Interpretacja indywidualna z dnia 28 marca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.60.2023.1.AWY

Wyłączenie z opodatkowania podatkiem VAT czynności zbycia zespołu składników przedsiębiorstwa w upadłości.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 lutego 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 30 stycznia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy wyłączenia z opodatkowania podatkiem VAT czynności zbycia zespołu składników przedsiębiorstwa w upadłości.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca – A. sp. z o.o. w upadłości (dalej A. sp. z o.o., Spółka, Podatnik) prowadził działalność gospodarczą w sektorze przetwórstwa mięsnego i specjalizował się w plastrowaniu i konfekcjonowaniu wędlin. Przed rozpoczęciem działalności operacyjnej w 2014 i 2015 roku, Spółka nabyła dwie linie produkcyjne: jedną do produkcji parówek, a drugą do plastrowania i paczkowania wędlin.

Spółka zorganizowała swoje przedsiębiorstwo przez montaż wskazanych linii oraz nabycie wyposażenia stanowisk pracy, wyposażenia zaplecza socjalnego, wyposażenia biurowego oraz środków transportu wewnętrznego (wózki paletowe). Spółka była zatem właścicielem parku maszynowego - między innymi wysokospecjalistycznych linii do produkcji parówek oraz do plastrowania i paczkowania wędlin. Wartość początkowa netto tych dwóch linii produkcyjnych to kwota około 40.000.000,00 zł.

Spółka prowadziła działalność na dzierżawionej nieruchomości w (…). Nieruchomość, gdzie odbywała się produkcja Spółki była własnością B. S.A. i była dzierżawiona przez A. sp. z o.o. od tego podmiotu od dnia 10 marca 2014 roku.

Umowa dzierżawy była zawarta na okres 10 lat, tj. do dnia 10 marca 2024 roku. W październiku 2020 r. własność nieruchomości dzierżawionej nabył C. S.A. (posiadający 100% w kapitale D. S.A.), a w lutym 2021 r. właścicielem nieruchomości dzierżawionej stały się D. S.A. Faktury za dzierżawę spółka A. sp. z o.o. regulowała do dnia 29 września 2021 r. (tj. do dnia sprzedaży przedsiębiorstwa).

Nieruchomość położona w (…), w której Spółka prowadziła działalność operacyjną zgodnie z umową dzierżawy składała się z:

‒działki gruntu o powierzchni 5 tys. m² oraz znajdujących się na tej nieruchomości budynków oraz budowli, w tym wiat, budowli produkcyjnych, biurowych oraz socjalnych o powierzchni zabudowy 2.580 m²;

‒z działki gruntu o powierzchni 3.000 m² zabudowanej parkingiem;

‒z działki gruntu o powierzchni 5.388 m² niezabudowanej.

Głównym dostawcą surowca do produkcji, jak i odbiorcą gotowych produktów wyprodukowanych przez Spółkę była Spółka B. S.A. z siedzibą w (…).

Spółka nie prowadziła żadnej innej działalności operacyjnej poza produkcją parówek oraz plastrowaniem i paczkowaniem wędlin.

A. sp. z o.o. posiadała decyzję Powiatowego Lekarza Weterynarii w (…) z dnia 9 listopada 2015 roku nr (…) ustalającą wielkość produkcji na 160 ton tygodniowo.

W skład przedsiębiorstwa Spółki A. sp. z o.o. wchodziły: firma Spółki, umowa dzierżawy z dnia 10 marca 2014 r. wyżej wymienionych nieruchomości, własność linii do produkcji parówek oraz do plastrowania i paczkowania wędlin, własność innych środków trwałych, wyposażenie stanowisk pracy, wyposażenie zaplecza socjalnego, wyposażenie biurowe w tym między innymi: kopiarki (…), kopiarki (…), wózki paletowe szt. 2, system mycia (…), system kontroli dostępu, bramki obrotowe z ramionami opadającymi, urządzenia do sprzątania z workami filtracyjnymi, ławkowieszaki A2 6 szt., szafko-regały 2 szt., sterylizator centralny na 12 koszy, umowy ubezpieczenia ruchomości, umowy cywilnoprawne na świadczenie usług produkcji parówek oraz plastrowania i paczkowania wędlin, należności, zobowiązania, środki pieniężne, dokumentacja księgowa i kadrowa, księgi rachunkowe, decyzja Powiatowego Inspektora Weterynarii w (…) z dnia 9 listopada 2015 r. oraz umowy o pracę.

W dniu 7 czerwca 2019 roku zostało otwarte wobec B. S.A. przyspieszone postępowanie układowe, jednakże podmiot ten nie był w stanie prowadzić bieżącej działalności operacyjnej. Skutkiem powyższego było wstrzymanie dostaw i odbiorów produktów przez tą Spółkę od spółki A. sp. z o.o. Skutkowało to zaprzestaniem produkcji w zakładzie A. sp. z o.o. z dniem 15 września 2019 r.

W dniu 12 września 2019 roku D. S.A. z siedzibą w (…) złożyły A. sp. z o.o. list intencyjny, w którym wyraziły zainteresowanie nawiązaniem współpracy w zakresie usługowej produkcji na powierzonych surowcach (m.in. plastrowanie, produkcja parówek) w zakładzie produkcyjnym A. sp. z o.o. w (…).

Zgodnie z listem intencyjnym D. S.A. wyraziła gotowość rozpoczęcia negocjacji dotyczących ryczałtowej kwoty wynagrodzenia za realizację uzgodnionych pomiędzy Stronami usług, przy czym celem D. S.A. i A. sp. z o.o. „było ustalenie kwoty wynagrodzenia, która pozwoli w szczególności pokryć wszystkie bieżące koszty funkcjonowania przedsiębiorstwa A. sp. z o.o.”. Intencja ta została powtórzona w Preambule Umowy z dnia 9 października 2019 r. o wykonywanie usług na powierzonym surowcu, o której mowa niżej.

W dniu 17 września 2019 roku Sąd Rejonowy (…) w (…) X Wydział Gospodarczy wydał postanowienie sygn. akt (…) w sprawie zabezpieczenia majątku dłużnika A. sp. z o.o. poprzez ustanowienie tymczasowego zarządcy M.B.

W dniu 9 października 2019 roku tymczasowy zarządca M.B. zawarł z D. S.A. z siedzibą w (…) umowę o wykonywanie usług na powierzonych surowcach, dalej zwana: Umowa z dnia 9 października 2019 r. lub Umowa.

Zgodnie z punktem D Preambuły do tej Umowy „Niniejsza Umowa zawierana jest na okres do dnia wejścia w życie umowy dzierżawy Przedsiębiorstwa A. (dalej: „Umowa Dzierżawy”), która z kolei zawarta zostałaby przez Strony na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy i weszłaby w życie pod warunkiem zawieszającym polegającym na uzyskaniu przez Zamawiającego zgody Prezesa UOKiK na przejęcie kontroli”.

Przedmiotem Umowy z dnia 9 października 2019 r. było wykonywanie przez A. sp. z o.o. na zasadzie wyłączności usług polegających na plastrowaniu, konfekcjonowaniu i pakowaniu przetworów mięsnych oraz produkcji, konfekcjonowaniu i pakowaniu parówek i kiełbas cienkich. Spółka zobowiązała się w Umowie, iż usługi będzie wykonywała w swoim zakładzie produkcyjnym znajdującym się pod adresem: (…) na liniach technologicznych, maszynach i urządzeniach stanowiących jej własność, bądź będących w jej posiadaniu na podstawie innego tytułu prawnego, przy wykorzystaniu swoich pracowników oraz podwykonawców.

D. S.A. zobowiązały się w Umowie do przekazywania Spółce wszelkich surowców niezbędnych do prawidłowego wykonania Umowy, w tym w szczególności przetworów mięsnych do plastrowania, surowego mięsa, przypraw, dodatków funkcjonalnych, osłonek itp., które przez cały proces produkcji pozostają własnością D. S.A. oraz dokumentów produkcyjnych (m.in. Specyfikacji, Kart Produktu - ZDN), jak również opakowań, etykiet i innych materiałów pomocniczych.

Strony w Umowie uzgodniły miesięczne wynagrodzenie z tytułu jej realizacji i wskazały ponadto, iż w przypadku, „gdyby uzgodniona przez nie kwota nie była wystarczająca do pokrycia kosztów świadczenia Usługi plastrowania oraz Usługi produkcji, a także innych kosztów utrzymania Przedsiębiorstwa A., wynagrodzenie to, należne za dany miesiąc, zostanie odpowiednio przez D. S.A. zwiększone w celu umożliwienia Wykonawcy pokrycia wszelkich takich dodatkowych udokumentowanych i uzasadnionych kosztów (...)”.

Umowa weszła w życie z dniem podpisania i obowiązywała od dnia 1 października 2019 r. do dnia 31 stycznia 2020 roku.

Przy tym w § 5 ust. 10 Umowy strony postanowiły, że do czasu złożenia przez D. S.A. pierwszego zlecenia, jej strony postanawiają podjąć współpracę w zakresie i na warunkach określonych w załączniku nr 2 do Umowy, w treści którego wskazano, że ponieważ celem stron jest utrzymanie stanu zatrudnienia pracowników Wykonawcy (A. sp. z o.o.) oraz substancji materialnej jego przedsiębiorstwa w należytym stanie oraz w gotowości do podjęcia produkcji, strony zawarły Umowę i ustaliły wynagrodzenie, które ma pozwolić w szczególności pokryć wszystkie bieżące koszty utrzymania zatrudnienia pracowników oraz przedsiębiorstwa Wykonawcy w należytym stanie (dalej w załączniku nr 2 jako „Przedsiębiorstwo A.”) (...).

Strony uzgodniły, iż D. S.A. będą sukcesywnie zatrudniać pracowników A. sp. z o.o., w zależności od swoich potrzeb. Uzgodniono, że z pracownikami, których zamierza zatrudnić nowy pracodawca, zarządca przymusowy A. sp. z o.o. rozwiąże stosunki pracy za porozumieniem stron. Po dniu 9 października 2019 roku 8 pracowników A. sp. z o.o. zostało zatrudnionych w D. S.A. i świadczyło w dalszym ciągu pracę w zakładzie produkcyjnym w (…) przy ulicy (…). Natomiast po dniu 29 września 2021 r. do D. S.A. z A. sp. z o.o. przeniosło się kolejnych 3 pracowników i świadczyło pracę dalej w zakładzie produkcyjnym w (…).

W dniu 1 lutego 2020 roku zarządca tymczasowy A. sp. z o.o. zawarł z D. S.A. umowę najmu ruchomości, której przedmiotem było oddanie do używania części maszyn i urządzeń znajdujących się w zakładzie produkcyjnym w (…) przy ulicy (…).

Syndyk od dnia zawarcia przedmiotowej umowy udostępnił D. S.A. wszystkie nieruchomości gruntowe i zabudowane położone w (…) przy ulicy (…).

Umowa z dnia 1 lutego 2020 roku zawierała zapis, na mocy którego Spółka była zobowiązana do zapewnienia Najemcy swobodnego dostępu do przedmiotu najmu, w szczególności jego pracownikom, a także do zapewnienia Najemcy możliwości korzystania z przedmiotu najmu.

Umowa nakładała na D. S.A. niezależnie od obowiązku zapłaty czynszu, zobowiązanie do terminowego ponoszenia na rzecz Wynajmującego kosztów związanych z działalnością i użytkowaniem przedmiotu najmu, dotyczących okresu najmu, od dnia przekazania przedmiotu najmu, w szczególności do pokrywania zużywanych w obiekcie w (…) mediów (woda i kanalizacja, gaz, energia elektryczna), ubezpieczenia, kosztów telekomunikacyjnych, opłat publicznoprawnych (w tym środowiskowych) i podatków oraz kosztu dozoru przez urządzenia monitorujące i ochronę fizyczną, a także kosztów dzierżawy obiektu w (…) (w tym podatek od nieruchomości). W świetle powyższych zapisów przedmiotem Umowy z dnia 1 lutego 2020 r. de facto było też udostępnienie przez A. sp. z o.o. D. S.A nieruchomości położonych przy ulicy (…) w (…), na których i w których znajdowały się wynajmowane maszyny i urządzenia.

Przedmiotowa Umowa z dnia 1 lutego 2020 r. została zawarta na okres 12 miesięcy, a następnie jej obowiązywanie Strony przedłużyły aneksem nr 1 z dnia 6 grudnia 2020 r. do dnia 30 maja 2021 roku.

Tym samym aneksem Strony wskazały, iż D. S.A. nie będą już ponosić kosztów dzierżawy obiektu w (…) (w tym podatku od nieruchomości). A. sp. z o.o. zaprzestał refakturowania kosztów dzierżawy obiektu w (…) w miesiącu lutym 2021 r.

W dniu 5 marca 2020 roku Powiatowy Lekarz Weterynarii w (…) decyzją nr (…) postanowił zmienić w sentencji decyzji nr (…) z dnia 9 listopada 2015 r. w miejscu nazwy podmiotu: A., ul. (…), (…), o WNI (…), na D. S.A. (…), ul. (…) zakład produkcyjny: ul. (…), (…), o WNI (…), wskazując, że w dniu 4 marca 2020 r. do Inspektoratu wpłynęło pismo z informacją o przeniesieniu wszelkich praw i obowiązków zakładu A. sp. z o.o., zakład produkcyjny (…), ul. (…) na D. S.A., zakład produkcyjny (…), ul. (…). Organ uzasadniając decyzję wskazał na brak dokonania przez stronę jakichkolwiek zmian w planie technologicznym, jak i w zakresie produkowanych asortymentów.

D. S.A. po zawarciu umowy najmu w dniu 1 lutego 2020 r. prowadziła działalność produkcyjną, którą to działalność produkcyjną fizycznie wykonywali też byli pracownicy A. sp. z o.o. D. S.A. dokonywały produkcji w zakładzie w (…) oraz z wykorzystaniem majątku A. sp. z o.o. w zakresie plastrowania w okresie od września 2020 r. i prowadzą ją nadal, a w zakresie parówek w okresie czerwiec-sierpień 2021 r. Według informacji uzyskanych od przedstawicieli D. S.A. przestoje w produkcji były spowodowane epidemią ptasiej grypy, zakazem importu drobiu oraz związanymi z tym problemami producenta. Od marca 2021 r. D. S.A. wykorzystywała w zakładzie (…) także własne urządzenia.

W dniu 15 maja 2021 r. wierzyciel dłużnika A. sp. z o.o. – E. (wcześniej F.) złożył, w uzupełnieniu wcześniej złożonego wniosku o ogłoszenie upadłości A. sp. z o.o. z dnia 12 grudnia 2019 r., wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa A. sp. z o.o.

We wskazanym wniosku wierzyciel wnosił o ogłoszenie upadłości A. sp. z o.o. z jednoczesnym zatwierdzeniem warunków sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa A. sp. z o.o., tak jak została opisana w „Opinii określającej wartość przedsiębiorstwa A. sp. z o.o. z siedzibą w (…)” sporządzonej przez J.K., G.W. oraz M.G. z dnia 30 marca 2020 r., z wyłączeniem: (1) zobowiązań dłużnika, (2) wierzytelności dłużnika ujętych w Opisie i Oszacowaniu oraz pozostałych wierzytelności dłużnika, (3) wierzytelności z rachunków bankowych Dłużnika oraz (4) ksiąg rachunkowych oraz dokumentacji księgowej dłużnika, na rzecz nabywcy - spółki działającej pod firmą D. Spółka Akcyjna z siedzibą w (…), adres: ul. (…), (…), wpisanej do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, prowadzonego przez Sąd Rejonowy (…) w (…), VIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, pod numerem KRS (…), NIP: (…), REGON: (…), o kapitale zakładowym w wysokości (…) zł wpłaconym w całości, nr BDO: (…) (dalej: „Nabywca”) za cenę 25.000.000 zł netto powiększoną o podatek od towarów i usług, o ile będzie należny.

Wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa A. sp. z o.o. został poprzedzony ofertą D. S.A. z dnia 14 maja 2020 roku nabycia składników majątkowych stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa dłużnika A. sp. z o.o. opisanych w powołanej wyżej „Opinii określającej wartość przedsiębiorstwa A. sp. z o.o. z siedzibą w (…)” z dnia 30 marca 2020 r.

Nadto pismem z dnia 31 października 2019 r. D. S.A. zgłosiły Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zamiar koncentracji przedsiębiorców polegającej na nabyciu przez D. S.A. przedsiębiorstwa należącego do A. sp. z o.o. Decyzją nr (…) z dnia 4 grudnia 2019 r. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów po przeprowadzeniu postępowania antymonopolowego wszczętego na wniosek D. S.A. wydał zgodę na dokonanie koncentracji polegającej na nabyciu przez D. S.A. części mienia A. sp. z o.o. w zakresie wskazanym we wniosku.

W dniu 18 czerwca 2021 r. Sąd Rejonowy (…) w (…) X Wydział Gospodarczy wydał postanowienie o sygn. akt (…) o ogłoszeniu upadłości dłużnika A. sp. z o.o. W przedmiotowym postanowieniu Sąd wyznaczył syndyka masy upadłości w osobie M.B., zatwierdził warunki sprzedaży składników majątkowych stanowiących znaczną część przedsiębiorstwa, opisanego i oszacowanego przez rzeczoznawcę majątkowego J.K., G.W. i M.G. w operacie z dnia 30 marca 2020 r. z wyłączeniem „Wyłączonych Aktywów”, tj.: zobowiązań dłużnika; wierzytelności dłużnika ujętych w Opisie i Oszacowaniu oraz pozostałych wierzytelności dłużnika; wierzytelności z rachunków bankowych dłużnika oraz wszelkich środków pieniężnych; ksiąg rachunkowych oraz dokumentacji księgowej dłużnika, na rzecz nabywcy - spółki działającej pod firmą D. Spółka Akcyjna w (…) KRS (…), za cenę 25.000.000,00 zł plus podatek VAT, o ile będzie należny, określając termin zawarcia umowy sprzedaży do 30 dni od dnia uprawomocnienia się postanowienia w przedmiocie ogłoszenia upadłości.

Postanowieniem z dnia 5 lipca 2021 r., poprzedzonym wnioskiem wierzyciela E. o sprostowanie, Sąd Rejonowy (…) w (…) X Wydział Gospodarczy sprostował oczywistą omyłkę w punkcie 6 postanowienia z dnia 18 czerwca 2021 r. dotyczącym zatwierdzenia warunków sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa dłużnika A. sp. z o.o. poprzez zmianę zapisu „zatwierdzić warunki sprzedaży składników stanowiących znaczącą część przedsiębiorstwa ...” na zapis „zatwierdzić warunki sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa ...”.

W dniu 29 września 2021 r. Syndyk Masy Upadłości Spółki A. sp. z o.o. w upadłości zawarł ze Spółką D. S.A. umowę sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zawarcie umowy sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa zostało poprzedzone Uchwałą nr (…) Zarządu Spółki D. S.A. z dnia 23 sierpnia 2021 r. w przedmiocie zwrócenia się do Rady Nadzorczej tej spółki z wnioskiem o pozytywne zaopiniowanie niniejszego wniosku Zarządu o wyrażenie zgody na nabycie przez spółkę składników majątkowych stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa Spółki A. sp. z o.o., opisanych w dokumencie „Opinia określająca wartość przedsiębiorstwa A. sp. z o.o. z siedzibą w (…)” z dnia 30 marca 2020 r., której autorami są J.K., M.G., G.W.. Przedmiotowa Uchwała Zarządu D. S.A. podjęta została jednogłośnie przez trzech członków zarządu wskazanej spółki.

Zgodnie z postanowieniami Umowy z dnia 29 września 2021 r. Syndyk sprzedaje Spółce D. S.A. „zorganizowaną część przedsiębiorstwa, na którą składają się wszelkie prawa majątkowe, poza prawami niezbywalnymi oraz wyłączonymi ze sprzedaży, na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego (…) w (…) Wydział X Gospodarczy z dnia 18 czerwca 2021 rok, sygn. akt (…), a w szczególności, sprzedaż obejmuje:

1.prawo dzierżawy nieruchomości opisanych w paragrafie 1 niniejszego aktu, na podstawie umowy dzierżawy z dnia 10 marca 2014 r. wraz z aneksami dotyczące nieruchomości stanowiących funkcjonujący zakład przetwórstwa mięsa położony w miejscowości (…) przy ulicy (…),

2.środki trwałe stanowiące zorganizowany ciąg technologiczny linii do produkcji wędlin homogenizowanych oraz plastrowanych wyrobów wędliniarskich oraz inne ruchomości szczegółowo opisane w załączniku nr 1 do niniejszego aktu;

3.związane z zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa będącą przedmiotem sprzedaży prawa majątkowe możliwe do przeniesienia na kupującego oraz prawa wynikające z innych umów związanych z przedmiotem sprzedaży, w szczególności wymienione w § 1.III. niniejszego aktu, jak również z decyzji, pozwoleń możliwych do przeniesienia na kupującego (umowy dotyczące dostaw mediów do nabywanych nieruchomości, umowy ubezpieczenia, decyzje i pozwolenia z zakresu ochrony środowiska, gospodarki odpadami i prawa wodnego, prawa budowlanego) oraz w zakresie, w jakim aktualnie istnieją i nie dotyczą obsługi prawnej, księgowej i kadrowej oraz nie zostały wyłączone z przedmiotu sprzedaży na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego (…) w (…) Wydział X Gospodarczy, z dnia 18 czerwca 2021 roku, sygn. akt (…), w sprawie ogłoszenia upadłości oraz warunków zatwierdzenia sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa Spółki o firmie A. sp. z o.o. w (…).

(Przedmiot Sprzedaży) za cenę w łącznej kwocie 25 000 000 zł (dwadzieścia pięć milionów złotych), a stawający pod ad. 2 w imieniu Spółki o firmie: D. Spółka Akcyjna w (…) powyższe za wymienioną cenę na rzecz tej Spółki kupuje”.

W okresie od dnia zaprzestawania produkcji przez upadłego z powodu braku zamówień tj. od dnia 15 lipca 2019 r. do dnia sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa w dniu 29 września 2021 r. skład przedmiotowy przedsiębiorstwa nie uległ zmianie. Nie zostały zbyte żadne składniki majątkowe tego przedsiębiorstwa. Na skutek ustaleń dokonanych z D. S.A., na dzień sprzedaży A. sp. z o.o. nie zatrudniała pracowników związanych z produkcją.

W dniu 19 stycznia 2023 r. zespół rzeczoznawców majątkowych i biegłych sądowych wydał opinię na temat przedmiotu wyceny, która stanowiła podstawę sprzedaży. W opinii tej zostało wyjaśnione, że przedmiot wyceny z 30 marca 2020 r., który stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa nie uległ zmianie na dzień sprzedaży, a zatem spełniał przesłanki uznania za zespół składników materialnych i niematerialnych, stanowiący zorganizowaną całość nadający się do prowadzenia produkcji zgodnej z profilem dotychczasowej działalności A. sp. z o.o., zarówno w sensie organizacyjnym, ekonomicznym, jak i z punktu widzenia definicji podatkowych. Opinia w załączeniu.

A. sp. z o.o. w upadłości jest podatnikiem podatku od towarów i usług, zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny.

Pytanie

Czy zbycie przez Syndyka zespołu składników przedsiębiorstwa A. sp. z o.o. zgodnie z umową z dnia 29 września 2021 r. korzysta z wyłączenia od opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem reprezentującego Wnioskodawcę Syndyka, dokonane przez niego zbycie zespołu składników przedsiębiorstwa A. sp. z o.o. korzysta z wyłączenia od opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ustawa o podatku od towarów i usług nie zawiera definicji przedsiębiorstwa, w związku z tym należy odwołać się do tej definicji zawartej w Kodeksie cywilnym i tak zgodnie z art. 55¹ Kc przedsiębiorstwo to zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej. W skład przedsiębiorstwa wchodzą między innymi prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych; wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne; koncesje, licencje i zezwolenia; księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Ustawodawca w ww. przepisie wskazał, jakiego rodzaju elementy wchodzą w skład kompleksu składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, czyli przedsiębiorstwa, które może być przedmiotem czynności prawnej. Przedsiębiorstwo jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem podmiotowym, przedmiotowym oraz funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie czy zbywany majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazany zespół składników materialnych i niematerialnych mógł posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Syndyk umową z dnia 29 września 2021 roku dokonał na rzecz D. S.A. zbycia:

‒prawa dzierżawy nieruchomości opisanych w paragrafie 1 niniejszego aktu, na podstawie umowy dzierżawy z dnia 10 marca 2014 r. wraz z aneksami dotyczącymi nieruchomości stanowiących funkcjonujący zakład przetwórstwa mięsa położony w miejscowości (…) przy ulicy (…),

‒środków trwałych stanowiących zorganizowany ciąg technologiczny linii do produkcji wędlin homogenizowanych oraz plastrowanych wyrobów wędliniarskich oraz innych ruchomości szczegółowo opisanych w załączniku nr 1 do niniejszego aktu,

‒związanych z zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa będącą przedmiotem sprzedaży praw majątkowych możliwych do przeniesienia na kupującego oraz praw wynikających z innych umów związanych z przedmiotem sprzedaży.

Wobec powyższego należy wskazać, iż przedmiotową umową Syndyk przeniósł na rzecz D. S.A. zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej, prowadzący tą działalność we własnym imieniu, pod własną firmą, w sposób ciągły i stały, uczestniczący w obrocie gospodarczym i prawnym - co spełnia kryteria podmiotowe, przedmiotowe i funkcjonalne do uznania tego konkretnego zespołu składników niematerialnych i materialnych za przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kc.

Przedmiot sprzedaży obejmował pisane w Opinii z dnia 30 marca 2020 r.:

‒kompletne linie do produkcji parówek oraz plastrowania i pakowania wędlin, wyposażenie stanowisk pracy, wyposażenie zaplecza socjalnego, wyposażenie biurowe, środki transportu,

‒prawa wynikające z umowy ubezpieczenia majątku ruchomego oraz umowę ochrony mienia,

‒prawa do korzystania z nieruchomości w (…) i jej wyposażenia na podstawie umowy dzierżawy z dnia 10 marca 2014 r.

Przedmiot sprzedaży - jako zespół składników - mógł być bez jakichkolwiek przeszkód wykorzystany do dalszej produkcji, zgodnie z profilem działalności A. sp. z o.o.

Przedmiot sprzedaży były kompletny i były używany do produkcji przez upadłego do lipca 2019 r., a przez D. S.A. w dalszym okresie działalności zakładu, a także jest nadal używany. Jak wskazali biegli w opinii z dnia 19 stycznia 2023 r. przedmiot sprzedaży stanowił własność podmiotu w stanie upadłości (spółki A.), który prowadził przedsiębiorstwo w sposób utrzymujący (jako zespół) kluczowe składniki niematerialne i materialne niezbędne dla kontynuacji realizacji dotychczasowych zadań gospodarczych (przetwórstwa mięsa) i w szczególności nie dokonano wyłączenia z zakresu sprzedaży ZCP żadnego składnika niematerialnego czy materialnego, który miałby znaczenie dla realizacji określonych zadań gospodarczych, stąd po nabyciu ZCP przez typowego nabywcę na rynku wolnokonkurencyjnym możliwe jest kontynuowanie realizowania dotychczasowych zadań gospodarczych w ramach niezależnego przedsiębiorstwa.

Przedmiot sprzedaży został wykorzystany przez D. S.A. dla kontynuacji działalności w zakresie produkcji parówek oraz plastrowania i pakowania wędlin.

Syndyk zgodnie z postanowieniem z dnia 18 czerwca 2021 r. Sąd Rejonowy (…) w (…) X Wydział Gospodarczy o sygn. akt (…) nie zbył na rzecz D. S.A.: zobowiązań; wierzytelności ujętych w Opisie i Oszacowaniu oraz pozostałych wierzytelności; wierzytelności z rachunków bankowych oraz wszelkich środków pieniężnych; ksiąg rachunkowych oraz dokumentacji księgowej A. sp. z o.o. w upadłości.

Sprzedaż została dokonana w oparciu o przepisy art. 56a-56h prawa upadłościowego, przy czym Sąd Rejonowy w (…) przesądził, co jest przedmiotem sprzedaży. Zgodnie z przepisami art. 313, 314 i 317 prawa upadłościowego przedmiotem zbycia nie mogły być zobowiązania upadłego. Ponadto, w świetle art. 335-338 i art. 342-345 prawa upadłościowego przedmiotem sprzedaży nie mogły być również środki pieniężne i prawa do rachunków bankowych, albowiem wszystkie sumy uzyskane w toku upadłości podlegają podziałowi pomiędzy wierzycieli.

Ze względu na fakt prowadzenia postępowania upadłościowego i konieczność kontynuacji zapisów księgowych do czasu wykreślenia podmiotu z rejestr handlowego, nie jest również możliwe zbycie ksiąg rachunkowych i dokumentacji upadłego (art. 169 i art. 365 prawa upadłościowego, art. 477 kodeksu spółek handlowych oraz przepisy ustawy o rachunkowości).

Pomimo powyższych wyłączeń na dzień zawarcia umowy z dnia 29 września 2021 roku zbywany przez Syndyka zespół składników niematerialnych i materialnych A. sp. z o.o. stanowił w dalszym ciągu przedsiębiorstwo, co zostało potwierdzone również w przedmiotowej umowie poprzez wskazanie, iż przedmiotem sprzedaży jest „funkcjonujący zakład przetwórstwa mięsa położony w miejscowości (…) przy ulicy (…)”. Podkreślenia wymaga, iż Spółka żadnej innej działalności niż w branży mięsnej w roku zbycia nie prowadziła, jak i w latach wcześniejszych i w żadnym innym miejscu, niż w (…) przy ulicy (…).

Wobec powyższego należy stwierdzić, iż przedmiotem umowy sprzedaży z dnia 29 września 2021 roku było przedsiębiorstwo Spółki A. sp. z o.o. w rozumieniu przepisów art. 55(1) Kc. Konsekwencją powyższego jest nie podleganie tej transakcji przepisom ustawy o podatku od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 tej ustawy.

Potwierdzają to liczne interpretacje na tle analogicznych stanów faktycznych, w szczególności przy sprzedaży w toku postępowania upadłościowego (tak: Interpretacja Indywidualna z dnia 16 grudnia 2022 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nr 0111-KDIB3-2.4012.631.2022.3.DK, Interpretacja Indywidualna z dnia 12 stycznia 2023 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nr 0114-KDIP1-1.4012.606.2022.1.AWY, Pismo z dnia 10 czerwca 2021 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nr 0113-KDIPT1-3.4012.226.2021.2.MK, Interpretacja Indywidualna z dnia 9 stycznia 2023 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nr 0111-KDIB2-2.4014.272.2022.4.PB, Pismo z dnia 8 stycznia 2020 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nr 0114-KDIP1-3.4012.513.2019.2.MK, Pismo z dnia 1 lipca 2020 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nr 0111-KDIB3-2.4012.175.2020.2.MN, Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 11 grudnia 2017 r. III SA/Wa 3723/16, Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 3 grudnia 2020 r. III SA/Wa 1412/20).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.) – zwanej dalej ustawą:

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Jednocześnie na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

Zatem, w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji przedsiębiorstwa. Dlatego też dla potrzeb tych przepisów należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.), zgodnie z którym:

Sformułowanie zawarte w zacytowanym art. 55¹ Kodeksu cywilnego „obejmuje ono w szczególności”, pozwala uznać, że definicja wymienia tylko przykładowe elementy przedsiębiorstwa. W rezultacie przedsiębiorstwo może obejmować także inne, niewymienione w tym przepisie składniki, jak również może składać się z niektórych tylko elementów wyliczenia zawartego w art. 55¹ Kodeksu cywilnego.

Kluczowym dla uznania, że przedmiot transakcji stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego (a co za tym idzie, ustawy o VAT) jest więc to, że stanowi on „zespół” składników materialnych i niematerialnych o cechach „zorganizowania” oraz „przeznaczenia do prowadzenia działalności gospodarczej”.

Potwierdza to art. 55² Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym:

Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym, funkcjonalnym i materialnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Przy ocenie, czy składniki majątku powinny być uznane za przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy, należy więc uwzględnić następujące okoliczności:

1)zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji, oraz

2)faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi przedsiębiorstwo.

Zakres powyższego wyłączenia zdefiniował w wyrokach Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie - nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu - do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego.

W wyroku z 10 listopada 2011 r., w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, TSUE wywiódł, że regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje natomiast samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. W wyroku tym Trybunał wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy.

Należy podkreślić, że o tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Jak wynika z opisu sprawy, Państwa Spółka prowadziła działalność gospodarczą w sektorze przetwórstwa mięsnego i specjalizowała się w plastrowaniu i konfekcjonowaniu wędlin.

W skład przedsiębiorstwa Państwa Spółki wchodziły: firma Spółki, umowa dzierżawy nieruchomości, własność linii do produkcji parówek oraz do plastrowania i paczkowania wędlin, własność innych środków trwałych, wyposażenie stanowisk pracy, wyposażenie zaplecza socjalnego, wyposażenie biurowe, umowy ubezpieczenia ruchomości, umowy cywilnoprawne na świadczenie usług produkcji parówek oraz plastrowania i paczkowania wędlin, należności, zobowiązania, środki pieniężne, dokumentacja księgowa i kadrowa, księgi rachunkowe, umowy o pracę oraz decyzja Powiatowego Inspektora Weterynarii w (…) z 9 listopada 2015 r. ustalająca wielkość produkcji na 160 ton tygodniowo.

Prowadzili Państwo działalność na dzierżawionej nieruchomości w (…). Umowa dzierżawy została zawarta 10 marca 2014 r. na 10 lat od B. S.A. W październiku 2020 r. własność nieruchomości nabył C. S.A., a w lutym 2021 r. – D. S.A.

Głównym dostawcą surowców do produkcji, jak i odbiorcą wyprodukowanych przez Państwa produktów były B. S.A. 7 czerwca 2019 r. wobec tej spółki zostało otwarte przyspieszone postępowanie układowe, jednakże podmiot ten nie był w stanie prowadzić bieżącej działalności operacyjnej. Skutkiem tego było wstrzymanie dostaw i odbiorów produktów przez tę spółkę i w konsekwencji zaprzestanie produkcji w Państwa Spółce 15 września 2019 r.

9 października 2019 r. tymczasowy zarządca M.B. zawarł z D. S.A. umowę o wykonywanie usług na powierzonych surowcach. Przedmiotem Umowy było wykonywanie przez Państwa usług polegających na plastrowaniu, konfekcjonowaniu i pakowaniu przetworów mięsnych oraz produkcji, konfekcjonowaniu i pakowaniu parówek i kiełbas cienkich. D. S.A. zobowiązały się natomiast do przekazywania Państwu wszelkich surowców niezbędnych do prawidłowego wykonania Umowy.

Strony uzgodniły, że D. S.A. będzie sukcesywnie zatrudniać pracowników Państwa Spółki, którzy będą w dalszym ciągu świadczyć pracę w zakładzie produkcyjnym w (…).

1 lutego 2020 r. zarządca tymczasowy Państwa Spółki zawarł z D. S.A. umowę najmu ruchomości, której przedmiotem było oddanie do używania części maszyn i urządzeń znajdujących się w zakładzie w (…). Umowa zawierała też zapis, na mocy którego byli Państwo zobowiązani zapewnić Najemcy swobodny dostęp do przedmiotu najmu. Przedmiotem umowy najmu było więc również udostępnienie D. S.A. nieruchomości, w których znajdowały się wynajmowane maszyny i urządzenia.

Po zawarciu ww. umowy D. S.A. prowadziła w zakładzie w (…) działalność produkcyjną, którą wykonywali również Państwa byli pracownicy. D. S.A. prowadziła działalność w zakresie plastrowania od września 2020 r. i prowadzi ją nadal oraz w zakresie parówek w okresie czerwiec-sierpień 2021 r. (przestoje w produkcji były spowodowane epidemią ptasiej grypy).

5 marca 2020 r. Powiatowy Lekarz Weterynarii postanowił zmienić w sentencji decyzji z 2015 roku ustalającej wielkość produkcji Państwa Spółki nazwę podmiotu z A. na D. S.A., wskazując, że do Inspektoratu wpłynęło pismo z informacją o przeniesieniu wszelkich praw i obowiązków zakładu A. sp. z o.o. na D. S.A. Decyzja została uzasadniona tym, że strona nie dokonała jakichkolwiek zmian w planie technologicznym, jak i w zakresie produkowanych asortymentów.

15 maja 2021 r. Państwa wierzyciel złożył wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży części Państwa przedsiębiorstwa. We wniosku wierzyciel wnosił o ogłoszenie upadłości Państwa Spółki. Wniosek ten został poprzedzony ofertą D. S.A. nabycia składników majątkowych stanowiących część Państwa przedsiębiorstwa.

18 czerwca 2021 r. Sąd wydał postanowienie o ogłoszeniu upadłości Państwa Spółki, a także zatwierdził warunki sprzedaży na rzecz D. S.A. składników majątkowych Spółki z wyłączeniem:

‒zobowiązań spółki,

‒wierzytelności spółki,

‒wierzytelności z rachunków bankowych spółki oraz wszelkich środków pieniężnych,

‒ksiąg rachunkowych oraz dokumentacji księgowej spółki.

29 września 2021 r. Syndyk Masy Upadłości Państwa Spółki zawarł z D. S.A. umowę sprzedaży części przedsiębiorstwa. Przedmiotem sprzedaży były wszelkie prawa majątkowe, poza prawami niezbywalnymi i wyłączonymi ze sprzedaży na podstawie postanowienia Sądu, a w szczególności:

‒prawo dzierżawy nieruchomości stanowiących funkcjonujący zakład przetwórstwa mięsa położony w miejscowości (…),

‒środki trwałe stanowiące zorganizowany ciąg technologiczny linii do produkcji wędlin homogenizowanych oraz plastrowanych wyrobów wędliniarskich oraz inne ruchomości;

‒związane ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa będącą przedmiotem sprzedaży prawa majątkowe możliwe do przeniesienia na kupującego oraz prawa wynikające z innych umów związanych z przedmiotem sprzedaży, jak również z decyzji, pozwoleń możliwych do przeniesienia na kupującego (umowy dotyczące dostaw mediów do nabywanych nieruchomości, umowy ubezpieczenia, decyzje i pozwolenia z zakresu ochrony środowiska, gospodarki odpadami i prawa wodnego, prawa budowlanego) oraz w zakresie, w jakim aktualnie istnieją i nie dotyczą obsługi prawnej, księgowej i kadrowej oraz nie zostały wyłączone z przedmiotu sprzedaży na podstawie postanowienia Sądu.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii, czy sprzedaż ww. składników majątkowych korzysta z wyłączenia od opodatkowania podatkiem VAT.

W tym miejscu należy zauważyć, że w praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy przedsiębiorstwa podlegają wyłączeniu z transakcji sprzedaży. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanym majątku zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności.

Zaznaczyć jednak należy, że jak wynika z powołanego art. 55² Kodeksu cywilnego, strony (poza wyłączeniami wynikającymi z przepisów szczególnych) mają pozostawioną swobodę co do tego, jakie elementy tworzące pojęcie przedsiębiorstwa objąć przedmiotem czynności prawnej, z tym że swoboda w wyłączeniu poszczególnych składników nie może iść tak daleko, aby zakres wyłączeń przekreślił istotę przedsiębiorstwa (art. 55¹ Kodeksu cywilnego). Dlatego też zbycie przedsiębiorstwa powinno obejmować co najmniej te składniki, które determinują funkcje spełniane przez przedsiębiorstwa.

Wskazać należy, że zbycie przedsiębiorstwa ma miejsce wówczas, gdy majątek przedsiębiorstwa przechodzi na własność jednego nabywcy, który kontynuuje działalność gospodarczą zbywcy. O tym, czy doszło do wyodrębnienia przedsiębiorstwa, decyduje pełen zakres przekazanego majątku, praw i zobowiązań, wyodrębnienie to musi dotyczyć przedsiębiorstwa jako całości.

Nie może ono obejmować dowolnej części danego przedsiębiorstwa, żeby można było uznać, że doszło do powstania zespołu składników, które mogłyby stanowić niezależne przedsiębiorstwo. Wyłączenie z transakcji zbycia istotnych elementów przedsiębiorstwa, jak np. firma, patenty, prawa autorskie, powoduje, że mamy do czynienia ze sprzedażą sumy składników majątkowych, a nie ze sprzedażą przedsiębiorstwa. Natomiast jeśli wyłączone od zbycia składniki przedsiębiorstwa nie mają istotnego znaczenia dla funkcjonowania przedsiębiorstwa jako takiego (np. część towarów czy gotowych produktów), czynność będzie na gruncie VAT uznana za sprzedaż przedsiębiorstwa, chociaż nie objęła ona wszystkich jego składników. Zakres ewentualnych wyłączeń ograniczony jest do głównej „substancji” przedsiębiorstwa. Przyjmuje się zatem, że z transakcji dotyczącej zbycia przedsiębiorstwa można wyłączyć jedynie te elementy, które nie stanowią jego kluczowych i najistotniejszych składników, bez wpływu na jego status. W przypadku bowiem wyłączenia z przedmiotu transakcji elementów przedmiotowo istotnych dla tego przedsiębiorstwa, traci ono swój byt.

W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z przedsiębiorstwem będącym w upadłości, zatem zasadnym jest odwołanie się do przepisów ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1520).

W myśl art. 306 ustawy Prawo upadłościowe:

Zgodnie z art. 307 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe:

Stosownie do art. 308 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe:

Na podstawie art. 311 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe:

Stosownie do brzmienia art. 313 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe:

Jak stanowi art. 316 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe:

W myśl art. 316 ust. 2 ustawy Prawo upadłościowe:

Zgodnie z art. 317 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe:

Według regulacji art. 318 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe:

Zgodnie z art. 319 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe:

Należy wskazać, że w przypadku sprzedaży przedsiębiorstwa transakcją tą nie są objęte środki pieniężne przedsiębiorstwa, ani wierzytelności, których likwidacja – co do zasady – następuje przez ich ściągnięcie. Zgodnie z całokształtem regulacji prawa upadłościowego, środki pieniężne stanowią fundusze masy upadłości, a celem upadłości likwidacyjnej jest spieniężenie majątku. Natomiast wierzytelności mają charakter dynamiczny i ich stan jest zmienny, a z chwilą wpłaty przez dłużników wierzytelności zostają zamienione na gotówkę i wchodzą w skład funduszów masy upadłości.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 120 ze zm.):

Jak stanowi ust. 2 pkt 2 powyższego artykułu:

W myśl ust. 5 powyższego artykułu:

Na podstawie art. 13 ust. 1 cyt. ustawy:

W myśl art. 76 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy:

Według regulacji art. 71 ust. 1 tej ustawy:

W rozpatrywanej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której z transakcji sprzedaży wyłączone są takie elementy przedsiębiorstwa, jak wierzytelności, środki pieniężne czy zobowiązania. Wyłączenia te wynikają z postanowienia Sądu i ze specyfiki postępowania upadłościowego. Jak jednak Państwo wskazali, w opinii rzeczoznawców majątkowych i biegłych sądowych przedmiot sprzedaży spełniał przesłanki uznania za zespół składników materialnych i niematerialnych, stanowiący zorganizowaną całość, nadający się do prowadzenia produkcji zgodnej z profilem dotychczasowej działalności Państwa Spółki, zarówno w sensie organizacyjnym, ekonomicznym, jak i z punktu widzenia definicji podatkowych. Od dnia zaprzestania produkcji w Państwa przedsiębiorstwie do dnia sprzedaży skład przedmiotowy przedsiębiorstwa nie uległ zmianie. Nie zostały zbyte żadne składniki majątkowe przedsiębiorstwa. Na dzień sprzedaży nie zatrudniali Państwo pracowników związanych z produkcją, co wynikało z Umowy zawartej wcześniej z Nabywcą przedsiębiorstwa, w której uzgodniono, że D. S.A. będzie sukcesywnie zatrudniać Państwa pracowników. Po zawarciu Umowy zatrudnili oni 8 pracowników Państwa Spółki, a po 29 września 2021 r. kolejnych 3 pracowników. Pracownicy w dalszym ciągu świadczyli jednak pracę w zakładzie produkcyjnym w (…).

Jak Państwo wskazali, D. S.A. po zawarciu umowy najmu z 1 lutego 2020 r. dokonywały produkcji w zakładzie w (…) z wykorzystaniem Państwa majątku w zakresie produkcji parówek w okresie czerwiec-sierpień 2021 r. oraz w zakresie plastrowania od września 2020 r. i prowadzą ją nadal. Z powyższego wynika, że zespół składników majątkowych w dalszym ciągu jest wykorzystywany do celów, do jakich został utworzony i do jakich służył w Państwa przedsiębiorstwie.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz treść przywołanych przepisów prawa należy stwierdzić, że sprzedawane składniki majątkowe składające się na Państwa Spółkę, pomimo wyłączenia ze sprzedaży środków pieniężnych, wierzytelności, zobowiązań i dokumentacji księgowej, stanowiły przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego. Jak wynika z opisu sprawy, wyłączenie ww. składników - z uwagi na specyfikę postępowania upadłościowego - nie miało negatywnego wpływu na możliwość kontynuowania przez Nabywcę działalności prowadzonej wcześniej przez Państwa.

Tym samym, transakcja sprzedaży składników Państwa przedsiębiorstwa przez Syndyka stanowiła transakcję zbycia przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego i w konsekwencji podlegała wyłączeniu z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

Państwa stanowisko należało więc uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze zdarzeniem przyszłym opisanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).