Interpretacja indywidualna z dnia 20 kwietnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.78.2023.1.RK
Możliwość odzyskania podatku naliczonego VAT związanego z zakupami towarów i usług dokonanymi gdy nie był Pan zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
20 lutego 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 6 lutego 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości odzyskania podatku naliczonego VAT związanego z zakupami towarów i usług dokonanymi gdy nie był Pan zarejestrowany jako podatnik VAT czynny. Uzupełnił go Pan pismem z 13 kwietnia 2023 r. (wpływ 13 kwietnia 2023 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Wnioskodawca rozpoczął prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej 18 lipca 2019 r. Środki na dokonanie pierwszych zakupów niezbędnych do rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej Wnioskodawca otrzymał z tytułu uczestnictwa w Projekcie pn. „(…)” (dalej: Projekt) współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego realizowanego w ramach Poddziałania 8.3.1 Wsparcie na zakładanie działalności gospodarczej w formie dotacji, Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (...) na 2014-2020.
W związku z udziałem w Projekcie Wnioskodawca otrzymał jednorazowe, bezzwrotne środki finansowe na rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej w wysokości (…) zł (słownie: dwadzieścia dziewięć tysięcy).
W związku z udziałem w Projekcie oraz zawarciem w ramach Projektu 26 lipca 2019 r. umowy o powierzenie grantu na rozpoczęcie działalności gospodarczej, Wnioskodawca złożył również - tego samego dnia tj. 26 lipca 2019 r. - oświadczenie o następującej treści: „Oświadczam, że w związku z ubieganiem się o przyznanie i udzielenie mi wsparcia finansowego na uruchomienie działalności gospodarczej w ramach Projektu współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, oświadczam, że po założeniu działalności gospodarczej w ramach Projektu nie zamierzam zarejestrować się jako podatnik VAT.”
Zgodnie z zawartą przez Wnioskodawcę umową, był on zobowiązany do wydatkowania dotacji w okresie od 26 lipca 2019 r. do 25 października 2019 r. Wnioskodawca dopełnił powyższego obowiązku, zakupy ze środków dotacji dokonywał bowiem w dniach: 31 lipca 2019 r. oraz 1 sierpnia 2019 r. Co istotne, Wnioskodawca w chwili ich ponoszenia nie miał zamiaru prowadzić działalności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT oraz rejestrować się jako podatnik VAT czynny czemu dał wyraz w złożonym zaledwie kilka dni wcześniej oświadczeniu.
Obecnie, Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Przed dniem uzyskania statusu czynnego podatnika podatku od towarów i usług sprzedaż Wnioskodawcy korzystała ze zwolnienia przysługującego mu na podstawie art. 113 ustawy o VAT (dalej jako "Zwolnienie"), nieprzerwanie przez okres od 18 lipca 2019 r. do dnia 1 marca 2021 r., którego to dnia Wnioskodawca zrezygnował z prawa do zwolnienia i zarejestrował się jako czynny podatnik podatku VAT.
Z powyższego wynika zatem, iż przed dniem rezygnacji ze zwolnienia Wnioskodawca ponosił wydatki na nabycie towarów i usług mających służyć prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej. Wydatki te finansowane były ze środków przekazanych mu w ramach Projektu. Wnioskodawca traktował podatek naliczony VAT związany z tymi wydatkami jako niepodlegający odliczeniu, gdyż zakupy te związane były z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością korzystającą ze zwolnienia z opodatkowania.
Zakupy towarów i usług dokonywane były w taki sposób, że od końca miesiąca, w którym Wnioskodawca nabył towar/usługę do dnia rezygnacji z prawa Wnioskodawcy do zwolnienia minęło 12 miesięcy.
Po dniu rezygnacji przez Wnioskodawcę z prawa do korzystania ze zwolnienia nabyte towary i usługi były wykorzystywane wyłącznie do prowadzenia działalności podlegającej opodatkowaniu stawką podstawową VAT.
Niniejszy wniosek dotyczy sytuacji, w których nabywane towary i usługi sfinansowane ze środków przyznanych w ramach Projektu:
1.nie stanowiły środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji o wartości przekraczającej 15.000 złotych,
2.nie stanowiły gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów,
3.były wydawane do użytkowania w miesiącu ich nabycia,
4.były wykorzystywane w działalności Wnioskodawcy przed dniem, w którym Wnioskodawca uzyskał status czynnego podatnika podatku od towarów i usług.
Wnioskodawca posiada faktury dokumentujące nabycie towarów i usług.
Prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT związanego z zakupami będącymi przedmiotem niniejszego wniosku nie jest ograniczone przepisami art. 88 ustawy o VAT.
Pytanie
Czy istnieje prawna możliwość odzyskania przez Wnioskodawcę w jakiejkolwiek formie, podatku naliczonego VAT związanego z zakupami towarów i usług sfinansowanych ze środków przyznanych mu w związku z udziałem w Projekcie, dokonanymi w dniach 31 lipca 2019 r. i 1 sierpnia 2019 r. w sytuacji, w której Wnioskodawca zarejestrował się jako podatnik VAT czynny 1 marca 2021 r., a co za tym idzie zakupów dokonano w taki sposób, że od końca miesiąca, w którym Wnioskodawca nabył towar/usługę do dnia rezygnacji z prawa Wnioskodawcy do zwolnienia minęło ponad 12 miesięcy?
Pana stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy brak jest prawnej możliwości odzyskania podatku naliczonego VAT związanego z zakupami towarów i usług sfinansowanych ze środków przyznanych mu w związku z udziałem w Projekcie, dokonanymi w dniach 31 lipca 2019 r. i 1 sierpnia 2019 r. w sytuacji, w której Wnioskodawca zarejestrował się jako podatnik VAT czynny 1 marca 2021 r., a co za tym idzie zakupów dokonano w taki sposób, że od końca miesiąca, w którym Wnioskodawca nabył towar/usługę do dnia rezygnacji z prawa Wnioskodawcy do zwolnienia minęło ponad 12 miesięcy.
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
W praktyce oznacza to, że dla wystąpienia prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest, aby zakup związany był (służył) wykonywaniu przez podatnika czynności opodatkowanych. W przypadku braku wystąpienia takiego związku (gdy wydatek związany jest z prowadzoną przez podatnika działalnością korzystającą ze zwolnienia z opodatkowania) podatek VAT związany z tym wydatkiem nie podlega odliczeniu. Z tego względu, nabywając towary i usługi będące przedmiotem niniejszego wniosku, Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT związanego z tymi zakupami.
Z uwagi na rezygnację z prawa do zwolnienia nastąpiła zmiana przeznaczenia dokonanych zakupów, to jest przeznaczenie ich do wykonywania działalności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT. W związku z tym po stronie Wnioskodawcy może wystąpić prawo do odliczenia podatku naliczonego poprzez dokonanie korekty realizowanej w trybie art. 91 ust. 7b, w związku z art. 91 ust. 1, 2, 3 oraz 7c ustawy o VAT. Przepisy te określają zasady dokonywania korekty odliczenia podatku naliczonego w sytuacji, w której zmiana prawa do obniżenia podatku należnego wynika z przeznaczenia towarów lub usług, wyłącznie do wykonywania czynności, w stosunku do których nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego, lub wyłącznie do czynności, w stosunku do których takie prawo przysługuje. Istotne przy tym jest, że przepis art. 91 ust. 7c ustawy o VAT wyłącza możliwość dokonania korekty, jeżeli od końca okresu rozliczeniowego, w którym wydano towary lub usługi do użytkowania (co w analizowanej sprawie jest tożsame z miesiącem zakupu), upłynęło 12 miesięcy.
Oznacza to, że w sytuacji, w której od końca miesiąca, w którym Wnioskodawca nabył towar lub usługę minęło 12 miesięcy - Wnioskodawca nie będzie miał możliwości odzyskania podatku naliczonego VAT. Jako, że w niniejszej sprawie zakupy towarów i usług sfinansowane ze środków przyznanych mu w związku z udziałem w Projekcie, dokonane zostały przez Wnioskodawcę w dniach 31 lipca 2019 r. i 1 sierpnia 2019 r., a Wnioskodawca uzyskał status czynnego podatnika VAT 1 marca 2021 r., a zatem po upływie 12 miesięcy od końca miesiąca, w którym Wnioskodawca nabył towar/usługę, Wnioskodawca nie ma prawnej możliwości, w jakiejkolwiek formie, odzyskania podatku naliczonego VAT związanego z tymi zakupami.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a) nabycia towarów i usług,
b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
W myśl art. 87 ust. 1 ustawy:
W przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.
Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2-6 ustawy.
Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Tak skonstruowana zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych wynikających z cyt. art. 86 ust. 1 ustawy, oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:
Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Z kolei w myśl art. 88 ust. 4 ustawy:
Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Zgodnie z ww. regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.
Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy, warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.
Zatem w podatku od towarów i usług obowiązuje zasada tzw. „niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego”. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia, nie musi czekać, aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej. Istotna jest intencja nabycia – jeśli dany towar (usługa) ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas – po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych – odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych wydanych na jej podstawie.
Wystarczającym zatem jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towaru lub usługi, przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej oraz planowanej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakup ten dokonany został w celu jego wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej. Tym samym, podatnik dokonując zakupu towarów czy usług dokonuje ich natychmiastowej alokacji do czynności dających prawo do odliczenia lub niedających takiego prawa.
Na podstawie art. 86 ust. 10 ustawy:
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.
Zgodnie z art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy:
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a – powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny.
W myśl art. 86 ust. 11 ustawy:
Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, 10d i 10e, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3, w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.
Stosownie do treści art. 86 ust. 13 ustawy:
Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 10d, 10e i 11, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej:
1) za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, albo
2) za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3, za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych, po okresie rozliczeniowym, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego
– nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.
Jednocześnie wskazać należy, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT.
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.
Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Stosownie zaś do treści art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
W myśl art. 96 ust. 1 ustawy:
Podmioty, o których mowa w art. 15 i art. 15a, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.
Jak stanowi art. 96 ust. 3 ustawy:
Podmioty wymienione w art. 15, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne.
Zgodnie z art. 96 ust. 4 ustawy:
Naczelnik urzędu skarbowego po weryfikacji danych podanych w zgłoszeniu rejestracyjnym rejestruje podatnika jako „podatnika VAT czynnego”, a w przypadku podatników, o których mowa w ust. 3 – jako „podatnika VAT zwolnionego”, i na wniosek podatnika potwierdza to zarejestrowanie.
Jak stanowi art. 96 ust. 5 ustawy:
Jeżeli podmioty, o których mowa w ust. 3, rozpoczną dokonywanie sprzedaży opodatkowanej, utracą zwolnienie od podatku lub zrezygnują z tego zwolnienia, obowiązane są do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w ust. 1, a w przypadku podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT zwolnieni – do aktualizacji tego zgłoszenia, w terminach:
1) przed dniem dokonania pierwszej sprzedaży towaru lub usługi, innych niż zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, 2a i 4-41 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, w przypadku rozpoczęcia dokonywania tej sprzedaży;
2) przed dniem, w którym podatnik traci prawo do zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9, w przypadku utraty tego prawa;
3) przed początkiem miesiąca, w którym podatnik rezygnuje ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3 oraz art. 113 ust. 1 i 9, w przypadku rezygnacji z tego zwolnienia, z zastrzeżeniem pkt 4;
4) przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5, w przypadku rezygnacji ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 9, od pierwszej wykonanej czynności.
Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio.
Jak wynika z art. 113 ust. 1 ustawy:
Zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.
Zgodnie z art. 113 ust. 2 ustawy:
Do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się:
1)wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem na terytorium kraju;
1a)sprzedaży na odległość towarów importowanych, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem na terytorium kraju;
2)odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, z wyjątkiem:
a)transakcji związanych z nieruchomościami,
b)usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41,
c)usług ubezpieczeniowych
– jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych;
3)odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.
W myśl art. 113 ust. 4 ustawy:
Podatnicy, o których mowa w ust. 1 i 9, mogą zrezygnować ze zwolnienia określonego w ust. 1 i 9 pod warunkiem zawiadomienia na piśmie o tym zamiarze naczelnika urzędu skarbowego przed początkiem miesiąca, w którym rezygnują ze zwolnienia, a w przypadku podatników rozpoczynających w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, którzy chcą zrezygnować ze zwolnienia od pierwszej wykonanej czynności - przed dniem wykonania tej czynności.
Jak stanowi art. 113 ust. 5 ustawy:
Jeżeli wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 1 przekroczy kwotę, o której mowa w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.
Stosownie do art. 113 ust. 9 ustawy:
Zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty określonej w ust. 1.
Na mocy art. 113 ust. 10 ustawy:
Jeżeli faktyczna wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 9, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej, przekroczy w trakcie roku podatkowego kwotę określoną w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.
W świetle art. 113 ust. 11 ustawy:
Podatnik, który utracił prawo do zwolnienia sprzedaży od podatku lub zrezygnował z tego zwolnienia, może, nie wcześniej niż po upływie roku, licząc od końca roku, w którym utracił prawo do zwolnienia lub zrezygnował z tego zwolnienia, ponownie skorzystać ze zwolnienia określonego w ust. 1.
Z kolei przepis art. 113 ust. 13 ustawy stanowi, że:
Zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników:
1)dokonujących dostaw:
a)towarów wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy,
b)towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, z wyjątkiem:
-energii elektrycznej (CN 2716 00 00),
-wyrobów tytoniowych,
-samochodów osobowych, innych niż wymienione w lit. e, zaliczanych przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji,
c)budynków, budowli lub ich części, w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a i b,
d)terenów budowlanych,
e)nowych środków transportu,
f)następujących towarów, w związku z zawarciem umowy w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie:
-preparatów kosmetycznych i toaletowych (PKWiU 20.42.1),
-komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych (PKWiU 26),
-urządzeń elektrycznych (PKWiU 27),
-maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowanych (PKWiU 28),
g)hurtowych i detalicznych części i akcesoriów do:
-pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli (PKWiU 45.3),
-motocykli (PKWiU ex 45.4);
2)świadczących usługi:
a)prawnicze,
b)w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego,
c)jubilerskie,
d)ściągania długów, w tym factoringu;
3)nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.
W opisie sprawy wskazał Pan, że rozpoczął prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej 18 lipca 2019 r. W dniach 31 lipca 2019 r. oraz 1 sierpnia 2019 r. dokonał Pan zakupów i w chwili ich ponoszenia nie miał Pan zamiaru prowadzić działalności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT oraz rejestrować się jako podatnik VAT czynny. Podatek naliczony VAT związany z tymi wydatkami traktował Pan jako niepodlegający odliczeniu, gdyż zakupy te związane były z prowadzoną przez Pana działalnością korzystającą ze zwolnienia z opodatkowania. Zakupy towarów i usług dokonywane były w taki sposób, że od końca miesiąca w którym nabył Pan towar/usługę do dnia rezygnacji z prawa do zwolnienia minęło 12 miesięcy.
Korzystał Pan ze zwolnienia przysługującego na podstawie art. 113 ustawy o VAT nieprzerwanie przez okres od 18 lipca 2019 r. do 1 marca 2021 r., którego to dnia zrezygnował Pan z prawa do zwolnienia i zarejestrował się jako czynny podatnik podatku VAT.
Po dniu rezygnacji przez Pana z prawa do korzystania ze zwolnienia nabyte towary i usługi były wykorzystywane wyłącznie do prowadzenia działalności podlegającej opodatkowaniu stawką podstawową VAT.
Ponadto wskazał Pan, że nabywane towary i usługi nie stanowiły środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji o wartości przekraczającej 15.000 złotych, nie stanowiły gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, były wydawane do użytkowania w miesiącu ich nabycia, były wykorzystywane w Pana działalności przed dniem w którym uzyskał Pan status czynnego podatnika podatku od towarów i usług.
Posiada Pan faktury dokumentujące nabycie towarów i usług.
Pan wątpliwości dotyczą możliwości odzyskania podatku naliczonego VAT związanego z zakupami towarów i usług dokonanymi w dniach 31 lipca 2019 r. i 1 sierpnia 2019 r. w sytuacji, w której zarejestrował się Pan jako podatnik VAT czynny 1 marca 2021 r., a co za tym idzie zakupów dokonano w taki sposób, że od końca miesiąca w którym zostały nabyte towar/usługi do dnia rezygnacji z prawa do zwolnienia minęło ponad 12 miesięcy.
Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.
W rozpatrywanej sprawie warunek wskazany w art. 86 ustawy w momencie dokonywania nabyć, tj. 31 lipca 2019 r. i 1 sierpnia 2019 r. nie był spełniony, gdyż nabyte przez Pana towary/usługi nie były wykorzystywane do wykonywania przez Pana czynności opodatkowanych, ponieważ korzystał Pan wtedy ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy.
Zatem nie miał Pan prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z wydatkami na towary i usługi, które od momentu nabycia były wykorzystywane przez Pana wyłącznie do świadczenia usług zwolnionych od VAT. Tym samym, nie przysługiwało Panu prawo do zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy o VAT z tego tytułu.
Jednocześnie z wniosku wynika, że 1 marca 2021 r. zrezygnował Pan z prawa do zwolnienia i zarejestrował się Pan jako czynny podatnik podatku VAT.
W momencie rozpoczęcia wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, dojdzie do zmiany przeznaczenia nabywanych towarów i usług, a to wpłynie na przysługujące Panu prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z poniesionymi wydatkami, gdyż spełnione będą warunki wynikające z art. 86 ustawy, tzn. odliczenia tego dokona podatnik podatku od towarów i usług oraz towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Zmiana przeznaczenia zakupionych towarów i usług do wykonywania czynności opodatkowanych stworzy możliwość odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących ich nabycie, który nie został odliczony przy tym nabyciu, przy spełnieniu zasad wynikających z art. 91 ustawy.
Wyjaśnić należy, że w art. 91 ustawy zostały określone zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego.
Stosownie do treści art. 91 ust. 1 ustawy:
Po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2–10a, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2–6, 10, 10a lub 10c–10g lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.
W myśl art. 91 ust. 2 ustawy:
W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.
Na mocy art. 91 ust. 3 ustawy:
Korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej – w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy.
W świetle art. 91 ust. 4 ustawy:
W przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty.
Jak wynika z art. 91 ust. 5 ustawy:
W przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 – w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy.
Na mocy art. 91 ust. 6 ustawy:
W przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną:
1) opodatkowane – w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi;
2) zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu – w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu.
Zgodnie z brzmieniem art. 91 ust. 7 ustawy:
Przepisy ust. 1–6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.
Na podstawie art. 91 ust. 7a ustawy:
W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty.
W oparciu o art. 91 ust. 7b ustawy:
W przypadku towarów i usług innych niż wymienione w ust. 7a, wykorzystywanych przez podatnika do działalności gospodarczej, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 1, ust. 2 zdanie trzecie i ust. 3, z zastrzeżeniem ust. 7c.
Jak stanowi art. 91 ust. 7c ustawy:
Jeżeli zmiana prawa do obniżenia podatku należnego wynika z przeznaczenia towarów lub usług, o których mowa w ust. 7b, wyłącznie do wykonywania czynności, w stosunku do których nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego, lub wyłącznie do czynności, w stosunku do których takie prawo przysługuje – korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym wystąpiła ta zmiana. Korekty tej nie dokonuje się, jeżeli od końca okresu rozliczeniowego, w którym wydano towary lub usługi do użytkowania, upłynęło 12 miesięcy.
Według art. 91 ust. 7d ustawy:
W przypadku zmiany prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od towarów i usług, innych niż wymienione w ust. 7a i 7b, w szczególności towarów handlowych lub surowców i materiałów, nabytych z zamiarem wykorzystania ich do czynności, w stosunku do których przysługuje pełne prawo do obniżenia podatku należnego lub do czynności, w stosunku do których prawo do obniżenia podatku należnego nie przysługuje, i niewykorzystanych zgodnie z takim zamiarem do dnia tej zmiany, korekty podatku naliczonego dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okresy rozliczeniowe, w których wystąpiła ta zmiana.
Z powyższych przepisów wynika, że podatnik jest zobowiązany do rozpoznania prawa do odliczenia podatku naliczonego w momencie nabycia towarów i usług oraz dokonania ewentualnej korekty tego odliczonego bądź nieodliczonego podatku w przypadku późniejszej zmiany przeznaczenia nabytych towarów i usług lub zmiany sposobu wykorzystania.
Zaznaczenia wymaga, że związek podatku do odliczenia z poszczególnymi rodzajami czynności (opodatkowanymi lub nieopodatkowanymi) ma charakter prognozowany, planowany. Zatem może się zmienić przekreślając prawo do odliczenia lub to odliczenie uzasadniając.
Analiza powołanych wyżej przepisów jednoznacznie wskazuje, że w przypadku zmiany przeznaczenia nabywanych towarów i usług zarówno w sytuacji, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, jak również w sytuacji, gdy nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi, podatnik jest obowiązany dokonać korekty podatku.
Zaznaczyć w tym miejscu należy, że z treści art. 91 ust. 7c ustawy wynika, że w przypadku towarów i usług innych niż wymienione w ust. 7a (towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł) korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym wystąpiła ta zmiana. Jednocześnie należy pamiętać, że korekty tej nie dokonuje się, jeżeli od końca okresu rozliczeniowego, w którym wydano towary lub usługi do użytkowania, upłynęło 12 miesięcy.
Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że nie ma Pan możliwości dokonania korekty odliczenia podatku VAT zawartego w fakturach zakupowych z 31 lipca 2019 r. i 1 sierpnia 2019 r. Nabywane w tych dniach towary i usługi były wydane do użytkowania w miesiącu ich nabycia, zatem upłynął okres 12 miesięcy, o którym mowa w art. 91 ust. 7c ustawy.
Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że nie może Pan odzyskać podatku VAT z tytułu nabycia towarów i usług dokonanego 31 lipca 2019 r. oraz 1 sierpnia 2019 r., a także nie ma Pan możliwości dokonania korekty podatku naliczonego w związku z poniesionymi wydatkami, na podstawie zasad określonych w art. 91 ustawy.
Pana stanowisko jest zatem prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej
praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).
POTRZEBUJESZ POMOCY?