Postanowienie SN z dnia 14 czerwca 2022 r., sygn. II CSKP 383/22

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący)
‎SSN Monika Koba
‎SSN Agnieszka Piotrowska (sprawozdawca)

w sprawie z wniosku Gminy B.
‎przy uczestnictwie Skarbu Państwa - Prezydenta Miasta B., Spółdzielni Mieszkaniowej Z. w B. i A. B.
‎o stwierdzenie zasiedzenia,
‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej

w dniu 14 czerwca 2022 r.,
‎skargi kasacyjnej uczestnika Skarbu Państwa - Prezydenta Miasta B.

od postanowienia Sądu Okręgowego w B.
‎z dnia 26 listopada 2019 r., sygn. akt II Ca […],

1) oddala skargę kasacyjną,

2) zasądza od uczestnika Skarbu Państwa - Prezydenta Miasta B. koszty postępowania kasacyjnego w kwocie 1.350 (jeden tysiąc trzysta pięćdziesiąt) zł na rzecz A. B..

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 11 stycznia 2017 r. Sąd Rejonowy w B. stwierdził, że wnioskodawczyni Gmina B. (dalej: Gmina) nabyła z dniem 27 maja 2010 r. w drodze zasiedzenia w dobrej wierze prawo własności nieruchomości położonej w B. L. , składającej się z działki […], o pow. 770 m², objętej księgą wieczystą […] prowadzoną przez Sąd Rejonowy w B.

Sąd ustalił, że opisana wyżej działka stanowiła własność poprzedników prawnych uczestnika A. B. – J. P. i M. P.. Na podstawie zaświadczenia Urzędu Wojewódzkiego w […] z dnia 27 czerwca 1947 r. wydanego na podstawie art. 2 ust. 1 lit. e dekretu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 6 września 1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej (jedn. tekst: Dz. U. z 1945 r., nr 3, poz.13, dalej: „dekret”) została przymusowo przejęta na własność Skarbu Państwa. Umową z dnia 7 listopada 1978 r. Skarb Państwa oddał nieruchomość w użytkowanie wieczyste Wojewódzkiej Spółdzielni Mieszkaniowej w B., aktualnie Spółdzielni Mieszkaniowej „Z.” w B. (dalej: Spółdzielnia). Decyzją z dnia 24 marca 1994 r. Wojewoda […] stwierdził nabycie własności tej nieruchomości z mocy prawa z dniem 27 maja 1990 r. przez Gminę B.. W 2004 r. następcy prawni dawnych właścicieli, w tym uczestnik A. B., wszczęli postępowanie administracyjne mające na celu odzyskanie przedmiotowej działki. Decyzją z dnia 3 kwietnia 2014 r. Wojewoda Śląski orzekł, że przedmiotowa nieruchomość nie podpadała pod działanie art. 2 ust. 1 lit. e dekretu, albowiem nie spełniała dekretowych norm obszarowych ani też nie służyła do produkcji rolniczej. Decyzją z dnia 28 września 2015 r. Minister Administracji i Cyfryzacji stwierdził nieważność decyzji komunalizacyjnej Wojewody […] z dnia 24 marca 1994 r., albowiem Skarb Państwa nie posiadał w dniu 27 maja 1990 r. tytułu prawnego do nieruchomości, przekazanej Gminie. Decyzja ta została utrzymana w mocy przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w dniu 18 lutego 2016 r. Uczestnik A. B. został ujawniony w księdze wieczystej jako właściciel nieruchomości; jednocześnie wykreślono wpis Gminy jako właściciela oraz Spółdzielni jako wieczystego użytkownika tej nieruchomości. Przedmiotowa działka nadal znajduje się w posiadaniu Gminy i nie została wydana jej właścicielowi mimo wniosku uczestnika złożonego w 2014 r. po ostatecznym zakończeniu postępowania administracyjnego. Sąd pierwszej instancji podniósł, że Gmina objęła działkę w samoistne posiadanie w dniu 27 maja 1990 r. w dobrej wierze, albowiem posiadanie przekazał jej Skarb Państwa ujawniony jako właściciel w prowadzonej dla nieruchomości księdze wieczystej. Do nabycia prawa własności przez Gminę doszło zatem z dniem 27 maja 2010 r. po upływie 20- letniego okresu nieprzerwanego samoistnego posiadania, zgodnie z art.172 § 1 k.c. Wszczęte w 2004 roku przez następców prawnych dawnych właścicieli postępowanie administracyjne nie przerwało, w ocenie Sądu Rejonowego, biegu terminu zasiedzenia ani nie zniweczyło dobrej wiary posiadacza, którą ustala się na datę objęcia rzeczy w posiadanie. Formułowany przez uczestnika A. B. zarzut posiadania nieruchomości w złej wierze mógł dotyczyć co najwyżej Skarbu Państwa, a nie Gminy.