyjnego, tej instytucji wspólnego inwestowania lub osoby prawnej, bezpośrednio lub pośrednio, stanowią nieruchomości położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa do takich nieruchomości;
4a) tytułu przeniesienia własności udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków, tytułów uczestnictwa lub praw o podobnym charakterze w spółce nieruchomościowej;
5) tytułu należności regulowanych, w tym stawianych do dyspozycji, wypłacanych lub potrącanych, przez osoby fizyczne, osoby prawne albo jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, niezależnie od miejsca zawarcia umowy i wykonania świadczenia;
6) niezrealizowanych zysków, o których mowa w rozdziale 5a.
Natomiast w myśl art. 3 ust. 5 ustawy o CIT za dochody (przychody), o których mowa w ust. 3 pkt 5, uważa się przychody wymienione w art. 21 ust. 1 i art. 22 ust. 1, jeżeli nie stanowią dochodów (przychodów), o których mowa w ust. 3 pkt 1-4.
Zdaniem Wnioskodawców analiza art. 3 ust. 3 ustawy o CIT prowadzi do wniosku, że wynagrodzenie Wspólnika z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów Spółki nie kreuje dla Wspólnika obowiązku podatkowego w Polsce i nie stanowi przychodu osiągniętego na terytorium Polski.
W szczególności wypłacone na rzecz Wspólnika wynagrodzenie nie będzie stanowiło przychodu określonego w art. 3 ust. 3 pkt 4, 4a i 5 ustawy o CIT.
Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego Spółka nie posiada i nie będzie posiadała na dzień umorzenia udziałów, nieruchomości położonych w Polsce w tym praw do takich nieruchomości przekraczających 50% wartości jej aktywów oraz nie spełnia i nie będzie spełniała na dzień umorzenia udziałów definicji spółki nieruchomościowej, o której mowa w art. 4a pkt 35 ustawy o CIT otrzymane wynagrodzenie nie będzie stanowiło przychodu, o którym mowa w art. 3 ust. 3 pkt 4 i 4a ustawy o CIT.
Wynagrodzenie jakie miałoby być wypłacone przez Spółkę na rzecz Wspólnika z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów w Spółce nie mieści się także w przychodach określonych w art. 21 i art. 22 ustawy o CIT, do których nawiązuje art. 3 ust. 3 pkt 5 ustawy o CIT w zw. z art. 3 ust. 5 tej ustawy.
W szczególności przychód z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów nie mieści się w art. 22 ust. 1 ustawy o CIT, którego zakresem objęte są dochody (przychody) określone w art. 7b ust. 1 pkt 1 Ustawy o CIT.
Do przychodów określonych w art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o CIT zalicza się m.in. przychody z umorzenia udziału (akcji) lub ze zmniejszenia ich wartości. Konstrukcja tego przepisu wskazuje natomiast, że obejmuje on swym zakresem przychód z tytułu przymusowego lub automatycznego umorzenia udziałów.
Z kolei przychody z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów mieszczą się w dyspozycji art. 7b ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT (M. Smakuszewski, K. Klimkiewicz-Deplano, M. Siwiński, Komentarz CIT 2021, wyd. Infor).
Także organy podatkowe w wydawanych interpretacjach podatkowych potwierdzają, że przychody z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów objęte są zakresem art. 7b ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT, np. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 13 maja 2021 r. (sygn. 0111-KDIB1-3.4010.118.2021.1.JKU) oraz pośrednio w uzasadnieniu do interpretacji indywidualnej z dnia 24 maja 2021 r. (sygn. 0111-KDIB2-1.4010.43.2021.2.BKD).
Wobec powyższego, zdaniem Wnioskodawców, wypłacone na rzecz Wspólnika wynagrodzenie z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów Spółki nie będzie stanowiło dochodu (przychodu), który mieściłby się w jakiejkolwiek z wymienionych w art. 3 ust. 3 Ustawy o CIT kategorii dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a w szczególności w kategoriach wskazanych w art. 3 ust. 3 pkt 4, 4a i 5 Ustawy o CIT. W konsekwencji po stronie Wspólnika nie powstanie obowiązek podatkowy w Polsce w zakresie dobrowolnego umorzenia udziałów w Spółce.
Stanowisko Wnioskodawców, iż wynagrodzenie otrzymane przez nierezydenta podatkowego z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów spółki z siedzibą w Polsce, w zbliżonym stanie faktycznym, nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu w Polsce znajduje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej z dnia 13 sierpnia 2021 r. Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej sygn. 0114-KDIP2-1.4010.192.2021.1.JC oraz interpretacji indywidualnej z dnia 8 października 2018 r. Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej sygn. 0111-KDIB2-1.4010.240.2018.2.AP.
Ad 2
Zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o CIT osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące przedsiębiorcami, które dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 oraz art. 22 ust 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 2, 2b, 2d i 2e, w dniu dokonania wypłaty zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat, z uwzględnieniem odliczeń przewidzianych w art. 22 ust. 1a-1e. Zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania albo niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania siedziby podatnika dla celów podatkowych uzyskanym od podatnika certyfikatem rezydencji. Przy weryfikacji warunków zastosowania stawki podatku innej niż określona w art. 21 ust. 1 lub art. 22 ust. 1, zwolnienia lub warunków niepobrania podatku, wynikających z przepisów szczególnych lub umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, płatnik jest obowiązany do dochowania należytej staranności. Przy ocenie dochowania należytej staranności uwzględnia się charakter, skalę działalności prowadzonej przez płatnika oraz powiązania w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 5 płatnika z podatnikiem.
Zgodnie z powyższym przepisem co do zasady podmioty wypłacające dywidendy oraz inne przychody z udziału w zyskach osób prawnych, wymienione w art. 7b ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT obowiązane są pobierać zryczałtowany podatek dochodowy według stawki 19% (tzw. podatek u źródła).
Jednakże podkreślenia wymaga, że przepis ten odnosi się do przychodów określonych w art. 7b ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT natomiast jak wskazano w uzasadnieniu do pytania 1 wniosku, opisane w zdarzeniu przyszłym wynagrodzenie z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów mieści się w dyspozycji art. 7b ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT.
Niemniej ustawodawca do ustawy o CIT wprowadził art. 26 ust. 1m ustawy o CIT, zgodnie z którym w przypadku gdy podmioty, o których mowa w ust. 1, dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych wart. 7b ust. 1 pkt 3-6 na rzecz podmiotu mającego siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju wymienionym w przepisach wydanych na podstawie art. 11j ust. 2, są obowiązane do poboru zryczałtowanego podatku dochodowego w wysokości 19% kwoty dokonanej wypłaty. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio.
Przepis został wprowadzony ustawą z dnia 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2017 r. poz. 2175, dalej jako „Ustawa wprowadzająca”).
Jak czytamy w uzasadnieniu do ustawy wprowadzającej, przepis ten rozszerza w stosunku do podmiotów znajdujących się w tzw. rajach podatkowych, przypadki, w których pobór podatku od dokonywanych na ich rzecz wypłat jest dokonywany przez płatnika. Celem tego przepisu jest zabezpieczenie interesów Skarbu Państwa, z uwagi na faktyczną niemożność wyegzekwowania podatku od podmiotu mającego siedzibę lub zarząd w takim państwie lub terytorium – w związku z brakiem wymiany informacji podatkowych z tzw. rajami podatkowymi.
Zatem w przypadku wypłat należności:
- z tytułów wymienionych w art. 7b ust. 1 pkt 3-6 oraz
- na rzecz podmiotów znajdujących się wykazie podmiotów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową określonym w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 marca 2019 r. w sprawie określenia krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych do wypłaconego wynagrodzenia z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów nie znajdzie zastosowania art. 26 ust. 1m ustawy o CIT podmiot wypłacający należności zobowiązany jest pobrać 19% podatek u źródła.
W ocenie Wnioskodawców, choć w opisanym zdarzeniu przyszłym wynagrodzenie z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów Spółki:
(i) stanowi przychód, kwalifikowany do źródła przychodów z zysków kapitałowych określonych w art. 7b ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT oraz
(ii) wypłacane jest do podmiotu z siedzibą w Hongkongu tj. kraju określonym w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 marca 2019 r. w sprawie określenia krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych
- art. 26 ust. 1m ustawy o CIT nie znajdzie zastosowania, dlatego że Spółka względem tego rodzaju należności nie może pełnić funkcji płatnika podatku.
Zgodnie z art. 8 Ordynacji podatkowej płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.
Z powyższego przepisu wynika, iż płatnik podatku jest podmiotem, który w rzeczywistości odgrywa rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym.
Niemniej zwraca się uwagę, że funkcja płatnika nie ogranicza się do pośredniczenia pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, gdyż to na płatniku spoczywa główny ciężar prawidłowej identyfikacji wypłacanego świadczenia i jego kwalifikacji do określonego źródła przychodów, a co za tym idzie do prawidłowego wykonania ewentualnych obowiązków związanych z odprowadzeniem podatku (zaliczki na podatek) na rachunek właściwego organu podatkowego, jak również wszelkiego rodzaju obowiązków informacyjnych (Etel Leonard (red.), Ordynacja podatkowa. Komentarz. Tom I. Zobowiązania podatkowe. Art. 1-119zzk, WKP 2022).
Zatem przed zastosowaniem przepisu nakładającego na płatnika podatku obowiązek poboru podatku, płatnik jest każdorazowo zobowiązany do oceny charakteru podatkowego wypłacanych należności.
Co istotne, wskazuje się także, że obowiązek płatnika wobec organu podatkowego powstanie jedynie o tyle, o ile między organem podatkowym i podatnikiem będzie istniał stosunek podatkowoprawny, którego treścią będzie obowiązek świadczenia określonej kwoty podatku. Oznacza to, że warunkiem sine qua non nałożenia na płatnika obowiązku wobec organu podatkowego, polegającego na pobraniu od podatnika kwoty podatku, będzie jednoczesne nałożenie na samego podatnika obowiązku zapłaty tego podatku (Etel Leonard (red.), Ordynacja podatkowa. Komentarz. Tom I. Zobowiązania podatkowe. Art. 1-119zzk, WKP 2022).
Jak wskazano w uzasadnieniu stanowiska Wnioskodawców do pytania 1 wniosku, na Wspólniku nie będzie w ogóle ciążył obowiązek podatkowy z racji tego, że wynagrodzenie z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów Spółki nie znajduje się w katalogu przychodów podlegających opodatkowaniu w Polsce, o którym mowa art. 3 ust. 3 ustawy o CIT.
Skoro zatem zgodnie z przepisami ustawy o CIT, po stronie Wspólnika nie powstanie obowiązek zapłaty podatku z tytułu otrzymanego wynagrodzenia to tym samym na Spółkę nie może być nałożony obowiązek pobrania od Wspólnika podatku od wypłaconego wynagrodzenia. W przeciwnym wypadku doszłoby do sytuacji, w której należność niestanowiąca przychodu podlegającego opodatkowaniu w Polsce w istocie zostałaby opodatkowana w Polsce. Pobranie przez Spółkę zryczałtowanego podatku dochodowego od wypłaconego na rzecz Wspólnika wynagrodzenia z tytułu umorzenia udziałów Spółki stałoby zatem w sprzeczności z art. 3 ust. 2 i ust. 3 ustawy o CIT.
Ponadto na brak obowiązku poboru zryczałtowanego podatku przez Spółkę w opisanym zdarzeniu przyszłym, wskazuje wykładnia celowościowa art. 26 ust. 1m ustawy o CIT.
Jak wskazano w uzasadnieniu do ustawy wprowadzającej, przepis ten został wprowadzony w celu zabezpieczenia interesów Skarbu Państwa, z uwagi na faktyczną niemożność wyegzekwowania podatku od podmiotu mającego siedzibę lub zarząd w takim państwie lub terytorium – w związku z brakiem wymiany informacji podatkowych z tzw. rajami podatkowymi.
W ocenie Wnioskodawców wykładnia celowościowa art. 26 ust. 1m ustawy o CIT wskazuje, iż przepis ten powinien mieć zastosowanie do takich należności, które rodzą po stronie podmiotu z raju podatkowego obowiązek podatkowy w Polsce, zaś zastosowanie mechanizmu poboru podatku z udziałem płatnika ma zabezpieczać należne Skarbowi Państwa świadczenia publicznoprawne.
Natomiast jak wskazywano powyżej po stronie Wspólnika uzyskany przychód w postaci wynagrodzenia z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów nie rodzi obowiązku podatkowego w Polsce i Wspólnik nie jest zobowiązany do zapłaty podatku z tego tytułu. Zatem Skarb Państwa nie powinien domagać się zabezpieczania jakichkolwiek świadczeń pieniężnych, które mu się nie należą. W ocenie Wnioskodawców bezcelowe w tym przypadku wydaje się stosowanie art. 26 ust. 1m ustawy o CIT, gdyż biorąc pod uwagę, że otrzymane przez Wspólnika wynagrodzenie z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów Spółki nie podlega i tak opodatkowaniu w Polsce; brak poboru podatku przez Spółkę nie stanowi zagrożenia dla interesów Skarbu Państwa.
Ponadto w ocenie Wnioskodawców na Spółce także nie będą ciążyły żadne obowiązki informacyjne z tytułu wypłaty tego wynagrodzenia na rzecz Wspólnika.
Zgodnie z art. 26 ust. 3 ustawy o CIT płatnicy, o których mowa w ust. 1, przekazują kwoty podatku w terminie do 7 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zgodnie z ust. 1, 2-2b, 2d i 2e pobrano podatek, na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według siedziby podatnika wykonuje swoje zadania, albo – w przypadku dochodu, o którym mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. f – na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według siedziby płatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników wymienionych w art. 3 ust. 2 oraz podatników będących osobami uprawnionymi z papierów wartościowych zapisanych na rachunkach zbiorczych, których tożsamość nie została płatnikowi ujawniona w trybie przewidzianym w ustawie, o której mowa w art. 4a pkt 15, na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania.
Płatnicy są obowiązani przesłać podatnikom, o których mowa w:
1) art. 3 ust. 1 – informację o wysokości pobranego podatku,
2) art. 3 ust 2, oraz urzędowi skarbowemu – informację o dokonanych wypłatach i pobranym podatku
- sporządzone według ustalonego wzoru.
Obowiązek przesłania tych informacji podatnikom oraz urzędowi skarbowemu nie powstaje w przypadku i w zakresie określonych w ust. 2a zdanie pierwsze.
Natomiast zgodnie z art. 26 ust. 3d ustawy o CIT informację, o której mowa w ust. 3 pkt 2, sporządzają i przekazują również podmioty, które dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 oraz art. 22 ust. 1, gdy na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub ustawy nie są obowiązane do poboru podatku. Przepisy ust. 3b i 3c stosuje się odpowiednio.
Zgodnie z powyższymi przepisami płatnicy CIT, którzy w ciągu roku podatkowego dokonują wypłat należności określonych w art. 21 ust. 1 i art. 22 ust. 1, od których pobrano zryczałtowany podatek dochodowych zobowiązani są do złożenia informacji IFT-2/IFT2R.
Obowiązek taki ciąży na płatnikach podatku także wtedy, gdy podatek nie został pobrany ze względu na postanowienia zawartej przez Polskę a krajem podatnika umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub ze względu na przepisy ustawy o CIT.
W ocenie Wnioskodawców niezależnie od istnienia obowiązku poboru podatku u źródła lub jego braku, Spółka nie będzie zobowiązana do złożenia informacji IFT2/IFT2R z tego względu, że obowiązek ten ciąży na płatnikach, którzy dokonują wypłat należności określonych w art. 21 ust. 1 i art. 22 ust. 1 ustawy o CIT. Natomiast wypłacane wynagrodzenie Wspólnika z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów Spółki nie stanowi żadnego z przychodów określonych w tych przepisach.
Podobnie na Spółce nie będzie ciążył obowiązek złożenia rocznej deklaracji CIT-10Z, który to obowiązek nakłada art. 26a ust. 1 ustawy o CIT.
Zgodnie z art. 26a ust. 1 ustawy o CIT w terminie do końca pierwszego miesiąca roku następującego po roku podatkowym, w którym powstał obowiązek zapłaty podatku, płatnicy, o których mowa w art. 26, i podatnicy, o których mowa w art. 22 ust. 4b, art. 25a oraz art. 26 ust. 1b i 4, są obowiązani przesłać do urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według siedziby podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników wymienionych w art 3 ust 2, do urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania, roczne deklaracje sporządzone według ustalonego wzoru.
Z analizy powyższego przepisu wynika, iż jest on adresowany do płatników zryczałtowanego podatku CIT (podatku u źródła) oraz określonych w tym przepisie grup podatników.
Natomiast jak wskazano w komentarzu CIT (M. Smakuszewski, K. Klimkiewicz-Deplano, M. Siwiński, Komentarz CIT 2021, wyd. Infor) „Płatnikiem podatku dochodowego u źródła staje się polskie przedsiębiorstwo, które wypłaca zagranicznemu podatnikowi, niemającemu w Polsce siedziby lub zarządu, należności z tytułów, z którymi związany jest obowiązek poboru podatku”.
Skoro zatem z tytułu wypłaconego na rzecz Wspólnika wynagrodzenia nie powstanie po stronie Spółki obowiązek poboru zryczałtowanego podatku CIT, to nie można twierdzić, że jest ona płatnikiem podatku, o którym mowa w art. 26a ust. 1 ustawy o CIT.
Jednocześnie należy wskazać, że Spółka w związku z wypłatą wynagrodzenia Wspólnikowi z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów nie jest podatnikiem, o którym mowa w art. 22 ust. 4b, art. 25a oraz art. 26 ust. 1b i 4 ustawy o CIT.
W związku z powyższym w ocenie Wnioskodawców z uwagi na brak obowiązku poboru przez Spółkę zryczałtowanego podatku CIT nie znajdzie zastosowania art. 26a ust. 1 ustawy o CIT i tym samym Spółka nie będzie miała obowiązku złożenia deklaracji CIT-10Z.
Reasumując, w związku z wypłatą na rzecz Wspólnika wynagrodzenia z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów Spółki, na Spółce nie będzie ciążył obowiązek złożenia informacji IFT2/IFT2R oraz rocznej deklaracji CIT-10Z.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Ad 1
Umorzenie udziałów polega na ich prawnym unicestwieniu, tj. wygaśnięciu wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym, jak i korporacyjnym wynikających z udziałów.
Umorzenie udziałów zostało uregulowane w przepisie art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1467 ze zm., dalej: „Ksh”).
Zgodnie z art. 199 § 1 Ksh:
Udział może być umorzony jedynie po wpisie spółki do rejestru i tylko w przypadku, gdy umowa spółki tak stanowi. Udział może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne) albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe). Przesłanki i tryb przymusowego umorzenia określa umowa spółki.
W świetle art. 199 § 2 Ksh:
Umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział. Wynagrodzenie to, w przypadku umorzenia przymusowego, nie może być niższe od wartości przypadających na udział aktywów netto, wykazanych w sprawozdaniu finansowym za ostatni rok obrotowy, pomniejszonych o kwotę przeznaczoną do podziału między wspólników. W przypadku umorzenia przymusowego uchwała powinna zawierać również uzasadnienie.
W myśl art. 199 § 3 Ksh:
Za zgodą wspólnika umorzenie udziału może nastąpić bez wynagrodzenia.
W oparciu o art. 199 § 4 Ksh:
Umowa spółki może stanowić, że udział ulega umorzeniu w razie ziszczenia się określonego zdarzenia bez powzięcia uchwały zgromadzenia wspólników. Stosuje się wówczas przepisy o umorzeniu przymusowym.
Według art. 199 § 6 Ksh:
Umorzenie udziału z czystego zysku nie wymaga obniżenia kapitału zakładowego.
Kodeks spółek handlowych przewiduje zatem trzy metody umorzenia udziałów:
1. umorzenie dobrowolne – polegające na nabyciu przez spółkę od wspólnika własnych udziałów celem ich umorzenia i następnym umorzeniu tych udziałów,
2. umorzenia przymusowe – przesłanki i tryb przymusowego umorzenia określa umowa spółki. W przypadku umorzenia przymusowego nie dochodzi do zbycia udziałów przez wspólnika na rzecz spółki,
3. umorzenie automatyczne – udział ulega umorzeniu w razie ziszczenia się określonego zdarzenia bez powzięcia uchwały zgromadzenia wspólników – stosuje się wówczas przepisy o umorzeniu przymusowym.
Z przywołanego przepisu wynika, że umorzenie udziałów, co do zasady, odbywa się za wynagrodzeniem. Jednak w ramach umorzenia dobrowolnego dopuszcza się umorzenie nieodpłatne. W przypadku umorzenia dobrowolnego udziałów dochodzi najpierw do zbycia tych udziałów przez udziałowca – w takim przypadku następuje nabycie udziałów przez spółkę – a dopiero w drugiej kolejności do ich umorzenia przez spółkę. Umorzenie nastąpi w przyszłości. Zatem w przypadku umorzenia dobrowolnego dochodzi do nabycia udziałów przez spółkę i odrębnie do ich umorzenia – w dwóch etapach działań. Chodzi więc o rodzaj transakcji, czynność prawną, która jest podstawą umorzenia dobrowolnego.
Wobec powyższego podkreślić należy, że z dobrowolnym umorzeniem udziałów mamy do czynienia wówczas, gdy wspólnik spółki wyrazi zgodę na umorzenie jego udziałów, a ponadto spółka ta nabędzie od wspólnika jego udziały.
Odnosząc powyższe na grunt przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2587 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”) wskazać należy, że stosownie do art. 3 ust. 2 tej ustawy:
Podatnicy, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Przepis ten wyraża tzw. zasadę ograniczonego obowiązku podatkowego. W myśl przedmiotowej zasady państwo, na terytorium którego znajduje się źródło uzyskiwania przychodów ma prawo do opodatkowania podmiotów niebędących jego rezydentami podatkowymi w zakresie przychodów uzyskiwanych z takiego źródła.
Na podstawie art. 3 ust. 3 ustawy o CIT:
Za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w ust. 2, uważa się w szczególności dochody (przychody) z:
1) wszelkiego rodzaju działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład;
2) położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości lub praw do takiej nieruchomości, w tym ze zbycia jej w całości albo w części lub zbycia jakichkolwiek praw do takiej nieruchomości;
3) papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi, dopuszczonych do publicznego obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach regulowanego rynku giełdowego, w tym uzyskane ze zbycia tych papierów albo instrumentów oraz z realizacji praw z nich wynikających;
4) tytułu przeniesienia własności udziałów (akcji) w spółce, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną lub tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym, instytucji wspólnego inwestowania lub innej osobie prawnej i praw o podobnym charakterze lub z tytułu należności będących następstwem posiadania tych udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków, tytułów uczestnictwa lub praw - jeżeli co najmniej 50% wartości aktywów tej spółki, spółki niebędącej osobą prawną, tego funduszu inwestycyjnego, tej instytucji wspólnego inwestowania lub osoby prawnej, bezpośrednio lub pośrednio, stanowią nieruchomości położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa do takich nieruchomości;
4a) tytułu przeniesienia własności udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków, tytułów uczestnictwa lub praw o podobnym charakterze w spółce nieruchomościowej;
5) tytułu należności regulowanych, w tym stawianych do dyspozycji, wypłacanych lub potrącanych, przez osoby fizyczne, osoby prawne albo jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, niezależnie od miejsca zawarcia umowy i wykonania świadczenia;
6) niezrealizowanych zysków, o których mowa w rozdziale 5a.
Mając na uwadze powołany wyżej art. 3 ust. 3 ustawy o CIT stwierdzić należy, że wypłacone Wspólnikowi wynagrodzenie za dobrowolne umorzenie udziałów nie jest przychodem, o którym mowa w art. 3 ust. 3 pkt 1-4a ustawy o CIT.
Na mocy art. 3 ust. 5 ustawy o CIT:
Za dochody (przychody), o których mowa w ust. 3 pkt 5, uważa się przychody wymienione w art. 21 ust. 1 i art. 22 ust. 1, jeżeli nie stanowią dochodów (przychodów), o których mowa w ust. 3 pkt 1-4.
Opodatkowanie przychodów uzyskanych przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy o CIT ustawodawca uregulował w art. 21 ust. 1 tej ustawy stanowiąc:
Podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2, przychodów:
1) z odsetek, z praw autorskich lub praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how),
2) z opłat za świadczone usługi w zakresie działalności widowiskowej, rozrywkowej lub sportowej, wykonywanej przez osoby prawne mające siedzibę za granicą, organizowanej za pośrednictwem osób fizycznych lub osób prawnych prowadzących działalność w zakresie imprez artystycznych, rozrywkowych lub sportowych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
2a) z tytułu świadczeń: doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze
- ustala się w wysokości 20% przychodów;
3) z tytułu należnych opłat za wywóz ładunków i pasażerów przyjętych do przewozu w portach polskich przez zagraniczne przedsiębiorstwa morskiej żeglugi handlowej, z wyjątkiem ładunków i pasażerów tranzytowych,
4) uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez zagraniczne przedsiębiorstwa żeglugi powietrznej, z wyłączeniem przychodów uzyskanych z lotniczego rozkładowego przewozu pasażerskiego, skorzystanie z którego wymaga posiadania biletu lotniczego przez pasażera
- ustala się w wysokości 10% tych przychodów.
W rozpatrywanej sprawie należy stwierdzić, że przychody z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów nie mieszczą się w dyspozycji art. 21 ust. 1 ustawy o CIT.
Z kolei w art. 22 ust. 1 ustawy o CIT uregulowano podatek od przychodów z dywidend oraz innych przychodów (dochodów) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych:
Podatek dochodowy od określonych w art. 7b ust. 1 pkt 1 przychodów z dywidend oraz innych przychodów (dochodów) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ustala się w wysokości 19% uzyskanego przychodu (dochodu).
Przepis ten odnosi się wprost do art. 7b ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, stosownie do którego:
Za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody z udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 4b, stanowiące przychody faktycznie uzyskane z tego udziału, w tym:
a)dywidendy, nadwyżki bilansowe w spółdzielniach oraz otrzymane przez uczestników funduszy inwestycyjnych lub instytucji wspólnego inwestowania dochody tego funduszu lub tej instytucji, w przypadku gdy statut przewiduje wypłacanie tych dochodów bez odkupywania jednostek uczestnictwa albo wykupywania certyfikatów inwestycyjnych,
b) przychody z umorzenia udziału (akcji) lub ze zmniejszenia ich wartości,
c) przychody z wystąpienia wspólnika ze spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, które następuje w inny sposób niż określony w lit. b,
d) przychody ze zmniejszenia udziału kapitałowego wspólnika w spółce, o której mowa w art. 1 ust. 3, które następuje w inny sposób niż określony w lit. b,
e) wartość majątku otrzymanego w związku z likwidacją osoby prawnej lub spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3,
f) równowartość zysku osoby prawnej oraz spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, przeznaczonego na podwyższenie jej kapitału zakładowego, równowartość nadwyżki bilansowej spółdzielni przeznaczonej na podwyższenie funduszu udziałowego oraz równowartość kwot przekazanych na ten kapitał (fundusz) z innych kapitałów (funduszy) takiej osoby prawnej lub spółki,
g) dopłaty otrzymane w przypadku połączenia lub podziału podmiotów przez osoby posiadające prawo do uczestnictwa w zysku podmiotu przejmowanego, łączonego lub dzielonego lub
h) przychody wspólnika spółki dzielonej, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie - majątek przejmowany na skutek podziału lub majątek pozostający w spółce, nie stanowią zorganizowanej części przedsiębiorstwa,
i) zapłata, o której mowa w art. 12 ust. 4d,
j) wartość niepodzielonych zysków w spółce oraz wartość zysku przekazanego na inne kapitały niż kapitał zakładowy w spółce przekształcanej - w przypadku przekształcenia spółki w spółkę niebędącą osobą prawną, z tym że przychód określa się na dzień przekształcenia,
k) odsetki od udziału kapitałowego, wypłacane na rzecz wspólnika przez spółkę, o której mowa w art. 1 ust. 3,
l) odsetki od pożyczki udzielonej osobie prawnej lub spółce, o której mowa w art. 1 ust. 3, jeżeli wypłata odsetek od takiej pożyczki lub ich wysokość uzależnione są od osiągnięcia zysku przez tę osobę prawną lub spółkę lub od wysokości tego zysku (pożyczka partycypacyjna),
m)przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziałów podmiotów, w tym:
- przychody osoby prawnej lub spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, przejmującej w następstwie łączenia lub podziału majątek lub część majątku innej osoby prawnej lub spółki,
- przychody wspólnika spółki łączonej lub dzielonej,
- przychody spółki dzielonej,
n) przychód ze zmniejszenia kapitału akcyjnego w prostej spółce akcyjnej.
2)
Należy zatem stwierdzić, że przychody z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów nie mieszczą się również w dyspozycji art. 7b ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, do którego nawiązuje art. 22 ust. 1 tej ustawy. Przychody te uregulowane bowiem zostały w art. 7b ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT:
Za przychody z zysków kapitałowych uważa się inne, niż określone w pkt 1 i 2, przychody z udziału (akcji) w osobie prawnej lub spółce, o której mowa w art. 1 ust. 3, w tym przychody ze zbycia udziału (akcji), w tym ze zbycia dokonanego celem ich umorzenia.
Wobec powyższego, wypłacone na rzecz Wspólnika wynagrodzenie z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów Spółki nie będzie stanowiło dochodu (przychodu), który mieściłby się w jakiejkolwiek z wymienionych w art. 3 ust. 3 ustawy o CIT kategorii dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
W konsekwencji po stronie Wspólnika nie powstanie obowiązek podatkowy w Polsce w zakresie dobrowolnego umorzenia udziałów w Spółce.
Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania 1 – należało uznać za prawidłowe.
Ad 2
Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą również kwestii poboru zryczałtowanego podatku dochodowego od wypłaty Wspólnikowi wynagrodzenia z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów oraz obowiązków informacyjnych wynikających z ustawy o CIT.
Zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o CIT:
Osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące przedsiębiorcami, które dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 oraz art. 22 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 2, 2b, 2d i 2e, w dniu dokonania wypłaty zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat, z uwzględnieniem odliczeń przewidzianych w art. 22 ust. 1a-1e. Zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania albo niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania siedziby podatnika dla celów podatkowych uzyskanym od podatnika certyfikatem rezydencji. Przy weryfikacji warunków zastosowania stawki podatku innej niż określona w art. 21 ust. 1 lub art. 22 ust. 1, zwolnienia lub warunków niepobrania podatku, wynikających z przepisów szczególnych lub umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, płatnik jest obowiązany do dochowania należytej staranności. Przy ocenie dochowania należytej staranności uwzględnia się charakter, skalę działalności prowadzonej przez płatnika oraz powiązania w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 5 płatnika z podatnikiem.
W świetle art. 26 ust. 7 ustawy o CIT:
Wypłata, o której mowa w ust. 1, 1c, 1d, 1m, 2c i 2e, oznacza wykonanie zobowiązania w jakiejkolwiek formie, w tym poprzez zapłatę, potrącenie lub kapitalizację odsetek.
Z treści przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika, że od niektórych należności osiąganych na terytorium Polski przez podatników podlegających ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu pobierany jest podatek dochodowy w sposób zryczałtowany. Podatek ten nazywany jest podatkiem „u źródła” ze względu na szczególny sposób jego poboru, który dokonywany jest przez podmiot polski wypłacający określone należności na rzecz nierezydenta w trybie i na zasadach wymienionych w art. 26 ustawy o CIT. Jeżeli polski podatnik (płatnik) dokonuje wypłat należności z tytułu świadczeń, o których mowa w art. 21 ust. 1 oraz art. 22 ust. 1 ustawy o CIT na rzecz nierezydenta, mającego siedzibę lub zarząd w kraju, z którym Polska zawarła umowę w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, pierwszeństwo mają przepisy tej umowy międzynarodowej.
Jednakże podkreślenia wymaga, że przepis ten odnosi się do konkretnych należności zawartych w art. 21 ust. 1 oraz art. 22 ust. 1 ustawy o CIT; ten ostatni zaś w swej treści wymienia przychody określone w art. 7b ust. 1 pkt 1 tej ustawy.
Natomiast, jak wykazano powyżej (co również przyznaje Wnioskodawca), opisane w zdarzeniu przyszłym wynagrodzenie z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów mieści się w dyspozycji art. 7b ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT.
Obowiązek poboru podatku od takich należności (wymienionych w art. 7b ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT) przewidziany został w art. 26 ust. 1m ustawy o CIT, zgodnie z którym:
W przypadku gdy podmioty, o których mowa w ust. 1, dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 7b ust. 1 pkt 3-6 na rzecz podmiotu mającego siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju wymienionym w przepisach wydanych na podstawie art. 11j ust. 2, są obowiązane do poboru zryczałtowanego podatku dochodowego w wysokości 19% kwoty dokonanej wypłaty. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio.
Jak stanowi art. 11j ust. 2 ustawy o CIT:
Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wykaz krajów i terytoriów, stosujących szkodliwą konkurencję podatkową, uwzględniając treść ustaleń w tym zakresie podjętych przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, istnienie podstawy prawnej do wymiany informacji podatkowych między Rzecząpospolitą Polską a danym krajem lub terytorium, terminowość realizowania obowiązku wymiany informacji podatkowych oraz rzetelność, kompletność i czytelność przekazywanych informacji podatkowych, a także rzeczywiste cechy systemu podatkowego danego kraju lub terytorium mogące doprowadzić do stosowania szkodliwej konkurencji podatkowej.
Wykaz taki zawarty został w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 marca 2019 r. w sprawie określenia krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 600). Stosownie do § 1 pkt 11 tego rozporządzenia:
Szkodliwa konkurencja podatkowa jest stosowana w systemach podatkowych w następujących krajach oraz terytoriach:
11) Hongkong - Specjalny Region Administracyjny Chińskiej Republiki Ludowej.
Przepis art. 26 ust. 1m ustawy o CIT został wprowadzony ustawą z dnia 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2017 r. poz. 2175, dalej: „ustawa zmieniająca”). Jak wynika z uzasadnienia do tej ustawy (Druk sejmowy nr 1878): „Przepis dodawany w lit. a (art. 26 ust. 1m ustawy o CIT) rozszerza, w stosunku do podmiotów znajdujących się w tzw. rajach podatkowych (wykaz sporządzany przez ministra właściwego ds. finansów publicznych w drodze rozporządzenia) przypadki, w których pobór podatku od dokonywanych na ich rzecz wypłat będzie dokonywany przez płatnika. Przepis ma na celu zabezpieczenie interesów Skarbu Państwa, z uwagi na to, iż faktyczna niemożność wyegzekwowania podatku od podmiotu mającego siedzibę lub zarząd w takim państwie lub terytorium – w związku z brakiem wymiany informacji podatkowych z tzw. rajami podatkowymi”.
W opisanym zdarzeniu przyszłym wynagrodzenie z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów Spółki stanowi należność na podstawie art. 7b ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT oraz wypłacane jest do podmiotu z siedzibą w Hongkongu, tj. w kraju wymienionym w ww. rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 marca 2019 r.
Jednakże, jak ustalono powyżej, z uwagi na fakt, iż po stronie Wspólnika nie powstanie ograniczony obowiązek podatkowy w Polsce w zakresie dobrowolnego umorzenia udziałów w Spółce na podstawie art. 3 ust. 3 ustawy o CIT, nie znajdzie również zastosowania regulacja wynikająca z art. 26 ust. 1m ustawy o CIT ponieważ względem tego rodzaju należności Spółka nie będzie pełnić funkcji płatnika podatku.
Po stronie Spółki nie powstanie obowiązek pobrania od Wspólnika zryczałtowanego podatku dochodowego od wypłaconego wynagrodzenia. Spółka nie będzie więc pełnić roli płatnika ww. podatku.
W konsekwencji na Wnioskodawcy nie będą również ciążyć obowiązki informacyjne z tytułu wypłaty przedmiotowego wynagrodzenia na rzecz Wspólnika, o których mowa w art. 26 ust. 3 ustawy o CIT:
Płatnicy, o których mowa w ust. 1, przekazują kwoty podatku w terminie do 7 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zgodnie z ust. 1, 2-2b, 2d i 2e pobrano podatek, na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według siedziby podatnika wykonuje swoje zadania, albo - w przypadku dochodu, o którym mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. f - na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według siedziby płatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników wymienionych w art. 3 ust. 2 oraz podatników będących osobami uprawnionymi z papierów wartościowych zapisanych na rachunkach zbiorczych, których tożsamość nie została płatnikowi ujawniona w trybie przewidzianym w ustawie, o której mowa w art. 4a pkt 15, na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania. Płatnicy są obowiązani przesłać podatnikom, o których mowa w:
1) art. 3 ust. 1 - informację o wysokości pobranego podatku,
2) art. 3 ust. 2, oraz urzędowi skarbowemu - informację o dokonanych wypłatach i pobranym podatku
- sporządzone według ustalonego wzoru.
Obowiązek przesłania tych informacji podatnikom oraz urzędowi skarbowemu nie powstaje w przypadku i w zakresie określonych w ust. 2a zdanie pierwsze.
Przepis ten zobowiązuje do przekazania informacji płatników, o których mowa w art. 26 ust. 1 ustawy o CIT (tj. osób prawnych). Ponieważ Wnioskodawca nie będzie płatnikiem – przepis ten nie będzie miał zastosowania.
Podobnie na Spółce nie będzie ciążył obowiązek złożenia rocznej deklaracji CIT-10Z, który wynika z art. 26a ust. 1 ustawy o CIT:
W terminie do końca pierwszego miesiąca roku następującego po roku podatkowym, w którym powstał obowiązek zapłaty podatku, płatnicy, o których mowa w art. 26, i podatnicy, o których mowa w art. 22 ust. 4b, art. 25a oraz art. 26 ust. 1b i 4, są obowiązani przesłać do urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według siedziby podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników wymienionych w art. 3 ust. 2, do urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania, roczne deklaracje sporządzone według ustalonego wzoru.
Przepis ten jest adresowany do płatników zryczałtowanego podatku dochodowego (podatku u źródła) oraz określonych w tym przepisie grup podatników, w tym tych, o których mowa w całym art. 26 ustawy o CIT. Skoro zatem z tytułu wypłaconego na rzecz Wspólnika wynagrodzenia nie powstanie po stronie Spółki obowiązek poboru zryczałtowanego podatku dochodowego na podstawie art. 26 ustawy o CIT, to nie stanie się ona płatnikiem podatku, o którym mowa w art. 26a ust. 1 tej ustawy. W związku z powyższym, z uwagi na brak obowiązku poboru przez Spółkę zryczałtowanego podatku dochodowego, zastosowanie w sprawie nie znajdzie art. 26a ust. 1 ustawy o CIT i tym samym Spółka nie będzie miała obowiązku złożenia deklaracji CIT-10Z.
Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania 2 – należało uznać za prawidłowe.
Ad 3
Z uwagi na uznanie za prawidłowe stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytań 1 i 2, organ odstąpił od udzielenia odpowiedzi na pytanie 3. Stanowisko dotyczące pytania 3 było sformułowane warunkowo i Wnioskodawca oczekiwał na nie odpowiedzi wyłącznie, gdyby stanowisko w zakresie pytania 1 zostało ocenione jako prawidłowe, a w zakresie pytania 2 jako nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania
Zainteresowany będący stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).