Czy gminy powinny naliczać VAT, wykonując na rzecz mieszkańców czynności w ramach projektów ekologicznych – skutki wyroków TSUE

Według TSUE instalowanie przez gminę systemów odnawialnych źródeł energii na nieruchomościach mieszkańców nie stanowi dostawy towarów ani świadczenia usług opodatkowanych VAT. Również usuwanie azbestu przez gminę za pośrednictwem wyspecjalizowanego przedsiębiorstwa nie podlega VAT jako usługa, a gmina nie występuje w roli podatnika. Czy gminy powinny zatem skorygować swoje rozliczenia w zakresie VAT oraz czy dotyczy to każdej gminy? W najlepszej sytuacji są te gminy, które nie zgadzały się z dotychczasową wykładnią fiskusa i nie doliczały VAT.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał 30 marca 2023 r. dwa ważne wyroki dotyczące opodatkowywania niektórych czynności wykonywanych przez gminy. Pierwszy wyrok w sprawie C-612/21 dotyczył instalowania odnawialnych źródeł energii na budynkach mieszkańców gminy, natomiast drugi wyrok w sprawie C‑616/21 dotyczył usuwania azbestu. W niniejszym artykule omówimy skutki tych wyroków dla gmin w zakresie rozliczeń w VAT.

1. Czy montaż odnawialnych źródeł energii przez gminę to usługa opodatkowana VAT – stanowisko TSUE

będących właścicielami nieruchomości, którzy wyrazili wolę wyposażenia tych nieruchomości w takie systemy. Koszty projektu były w 75% finansowane ze środków publicznych (z otrzymywanego od województwa dofinansowania), natomiast w 25% przez mieszkańców, na których nieruchomościach były instalowane odnawialne źródła energii. Zgodnie z umowami zawieranymi przez gminę z właścicielami nieruchomości instalowane w ramachprojektu systemy odnawialnych źródeł energii stanowiły własność gminy przez tzw. okres trwałości projektu (tj. przez 5 lat od dnia otrzymania ostatniej płatności, którą gmina otrzyma z tytułu zwrotu przypadającej jej części subwencji wypłaconych przez dane województwo).