Interpretacja indywidualna z dnia 25 maja 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.84.2023.1.DS
Skutki podatkowe cesji umowy leasingu finansowego.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
27 lutego 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 23 lutego 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych cesji umowy leasingu finansowego.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie świadczenia m.in. finansowania zakupu środków trwałych w formie umowy leasingu.
W ramach tej działalności Wnioskodawca jako finansujący udostępnia środki trwałe do używania i pobierania pożytków na podstawie m.in. umów leasingu, w tym stanowiące tzw. leasing finansowy (dalej: „leasing finansowy”) w rozumieniu art. 17f ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej „ustawa CIT”), oraz leasingu operacyjnego w rozumieniu art. 17b ustawy CIT. W przypadku leasingu finansowego, umowa leasingu zawiera zapis, zgodnie z którym korzystającemu przysługuje prawo do dokonywania odpisów amortyzacyjnych od przedmiotu leasingu.
Przedmiotem umów leasingu, w tym leasingu finansowego są lub mogą być w przyszłości maszyny, urządzenia, środki transportu, budynki, budowle, grunty oraz inne środki trwałe. Umowa leasingu zawierana przez Wnioskodawcę stanowi dostawę towaru, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 2 w związku z ust. 9 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej „ustawa VAT”). Wydanie przedmiotu leasingu finansowego korzystającemu dokumentowane jest przez Wnioskodawcę wystawieniem faktury obejmującej całkowite wynagrodzenie Wnioskodawcy należne z tytułu całej umowy leasingu, w tym obejmujące raty leasingowe oraz wartość wykupu, tj. cenę, po której nastąpić ma przeniesienie własności przedmiotu leasingu po zakończeniu umowy leasingu.
W przypadku zawieranych umów leasingu finansowego oraz operacyjnego występują przypadki, w których dotychczasowy korzystający (leasingobiorca I) składa wniosek o zmianę strony umowy leasingu, oraz o zgodę na dokonanie przeniesienia (cesji) wszelkich praw i obowiązków wynikających z zawartej umowy (umów) leasingu, w tym finansowego na rzecz innego podmiotu, który stanie się nowym korzystającym (leasingobiorca II). Wniosek taki podlega rozpatrzeniu przez Wnioskodawcę, który jest wierzycielem zobowiązań wynikających z zawartej umowy leasingu, będącej przedmiotem cesji. W przypadku wyrażenia zgody na cesję praw i obowiązków wynikających z umowy leasingu, Wnioskodawca podpisuje umowę przeniesienia prawa i obowiązków z umowy leasingu. Umowa ma charakter trójstronny tj. zawierana jest pomiędzy Wnioskodawcą jako Finansującym, Leasingobiorcą I (Korzystającym), Leasingobiorcą II (Nowym Korzystającym).
Na skutek zawartej umowy trójstronnej, za zgodą Finansującego, Leasingobiorca I przenosi na rzecz Leasingobiorcy II wszelkie prawa i obowiązki zawarte w umowie leasingu, w tym obowiązek regulowania opłat leasingowych oraz innych opłat wynikających z umowy leasingu lub obowiązków związanych z przedmiotem leasingu. W wyniku tego Leasingobiorca II przejmuje wszystkie zobowiązania Leasingobiorcy I wynikające z umowy leasingu. Zgodnie z umową leasingu, korzystającemu przysługuje prawo do dokonywania odpisów amortyzacyjnych od przedmiotu leasingu, jednak umowa cesji nie odnosi się do tej kwestii. W związku z zawarciem umowy cesji Leasingobiorca I wydaje Leasingobiorcy II przedmiot umowy leasingu. W związku z przeniesieniem praw i obowiązków wynikających z umowy leasingu jej dotychczasowa treść nie ulega zmianie. Na Leasingobiorcę II przechodzi umowa leasingu w dotychczasowym brzmieniu.
Nie można jednak wykluczyć, że wraz ze zmianą korzystającego lub w trakcie dalszego trwania umowy dokonane zostaną również inne zmiany, na takich zasadach jakie stosowane są w stosunku do każdego innego korzystającego, które nie wpływają jednak na spełnienie warunków, określonych w art. 17f ustawy CIT dla leasingu finansowego.
Niniejsze zapytanie dotyczy wyłącznie leasingu finansowego i rozliczenia przy tym leasingu dokonywanego pomiędzy Wnioskodawcą jako Finansującym oraz Leasingobiorcą jako Korzystającym.
Pytania
1.Czy Wnioskodawca, w związku z zawarciem umowy cesji skutkującej przeniesieniem praw i obowiązków wynikających z umowy leasingu na Leasingobiorcę II, obowiązany jest do skorygowania podstawy opodatkowania, pierwotnie określonej na fakturze wystawionej na rzecz Leasingobiorcy I, o wartość niezapłaconych przez Leasingobiorcę I przyszłych rat leasingowych i udokumentowania tego fakturą korygującą?
2.Czy Wnioskodawca, w związku z zawarciem umowy cesji skutkującej przeniesieniem praw i obowiązków wynikających z umowy leasingu oraz wydaniem przedmiotu leasingu Leasingobiorcy II, obowiązany jest do opodatkowania dostawy towaru na rzecz Leasingobiorcy II oraz wystawienia faktury dokumentującej taką dostawę?
Państwa stanowisko w sprawie
Ad 1.
Zdaniem Wnioskodawcy, w związku ze zmianą korzystającego oraz przeniesieniem praw i obowiązków z umowy leasingu na Leasingobiorcę II, Wnioskodawca nie ma prawa skorygowania podatku należnego i podstawy opodatkowania VAT a w konsekwencji wystawienia faktury korygującej na Leasingobiorcę I, gdyż nie wystąpiły jakiekolwiek okoliczności wskazane w art. 29a ust. 10 ustawy VAT uzasadniające obniżenie podstawy opodatkowania podatkiem VAT.
W konsekwencji, zmiana Korzystającego w wyniku umowy cesji leasingu finansowego, nie może być podstawą obniżenia podstawy opodatkowania VAT wykazanej pierwotnie na fakturze wystawionej przez Wnioskodawcę Leasingobiorcy I, a tym samym Wnioskodawca nie ma prawa ani obowiązku wystawienia na rzecz Leasingobiorcy I faktury korygującej oraz kolejnej faktury VAT na rzecz Leasingobiorcy II.
Jak wskazano w części opisowej, umowa leasingu finansowego, która będzie przedmiotem cesji na gruncie podatku VAT kwalifikowana jest jako odpłatna dostawa towarów w rozumieniu ustawy o VAT.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 7 ust. 9 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się m.in. wydanie towarów na podstawie umowy leasingu jeżeli zgodnie z przepisami o podatku dochodowym, odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający oraz umowy leasingu w rozumieniu tych przepisów, których przedmiotami są grunty.
W wyniku zawarcia umowy leasingu dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad rzeczą na rzecz Leasingobiorcy I, co daje mu prawo rozporządzania towarem jak właściciel, tj. przechodzi na korzystającego ekonomiczne władztwo nad rzeczą, przejawiające się w swobodnym dysponowaniu przedmiotem leasingu w trakcie trwania umowy począwszy od dnia podpisania umowy leasingu finansowego do momentu wykupu przedmiotu leasingu oraz już po wykupie, gdyż przejście ekonomicznego władztwa nad rzeczą nie ulegnie zakończeniu wraz z zakończeniem umowy leasingu, lecz będzie kontynuowane i dodatkowo wzmocnione silniejszym tytułem prawnym, związanym z formalnoprawnym przeniesieniem tytułu własności, po wykonaniu opcji nabycia przedmiotu leasingu przez korzystającego. Daje to podstawy do twierdzenia, że już z chwilą zawarcia umowy leasingu finansowego oraz wydania przedmiotu leasingu (moment przekazania ekonomicznego władztwa nad rzeczą) dochodzi do dostawy towaru w rozumieniu ustawy VAT, które ma znacznie szersze znaczenie niż li tylko przeniesienie własności przedmiotu leasingu, co podkreśla użyty przez ustawodawcę zwrot „jak właściciel”. Prawo dysponowania przedmiotem leasingu finansowego jak właściciel przejawia się m.in. prawem do zmiany korzystającego, a w szczególności prawem do otrzymania z tego tytułu wynagrodzenia przez Leasingobiorcę I od Leasingobiorcy II, o ile wartość przedmiotu leasingu znacząco przekracza wartość zobowiązań pozostałych do spłaty a wynikających z przejętej umowy leasingu. Oczywiście zmiana korzystającego wymaga zgody Wnioskodawcy, jednakże zmiana korzystającego może dokonać się wyłącznie na wniosek Leasingobiorcy I, z jego inicjatywy oraz za jego zgodą. W związku z tym, że do dostawy towarów i przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel na Korzystającego doszło z chwilą wydania towaru przez Wnioskodawcę dla Leasingobiorcy I. Sama cesja praw i obowiązków z umowy leasingu, mająca charakter cywilnoprawny, na Leasingobiorcę II nie oznacza, że Wnioskodawca dokonuje ponownej dostawy towarów. Wnioskodawca nie przenosi bowiem na nowego korzystającego tj. Leasingobiorcy II prawa do rozporządzania przedmiotem leasingu jak właściciel, lecz jedynie wyraża zgodę (co wynika z wymogów prawa cywilnego), aby Leasingobiorca I dokonał dyspozycji prawami, które przysługują wyłącznie Leasingobiorcy I, a które obejmują prawo do zmiany podmiotu, który będzie władał przedmiotem leasingu jak właściciel. W związku z tym, skoro prawo takie przeszło na Leasingobiorcę I z chwilą wydania przedmiotu leasingu, to w przypadku cesji umowy leasingu przeniesienie prawa, które może być rozumiane jako prawo do rozporządzania towarem jak właściciel (władztwo nad towarem) następuje pomiędzy Leasingobiorcą I a Leasingobiorcą II. Udział Wnioskodawcy w tej czynności, mający charakter formalny, nie spełnia definicji prawa do rozporządzania jak właściciel, gdyż obrót towarem następuje poza Wnioskodawcą, bez jego udziału.
W związku z powyższym nie zachodzą również przesłanki uzasadniające obowiązek skorygowania podatku należnego i podstawy opodatkowania oraz wystawienia faktury korygującej przez Wnioskodawcę na Leasingobiorcę I i kolejnej faktury na Leasingobiorcę II, gdyż nie są spełnione warunki określone w art. 106j ust. 1 ustawy o VAT, tj. po wystawieniu faktury VAT nie zachodzą przypadki, które nakazywałyby Wnioskodawcy wystawienie faktury korygującej. Patrz interpretacje Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 19 września 2017 r. sygn. 0114-KDIP4.4012.303.2017.1.AS, z 22 lutego 2019 r. sygn. 0114‑KDIP1‑1.4012.17.2019.5.IZ (z tym, że dotyczyła ona opodatkowania VAT oraz fakturowania cesji umowy leasingu pomiędzy dotychczasowy a nowym korzystającym, ale było to skutkiem uznania, że pomiędzy finansującym a nowym korzystającym nie dochodzi do dostawy na gruncie ustawy VAT) oraz Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 9 stycznia 2012 r., sygn. IBPP1/443-1500/11/AZb.
Ad 2.
Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w związku z zawarciem umowy cesji skutkującej przeniesieniem praw i obowiązków wynikających z umowy leasingu oraz wydaniem przedmiotu leasingu Leasingobiorcy II, nie jest zobowiązany do opodatkowania podatkiem VAT dostawy towaru na rzecz Leasingobiorcy II oraz nie jest zobowiązany do wystawienia Leasingobiorcy II faktury dokumentującej taką dostawę.
Jak wskazano w uzasadnieniu stanowiska Wnioskodawcy do pytania nr 1, skoro Wnioskodawca wyrażając zgodę na dokonanie przeniesienia praw i obowiązków wynikających z umowy leasingu finansowego, nie przenosi na rzecz Leasingobiorcy II prawa, które mogłoby być uznane za prawo do rozporządzania jak właściciel w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy VAT nie dokonuje nowej dostawy towaru na rzecz Leasingobiorcy II, a w konsekwencji nie ma obowiązku wystawienia mu faktury dokumentującej dostawę towaru.
Wnioskodawca, opodatkowując dostawę w formie leasingu finansowego na rzecz Leasingobiorcy I, wypełnił w całości swoje zobowiązania w zakresie podatku VAT odnośnie umowy leasingu finansowego, będące przedmiotem umowy cesji, a wszelkie dalsze dyspozycje przedmiotem leasingu w związku ze zmianą korzystającego w umowie leasingu finansowego podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT po stronie Leasingobiorcy I i w relacji Leasingobiorca I – Leasingobiorca II.
Patrz interpretacje Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 19 września 2017 r. sygn. 0114-KDIP4.4012.303.2017.1.AS, z 22 lutego 2019 r. sygn. 0114-KDIP1-1.4012.17.2019.5.IZ oraz Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 9 stycznia 2012 r., sygn. IBPP1/443‑1500/11/AZb.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.) zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT,
opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy,
przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:
1)przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
2)wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
3)wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
4)wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
5)ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
6)oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
7)zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.
Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy,
przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Zgodnie z art. 7 ust. 9 ustawy,
przez umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1 pkt 2, rozumie się umowy w wyniku których, zgodnie z przepisami o podatku dochodowym, odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający oraz umowy leasingu w rozumieniu tych przepisów, których przedmiotami są grunty.
Stosownie do powołanego przepisu, umowa leasingu finansowego jest dla potrzeb podatku od towarów i usług traktowana jako odpłatna dostawa towarów.
Zgodnie z art. 17a pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2587 ze zm.),
ilekroć w rozdziale jest mowa o umowie leasingu - rozumie się przez to umowę nazwaną w kodeksie cywilnym, a także każdą inną umowę, na mocy której jedna ze stron, zwana dalej "finansującym", oddaje do odpłatnego używania albo używania i pobierania pożytków na warunkach określonych w ustawie drugiej stronie, zwanej dalej "korzystającym", podlegające amortyzacji środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, a także grunty oraz prawo wieczystego użytkowania gruntów.
Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy,
podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Powołany wyżej artykuł określa zasadę ogólną odnoszącą się do podstawy opodatkowania. W myśl tej zasady ogólnej podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej.
Stosownie do art. 29a ust. 10 ustawy,
podstawę opodatkowania obniża się o:
1)kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;
2)wartość zwróconych towarów i opakowań, z zastrzeżeniem ust. 11 i 12;
3)zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;
4)wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1.
W myśl art. 29a ust. 13 ustawy,
w przypadkach, o których mowa w ust. 10 pkt 1-3, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się za okres rozliczeniowy, w którym podatnik wystawił fakturę korygującą, pod warunkiem że z posiadanej przez tego podatnika dokumentacji wynika, że uzgodnił on z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług określone w fakturze korygującej oraz warunki te zostały spełnione, a faktura ta jest zgodna z posiadaną dokumentacją. W przypadku gdy w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca, podatnik nie posiada dokumentacji, o której mowa w zdaniu pierwszym, obniżenia podstawy opodatkowania dokonuje za okres rozliczeniowy, w którym dokumentację tę uzyskał.
Jak wynika z art. 29a ust. 14 ustawy,
przepis ust. 13 stosuje się odpowiednio w przypadku stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku na fakturze i wystawienia faktury korygującej do faktury, w której wykazano kwotę podatku wyższą niż należna.
W myśl art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy,
podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.
Stosownie do art. 106e ust. 1 pkt 1-15 ustawy:
Faktura powinna zawierać:
1)datę wystawienia;
2)kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;
3)imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;
4)numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;
5)numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;
6)datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury;
7)nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
8)miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;
9)cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
10)kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;
11)wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
12)stawkę podatku albo stawkę podatku od wartości dodanej w przypadku korzystania z procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9;
13)sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;
14)kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
15)kwotę należności ogółem.
W świetle przepisów dotyczących podatku od towarów i usług, faktury są dokumentami potwierdzającymi rzeczywiste transakcje gospodarcze dokonywane przez podatnika. Faktura pełni szczególną rolę dowodową w prawidłowym wymiarze podatku VAT, dlatego też niezwykle istotne jest prawidłowe oznaczenie wszystkich elementów faktury.
Faktura jest dokumentem potwierdzającym zaistnienie zdarzenia gospodarczego (potwierdzeniem nabycia określonych towarów i usług lub też otrzymania zaliczki). Wystawienie faktury należy rozumieć jako sporządzenie ww. dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi (nabywcy), a przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego.
W praktyce zdarzają się jednakże sytuacje, gdy po wystawieniu faktury następują zdarzenia gospodarcze mające wpływ na treść pierwotnej faktury lub faktura zawiera błędy. W takiej sytuacji ustawodawca wskazuje na możliwość skorygowania takiej faktury poprzez wystawienie faktury korygującej.
W myśl art. 106j ust. 1 ustawy,
w przypadku gdy po wystawieniu faktury:
1)podstawa opodatkowania lub kwota podatku wskazana w fakturze uległa zmianie,
2)(uchylony)
3)dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,
4)dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,
5)stwierdzono pomyłkę w jakiejkolwiek pozycji faktury
- podatnik wystawia fakturę korygującą.
Zgodnie z art. 106j ust. 2 ustawy,
faktura korygująca powinna zawierać:
1)(uchylony)
2)numer kolejny oraz datę jej wystawienia;
2a) numer identyfikujący w Krajowym Systemie e-Faktur fakturę, której dotyczy faktura korygująca - w przypadku faktury korygującej w postaci faktury ustrukturyzowanej;
3)dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura korygująca:
a)określone w art. 106e ust. 1 pkt 1-5,b)
b) nazwę (rodzaj) towaru lub usługi objętych korektą;
4)(uchylony)
5)jeżeli korekta wpływa na zmianę podstawy opodatkowania lub kwoty podatku należnego - odpowiednio kwotę korekty podstawy opodatkowania lub kwotę korekty podatku należnego z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku i sprzedaży zwolnionej;
6)w przypadkach innych niż wskazane w pkt 5 - prawidłową treść korygowanych pozycji.
Zgodnie z art. 106j ust. 2a ustawy:
Faktura korygująca może zawierać:
1)wyrazy „FAKTURA KORYGUJĄCA” albo „KOREKTA”;
2)przyczynę korekty.
Jak wynika z powyższych regulacji faktury korygujące wystawia się w celu udokumentowania ostatecznej wielkości sprzedaży, t.j. m.in. w przypadku zmiany podstawy opodatkowania lub kwoty podatku czy pomyłki w jakiejkolwiek pozycji faktury.
Z przytoczonych uregulowań wynika zatem, iż istotą faktur korygujących jest korekta faktur pierwotnych. Faktury korygujące wystawia się w celu udokumentowania ostatecznej wielkości sprzedaży w danym okresie rozliczeniowym.
Z przedstawionych przez Państwa informacji wynika, że są Państwo zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie świadczenia m.in. finansowania zakupu środków trwałych w formie umowy leasingu.
Przedmiotem umów leasingu, w tym leasingu finansowego są lub mogą być w przyszłości maszyny, urządzenia, środki transportu, budynki, budowle, grunty oraz inne środki trwałe. Umowa leasingu zawierana przez Państwa stanowi dostawę towaru, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 2 w związku z ust. 9 ustawy o podatku od towarów i usług. Wydanie przedmiotu leasingu finansowego korzystającemu dokumentowane jest przez Państwa wystawieniem faktury obejmującej Państwa całkowite wynagrodzenie należne z tytułu całej umowy leasingu, w tym obejmujące raty leasingowe oraz wartość wykupu, tj. cenę, po której nastąpić ma przeniesienie własności przedmiotu leasingu po zakończeniu umowy leasingu.
W przypadku zawieranych umów leasingu finansowego oraz operacyjnego występują przypadki, w których dotychczasowy korzystający (leasingobiorca I) składa wniosek o zmianę strony umowy leasingu oraz o zgodę na dokonanie przeniesienia (cesji) wszelkich praw i obowiązków wynikających z zawartej umowy (umów) leasingu, w tym finansowego na rzecz innego podmiotu, który stanie się nowym korzystającym (leasingobiorca II). Wniosek taki podlega rozpatrzeniu przez Państwa, którzy są wierzycielem zobowiązań wynikających z zawartej umowy leasingu, będącej przedmiotem cesji. W przypadku wyrażenia zgody na cesję praw i obowiązków wynikających z umowy leasingu, podpisują Państwo umowę przeniesienia prawa i obowiązków z umowy leasingu. Umowa ma charakter trójstronny tj. zawierana jest pomiędzy Państwem jako Finansującym, Leasingobiorcą I (Korzystającym), Leasingobiorcą II (Nowym Korzystającym).
Na skutek zawartej umowy trójstronnej, za zgodą Finansującego, Leasingobiorca I przenosi na rzecz Leasingobiorcy II wszelkie prawa i obowiązki zawarte w umowie leasingu, w tym obowiązek regulowania opłat leasingowych oraz innych opłat wynikających z umowy leasingu lub obowiązków związanych z przedmiotem leasingu. W wyniku tego Leasingobiorca II przejmuje wszystkie zobowiązania Leasingobiorcy I wynikające z umowy leasingu. Zgodnie z umową leasingu, korzystającemu przysługuje prawo do dokonywania odpisów amortyzacyjnych od przedmiotu leasingu, jednak umowa cesji nie odnosi się do tej kwestii. W związku z zawarciem umowy cesji Leasingobiorca I wydaje Leasingobiorcy II przedmiot umowy leasingu. W związku z przeniesieniem praw i obowiązków wynikających z umowy leasingu jej dotychczasowa treść nie ulega zmianie. Na Leasingobiorcę II przechodzi umowa leasingu w dotychczasowym brzmieniu. Państwa zapytanie dotyczy wyłącznie leasingu finansowego i rozliczenia przy tym leasingu dokonywanego pomiędzy Państwem jako Finansującym oraz Leasingobiorcą jako Korzystającym.
Przy tak przedstawionym opisie sprawy, Państwa wątpliwości dotyczą kwestii, czy w związku z zawarciem umowy cesji skutkującej przeniesieniem praw i obowiązków wynikających z umowy leasingu na Leasingobiorcę II, zobowiązani są Państwo do skorygowania podstawy opodatkowania, pierwotnie określonej na fakturze wystawionej na rzecz Leasingobiorcy I, o wartość niezapłaconych przez Leasingobiorcę I przyszłych rat leasingowych i udokumentowania tego fakturą korygującą oraz opodatkowania dostawy towaru na rzecz Leasingobiorcy II i wystawienia faktury dokumentującej tę dostawę.
W myśl art. 7091 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.),
przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego.
Wobec powyższego, umowa leasingu sprowadza się do używania rzeczy i pobierania pożytków, nie rodzi natomiast powstania prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. W świetle ustawy, leasing – co do zasady – jest usługą zdefiniowaną w art. 8 ust. 1 ustawy.
Pomimo, że ustawa nie wprowadza takiego nazewnictwa, jej przepisy regulują dwa rodzaje leasingu, które w obrocie gospodarczym funkcjonują jako leasing finansowy oraz leasing operacyjny. Na gruncie ustawy, zważywszy na charakter i specyfikę ww. rodzajów leasingu, leasing operacyjny traktowany jest jako świadczenie usług, natomiast leasing finansowy, jako dostawa towarów.
Dokonując analizy okoliczności sprawy należy zauważyć, że powołane wyżej przepisy art. 7 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 7 ust. 9 ustawy wskazują, że aby umowę leasingu zakwalifikować jako dostawę towarów, musi ona spełniać następujące warunki:
-przedmiotem umowy muszą być towary,
-umowa leasingu musi być zawarta na czas określony,
-w wyniku umowy odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający lub przedmiotem leasingu są grunty,
-w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności przedmiotu umowy jest przenoszone na korzystającego.
Wymogi te mają charakter łączny. Wystarczy więc, aby tylko jeden z ww. warunków nie został spełniony, a umowa leasingu nie zostanie zakwalifikowana jako dostawa towarów w świetle ustawy o podatku od towarów i usług.
Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, leasing operacyjny oraz leasing finansowy wiążą się z odmiennymi konsekwencjami podatkowymi. Leasing finansowy, który w głównej mierze charakteryzuje się tym, że odpisów amortyzacyjnych w podatku dochodowym dokonuje korzystający oraz zasadniczo prawo własności przechodzi na korzystającego z chwilą zapłaty ostatniej raty, uznawany jest na gruncie przepisów ustawy VAT za dostawę towarów. Natomiast leasing operacyjny, w ramach którego własność przedmiotu leasingu nie przechodzi na korzystającego w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty oraz odpisów amortyzacyjnych dokonuje właściciel, czyli leasingodawca, stanowi świadczenie usług.
Analizując wskazane przepisy oraz opis sprawy należy stwierdzić, że w rozpatrywanej sprawie nie zachodzą przesłanki dające Państwu prawo do skorygowania podatku należnego i podstawy opodatkowania VAT oraz wystawienia faktury korygującej na Leasingobiorcę I, bowiem nie zostaną spełnione warunki określone przez ustawodawcę w art. 106j ustawy.
Jak wskazali Państwo we wniosku, podpisują Państwo umowę przeniesienia praw i obowiązków z umowy leasingu. Umowa ma charakter trójstronny tj. zawierana jest pomiędzy Państwem jako Finansującym, Leasingobiorcą I (Korzystającym), Leasingobiorcą II (Nowym Korzystającym). Na skutek zawartej umowy, za zgodą Państwa jako Finansującego, Leasingobiorca I przenosi na rzecz Leasingobiorcy II wszelkie prawa i obowiązki zawarte w umowie leasingu, w tym obowiązek regulowania opłat leasingowych oraz innych opłat wynikających z umowy leasingu lub obowiązków związanych z przedmiotem leasingu. W wyniku tego Leasingobiorca II przejmuje wszystkie zobowiązania Leasingobiorcy I wynikające z umowy leasingu. W związku z zawarciem umowy cesji Leasingobiorca I wydaje Leasingobiorcy II przedmiot umowy leasingu. W związku z przeniesieniem praw i obowiązków wynikających z umowy leasingu jej dotychczasowa treść nie ulega zmianie. Na Leasingobiorcę II przechodzi umowa leasingu w dotychczasowym brzmieniu.
W tym miejscu należy wskazać, że z punktu widzenia prawa cywilnego właścicielem towaru i jego dysponentem podczas trwania umowy leasingu jest finansujący. Jednakże przepis art. 7 ust. 1 ustawy, definiujący pojęcie „dostawa towarów”, nie odwołuje się do cywilistycznych pojęć leasingu, sprzedaży czy też przeniesienia prawa własności, stąd też nie można utożsamiać dostawy towarów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług z przeniesieniem prawa własności na gruncie prawa cywilnego. W celu właściwego zinterpretowania pojęcia „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” należy mieć na uwadze, że dotyczy ono tego rodzaju czynności, które dają nabywcy prawo do postępowania z nim jak właściciel. Chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności, zatem wyrażenia „prawo do rozporządzania jak właściciel” nie można interpretować jako „prawo własności”. Należy ponadto wskazać, że czynności przejęcia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejęcie własności w sensie prawnym, bowiem „dostawa towarów” nie ogranicza się wyłącznie do zbycia prawa własności rzeczy. W konsekwencji pojęcie „dostawa towarów” oraz ekonomiczne aspekty transakcji, nie muszą wiązać się ze skutkami powstającymi na gruncie cywilistycznego prawa własności. Pozwala to na uznanie danej czynności za dostawę towarów, nawet w przypadkach nałożenia na nabywcę pewnych ograniczeń we władaniu towarem. Chwilą decydującą o przejściu na odbiorcę korzyści i ciężarów związanych z nabyciem towaru jest, co do zasady, wydanie towaru.
Wobec powyższego, uwzględniając szerokie, ekonomiczne, a nie cywilistyczne rozumienie pojęcia „przeniesienie prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel”, oddanie towaru do dysponowania w przypadku leasingu finansowego, stanowi dostawę towarów w myśl art. 7 ust. 1 pkt 2 oraz art. 7 ust. 9 ustawy. W wyniku zawarcia umowy leasingu dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad rzeczą na rzecz leasingobiorcy, co sprawia, że może on rozporządzać nią jak właściciel. Znajduje to wyraz w swobodzie korzystania z towaru i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki, jak w przypadku właściciela.
Uwzględniając powyższe – w przedmiotowej sprawie – do dostawy towaru niewątpliwie dochodzi w chwili wydania towaru dla Leasingobiorcy I w związku z zawartą umową leasingu. Z tą chwilą dochodzi do przeniesienia „prawa do dysponowania rzeczą jak właściciel” na Leasingobiorcę I. Z kolei przeniesienie tego prawa (cesja) ma miejsce pomiędzy Leasingobiorcą I a Leasingobiorcą II. Nie można w tej sytuacji mówić, że do dostawy (przeniesienia prawa do dysponowania rzeczą jak właściciel) dochodzi pomiędzy Państwem a Leasingobiorcą II.
Dodatkowo, zauważyć należy, że pomimo zaprzestania płacenia rat leasingowych przez Leasingobiorcę I, spłatę należności kontynuować będzie Leasingobiorca II, w związku z czym dla Państwa nie ulegnie zmianie podstawa opodatkowania, w konsekwencji nie mają Państwo podstaw do korygowania podstawy opodatkowania i podatku należnego określonych na fakturze wystawionej dla Leasingobiorcy I, i tym samym nie mogą Państwo wystawić faktury korygującej na Leasingobiorcę I.
W odniesieniu do Państwa wątpliwości dotyczących kwestii opodatkowania przez Państwa dostawy towaru na rzecz Leasingobiorcy II, należy zauważyć, że - jak już wyjaśniono wyżej, aby określoną umowę leasingu uznać – na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 2 oraz ust. 9 ustawy – za dostawę towarów musi ona przede wszystkim dotyczyć towarów. Ponadto musi ona spełniać następujące warunki, tj. umowa leasingu musi być zawarta na czas określony, w wyniku tej umowy odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający lub przedmiotem leasingu są grunty, oraz w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności przedmiotu umowy jest przenoszone na korzystającego.
Zgodnie zaś z art. 7 ust. 1 ustawy, w przypadku, gdy jedna ze stron transakcji przenosi na drugą stronę prawo do rozporządzania przekazywaną rzeczą jak właściciel to transakcja taka stanowi dostawę towaru. W związku z tym, że z treści cyt. przepisu nie wynika jednoznacznie, czy odpłatna dostawa towarów podlegająca opodatkowaniu VAT ma miejsce jedynie w przypadku, gdy sprzedawca przenosi na nabywcę własność rzeczy w sensie cywilistycznym, czy też wystarczającą przesłanką do uznania, że doszło do dostawy towarów jest przekazanie nabywcy przedmiotu dostawy do swobodnej dyspozycji (w sensie ekonomicznym), treść tej regulacji została poddana ocenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej („TSUE”).
Odnosząc się do powyższego zagadnienia w orzeczeniu C-320/88 (Shipping and Forwarding Enterprise – SAFE), TSUE stanął na stanowisku, że dla uznania danej czynności za opodatkowaną dostawę towarów nie ma znaczenia okoliczność, czy dochodzi do przeniesienia własności według prawa właściwego dla danego kraju. Regulacja ta ma zastosowanie do każdego przeniesienia prawa do rozporządzania towarem na inny podmiot, które to przeniesienie skutkuje tym, że strona ta uzyskuje możliwość korzystania z rzeczy jak właściciel, nawet jeśli nie wiązało się ono z cywilnoprawnym przeniesieniem własności.
W przedmiotowym orzeczeniu TSUE posłużył się terminem „przeniesienia własności w sensie ekonomicznym” (praktyczna kontrola nad rzeczą; możliwość swobodnego dysponowania), uniezależniając jednoznacznie opodatkowanie podatkiem VAT od przeniesienia własności rzeczy w sensie cywilnym.
Analizując powyższe oraz przedstawiony przez Państwa opis sprawy stwierdzić należy, że dokonanie cesji umowy leasingu przez Leasingodawcę I na Leasingodawcę II pozostanie neutralne dla Państwa na gruncie podatku od towarów i usług. W przedmiotowej sprawie bowiem do dostawy towarów (przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel) dochodzi z chwilą wydania przez Państwa towaru dla Leasingobiorcy I. Sama zaś cesja umowy leasingu na Leasingobiorcę II nie oznacza, że dokonują Państwo ponownej dostawy towaru, tym razem na rzecz Leasingobiorcy II, skoro władztwo ekonomiczne nad tym towarem przekazali już Państwo Leasingobiorcy I. W związku z powyższym, w wyniku cesji umowy leasingu pomiędzy Leasingobiorcą I i Leasingobiorcą II to pomiędzy nimi dochodzi do dostawy towarów. W związku z przeniesieniem praw i obowiązków wynikających z umowy leasingu, jej dotychczasowa treść nie ulega zmianie – na Leasingobiorcę II przechodzi umowa leasingu w dotychczasowym brzmieniu.
A zatem w analizowanej sprawie zawarcie umowy cesji skutkującej przeniesieniem praw i obowiązków wynikających z umowy leasingu oraz wydaniem przedmiotu leasingu Leasingobiorcy II nie spowoduje, że po Państwa stronie dojdzie do kolejnej dostawy towaru, w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, a czynność ta będzie podlegała opodatkowaniu w rozumieniu art. 5 ustawy. W stosunku do Państwa sytuacji, powyższa czynność pozostaje bez wpływu na jej kwalifikację na gruncie ustawy o VAT.
Zatem nie będą mieli Państwo obowiązku opodatkowania dostawy towaru na rzecz Leasingobiorcy II, jednocześnie nie będą Państwo zobowiązani do wystawienia faktury dokumentującej tę dostawę.
Tym samym Państwa stanowisko jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Ponadto należy wskazać, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej,
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).
Zatem, niniejsza interpretacja nie wywiera skutków prawnych dla Leasingobiorcy I i Leasingobiorcy II.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
-Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
-Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).
Źródło: System Informacji Celno-Skarbowej EUREKA, https://eureka.mf.gov.pl/