Interpretacja indywidualna z dnia 2 czerwca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.215.2023.2.AMA

Obowiązek zapłaty podatku VAT z faktur dokumentujących usługę najmu, zapłaconego przez najemców na rachunek bankowy komornika sądowego.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 marca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 13 marca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy kwestii czy są Państwo zwolnieni z obowiązku zapłaty na rzecz Skarbu Państwa podatku od towarów i usług, jeżeli kwota należności brutto wynikająca z wystawionych przez Państwa faktur VAT tytułem najmu zajętej w toku postępowania egzekucyjnego nieruchomości została przekazana przez najemców bezpośrednio Komornikowi oraz czy w związku z poborem przez Komornika całej należności brutto, nie mają Państwo obowiązku wystawiać faktur VAT tytułem najmu nieruchomości.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 1 czerwca 2023 r. (data wpływu 1 czerwca 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

M. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (…) (dalej „Wnioskodawca”) nabyła w (…) r. nieruchomości oznaczone w księdze wieczystej pod nr (…) i (…). Ww. nieruchomości, dnia (…) r., zatem jeszcze przed nabyciem przez Wnioskodawcę, zostały zajęte przez Komornika sądowego (…) (dalej „Komornik”). Zajęcia dokonano w związku z egzekucją wierzytelności, wierzycielem której był „(…)” (dalej „Wierzyciel”). Nieruchomości nigdy nie były obciążone hipoteką na rzecz Wierzyciela. Komornik dokonał zajęcia powyższych nieruchomości w toku prowadzonej egzekucji, kiedy jeszcze stanowiły one własność P. S.A., jako dłużnika osobistego Wierzyciela. Następnie P. S.A. zbyła ww. nieruchomości w (…) r. na rzecz L. Sp. z o.o., zaś L. sp. z o.o. zbyła je w (…) r. na rzecz Wnioskodawcy, który jako nabywca zajętych nieruchomości objęty został wszystkimi skutkami jej zajęcia, także wynikających z art. 929 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1805 ze zm.; dalej „KPC”), a dotyczącymi dochodów osiąganych z zajętej nieruchomości (art. 930 KPC). Zajęte nieruchomości przynoszą pożytki na skutek zawartych umów najmu, na poczet których Wnioskodawca wystawia faktury VAT tytułem czynszu najmu. Komornik zwrócił się do poszczególnych najemców, by przekazywali wpłaty za faktury za czynsz najmu bezpośrednio na jego rachunek bankowy. Wnioskodawca nie otrzymuje zatem środków pieniężnych wpłacanych przez najemców, jako zapłatę za faktury wystawiane przez niego tytułem czynszu najmu.

W uzupełnieniu wniosku w piśmie z 1 czerwca 2023 r. (data wpływu 1 czerwca 2023 r.) wskazali Państwo, że:

1)Czy przedmiotem wynajmu są nieruchomości użytkowe, których wynajem nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 u.p.t.u.?

Odpowiedź: Tak.

2)Czy najemcy są podmiotami gospodarczymi prowadzącymi działalność gospodarczą, czy też osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej?

Odpowiedź: Najemcy są podmiotami gospodarczymi prowadzącymi działalność gospodarczą.

Pytania (pytanie nr 2 ostatecznie sformułowane w piśmie z 1 czerwca 2023 r.)

1.Jeżeli kwota należności brutto wynikająca z wystawionych przez Wnioskodawcę faktur VAT tytułem najmu zajętej w toku postępowania egzekucyjnego nieruchomości została przekazana przez najemców bezpośrednio Komornikowi, to czy w takim przypadku Wnioskodawca jest zwolniony z obowiązku zapłaty na rzecz Skarbu Państwa podatku od towarów i usług wynikającego z tych faktur?

2.W przypadku negatywnej odpowiedzi na pytanie nr 1, czy w związku z poborem przez Komornika całej należności brutto, Wnioskodawca nie ma obowiązku wystawiać faktur VAT tytułem najmu nieruchomości?

Państwa stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w piśmie z 1 czerwca 2023 r.)

W zakresie odpowiedzi na pytanie nr 1 zdaniem Wnioskodawcy kwoty podatku od towarów i usług wykazane na fakturach VAT wystawionych przez Wnioskodawcę stanowią należności Skarbu Państwa, których Wnioskodawca nie musi jednak uiszczać, ponieważ zapłata podatku nastąpiła już za pośrednictwem Komornika, będącego funkcjonariuszem publicznym, na rzecz którego najemcy odprowadzili kwoty brutto z przedmiotowych faktur VAT.

W zakresie odpowiedzi na pytanie nr 2 (w przypadku negatywnej odpowiedzi Organu na pytanie nr 1), zdaniem Wnioskodawcy nie ma on obowiązku wystawienia faktur VAT tytułem najmu i odprowadzania z tego tytułu podatku na rzecz Skarbu Państwa, ponieważ procedura związana z poborem kwot należności wynikających z zawartych umów najmu odbywa się całkowicie poza udziałem Wnioskodawcy, a kwoty w wartościach brutto odprowadzane są przez Najemców bezpośrednio na rzecz Komornika.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy dot. pytania nr 1:

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.; dalej „u.p.t.u.”) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie do treści art. 8 ust. 1 u.p.t.u. przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. Na podstawie art. 106b ust. 1 pkt 1 u.p.t.u. podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem. Zgodnie z art. 106i ust. 3 u.p.t.u. fakturę wystawia się nie później niż z upływem terminu płatności - w przypadku, o którym mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4. W myśl art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b u.p.t.u. obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu świadczenia usług najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze z wyjątkiem usług, do których stosuje się art. 28b, stanowiących import usług. Zgodnie z art. 19a ust. 7 u.p.t.u. w przypadkach, o których mowa w ust. 5 pkt 3 i 4, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu - z chwilą upływu terminu płatności.

W myśl powyższych przepisów Wnioskodawca wystawia faktury VAT tytułem czynszu najmu, wykazując na przedmiotowych fakturach podatek należny do zapłaty, który jest następnie obowiązany odprowadzić na rzecz Skarbu Państwa, w myśl ciążącego na nim obowiązku podatkowego. W stanie faktycznym sprawy kwoty brutto za ww. faktury VAT (w tym podatek należny) są odprowadzane przez Najemców bezpośrednio na rzecz Komornika sądowego, z pominięciem Wnioskodawcy.

Sytuacja, gdy należność brutto z faktur VAT wystawionych tytułem najmu regulowana jest przez Najemców bezpośrednio na rzecz Komornika - funkcjonariusza publicznego, który nie jest w tej sytuacji płatnikiem, narusza zasadę jednokrotności poboru podatku, ponieważ obowiązek odprowadzenia podatku VAT wykazanego na fakturach nadal spoczywa na Wnioskodawcy. W myśl tej zasady, w stosunku do jednej czynności opodatkowanej podatek powinien być pobrany tylko jeden raz. Niedopuszczalne jest zatem powstanie po stronie Wnioskodawcy zaległości z tytułu podatku od towarów i usług na rzecz Skarbu Państwa, podczas gdy podatek wynikający z faktur VAT został już przez Najemców wraz z kwotą netto przekazany Komornikowi (urzędnikowi państwowemu).

W kontekście powyższych rozważań, należy odnieść się do przepisów KPC, które regulują kwestie egzekucji z nieruchomości. Z przepisów KPC wynika bowiem, że w wyniku dokonanego zajęcia nieruchomości, komornik może sprzedać nieruchomość lub np. pozostawić zajętą nieruchomość w zarządzie dłużnika na podstawie art. 931 KPC. Ta druga okoliczność uprawnienia następnie dłużnika nie tylko do rozporządzania zajętą rzeczą, ale również do posiadania tej rzeczy i korzystania z niej. W myśl art. 930 ust. 1 KPC rozporządzenie nieruchomością po jej zajęciu nie ma wpływu na dalsze postępowanie. Nabywca może uczestniczyć w postępowaniu w charakterze dłużnika. W każdym razie czynności egzekucyjne są ważne tak w stosunku do dłużnika, jak i w stosunku do nabywcy.

W obu powyższych przypadkach - sprzedaży nieruchomości przez komornika oraz oddania jej w zarząd dłużnikowi, który wynajmuje nieruchomość w ramach prowadzonej działalności gospodarczej - następuje konieczność wystawienia faktury VAT.

W przypadku sprzedaży nieruchomości przez komornika w drodze egzekucji, ostatnim etapem - w myśl art. 1023 KPC - jest sporządzenie planu podziału sumy z egzekucji sądowej uzyskanej z egzekucji nieruchomości. Nie ulega wątpliwości, co potwierdził również Sąd Najwyższy w uchwale z 15 grudnia 2006 r. (sygn. akt III CZP 116/06), że „podatek od towarów i usług nie może (...) być uznany za należność, którą uwzględnia się w planie podziału sumy uzyskanej z egzekucji jako przypadającą wierzycielowi egzekwującemu lub innemu uczestnikowi podziału (art. 1024 pkt 2 i 3 w związku z art. 1025 § 1 pkt 2-10 KPC), gdyż Skarb Państwa, będący wierzycielem tej należności podatkowej, nigdy nie jest wierzycielem egzekwującym tę należność w postępowaniu, w którym sporządza się plan podziału ani nie jest innym podmiotem mogącym uczestniczyć w podziale sumy uzyskanej z egzekucji w tym postępowaniu (art. 1036 KPC). Jest tak nawet wówczas, gdy Skarb Państwa jest wierzycielem egzekwującym inną przysługującą mu należność (także podatkową) lub uczestniczy w podziale sumy uzyskanej z nieruchomości z tytułu innej przysługującej mu należności (także podatkowej). Nie wchodzi zatem w grę uwzględnienie podatku od towarów i usług w planie podziału sumy uzyskanej przez egzekucję z nieruchomości jako należności, których dotyczy art. 1025 § 1 pkt 7 KPC”. Innymi słowy - jak wskazał Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 4 listopada 2010 r. (sygn. akt P 44/07), w przypadku, gdy sprzedaż nieruchomości w trybie egzekucji podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, suma ulegająca podziałowi, którą wymienia się w planie podziału, powinna być pomniejszona o podatek od towarów i usług. Obowiązek podatkowy następuje w związku ze zbyciem ten nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym, a zatem kwota tego podatku jako określona dopiero w związku ze sprzedażą nie należy do tych, które organ podatkowy powinien zgłosić najpóźniej w terminie licytacji (por. art. 954 pkt 2 KPC), jak również nie jest objęta należnością wymienioną w art. 1025 KPC. W związku z tym - zdaniem TK - podatek od towarów i usług nie może być objęty planem podziału i zaspokajany w kolejności, według zasad przewidzianych w art. 1025 i 1024 KPC. Mimo, że przepisy KPC dotyczące egzekucji z nieruchomości nie uwzględniają mechanizmu obliczania, pobierania i odprowadzania podatku od towarów i usług, nie ulega wątpliwości - co zostało również potwierdzone w orzecznictwie sądów administracyjnych, że w przypadku sprzedaży nieruchomości w drodze egzekucji, fakturę VAT wystawia komornik, który jest jednocześnie - w myśl art. 18 u.p.t.u. - płatnikiem podatku od towarów i usług, a na dłużniku nie spoczywa już wówczas obowiązek odprowadzenia tego podatku na rzecz Skarbu Państwa. Ustanowienie organu egzekucyjnego (w tym komornika sądowego) płatnikiem podatku od towarów i usług ma zapewnić odprowadzenie należnego podatku w sytuacji, gdy istnieją podstawy do przyjęcia, że podatnik będący niesolidnym dłużnikiem będzie skory do uiszczenia podatku należnego.

W przypadku najmu zajętej przez komornika nieruchomości, będącej czy to w zarządzie samego dłużnika, czy też zarządcy sądowego - obowiązek wystawienia faktury VAT i odprowadzenia z tego tytułu podatku na rzecz Skarbu Państwa spoczywa na dłużniku. Natomiast należności wynikające z faktur VAT w kwotach brutto odprowadzane są przez Najemców bezpośrednio na rzecz Komornika lub zarządcy sądowego, pozostawiając dłużnika z zaległością z tytułu niezapłaconego podatku wynikającego z wystawionych faktur VAT. Sytuacja ta powoduje powstanie u Wnioskodawcy spirali zadłużenia, ponieważ wpłata przez Najemców na rzecz Komornika kwoty brutto z faktur VAT powoduje zmniejszenie zadłużenia wynikającego z tytułów egzekucyjnych, a jednocześnie po stronie Wnioskodawcy powstaje zadłużenie z tytułu podatku od towarów i usług, które następnie może być przedmiotem kolejnego zajęcia egzekucyjnego i powstaniem kolejnych kosztów egzekucyjnych.

W sprawie będącej przedmiotem niniejszego wniosku o wydanie interpretacji Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w przepisy prawa podatkowego - art. 18 w zw. z art. 106c u.p.t.u. - można stosować rozszerzająco, a zatem nie tylko w stosunku do dostawy towarów dokonywanej w trybie egzekucji, ale również do egzekucji należności z tytułu usług najmu otrzymanych w formie pożytków z zajętej nieruchomości. Wnioskodawca nie zgadza się z poglądem, że w miejsce obowiązku zapłaty należności za nabyte towary lub usługi wynikającej z wystawionej faktury VAT, wstępuje nowy tytuł płatności, czyli realizacja egzekucji z zajętej wierzytelności. O ile bowiem zapłata należności wynikającej z tytułów egzekucyjnych nie powoduje per se powstania zobowiązania podatkowego - a tym samym konieczności występowania Komornika w charakterze płatnika, to odmiennie należy traktować sytuacje, gdy zobowiązanie dłużnika wygasa na skutek zapłaty na rzecz Komornika zobowiązania wynikającego z faktur VAT wystawionych tytułem pobierania pożytków z zajętej nieruchomości. W ocenie Wnioskodawcy nie można w sposób sztuczny przekształcać danego tytułu płatności w inny, w szczególności, gdy pierwotnie należność ta - zapłacona przez Najemców bezpośrednio na rzecz Komornika - wynikała z faktur VAT zawierających podatek należny do zapłaty.

W takiej sytuacji, zdaniem Wnioskodawcy, jeżeli kwota należności brutto wynikająca z wystawionych przez dłużnika faktur VAT tytułem najmu nieruchomości zajętej w toku postępowania egzekucyjnego została przekazana przez Najemcę bezpośrednio Komornikowi, na Wnioskodawcy nie spoczywa obowiązek zapłaty na rzecz Skarbu Państwa podatku od towarów i usług wynikającego z wystawionych przez niego faktur VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy dot. pytania nr 2:

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku, gdy cała kwota należności brutto przekazywana jest przez Najemców bezpośrednio na rzecz Komornika, Wnioskodawca nie ma obowiązku wystawiania faktury VAT tytułem najmu oraz wykazywania i odprowadzania podatku VAT należnego z tego tytułu. Cała procedura związana z poborem kwot należności wynikających z zawartych umów najmu odbywa się bowiem całkowicie poza udziałem Wnioskodawcy. Tym samym na Wnioskodawcy nie spoczywa obowiązek wystawiania faktur VAT z tego tytułu. Analogicznie bowiem do rozwiązań przewidzianych w art. 18 w zw. z art. 106c u.p.t.u. - fakturę VAT tytułem pobierania pożytków z nieruchomości zajętej w drodze egzekucji, na skutek zawartych umów najmu powinien wystawić Komornik, który następnie jako płatnik odprowadza ww. podatek na rzecz Skarbu Państwa. Rozwiązanie takie zapewnia po pierwsze równe traktowanie dłużników w zależności od tego czy egzekucja jest dokonywana w wyniku dostawy towarów, czy świadczenia usług w ramach pobierania pożytków z zajętej nieruchomości, a po drugie zapewni odprowadzenie należnego podatku w sytuacji, gdy istnieją podstawy do przyjęcia, że podatnik będący niesolidnym dłużnikiem będzie skory do uiszczenia podatku należnego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku, jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.) – zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”,

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy,

Zatem należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są towary w rozumieniu powołanych wyżej przepisów i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy,

Zatem aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy,

Należy więc przyjąć, że na podstawie definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości (także udziału w nieruchomości) dokonywane przez podatnika, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Jednak nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy  lub świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy,

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 2 ustawy,

Zgodnie z art. 18 ustawy,

Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą mającą miejsce w ramach egzekucji.

W myśl art. 106b ust. 1 ustawy,

Ponadto, na podstawie art. 106c ustawy,

Z treści powyższych przepisów wynika, że komornik sądowy jest płatnikiem podatku od dostawy towaru dokonywanej w trybie egzekucji, w przypadku, gdy wykonuje czynności egzekucyjne. Przez czynność egzekucyjną należy rozumieć każde formalne, oparte na przepisach procesowych, działanie uprawnionego organu egzekucyjnego wywołujące skutek prawny dla prowadzonej egzekucji.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2022 r., poz. 2651 ze zm.), zgodnie z którym,

Stosownie do treści art. 7 § 1 ww. ustawy,

Przepis art. 30 § 1 ww. ustawy stanowi, że

W świetle cyt. wyżej przepisów, płatnikami podatku od towarów i usług (czyli podmiotami zobowiązanymi do obliczania, poboru podatku od podatnika i wpłaty podatku na konto organu podatkowego) mogą być organy egzekucyjne oraz komornicy sądowi.

Sytuacja taka ma miejsce wówczas, gdy w wykonaniu czynności egzekucyjnych organy te dokonują dostawy towarów należących do podatnika lub przez niego posiadanych z naruszeniem przepisów. Sformułowanie „płatnikami” oznacza, że organy te nie stają się z tytułu wykonania powyższych czynności podatnikami podatku od towarów i usług, lecz pełnią jedynie rolę płatnika w odniesieniu do podatku należnego z tytułu sprzedanych (zlicytowanych) towarów należących do podatnika, w stosunku do którego toczy się postępowanie egzekucyjne.

Przy czym, zaznaczenia wymaga, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika, będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. Natomiast w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Komornik sądowy pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem, a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą dokonaną w ramach egzekucji.

Nie bez znaczenia jest także fakt, że podatnik, będący dłużnikiem, zazwyczaj nie otrzymuje kwot uzyskanych przez organ egzekucyjny ze sprzedaży towarów w wykonaniu czynności egzekucyjnych. Prawdopodobne jest zatem, że podatnik nie posiada innych środków finansowych umożliwiających uiszczenie należnego podatku. Ustanowienie organu egzekucyjnego płatnikiem, zapewnia odprowadzenie należnego podatku przez organ przeprowadzający dostawę w ramach czynności egzekucyjnych.

Biorąc więc pod uwagę powyższe przepisy, a przede wszystkim zaś wynikający z nich status komornika sądowego jako płatnika podatku od towarów i usług obowiązanego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku, i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu od dostawy dokonywanej w trybie egzekucji towarów będących własnością dłużnika – stwierdzić należy, że komornik jest płatnikiem podatku od towarów i usług tylko wówczas, gdy do rozliczenia podatku od towarów i usług z tytułu sprzedaży byłby zobowiązany dłużnik. Zatem komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, i do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Z opisu sprawy wynika, że nabyli Państwo w (…) r. nieruchomości oznaczone w księdze wieczystej pod nr (…) i (…). Ww. nieruchomości, (…) r., zatem jeszcze przed nabyciem przez Państwa, zostały zajęte przez komornika sądowego. Zajęte nieruchomości przynoszą pożytki na skutek zawartych umów najmu, na poczet których wystawiają Państwo faktury VAT tytułem czynszu najmu. Przedmiotem wynajmu są nieruchomości użytkowe, których wynajem nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 u.p.t.u. Najemcy są podmiotami gospodarczymi prowadzącymi działalność gospodarczą. Komornik zwrócił się do poszczególnych najemców, by przekazywali wpłaty za faktury za czynsz najmu bezpośrednio na jego rachunek bankowy. Nie otrzymują zatem Państwo środków pieniężnych wpłacanych przez najemców, jako zapłatę za faktury wystawiane przez Państwa tytułem czynszu najmu.

Państwa wątpliwości w analizowanej sprawie dotyczą ustalenia czy są Państwo zwolnieni z obowiązku zapłaty na rzecz Skarbu Państwa podatku od towarów i usług, jeżeli kwota należności brutto wynikająca z wystawionych przez Państwa faktur VAT tytułem najmu zajętej w toku postępowania egzekucyjnego nieruchomości została przekazana przez najemców bezpośrednio Komornikowi oraz czy w związku z poborem przez Komornika całej należności brutto, nie mają Państwo obowiązku wystawiać faktur VAT tytułem najmu nieruchomości.

Z uwagi na powołane powyżej przepisy należy stwierdzić, że fakturę dokumentującą dokonanie sprzedaży wystawia podatnik, który tej sprzedaży dokonuje. Wyjątek stanowi jedynie przypadek, o którym mowa w art. 18 ustawy – dostawy towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów, wykonywanej w trybie egzekucji, gdzie płatnikami podatku od towarów i usług są organy egzekucyjne oraz komornicy sądowi. Przy czym fakturę w imieniu podatnika – dłużnika – wystawia organ egzekucyjny bądź komornik sądowy dokonujący dostawy towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów, jeżeli na dłużniku ciąży obowiązek podatkowy związany z dostawą tych towarów.

Biorąc pod uwagę powołane przepisy, w szczególności art. 18 ustawy oraz art. 106c ustawy, należy stwierdzić, że komornik sądowy nie jest podatnikiem ani płatnikiem podatku VAT w przypadku zajęcia przez niego wierzytelności z tytułu usługi (np. wynajmu). To bowiem podatnik świadczący usługę jest zobowiązany do wystawienia faktury, wykazania jej w deklaracji VAT i zapłaty podatku od towarów i usług z tego tytułu.

Reasumując, należy stwierdzić, że z tytułu świadczenia usług najmu nabytych przez Państwa nieruchomości będących przedmiotem egzekucji, są Państwo zobowiązani do wystawienia faktur VAT dokumentujących ww. usługi oraz zapłaty podatku od towarów i usług wykazanego na tych fakturach, nawet jeśli kwota należności brutto za ww. usługi została przekazana przez najemców bezpośrednio komornikowi.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytań nr 1 i nr 2 jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku. Inne kwestie, wynikające z opisu sprawy bądź własnego stanowiska nieobjęte pytaniami, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.