Interpretacja indywidualna z dnia 26 kwietnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-1.4010.97.2023.2.SH

Otrzymanie waluty wirtualnej jako płatności za świadczone usługi informatyczne powinno być rozliczone dla celów podatku dochodowego od osób prawnych jako transakcja zamiany będąca jedną z form umowy barterowej, a więc Wnioskodawca rozpozna przychód z działalności gospodarczej z tytułu sprzedaży usług na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz jednocześnie koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z tytułu nabycia waluty wirtualnej oraz przy sprzedaży waluty wirtualnej na walutę (...) Spółka będzie upoważniona do zaliczenia w koszty uzyskania przychodu, o których mowa w art. 15 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych całą wartość transakcji, tj. kwotę wskazaną na fakturze.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest w części prawidłowe, a w części nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 lutego 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 13 lutego 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia, czy:

- prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym otrzymanie waluty wirtualnej jako płatności za świadczone usługi informatyczne powinno być rozliczone dla celów podatku dochodowego od osób prawnych jako transakcja zamiany będąca jedną z form umowy barterowej, a więc Wnioskodawca rozpozna przychód z działalności gospodarczej z tytułu sprzedaży usług na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz jednocześnie koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z tytułu nabycia waluty wirtualnej,

- przy sprzedaży waluty wirtualnej na walutę (...) Spółka będzie upoważniona do zaliczenia w koszty uzyskania przychodu, o których mowa w art. 15 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych całą wartość transakcji, tj. kwotę wskazaną na fakturze.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca, jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej jako: „Wnioskodawca” lub „ Spółka”) z siedzibą na terytorium Polski, a w związku z tym podlega obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania zgodnie z treścią art. 3 ust. 1 w zw. z ust. 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1800 ze. zm., winno być: t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2587 ze. zm.), (dalej jako: „u.p.d.o.p.”).

Wnioskodawca działa w branży IT i płatności wynagrodzenia za wykonane usługi, odbywają się w przypadku niektórych klientów w walutach wirtualnych w rozumieniu art. 2 ust. 2 pkt 26 ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz.U. z 2021 r. poz. 1132 z późn. zm., winno być: t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 593 ze zm.), (dalej jako: „ustawa o AML”).

Następnie środki otrzymane w walucie wirtualnej są wymieniane na walutę fiducjarną np. euro, złote, dolary itp. (dalej jako: „(...)”) za pośrednictwem bramki BitPay lub innej podobnej, umożliwiającej otrzymanie na rachunek bankowy waluty fiduciarnej. Wnioskodawca nie prowadzi działalności, o której mowa w art. 2 ust. 1 pkt 12 ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz.U. z 2021 r. poz. 1132 ze zm. winno być: t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 593 ze zm.).

Pytania

1. Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym otrzymanie waluty wirtualnej jako płatności za świadczone usługi informatyczne powinno być rozliczone dla celów podatku dochodowego od osób prawnych jako transakcja zamiany będąca jedną z form umowy barterowej, a więc Wnioskodawca rozpozna przychód z działalności gospodarczej z tytułu sprzedaży usług na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz jednocześnie koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z tytułu nabycia waluty wirtualnej (…)?

2. Czy przy sprzedaży waluty wirtualnej na walutę (...) Spółka będzie upoważniona do zaliczenia w koszty uzyskania przychodu, o których mowa w art. 15 ust. 11 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych całą wartość transakcji, tj. kwotę wskazaną na fakturze.

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1

W ocenie Wnioskodawcy, otrzymanie wynagrodzenia za świadczone usługi w formie waluty wirtualnej dla celów podatku dochodowego od osób prawnych powinno być rozliczone jako transakcja zamiany będąca jedną z form umowy barterowej.

W polskim prawie barter uważany jest za jeden z rodzajów umowy zamiany, choć tak naprawdę nie może być tak traktowany, ponieważ jest to równoważąca się wartościowo wymiana towaru na towar, usługi na usługę, towaru na usługę czy też usługi na towar. Barter jest więc pojęciem szerszym niż zamiana. Jest transakcją o charakterze bezgotówkowym, a w jej wyniku dochodzi do wymiany dóbr o tej samej wartości. Celem takiej transakcji jest niedokonywanie dodatkowych rozliczeń pieniężnych pomiędzy kontrahentami, a w konsekwencji maksymalne uproszczenie obrotu gospodarczego, w tym rozliczeń podatkowych.

Charakterystyczną cechą umowy barterowej jest istnienie wyłącznie dwóch stron transakcji. Obie strony występują zarówno w roli sprzedającego, jak i kupującego, obie strony są też względem siebie jednocześnie dłużnikiem i wierzycielem. Każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej wartości, oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym.

Umowa barterowa jest umową nienazwaną, która swoim charakterem jest zbliżona do umowy zamiany, a zatem w przypadku zawarcia umowy barterowej w praktyce stosuje się do niej przepisy dotyczące umowy zamiany, tj. przede wszystkim art. 603 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.), zgodnie z którym: przez umowę zamiany każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy.

Oznacza to,  że przedmiotem umowy zamiany mogą być nie tylko rzeczy, lecz także wszelkie zbywalne dobra materialne, jak również niematerialne.

Zamiana jest czynnością prawną konsensualną, odpłatną i wzajemną, rodzi skutki zobowiązujące, a w warunkach określonych w art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego - skutki rozporządzające. Tym samym, w swej istocie umowa zamiany jest niewątpliwie podobna do umowy sprzedaży. Świadczy o tym również fakt, że ustawodawca nie reguluje odrębnie tej umowy, a jedynie w art. 604 Kodeksu cywilnego stwierdza, że do zamiany stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży. Zamiana jest zatem formą odpłatnego zbycia.

Z przytoczonego powyżej przepisu jednoznacznie wynika, że zamiana to w efekcie forma zbycia jednej rzeczy (w tym prawa majątkowego), a w zamian - nabycie własności drugiej rzeczy. Istotą umowy zamiany jest zatem wymiana dóbr.

Skoro strony umowy barterowej przenoszą na siebie wzajemnie własność rzeczy (świadczą wzajemnie usługi), w przedmiotowej sprawie - otrzymanie wynagrodzenia za świadczone usługi informatyczne w zamian za kryptowaluty - występując jednocześnie w charakterze dostawcy, jak i nabywcy, to pojawia się - co do zasady - konieczność rozpoznania, przez strony takiej umowy, odpowiednio przychodu jak i związanego z nim kosztu. Należy przyjąć, że rozliczenie na zasadzie barterowej, jako sposób wykonania zobowiązania skutkujące zaspokojeniem wierzyciela, są akceptowalne jako jedna z form poniesienia kosztu.

Zgodnie z wprowadzonym przepisem 7 ust. 1 u.p.d.o.p. z dniem 1 stycznia 2018 r., przychody na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych, zostały podzielone na dwie kategorie przychodów:

-zysków kapitałowych oraz

-z innych źródeł.

Szczegółowy katalog przychodów - zysków kapitałowych został wskazany w art. 7b ust. 1 u.p.d.o.p. Do katalogu tych zysków w treści art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. f ustawodawca zaliczył przychody z wymiany waluty wirtualnej na środek płatniczy, towar, usługę lub prawo majątkowe inne niż waluta wirtualna lub z regulowania innych zobowiązań walutą wirtualną.

Zatem transakcje gospodarcze niewymienione w treści art. 7b ust. 1 u.p.d.o.p. stanowią przychody z innych źródeł.

W świetle art. 7 ust. 2 u.p.d.o.p. dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24c, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest startą ze źródła przychodów. Zgodnie z treścią art. 12 ust. 3 u.p.d.o.p. za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, a także za przychody uzyskane z zysków kapitałowych, z wyłączeniem przychodów, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Zgodnie z opisem zdarzenia, Wnioskodawca świadczy usługi informatyczne, otrzymując z tego tytułu umówione wynagrodzenie, które wypłacone zostanie w walucie wirtualnej.

W związku z tym Wnioskodawca, na podstawie art. 12 ust. 3a u.p.d.o.p. rozpozna przychód z działalności gospodarczej w kwocie wynagrodzenia określonego na fakturze (sprzedaż usług) oraz jednocześnie koszt uzyskania przychodu, o którym mowa w treści art. 15 ust. 11 u.p.d.o.p. (z tytułu nabycia waluty wirtualnej).

W interpretacji podatkowej z 16 listopada 2018 r., Znak: 0114-KDIP2-2.4010.476.2018.2.AG Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zaaprobował stanowisko podatnika zgodnie z którym „otrzymanie kryptowaluty jako dodatkowego wynagrodzenia od zagranicznego podmiotu za wykonane usługi powinno być traktowane jako transakcja barterowa. Wnioskodawca świadczy usługę programistyczną, zaś zagraniczny podmiot sprzedaje Wnioskodawcy kryptowalutę. Z tytułu świadczenia usług programistycznych. Wnioskodawca wykaże przychód podatkowy. Jednocześnie będzie on uprawniony do rozpoznania kosztu uzyskania przychodów z tytułu nabycia kryptowaluty w kwocie odpowiadającej wartości usługi programistycznej (w praktyce - wynagrodzenia wykazanego na fakturze dokumentującej wyświadczenie usług programistycznych)”.

Warto podkreślić, że taka interpretacja wynika również z uzasadnienia do ustawy wprowadzającej regulacje, dotyczące opodatkowania walut wirtualnych z 23 października 2018 r., w którym wskazano, że „Przyjęcie płatności przez przedsiębiorcę za towar/usługę w postaci waluty wirtualnej, traktowane będzie jako dwie umowy. Każda ze stron zawartej umowy będzie zarówno sprzedawcą, jak i nabywcą. Przychodem przedsiębiorcy ze sprzedaży np. towaru, będzie cena (wartość) tego towaru. Natomiast w momencie sprzedaży przez przedsiębiorcę tak pozyskanych walut (zapłaty nimi), powstały przychód kwalifikowany będzie do źródła przychodów z zysków kapitałowych”.

W związku z powyższym Wnioskodawca stoi na stanowisku, że wartość otrzymanego wynagrodzenia (określonego na fakturze) za usługi informatyczne stanowić będzie przychód z działalności gospodarczej zgodnie z treścią art. 12 ust. 3 u.p.d.o.f., (sprzedaż usług) w dacie określonej na podstawie art. 12 ust. 3a u.p.d.o.p.

Jednocześnie wartość wynagrodzenia, stanowić będzie dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu, o którym mowa w art. 15 ust. 11 u.p.d.o.p. (nabycie waluty wirtualnej).

Ad 2

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymanie wynagrodzenia w formie waluty wirtualnej za świadczone usługi informatyczne dla celów podatku dochodowego od osób prawnych powinno być rozliczone jako transakcja zamiany.

Wnioskodawca, w okresie rozliczeniowym wystawia Spółce A fakturę określając wynagrodzenie w walucie (...). W związku z tym, Wnioskodawca rozpozna przychód zgodnie z treścią art. 12 ust. 3a u.p.d.o.p. oraz jednocześnie koszt uzyskania przychodu, o którym mowa w treści art. 15 ust. 11 u.p.d.o.p. (z tytułu nabycia waluty wirtualnej).

Na tej podstawie Wnioskodawca będzie uprawniony do zaliczenia w koszty uzyskania przychodu, o których mowa w treści art. 15 ust. 11 u.p.d.o.p. całą wartość transakcji, a także ewentualne wydatki związane z prowizjami kantorów giełd kryptowalutowych. W przypadku, gdy wartość wynagrodzenia określonego na fakturze w walucie obcej (dolar, euro, dirham) to Wnioskodawca dokona przeliczenia.

Skoro w uzasadnieniu do ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw, druk Sejmowy Nr 2860 jest mowa o tym, że „Przyjęcie płatności przez przedsiębiorcę za towar/usługę w postaci waluty wirtualnej, traktowane będzie jak dwie umowy. Każda ze stron zawartej umowy będzie zarówno sprzedawcą, jak i nabywcą...”, to w ocenie Wnioskodawcy wynagrodzenie za usługi informatyczne w formie waluty wirtualnej należy traktować w sposób identyczny do nabycia usługi za walutę (...) z tą różnicą, że zamiast przekazania płatności dochodzi do przeniesienia władania waluty wirtualnej na Spółkę. W tej sytuacji strony dwóch umów są względem siebie zobowiązane oraz posiadają wzajemne wierzytelności. W umowie sprzedaży usługi informatycznej, Spółka (zbywca usług) posiada wierzytelność względem drugiego podmiotu (nabywcy usług) do zapłaty kwoty wykazanej na fakturze tj. wartości świadczonych usług, a w umowie sprzedaży waluty wirtualnej ten drugi podmiot (zbywca waluty wirtualnej) posiada identyczną wierzytelność względem Spółki (nabywcy waluty wirtualnej). W związku z tym, iż wysokość ww. wierzytelności jest sobie równa, zobowiązana stron z obu umów ulegają potrąceniu.

Takie rozumowanie skutkuje możliwością zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu, o których mowa w art. 15 ust. 11 u.p.d.o.p.,  tj. koszty uzyskania przychodów stanowiące udokumentowane wydatki bezpośrednio poniesione na nabycie waluty wirtualnej, oraz koszty związane ze zbyciem waluty wirtualnej, w tym udokumentowane wydatki poniesione na rzecz podmiotów, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 12 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu - w przypadku Wnioskodawcy będzie to kwota wskazana na fakturze - równowartość waluty wirtualnej przy pomocy której doszło do nabycia usług informatycznych, co jest logiczną konsekwencją przyjęcia, iż Spółka na gruncie umowy o świadczenie usług informatycznych osiąga przychód z art. 12 ust. 3 u.p.d.o.p., tj. przychód na zasadach ogólnych oraz jest zobowiązana do bieżącego odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy od osób prawnych.

Schemat rozliczeń obrazuje poniższy przykład:

1. Wnioskodawca na koniec przyjętego okresu rozliczeniowego wystawia fakturę określającą wysokość wynagrodzenia z tytułu świadczonych usług (wartość określona w walucie (...)).

2. Spółka A dokonuje płatności za wykonaną usługę w formie waluty wirtualnej, w związku z tym po stronie Wnioskodawcy powstaje przychód z działalności gospodarczej w myśl przepisu art. 12 ust. 3 u.p.d.o.p., a więc jest on zobowiązany do odprowadzenia należnej zaliczki na podatek dochodowy od osób prawnych.

3. Następnie Wnioskodawca dokonuje zbycia waluty wirtualnej na walutę (...), zakładając, że kurs waluty wirtualnej pozostał bez zmian (wartość odpowiada kwocie określonej na fakturze) to transakcja ta pozostaje neutralna na gruncie u.p.d.o.p.

4. W przypadku zbycia waluty wirtualnej po kursie wyższym od kursu waluty wirtualnej z dnia jej otrzymania, to po stronie Wnioskodawcy powstanie przychód z waluty wirtualnej w rozumieniu art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. f u.p.d.o.p ., jednocześnie Wnioskodawca będzie uprawniony do rozpoznania kosztu uzyskania przychodów z tytułu nabycia waluty wirtualnej w kwocie odpowiadającej wartości usługi informatycznej, tj. wynagrodzenia wynikającego z faktury, ale jedynie wobec nadwyżki ponad wartością waluty wirtualnej z dnia jej otrzymania.

W związku z powyższym opodatkowaniu podatkiem od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia walut wirtualnych, zgodnie z treścią art. 22d. ust. 1 u.p.d.o.p. podlegać będzie wyłącznie nadwyżka powstała w wyniku jej odpłatnego zbycia po kursie wyższym niż z dnia jej otrzymania.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe, a w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy zaznaczyć, że pytania przedstawione przez Wnioskodawcę we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyznaczają zakres przedmiotowy tego wniosku.

W związku z powyższym, tutejszy Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytań) Wnioskodawcy. Zatem, inne kwestie wynikające z opisu sprawy i własnego stanowiska, nie objęte pytaniami, nie zostały rozpatrzone w niniejszej interpretacji.

Z dniem 1 stycznia 2019 r. do ustawy z dnia 15 lutego 1992 r., o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2587 ze. zm. „ustawa o CIT”), został wprowadzony przepis art. 4a pkt 22a, który definiuje pojęcie waluty wirtualnej.

Zgodnie z tym przepisem, wprowadzonym przez art. 2 pkt 3 lit. a ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2193, dalej: „ustawa nowelizująca”),

W myśl art. 2 ust. 2 pkt 26 ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 593 ze zm.),

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o CIT,

Jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy o CIT,

Należy zauważyć, że od 2018 r. w ustawie o CIT, przychody podatników tego podatku zostały rozdzielone na źródła:

• z zysków kapitałowych oraz
• z pozostałych źródeł, tzw. „działalności operacyjnej”.

Wydzielając źródło przychodów z zysków kapitałowych na gruncie ustawy o CIT, ustawodawca zamieścił w ustawie katalog, w którym określił listę przychodów alokowanych do tego źródła. Katalog ten został zawarty w art. 7b ustawy o CIT,

Zgodnie z art. 7b ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT,

Zauważyć należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera definicji przychodu. Ustawodawca ograniczył się w tym zakresie do wskazania w art. 12 ust. 1 ustawy o CIT, przykładowych przysporzeń, zaliczanych do tej kategorii.

W myśl art. 7b ust. 3 ustawy o CIT,

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o CIT,

Natomiast w myśl art. 12 ust. 3 ww. ustawy,

Zasada wskazana w ww. przepisie określa memoriałowy charakter obliczania przychodów. Różni się ona od zasady kasowej powstawania przychodów, w której przychód powstaje dopiero z chwilą wpływu środków pieniężnych do kasy lub na rachunek w banku jednostki. Podstawowym kryterium pojawiania się przychodu dla celów podatku dochodowego jest więc przychód należny.

Jak wynika natomiast z art. 14 ust. 1 ww. ustawy,

Ewentualny przychód powstanie dopiero w przypadku zbycia waluty wirtualnej, z tym że, zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 27 ustawy o CIT,

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o CIT,

Zgodnie z art. 15 ust. 11 ustawy o CIT,

Wskazać przy tym należy, że z uzasadnienia do zmiany ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw, druk Sejmowy Nr 2860 z 25 września 2018 r. w zakresie określenia kosztów uzyskania przychodów związanych z walutą wirtualną wskazano, „że kosztami podatkowymi będą udokumentowane wydatki na nabycie walut wirtualnych, poniesione w danym roku podatkowym, ale wyłącznie bezpośrednio związane z nabyciem i sprzedażą walut wirtualnych. Kosztami uzyskania przychodów nie będą więc w szczególności koszty finansowania zakupu walut wirtualnych (koszty pożyczek, kredytów itp.)”.

Z powyższego wynika zatem, że ustawodawca wprowadzając do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przepisy dotyczące wirtualnych walut, w art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. f ww. ustawy, jako źródło przychodów z zysków kapitałowych, wskazał przychody z wymiany wirtualnych walut i odpowiednio w art. 15 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych określił jakie wydatki mogą stanowić koszty uzyskania przychodów związane z wirtualną walutą. Z przepisu tego jednoznacznie wynika, że kosztami uzyskania przychodów związanych z walutą wirtualną są udokumentowane wydatki bezpośrednio poniesione na nabycie waluty wirtualnej, w tym udokumentowane wydatki poniesione na rzecz podmiotów, które pośredniczą w wymianie lub sprzedaży tych walut.

Odnosząc się do możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków bezpośrednio poniesionych na nabycie waluty wirtualnej, o których mowa w art. 15 ust. 11 ustawy o CIT, stwierdzić należy, że będą to oprócz ceny zakupu, również prowizje pobierane przez podmioty pośredniczące w wymianie. Kosztami uzyskania przychodów nie będą więc koszty inne niż bezpośrednio związane z nabyciem waluty wirtualnej, w szczególności koszty finansowania zakupu walut wirtualnych (koszty pożyczek, kredytów itp.), zakup komputera, koszty zużycia prądu, koszt zakupu „koparek do kryptowalut”, koszty amortyzacji komputerów.

Stosownie do art. 15 ust. 12 ustawy o CIT,

Zgodnie z art. 15 ust. 13 ustawy o CIT,

Dodać należy, że zgodnie z art. 22d ust. 1 ustawy o CIT ,

Zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy o CIT,

W myśl art. 22d ust. 2 ustawy o CIT ,

Jak stanowi art. 22d ust. 3 ustawy o CIT ,

Ponadto, na podstawie art. 22d ust. 4 ustawy o CIT,

W myśl art. 22d ust. 5 ustawy o CIT,

Natomiast zgodnie z art. 22d ust. 6 ustawy o CIT ,

Ad. 1

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii ustalenia, czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym otrzymanie waluty wirtualnej jako płatności za świadczone usługi informatyczne powinno być rozliczone dla celów podatku dochodowego od osób prawnych jako transakcja zamiany będąca jedną z form umowy barterowej, a więc Wnioskodawca rozpozna przychód z działalności gospodarczej z tytułu sprzedaży usług na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz jednocześnie koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z tytułu nabycia waluty wirtualnej (…).

W praktyce obrotu gospodarczego zdarza się, że umowy zawierane między stronami transakcji przewidują, że zapłata za towar czy usługę następuje nie w formie pieniężnej, lecz w formie innego towaru i usługi (ewentualnie innych towarów i usług). Umowy takie, nazywane umowami barterowymi, stanowią rodzaj bezpośredniej wymiany towarów i usług (towarów na towary, usług na usługi, usług na towary lub towarów na usługi). Umowa barterowa jest umową wzajemną, a do istoty wzajemności należy to, że między świadczeniami stron zachodzi stosunek ekwiwalentności, tj. równowartości. Innymi słowy, strony umowy barterowej uzgadniają wartość towarów, lub usług i dążą do tego, żeby bilans był zerowy.

W polskim prawie barter uważany jest za jeden z rodzajów umowy zamiany, choć tak naprawdę nie może być tak traktowany, ponieważ jest to równoważąca się wartościowo wymiana towaru na towar, usługi na usługę, towaru na usługę czy też usługi na towar. Barter jest więc pojęciem szerszym niż zamiana. Jest transakcją o charakterze bezgotówkowym, a w jej wyniku dochodzi do wymiany dóbr o tej samej wartości. Celem takiej transakcji jest niedokonywanie dodatkowych rozliczeń pieniężnych pomiędzy kontrahentami, a w konsekwencji maksymalne uproszczenie obrotu gospodarczego, w tym rozliczeń podatkowych.

Charakterystyczną cechą umowy barterowej jest istnienie wyłącznie dwóch stron transakcji. Obie strony występują zarówno w roli sprzedającego, jak i kupującego, obie strony są też względem siebie jednocześnie dłużnikiem i wierzycielem. Każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej wartości, oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym.

Umowa barterowa jest umową nienazwaną, która swoim charakterem jest zbliżona do umowy zamiany, a zatem w przypadku zawarcia umowy barterowej w praktyce stosuje się do niej przepisy dotyczące umowy zamiany, tj. przede wszystkim art. 603 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.), zgodnie z którym:

Oznacza to, że przedmiotem umowy zamiany mogą być nie tylko rzeczy, lecz także wszelkie zbywalne dobra materialne, jak również niematerialne.

Zamiana jest czynnością prawną konsensualną, odpłatną i wzajemną, rodzi skutki zobowiązujące, a w warunkach określonych w art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego – skutki rozporządzające.

Tym samym, w swej istocie umowa zamiany jest niewątpliwie podobna do umowy sprzedaży. Świadczy o tym również fakt, że ustawodawca nie reguluje odrębnie tej umowy, a jedynie w art. 604 Kodeksu cywilnego stwierdza, że do zamiany stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży. Zamiana jest zatem formą odpłatnego zbycia.

Z przytoczonego powyżej przepisu jednoznacznie wynika, że zamiana to w efekcie forma zbycia jednej rzeczy (w tym prawa majątkowego), a w zamian – nabycie własności drugiej rzeczy. Istotą umowy zamiany jest zatem wymiana dóbr.

Skoro strony umowy barterowej przenoszą na siebie wzajemnie własność rzeczy (świadczą wzajemnie usługi), w przedmiotowej sprawie – otrzymanie wynagrodzenia za świadczone usługi informatyczne w zamian za kryptowaluty – występując jednocześnie w charakterze dostawcy, jak i nabywcy, to pojawia się – co do zasady – konieczność rozpoznania, przez strony takiej umowy, odpowiednio przychodu jak i związanego z nim kosztu. Należy przyjąć, że rozliczenie na zasadzie barterowej, jako sposób wykonania zobowiązania skutkujące zaspokojeniem wierzyciela, są akceptowalne jako jedna z form poniesienia kosztu.

Zgodnie z opisem stanu faktycznego, Wnioskodawca działa w branży IT i płatności wynagrodzenia za wykonane usługi, odbywają się w przypadku niektórych klientów w walutach wirtualnych w rozumieniu art. 2 ust. 2 pkt 26 ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.

Następnie środki otrzymane w walucie wirtualnej są wymieniane na walutę fiducjarną np. euro, złote, dolary itp. (dalej jako: „(...)”) za pośrednictwem bramki BitPay lub innej podobnej, umożliwiającej otrzymanie na rachunek bankowy waluty fiduciarnej.

Przenosząc powyższe na grunt przedmiotowej sprawy, zgodnie z opisem stanu faktycznego, Wnioskodawca działa w branży IT i świadczy usługi informatyczne na rzecz klientów, otrzymując z tego tytułu wynagrodzenie, które w przypadku niektórych klientów wypłacane jest w walucie wirtualnej.

W związku z tym Wnioskodawca, na podstawie art. 12 ust. 3a ustawy o CIT, rozpozna przychód z działalności gospodarczej w kwocie wynagrodzenia określonego na fakturze (sprzedaż usług) oraz jednocześnie koszt uzyskania przychodu, o którym mowa w treści art. 15 ust. 11 ustawy o CIT, (z tytułu nabycia waluty wirtualnej).

Wartość otrzymanego wynagrodzenia (określonego na fakturze) za usługi informatyczne stanowić będzie przychód z działalności gospodarczej zgodnie z treścią art. 12 ust. 3 ustawy o CIT (sprzedaż usług) w dacie określonej na podstawie art. 12 ust. 3a ustawy o CIT. 

Jednocześnie wartość wynagrodzenia, stanowić będzie dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu, o którym mowa w art. 15 ust. 11 ustawy o CIT, (nabycie waluty wirtualnej).

Zatem, w związku z otrzymaniem waluty wirtualnej, jako płatności za świadczone usługi informatyczne w ramach transakcji barterowej (transakcji zamiany), Wnioskodawca rozpozna przychód z działalności gospodarczej z tytułu sprzedaży usług na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz jednocześnie koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z tytułu nabycia waluty wirtualnej.

W związku z powyższym, Państwa stanowisko w zakresie pytania Nr 1 jest prawidłowe.

Ad. 2

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii ustalenia, czy przy sprzedaży waluty wirtualnej na walutę (...) Spółka będzie upoważniona do zaliczenia w koszty uzyskania przychodu, o których mowa w art. 15 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych całą wartość transakcji tj. kwotę wskazaną na fakturze.

Jak wskazano wyżej, w związku z otrzymaniem waluty wirtualnej, jako płatności za świadczone usługi informatyczne w ramach transakcji barterowej (transakcji zamiany), Wnioskodawca rozpozna przychód z działalności gospodarczej z tytułu sprzedaży usług na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz jednocześnie koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z tytułu nabycia waluty wirtualnej.

Zatem w przypadku Wnioskodawcy kosztem, o którym mowa w art. 15 ust. 11 ustawy o CIT, tj. kosztem bezpośrednio poniesionym na nabycie waluty wirtualnej, będzie kwota wskazana na fakturze - równowartość waluty wirtualnej przy pomocy której, doszło do nabycia usług informatycznych, co jest logiczną konsekwencja przyjęcia, iż Spółka na gruncie umowy o świadczenie usług informatycznych osiąga przychód z art. 12 ustawy o CIT, tj. przychód na zasadach ogólnych.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony we wniosku opis sprawy stwierdzić należy, że Spółka będzie upoważniona do zaliczenia w koszty uzyskania przychodu, o których mowa w art. 15 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych całą wartość transakcji tj. kwotę wskazaną na fakturze za usługi informatyczne.

Jednocześnie wskazać należy, że przychód ze zbycia wirtualnych walut, powstaje w momencie wymiany wirtualnej waluty na środek płatniczy, towar, usługę lub prawo majątkowe inne niż waluta wirtualna lub z regulowania innych zobowiązań walutą wirtualną. Przychód ten można obniżyć o koszty związane z nabyciem wirtualnych walut, przy czym koszty te są potrącane w tym roku, w którym zostały poniesione, (tj. w momencie otrzymania zapłaty w postaci kryptowaluty za zbywaną usługę informatyczną). Powstała z tego tytułu nadwyżka, będzie stanowić dochód z zysków kapitałowych, jako transakcja związana z kryptowalutami i od tego dochodu Wnioskodawca będzie zobowiązany zapłacić 19% podatku na zasadach określonych w art. 22d ustawy o CIT.

Zatem w niniejszej sprawie kosztem, o którym mowa w art. 15 ust. 11 ustawy o CIT, będzie cała wartość transakcji dot. usług informatycznych za które Wnioskodawca otrzymał/nabył waluty wirtualne. Koszt ten należy potrącić, zgodnie z art. 15 ust. 12 ustawy o CIT, w roku podatkowym, w którym został on poniesiony – w tym przypadku będzie to rok, w którym dokonano sprzedaży ww. usług informatycznych, a nie moment sprzedaży/wymiany waluty wirtualnej na walutę tradycyjną (fiducjarną). Powyższe oznacza, że Wnioskodawca nabywając walutę wirtualna (za usługi informatyczne) winien ująć je w kosztach w roku, w którym poniósł wydatek na ich nabycie (sprzedaż usług informatycznych) w pełnej wysokości (w wartości tych usług informatycznych). Natomiast przychód ze zbycia walut wirtualnych (zamiany na walutę tradycyjną/fiducjarną) powstanie w momencie, w którym Wnioskodawca dokona sprzedaży/wymiany tej waluty na walutę tradycyjną/fiducjarną. Wartość tego przychodu należy w całości ująć jako przychód z zysków kapitałowych na podstawie art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. f) ustawy o CIT.

W związku z powyższymi wyjaśnieniami nie można zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, że będzie on uprawniony do rozpoznania kosztu uzyskania przychodów z tytułu nabycia waluty wirtualnej w kwocie odpowiadającej wartości usługi informatycznej, tj. wynagrodzenia wynikającego z faktury, ale jedynie wobec nadwyżki ponad wartością waluty wirtualnej z dnia jej otrzymania, bowiem jak wskazano wyżej, Wnioskodawca w związku z transakcją dot. kryptowalut wykazuje całość kosztów bezpośrednio poniesionych na nabycie waluty wirtualnej i całość przychodu uzyskanego ze zbycie/wymiany waluty wirtualnej na walutę tradycyjną/fiducjarną. Natomiast powstała z tego tytułu nadwyżka, będzie stanowić dochód z zysków kapitałowych, jako transakcja związana z walutami wirtualnymi i od tego dochodu Wnioskodawca będzie zobowiązany zapłacić 19% podatku na zasadach określonych w art. 22d ustawy o CIT.

W związku z powyższym, Państwa stanowisko w zakresie pytania Nr 2 jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja podatkowa to odpowiedź na konkretne pytanie dotyczące podatków; dlatego wywołuje ona wyłącznie skutki w sferze podatkowej, a nie żadnej innej. Zgodnie z przepisami organ podatkowy jest przy tym związany treścią wniosku; nie ma uprawnień ani nawet możliwości badania prawdziwości faktów czy stwierdzeń, podawanych przez wnioskodawcę. Formułując odpowiedź organ podatkowy polega więc wyłącznie na tym, co pisał podatnik we wniosku i nie sprawdza legalnych aspektów działalności wnioskodawcy. Uzyskanie interpretacji podatkowej nie rozstrzyga więc o legalności danej działalności.

Odnosząc się do powołanych we wniosku interpretacji indywidualnych stwierdzić należy, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach innych podmiotów i nie wiążą Organu w sprawie będącej przedmiotem wniosku.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).