Postanowienie SN z dnia 30 września 2022 r., sygn. I CSK 2781/22

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Monika Koba

w sprawie z wniosku Z. B.
‎z udziałem E. B., A. B., M. P., P. K., J. B., K. S., W. S., M. S., A. M., G. S., A. S., D. S., K. K. i A. K.
‎o podział majątku wspólnego, dział spadku i zniesienie współwłasności ,
‎na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej

w dniu 30 września 2022 r.,
‎na skutek skargi kasacyjnej wnioskodawcy

od postanowienia Sądu Okręgowego w Koszalinie
‎z dnia 4 listopada 2021 r., sygn. akt VII Ca 586/21,

odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 4 listopada 2021 r. Sąd Okręgowy w Koszalinie oddalił apelację wnioskodawcy Z. B. od postanowienia wstępnego Sądu Rejonowego w Koszalinie z dnia 9 czerwca 2021 r., którym stwierdzono brak jego uprawnienia do żądania działu spadku, podziału majątku wspólnego i zniesienia współwłasności gospodarstwa rolnego położonego w K. należącego do małżonków E. B. i H. B..

Sąd Okręgowy podzielił stanowisko Sądu pierwszej instancji, że umowa z 15 grudnia 1989 r. w rzeczywistości stanowiła dział spadku w rozumieniu art. 1037 k.c. Wskazał, iż w § 1 aktu notarialnego stawający zgodnie oświadczyli, że udziały w nieruchomości stanowiącej przedmiot umowy pochodzą w całości ze spadku po ich zmarłym ojcu E. B.. Żona spadkodawcy przekazała zaś przypadający jej udział w tym gospodarstwie synowi A. B. - na mocy umowy przekazania gospodarstwa rolnego z 5 grudnia 1989 r. Sąd Okręgowy wyjaśnił, że jeżeli wszyscy współspadkobiercy zawierają umowę, która nawet zostanie nazwana umową zniesienia współwłasności konkretnego przedmiotu wchodzącego w skład spadku, to dla zachowania jej ważności i skuteczności należy przyjąć, że zawarto umowę częściowego działu spadku (co do konkretnego składnika spadku będącego przedmiotem tej umowy). Umową z dnia 15 grudnia 1989 r. spadkobiercy E. B. w rzeczywistości podzielili bowiem zgodnie przypadający im po nim spadek, co oznacza, że nie kwestionowali wysokości przypadających każdemu z nich udziałów i przez 30 lat nikt jej znaczenia w tym zakresie nie kwestionował. Umowa ta jest ważna, skuteczna i następnie zrodziła skutki w postaci wpisów prawa własności w księgach wieczystych. Dokonanie zgodnego działu spadku wyklucza uprawnienie wnioskodawcy do żądania działu spadku, podziału majątku wspólnego i zniesienia współwłasności gospodarstwa rolnego.