Interpretacja indywidualna z dnia 19 kwietnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT3.4011.170.2023.1.PS

Przesłanki do skorzystania z ulgi prorodzinnej na niepełnosprawną, pełnoletnią córkę otrzymującą rentę socjalną oraz zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny określonej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wpływ uzyskania dochodu ze zbycia nieruchomości na możliwość skorzystania z tej ulgi.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

21 lutego 2023 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Jest Pani emerytką i wychowuje Pani samotnie pełnoletnią już, niepełnosprawną od urodzenia córkę. Córka ma 42 lata, a pełnoletność uzyskała w 1998 roku (ma umiarkowany stopień niepełnosprawności i całkowitą niezdolność do pracy).

Osiąga Pani dochody z emerytury, które wyniosły w 2022 r. około 55 000 zł (nie otrzymała Pani jeszcze informacji o dochodach). Miesięcznie do wypłaty otrzymuje Pani 3 878 zł.

Córka Pani otrzymuje rentę socjalną oraz zasiłek pielęgnacyjny.

Dodatkowo, w wyniku działu spadku w Sądzie Rejonowym w A., sygn. akt XXX z 31 maja 2016 r. (uprawomocnienie nastąpiło 22 czerwca 2016 r.) otrzymała Pani mieszkanie, które sprzedała Pani 20 stycznia 2022 r. Przedmiotem działu spadku było tylko mieszkanie o powierzchni 28 m².

Dodatkowo wyjaśnia Pani, że córka, którą się Pani opiekuje i którą Pani utrzymuje, od urodzenia mieszka z Panią. W 1982 r. jej ojciec (były mąż) miał zasądzone alimenty (sygn. akt ZZZ), ale nie płacił ich i komornik wpisał go do KRS jako dłużnika niewypłacalnego. Wie Pani, że były mąż zmarł we Francji w 2016 r., gdzie odsiadywał wyrok za zabójstwo.

Jest Pani rozwódką od 38 lat. Wyrok sądowy zapadł 16 października 1985 r. (sygn. akt QQQ) z winy męża, a wykonanie władzy rodzicielskiej sąd powierzył Pani. Nigdy nie żyła Pani w konkubinacie.

W wyniku działu spadku z 31 maja 2016 r. otrzymała Pani spółdzielcze własnościowe mieszkanie położone w A., ul. B. o powierzchni 28 m² bez spłaty.

Dział spadku miał miejsce między dwiema córkami, tj. Panią i A.A. Pani otrzymała mieszkanie, a siostra służebność osobistą obejmującą prawo do bezpłatnego, dożywotniego zamieszkiwania (Pani siostra, którą się Pani opiekowała, była sparaliżowana). Pani siostra zmarła 17 lutego 2021 r. Dział spadku nastąpił bez spłat i dopłat.

20 stycznia 2022 r. sprzedała Pani mieszkanie (akt notarialny Rep. YYY z 20 stycznia 2022 r.)

Nie jest Pani już młoda i pieniądze ze sprzedaży chciałaby Pani zostawić w spadku córce, aby mogła opłacać opiekunkę, gdy Pani już nie będzie.

Pytanie

Ponieważ była Pani właścicielem mieszkania dłużej niż 5 lat, to została Pani zwolniona z zapłaty podatku dochodowego i nie musi Pani tego dochodu wykazywać w zeznaniu podatkowym, tylko samą emeryturę (za 2022 r.), lecz chciałaby Pani zapytać, czy mimo wszystko ma Pani prawo skorzystać z ulgi podatkowej na wychowanie dzieci w wysokości 1 112,04 zł, ponieważ Pani emerytura i pieniądze ze sprzedaży mieszkania przewyższą kwotę 112 000 zł.

Pani stanowisko w sprawie

Wskazuje Pani, że według broszury informacyjnej do PIT/O za 2022 r. na stronie 16 wydaje się, że mogłaby Pani skorzystać z ulgi, ponieważ córka ma rentę socjalną i zasiłek pielęgnacyjny.

W broszurze informacyjnej do PIT-37 za 2022 r. i informacji uzyskanej w Urzędzie Skarbowym, w zeznaniu nie wykazuje się dochodów zwolnionych z opodatkowania, dlatego uważa Pani, że może skorzystać z ulgi na wychowanie dzieci, mimo dochodu ze sprzedaży mieszkania.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1)wykonywał władzę rodzicielską;

2)pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;

3)sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Stosownie do art. 27f ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1)jednego małoletniego dziecka - kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:

a)pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,

b)niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4c i 4g, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;

2)dwojga małoletnich dzieci - kwota 92,67 zł na każde dziecko;

3)trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota:

a)92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,

b)166,67 zł na trzecie dziecko,

c)225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

Przy czym, zgodnie z art. 27f ust. 2a ww. ustawy:

Za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a oraz art. 30c ust. 2 pkt 2.

Zauważyć wypada więc, że ww. przepis nie obejmuje dochodów z odpłatnego zbycia nieruchomości, których sposób opodatkowania uregulowany został w art. 30e omawianej ustawy. Tak więc uzyskanie przez Panią dochodu ze zbycia nieruchomości nie ma wpływu na możliwość skorzystania z odliczenia.

Jak stanowi art. 27f ust. 2c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1)na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;

2)wstąpiło w związek małżeński.

Art. 27f ust. 3 ww. ustawy stanowi:

W przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Stosownie do art. 27f ust. 4 ww. ustawy:

Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę podatnicy mogą odliczyć od podatku w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. W przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim - kwotę tę podatnicy odliczają w częściach równych. W pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100% stosuje podatnik, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny.

W myśl art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1)odpis aktu urodzenia dziecka;

2)zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;

3)odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;

4)zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Co istotne, w świetle art. 27f ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4c pkt 2 i 3, z uwzględnieniem art. 6 ust. 4e i 8 w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Natomiast, zgodnie z art. 27f ust. 7 ww. ustawy:

Przepis art. 6 ust. 8 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

Treść art. 27f ust. 6 w powiązaniu z art. 6 ust. 4c pkt 2 ww. ustawy wskazuje, że odliczenie kwoty określonej w ust. 2 przysługuje również podatnikowi, który utrzymywał dzieci pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną – w związku z wykonywaniem przez tego podatnika ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Mając na uwadze powyższe wskazać należy, że obowiązek alimentacyjny zdefiniowany został w art. 128 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1359 ze zm.) jako obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania. Istotą tak określonego obowiązku jest to, że jedna strona ma prawo żądać dostarczenia tak wskazanych środków, a druga osoba ma obowiązek je dostarczyć.

Dostarczanie środków utrzymania to zaspokajanie normalnych, bieżących potrzeb uprawnionego w postaci: pożywienia, ubrania, mieszkania, niezbędnych przedmiotów umożliwiających przebywanie w środowisku i w rodzinie, leków itp.

Dostarczanie środków wychowania obejmuje natomiast powinność starań o zdrowie uprawnionego, o jego rozwój fizyczny i umysłowy, stworzenie możliwości zdobycia wykształcenia, zapewnienie dostępu do dóbr kultury, itp.

Stosownie do art. 133 § 1 ww. ustawy:

Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Natomiast, stosownie do art. 133 § 2 tej ustawy:

Poza powyższym wypadkiem uprawniony do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku.

W orzecznictwie został utrwalony pogląd, że kwestia niedostatku osoby uprawnionej do alimentacji musi być oceniana w sposób zindywidualizowany, poprzez porównanie czy posiadane przez nią środki są wystarczające na pokrycie życiowych i zdrowotnych potrzeb niezbędnych w jej sytuacji.

Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 ww. ustawy).

Art. 135 § 2 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy stanowi:

Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego, w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Zatem, do skorzystania z ulgi prorodzinnej na dorosłe niepełnosprawne dziecko otrzymujące rentę socjalną lub/i zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny, określonej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, konieczne jest zaistnienie jednocześnie dwóch warunków:

1)musi mieć miejsce wykonywanie ciążącego obowiązku alimentacyjnego,

2)musi mieć miejsce utrzymywanie.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika w szczególności, że:

•w sposób samotny wychowuje Pani pełnoletnią córkę;

•córka jest niepełnosprawna od urodzenia,

•utrzymuje Pani córkę,

•opiekuje się Pani córką,

•mieszka Pani z córką,

•córka pobiera rentę socjalną oraz zasiłek pielęgnacyjny.

Ponadto – jak wskazała Pani we wniosku – Pani dochody z tytułu emerytury w 2022 r. wynosiły około 55 000 zł.

Powyższe okoliczności faktyczne wskazują zatem, że wykonywała Pani w 2022 r. ciążący na Pani obowiązek alimentacyjny względem niepełnosprawnej pełnoletniej córki.

Uwzględniając powyższe należy stwierdzić, że skoro ciążył na Pani obowiązek alimentacyjny względem pełnoletniej, niepełnosprawnej córki i rzeczywiście go Pani wykonywała, sprawując nad nią opiekę, ponosząc koszty Jej utrzymania to przy spełnieniu pozostałych warunków wynikających z art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przysługuje Pani jako rodzicowi prawo skorzystania za rok 2022 z ulgi prorodzinnej na niepełnosprawną pełnoletnią córkę otrzymującą rentę socjalną oraz zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny.

W związku z brzmieniem art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzyskany przez Panią dochód z odpłatnego zbycia spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego nie wlicza się do limitów dochodów wskazanych w ust. 2 art. 27f ustawy, niezależnie od tego, czy zbycie tego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego stanowiło źródło Pani przychodu w związku z brzmieniem art. 10 ust. 1 pkt 8 omawianej ustawy.

Wobec powyższego Pani stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpetacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (zdarzeniem przyszłym) podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

•Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

•Zgodnie z art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej:

Interpretacja indywidualna zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA) albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz.