Interpretacja indywidualna z dnia 7 lutego 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-3.4010.806.2022.2.ZK
1. Czy opisana we wniosku działalność Wnioskodawcy spełnia definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 18d ust. 1 w zw. z art. 4a pkt 26-28 ustawy o CIT? 2. Czy poniesione przez Wnioskodawcę wydatki, pokrywane z własnych środków, można uznać za koszty kwalifikowane, o których mowa jest w art. 18d ust. 2 oraz 3 ustawy o CIT?
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe, a w części nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest w części prawidłowe, a w części nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
2 listopada 2022 r. wpłynął Państwa wniosek, z 29 października 2022 r., o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ulgi badawczo-rozwojowej.
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 1 grudnia 2022 r. (data wpływu: 5 grudnia 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego
I. Dane techniczne
Wnioskodawca w myśl art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1406 z późn. zm., dalej: „ustawa o CIT”) podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.
Przedmiotem podstawowej działalności Wnioskodawcy według PKD są: Instalowanie maszyn przemysłowych, sprzętu i wyposażenia (33.20.Z).
II. Zarys działalności
Spółka nie posiada statusu centrum badawczo-rozwojowego określonego w ustawie z dnia 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1402).
Spółka skorzystała z dofinansowania w ramach europejskiego fundusz rozwoju regionalnego, tj. (…) regionalny program operacyjny na lata 2014-2020 w zakresie opisywanych we wniosku inwestycji. Jednak Wnioskodawca chciałby zaznaczyć, że wniosek dotyczy tej części wydatków, które nie zostały mu zwrócone.
Dodatkowo, jej działalność nie jest prowadzona na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia, o którym mowa w art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 482).
Przedmiotowa działalność gospodarcza Spółki dotyczy produkcji instrumentów i przyrządów pomiarowych, kontrolnych i nawigacyjnych (26.51.Z). Wykonywane w jej ramach czynności dotyczyły stworzenia stanowiska badawczego i przeprowadzenia prac B+R celem (…). Podejmowane prace można podzielić na poszczególne etapy, które cechowały się wykonywaniem różnych zadań, tj. badania przemysłowe - stworzenie stanowiska badawczego, badania przemysłowe - opracowanie poszczególnych modułów sterownika wagowego, eksperymentalne prace rozwojowe - integracja modułów sterownika wagowego i testy sterownika wagowego w warunkach rzeczywistych.
III.Działalność B+R
Działania Wnioskodawcy polegały na stworzeniu stanowiska badawczego oraz przeprowadzenia prac B+R celem opracowania innowacyjnego uniwersalnego sterownika wagowego dla systemów WIM w X w (…). Projekt rozpoczął się dnia 1 października 2018 r. Natomiast jego zakończenie miało miejsce dnia 30 września 2020 r.
A.harmonogram prac
Zadanie nr 1 – „Badania przemysłowe - stworzenie stanowiska badawczego”
ETAP 0 - stworzenie stanowiska badawczego:
1. Etap obejmuje badania przemysłowe.
2. Poziomy gotowości technologicznej:
- Wyjściowy poziom gotowości technologicznej: II,
- Uzyskany poziom gotowości technologicznej: II.
Celem etapu była budowa stanowiska badawczego i zakup aparatury pomiarowej. Etap był częścią badań przemysłowych. Został on Wydzielony sztucznie z Etapu 1 ze względu na fakt, że koszty etapu obejmą zakup aparatury badawczej wykorzystywanej zarówno na etapie badań przemysłowych, jak i prac rozwojowych.
4. Koszty etapu.
Do realizacji zaplanowanych działań konieczne było poniesienie następujących kosztów:
1) Usług wykorzystywanych wyłącznie na potrzeby projektu:
- Budowa stanowiska testowego - 1 kpl.
2) Zakupu środków trwałych (specjalistycznej aparatury badawczej) obejmujących:
- stanowisko badawcze - 1 kpl,
- specjalistyczną aparaturę pomiarową - 6 szt.
5. Opis prac przewidzianych w ramach etapu:
- Budowa stanowiska badawczego.
W ramach zadania nastąpiła instalacja i konfiguracja urządzeń na stanowisku badawczym. Na jednej z dróg krajowych w okolicach (…) (gmina M. (…)) zostało stworzone stanowisko badawcze. Stanowisko składało się z (…). Na stanowisku testowano kolejne prototypy modułów, jak również w końcowym etapie cały system Fotowagi. Dodatkowo, testowano możliwość wykorzystania zasilania z paneli fotowoltaicznych.
Zadanie nr 2 – „Badania przemysłowe - opracowanie poszczególnych modułów sterownika wagowego”
ETAP 1 - opracowanie poszczególnych modułów sterownika wagowego:
1. Etap obejmuje badania przemysłowe.
2. Poziomy gotowości technologicznej:
- Wyjściowy poziom gotowości technologicznej: II,
- Uzyskany poziom gotowości technologicznej: VI.
Celem etapu było opracowanie innowacyjnych algorytmów, zaprojektowanie poszczególnych modułów sterownika i implementacja algorytmów w (…).
4. Koszty etapu.
Do realizacji zaplanowanych działań konieczne było poniesienie następujących kosztów:
1. Wynagrodzeń 4 członków zespołu badawczego przez 18 miesięcy trwania etapu.
2. Badań i ekspertyz obejmujących koszty podwykonawcy prac B+R w zakresie realizacji zadań:
- Projekt i budowa prototypu modułu przetwornika sygnałów z (…),
- Projekt i budowa prototypu modułu przetwornika sygnałów z (…),
- Projekt i budowa prototypu modułu obsługi skanerów laserowych, bramek optycznych oraz czujników optycznych,
- Projekt i budowa prototypu modułu (…),
- Projekt i budowa modułu rozszerzeń.
5. Opis prac przewidzianych w ramach etapu:
Badania przemysłowe realizowane były przez 18 m-cy. W ramach etapu zrealizowane zostały następujące zadania:
1. Projekt i budowa prototypu modułu przetwornika sygnałów z (…).
2. Projekt i budowa prototypu modułu przetwornika sygnałów z (…).
3. Projekt i budowa prototypu modułu obsługi skanerów laserowych, bramek optycznych oraz czujników optycznych.
4. Projekt i budowa prototypu modułu (…).
5. Projekt i budowa modułu rozszerzeń.
7. Opracowanie algorytmu rozpoznającego (…).
8. Opracowanie algorytmu wyliczających poprawność (…).
Kamieniem milowym etapu 1 było opracowanie innowacyjnych algorytmów i uzyskanie prototypów poszczególnych modułów sterownika z zaimplementowanymi (w formie oprogramowania) algorytmami. Wdrożenie innowacyjnych algorytmów, decydujących o dokładności pomiarów, jest warunkiem wykorzystania finalnego sterownika jako fotowaga, a więc możliwość jego implementacji w administracyjnym systemie WIM.
Zadanie nr 3 – „Eksperymentalne prace rozwojowe - integracja modułów sterownika wagowego i testy sterownika wagowego w warunkach rzeczywistych”
ETAP 2 - integracja modułów sterownika wagowego i testy sterownika wagowego w warunkach rzeczywistych:
1. Etap obejmuje eksperymentalne prace rozwojowe.
2. Poziomy gotowości technologicznej.
- Wyjściowy poziom gotowości technologicznej: VI,
- Uzyskany poziom gotowości technologicznej: IX.
Celem etapu było zintegrowanie opracowanych w pierwszym etapie modułów sterownika, w jeden działający system (integracja poszczególnych obwodów w jedno urządzenie) i potwierdzenie uzyskania zakładanych dokładności i efektywności pomiarów w zakresie masy, długości pojazdu i odczytu tablic rejestracyjnych w wieloetapowych testach na różnych stanowiskach wagowych. Celem było również dobór stempla elektronicznego, aby sterownik mógł być stosowany w systemie administracyjnym.
Do realizacji zaplanowanych działań konieczne jest poniesienie następujących kosztów:
1) Wynagrodzeń 4 członków zespołu badawczego przez 6 miesięcy trwania etapu.
2) Usług wykorzystywanych wyłącznie na potrzeby projektu:
5. Opis prac przewidzianych w ramach etapu:
Prace Rozwojowe realizowane będą przez 6 m-cy. W ramach etapu zrealizowane zostaną następujące zadania:
1. Integracja modułu głównego z pozostałymi modułami i urządzeniami.
2. Opracowanie sposobu zabezpieczenia zmian współczynników kalibracyjnych.
Kamieniem milowym etapu 2 było opracowanie uniwersalnego sterownika wagowego, pozwalającego na uzyskanie dokładności pomiarów na poziomach akceptowalnych przez GUM, pozwalających na przyszłe zastosowanie sterownika w systemach typu Fotowaga.
B. charakterystyka prac
1) przedmiot projektu
Przedmiotem projektu badawczego było opracowanie uniwersalnego sterownika wagowego, który zapewni:
- dokładny pomiar masy pojazdu w ruchu,
- pracę w dowolnej konfiguracji liczby i typów czujników,
- sposób kalibracji i adiustacji wymagany przez Urząd Miar,
- bardzo wysoki poziom detekcji uszkodzeń podłączonych czujników,
- ocenę stopnia poprawności wyników.
Opracowanie innowacyjnego sterownika było kamieniem milowym na drodze do wprowadzenia w Polsce Administracyjnego systemu WIM, który pozwolił na wyeliminowanie z transportu drogowego pojazdów przeciążonych.
Prace B+R prowadzone będą przez zespół 4 osób:
- Badacz - Specjalista ds. pomiarów drogowych,
- Badacz - Specjalista ds. technicznych - 2 osoby.
Realizacja projektu nastąpiła w ramach 3 zadań:
- Etap 0 - budowa stanowiska badawczego,
- Etap 1 - badania przemysłowe,
- Etap 2 - eksperymentalne prace rozwojowe.
Wyniki projektu B+R zostały szeroko rozpowszechnione na co najmniej 2 konferencjach naukowych i technicznych.
Opracowana technologia została skomercjalizowana:
- we własnej działalności gospodarczej Wnioskodawcy, jako 1 nowa usługa,
- w formie licencji na wykorzystanie wyników badań.
W ramach projektu nastąpiło:
- podniesienie kwalifikacji kadr przedsiębiorcy poprzez wymianę kadr z jedn. naukową,
- umiędzynarodowienie badań poprzez współpracę z partnerem zagranicznym.
2) cele i rezultaty
Wieloaspektowe analizy dotyczące m.in. rynku, konkurencji, odbiorców docelowych, rozeznania rynku dla opracowanego sterownika wagowego, wskazują podstawę do rozwoju firmy Wnioskodawcy.
Potrzeby i cele firmy X wynikają wprost z potrzeb i oczekiwań zgłaszanych przez rynek, który charakteryzuje się bardzo dużym odsetkiem pojazdów przeciążonych na drogach i oczekiwaniem na wdrożenie w Polsce systemu Fotowag (potw. zainteresowaniem Administracji Państwowej).
Potrzeby Wnioskodawcy obejmowały:
- dywersyfikację działalności firmy, poprzez stworzenie komórki B+R;
- podnoszenie kwalifikacji kadr;
- pogłębienie współpracy z jedn. naukową i partnerem zagranicznym;
- poszerzenie portfolio produktowego;
- dostosowanie oferty do wymagań i oczekiwań rynkowych odbiorców;
- usunięcie barier technologicznych do wdrożenia administracyjnego systemu WIM w Polsce;
- wprowadzenie innowacji produktowej, procesowej i nie technologicznej;
- ochrona wyników działalności B+R;
- podniesienie poziomu konkurencyjności;
- wzrost przychodów i zysków firmy z działalności innowacyjnej.
Celem i rezultatem projektu było:
1. Zdywersyfikowanie działalności;
2. Stworzenie innowacyjnego produktu;
3. Poszerzenie oferty o nową usługę;
5. Podniesienie kwalifikacji kadr poprzez wymianę kadr z jednostką naukową;
6. Wdrożenie innowacji na rynku polskim i zagranicznym, umiędzynarodowienie badań;
7. Ochrona własności intelektualnej;
8. Podniesienie poziomu konkurencyjności przedsiębiorstwa.
Realizacja projektu pozwoliła na realizację zamierzonych celów, ponieważ projekt Wnioskodawcy przewidywał:
- wdrożenie innowacji produktowej, procesowej i nietechnologicznej,
- wpisanie się w regionalne inteligentne specjalizacje,
- szerokie rozpowszechnianie wiedzy o technologii,
- wdrożenie rozwiązań przyjaznych środowisku,
- zastosowanie technologii pozwalających na efektywne wykorzystanie energii, dzięki zastosowaniu energii z OZE,
- stosowanie w firmie rozwiązań ICT.
3) rozwiązania techniczne
Przed realizacją projektu w Polsce działały systemy ważenia pojazdów samochodowych w ruchu, ale ich dokładność, przy zmiennych warunkach (np. meteorologicznych) była bardzo mocno ograniczona, co powodowało, że były one stosowane tylko w celach statystycznych, zbierania informacji o ruchu, albo w celach preselekcyjnych, żeby ułatwić inspektorom transportu drogowego wskazanie pojazdów podejrzanych o przeciążenie.
Podstawowymi wadami dotychczasowych systemów był:
- brak możliwości autodetekcji błędów i uszkodzeń poszczególnych czujników pomiaru nacisku,
- brak weryfikacji poprawności rozpoznania długości i klasy pojazdu,
- brak weryfikacji poprawności rozpoznania numeru rejestracyjnego,
- duży wpływ warunków atmosferycznych na wartości odczytów.
Opracowany przez Wnioskodawcę w ramach opisanego projektu sterownik wagowy posiada następujące cechy:
- diagnostyka automatyczna - sterownik automatycznie wykrywa uszkodzenia poszczególnych czujników,
- rozpoznawanie tablic rejestracyjnych z oceną poprawności rozpoznania,
- rozpoznawanie długości i klasy pojazdu z oceną poprawności rozpoznania,
- kalibracja automatyczna - sterownik automatycznie dobiera parametry kalibracyjne dla poszczególnych czujników, na podstawie próbnych przejazdów wcześniej zważonych i zmierzonych pojazdów,
- nowoczesny interfejs serwisowy umożliwia szybką diagnozę błędów m.in. poprzez podgląd pracy w czasie rzeczywistym poszczególnych czujników,
- uniwersalność - praca z czujnikami różnych technologii oraz w różnej konfiguracji (możliwość wykorzystania istniejących systemów preselekcyjnych w systemie administracyjnym),
- automatyczne szacowanie poprawności pomiaru w zależności od warunków atmosferycznych, zachowania kierowcy (np. gwałtowne hamowanie na czujnikach itp.),
- niski pobór energii, umożliwiający zasilanie z panelu fotowoltaicznego.
Dzięki uzyskaniu zakładanych funkcjonalności sterownik może być stosowany w systemie fotowagi, a więc w systemie całkowicie autonomicznym umożliwiającym wykrywanie i automatyczne wystawianie mandatów pojazdom przekraczającym dopuszczalną masę całkowitą.
Opracowanie innowacyjnego sterownika było kamieniem milowym na drodze do wprowadzenia w Polsce Administracyjnego systemu WIM, który pozwala na wyeliminowanie z transportu drogowego pojazdów przeciążonych.
C. szczegóły projektu
Przedmiotowy projekt zrealizowany został z zachowaniem zasad związanych z zapewnieniem dostępności do produktów i rezultatów projektu w następujący sposób:
1. Opracowanie uniwersalnego sterownika wagowego do systemów WIM umożliwiło wprowadzenie w Polsce Administracyjnego systemu WIM, który działa analogicznie jak system fotoradarów i pozwoli na eliminację z polskich dróg pojazdów przeciążonych. Wdrożenie sterownika wagowego i uruchomienie systemu Fotowag w Polsce było zgodne z koncepcją uniwersalnego projektowania. Przejawia się to poprzez fakt, że efekty wdrożenia sterownika są użyteczne dla wszystkich, w możliwie największym stopniu, bez potrzeby adaptacji lub specjalistycznego projektowania.
Wyeliminowanie z dróg pojazdów przeciążanych:
- poprawi bezpieczeństwo na drogach, w tym na drogach miast (przeciążenie pojazdu wydłuża wielokrotnie drogę hamowania);
- ograniczy degradację dróg, zwiększając tym samym ich użyteczność dla całego społeczeństwa w dłuższej perspektywie;
- ograniczy koszty remontów dróg, wpływając tym samym na rozwój nowej infrastruktury drogowej, która dostępna będzie dla wszystkich.
Koncepcja użytkowania sterownika (działającego w pełni automatycznie, obsługiwanego zdalnie, posiadającego prosty interfejs) jest w pełni zgodne z głównymi zasadami projektowania uniwersalnego, tj.:
- użytecznością dla osób o różnej sprawności (identyczne zastosowanie),
- elastycznością w użytkowaniu,
- prostotą i intuicyjną obsługą czytelną informacją,
- niskim poziomem wysiłku fizycznego,
- wielkością i przestrzenią odpowiednimi dla dostępu i użytkowania,
- percepcją równości.
2. Produkty projektu, w tym wyniki prac B+R zostały szeroko rozpowszechniane na co najmniej 2 konferencjach naukowych i technicznych. Informacje o projekcie znajdują się również na stronie Wnioskodawcy.
Wdrożenie sterownika w administracyjnym systemie WIM pozwala korzystać z efektów projektu całemu społeczeństwu, zapewniając równy dostęp do wyników B+R, z zachowaniem środków zapobiegania wszelkiej dyskryminacji ze względu na płeć, rasę, pochodzenie etniczne, wyznanie, światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną. Podsumowując, Wnioskodawca na etapie projektowania planowanego rozwiązania wziął pod uwagę „Wytyczne w zakresie realizacji zasady równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z niepełnosprawnościami” i zaplanował dostępności do produktów i rezultatów projektu zgodnie z powyższymi wytycznymi.
IV. Poniesione wydatki
Poniesione w ramach projektu wydatki Wnioskodawca zamierza uwzględnić w wartościach netto ze względu na posiadanie statusu czynnego podatnika podatku od towarów i usług.
A.zestawienie kosztów dla zadania nr 1:
- środki trwałe, tj. koszty zakupu elementów stanowiska badawczego i specjalistycznej aparatury pomiarowej niezbędnej do prowadzenia prac B+R, wykorzystywanej zarówno na etapie badań przemysłowych jak i prac rozwojowych;
- Stanowisko badawcze;
- Kamera do rejestracji testów z możliwością zapisu filmów na karcie SD;
- Komputer przenośny ze wzmocnioną obudową odporny na wstrząsy, upadki, zalania wodą;
- Oscyloskop;
- Tester czujników kwarcowych;
- Multimetr przemysłowy z wodoodporną obudową;
- Wielofunkcyjny miernik parametrów instalacji elektrycznych wraz cęgami do pomiaru rezystancji uziemienia metodą trzyprzewodową.
B.zestawienie kosztów dla zadania nr 2:
1)wynagrodzenia pracowników wraz z pochodnymi, tj. wynagrodzenie brutto 4 osób wchodzących w skład zespołu B+R zaangażowanych w realizację projektu przez 18 miesięcy trwania badań przemysłowych:
- Główny badacz,
- Badacz - Specjalista ds. pomiarów drogowych,
- Badacz - Specjalista ds. technicznych,
- Badacz - Specjalista ds. technicznych;
2) badanie i ekspertyzy, tj. koszty zlecenia wykonania części prac B+R (badań przemysłowych) podwykonawcy, niezbędne do realizacji projektu:
- Projekt i budowa prototypu modułu przetwornika sygnałów z czujnika tensometrycznych,
- Projekt i budowa prototypu modułu przetwornika sygnałów z czujnika kwarcowych,
- Projekt i budowa prototypu modułu obsługi skanerów laserowych, bramek optycznych oraz czujników optycznych,
- Projekt i budowa prototypu modułu mini stacji meteo,
- Projekt i budowa modułu rozszerzeń.
C.zestawienie kosztów dla zadania nr 3
1)wynagrodzenia pracowników wraz z pochodnymi, tj. wynagrodzenie brutto 4 osób wchodzących w skład zespołu B+R zaangażowanych w realizację projektu przez 6 miesięcy trwania eksperymentalnych prac rozwojowych:
- Główny badacz,
- Badacz - Specjalista ds. pomiarów drogowych,
- Badacz - Specjalista ds. technicznych,
- Badacz - Specjalista ds. technicznych;
2)usługi doradcze, tj. koszty specjalistycznych usług wykorzystywanych wyłącznie na potrzeby projektu w trakcie prowadzenia eksperymentalnych prac rozwojowych:
- Badania EMC;
- Pojazdy wzorcowe.
IV. Podsumowanie
Wskazane wydatki musiały zostać poniesione przez Spółkę, bowiem bez nich niemożliwym byłoby podjęcie zaplanowanych działań. Zakupione środki trwałe wykorzystywane były zarówno na etapie badań przemysłowych, jak i prac rozwojowych. Koszty wynagrodzeń pracowników wraz z pochodnymi dotyczyły specjalistów zaangażowanych w badania przemysłowe oraz w eksperymentalne prace rozwojowe. Wnioskodawca ponosił też wydatki na badania i ekspertyzy, które okazały się niezbędne do realizacji projektu. Dodatkowo, konieczne było nabycie usług doradczych na potrzeby projektu w trakcie prowadzenia eksperymentalnych prac rozwojowych.
Przedstawione czynności nie były wcześniej podejmowane w działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę - nie produkował on podobnych produktów oraz nie oferował podobnych usług. Jednocześnie, rozpoczęcie działalności na tym polu wymagało od niego odpowiedniego przygotowania, konieczne było bowiem zaplanowanie całego procesu, a także dokonanie oceny czystości patentowej rozwiązania dotyczącego autonomicznego systemu umożliwiającego wykrywanie i automatyczne wystawianie mandatów przeładowanym pojazdom. Z tego względu, niewątpliwie podejmowane działania cechują się nowatorskością, a także twórczością. Wynika to z faktu, że pracownicy Wnioskodawcy, byli zaangażowani w proces projektowania nowej usługi oraz nowego produktu. Nie korzystali w tym zakresie z efektów prac innych podmiotów, zaś wcześniej znane im rozwiązania dostosowano do potrzeb przedsiębiorstwa oraz planowanych prac. Dla zapewnienia najwyższej jakości produktu oraz usługi, Spółka wykorzystała dostępne źródła wiedzy w celu zdobycia koniecznych kompetencji, a także wykorzystała wcześniej posiadane informacje wraz z umiejętnościami oraz możliwościami produkcyjnymi, którymi dysponowała już wcześniej, oczywiście rozwijając je.
Z pracownikami zaangażowanymi w przedstawione powyżej prace podpisany został aneks, który m.in. w swoich zapisach wprost potwierdził, że wykonywane przez pracowników Spółki prace mają charakter rozwojowy, a także zobowiązał ich do prowadzenia ewidencji czasu pracy poświęconego w ramach swoich obowiązków na prace rozwojowe. Jednocześnie tego samego dnia Spółka wprowadziła w prowadzonym przedsiębiorstwie Politykę Prac Rozwojowych. Jeżeli w toku rozwoju działalności Spółka zatrudni kolejnego pracownika o analogicznym zakresie prac, jego umowa będzie zawierać analogiczny zapis.
Spółka, oprócz prowadzonych ksiąg rachunkowych, o których mowa w art. 9 ust. 1 ustawy o CIT, prowadzi również ewidencję pomocniczą, w której wyodrębnia koszty związane z przeprowadzonymi pracami mającymi na celu rozwój jego działalności. Przypisuje w niej poszczególne wydatki do grup rodzajowych i jednocześnie przyporządkowuje je do konkretnych inwestycji oraz projektów.
W związku z prowadzoną przez Spółkę działalnością opisaną powyżej, zamierza ona dokonać odliczenia, o którym mowa w art. 18d ust. 1 ustawy o CIT, tj. dokonać odliczenia kosztów ponoszonych na działalność badawczo-rozwojową, zgodnie z art. 18d oraz 18e ustawy o CIT.
Pismem z 1 grudnia 2022 r. uzupełniono opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego w następujący sposób:
- Prowadzona przez Wnioskodawcę działalność dotyczy produkcji instrumentów i przyrządów (…). Zgodnie z opisem zawartym we wniosku, efektem procesu twórczego w przedsiębiorstwie było powstanie innowacyjnego urządzenia, stworzonego w oparciu o plan i projekt, utworzone przez wyspecjalizowanych pracowników. Prace nad opisanym we wniosku urządzeniem postępowały etapami, realizując kolejno zaplanowane zamierzenia.
Powyżej wskazane zadania zostały podjęte z zastosowaniem zasobów wiedzy, czynności były wykonane celem opracowania (…), dzięki wypracowanym zastosowaniom z efektów projektu może korzystać szerokie grono odbiorców. W związku z tym, można stwierdzić, że prowadzona przez Wnioskodawcę działalność charakteryzuje się twórczością, podejmowana jest w sposób systematyczny (tj. metodyczny, zaplanowany i uporządkowany), co zaskutkowało zwiększenie zasobów wiedzy lub wykorzystaniem zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
- Wnioskodawca wskazuje, że przedmiotowa działalność obejmuje czynności polegające na opracowaniu sterownika wagowego, następnie integracji poszczególnych modułów oraz testy w rzeczywistych warunkach.
Niektóre elementy prowadzonej działalności mogą nosić znamiona badań naukowych, jednak dominujący charakter wykazują prace rozwojowe, co dokładnie zostało ukazane w odpowiedzi na pytanie nr 3.
- Działania Wnioskodawcy polegały na stworzeniu stanowiska badawczego oraz przeprowadzeniu prac badawczo-rozwojowych celem opracowania (…). Wnioskodawca przedsięwziął kompleksowy zbiór czynności począwszy od planowania procesu, poprzez szereg badań i usprawnień projektu, skończywszy na udostępnieniu urządzenia do powszechnego użytku szerokiemu gronu odbiorców.
Charakter wykonanych prac wskazuje, że prowadzona przez Wnioskodawcę działalność polega na zdobywaniu, kształtowaniu nowej oraz wykorzystywaniu dostępnej wiedzy, a także umiejętności do planowania, projektowania i produkcji innowacyjnych procesów oraz urządzeń. W procesie tym wykorzystywane były m.in. narzędzia informatyczne i oprogramowania. Wartym podkreślenia jest fakt, że działalność Wnioskodawcy nie polega na rutynowych i okresowych zmianach.
- Wydatki, które Wnioskodawca zamierza odliczyć w ramach ulgi badawczo-rozwojowej, stanowią dla niego koszty uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
- Wnioskodawca oznajmia, że nie korzysta ze zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 34a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
- Wnioskodawca stwierdza, że zatrudnia na podstawie umowy o pracę pracowników, których wynagrodzenie odlicza/zamierza odliczyć w ramach ulgi badawczo-rozwojowej.
- W skład wynagrodzeń pracowniczych wchodzą ponoszone przez Wnioskodawcę jako pracodawcę składki: emerytalna, rentowa, wypadkowa, fundusz pracy, fundusz gwarantowanych świadczeń pracowniczych, a także kwota wynagrodzenia zasadniczego.
- Wnioskodawca wskazuje, że w skład wynagrodzeń pracowniczych wraz z pochodnymi, które zamierza odliczyć w ramach ulgi B+R, nie wchodzi wynagrodzenie za czas choroby, urlopu, lub innej nieobecności pracownika.
- Wnioskodawca oznajmia, że koszty wynagrodzeń stanowią należności pracowników, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
- Wydatki poniesione przez Wnioskodawcę na ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne są świadczone lub wykonywane na podstawie umowy przez podmiot, o którym mowa w przytoczonych przepisach m.in. porozumienie o współpracy z Akademią (…) w (…).
Prace B+R są wykonywane w ramach przedsiębiorstwa Wnioskodawcy. Stąd też, nie można w tym przypadku mówić o tym, że Wnioskodawca nabył od takiego podmiotu wyniki prowadzonych przez niego badań naukowych.
Pytania
1. Czy opisana we wniosku działalność Wnioskodawcy spełnia definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 18d ust. 1 w zw. z art. 4a pkt 26-28 ustawy o CIT?
2. Czy poniesione przez Wnioskodawcę wydatki, pokrywane z własnych środków, można uznać za koszty kwalifikowane, o których mowa jest w art. 18d ust. 2 oraz 3 ustawy o CIT?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy, opisana we wniosku działalność spełnia definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 18d ust. 1 w zw. z art. 4a pkt 26-28 ustawy o CIT.
Zdaniem Wnioskodawcy, poniesione wydatki, pokrywane z własnych środków, można uznać za koszty kwalifikowane, o których mowa jest w art. 18d ust. 2 oraz 3 ustawy o CIT.
Ad. 1
Artykuł 4a pkt 26 ustawy o CIT, normuje działalność badawczo-rozwojową jako działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Natomiast, w odniesieniu do definicji badań naukowych oraz prac rozwojowych, ustawa o CIT odwołuje się do ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
I tak, badaniami naukowymi są więc:
1. badania podstawowe, które w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce są rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowanych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
2. badania aplikacyjne, które w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce są rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
Odnosząc się zaś do pojęcia prac rozwojowych, zgodnie z art. 4a pkt 28 ustawy o CIT w związku z art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, jest to działalność obejmująca nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Biorąc pod uwagę powyższe przepisy, niezbędne jest wyodrębnienie pewnych cech dotyczących możliwości zakwalifikowania działalności prowadzonej przez Spółkę jako prac badawczo-rozwojowych.
Odnosząc się do interpretacji indywidualnej o sygnaturze 0114-KDIP3-1.4011.318.2019.3.MG i stanowiska wnioskodawcy, które zostało w niej przedstawione oraz zaaprobowane przez Organ interpretacyjny, działalność badawczo-rozwojowa powinna: obejmować badania naukowe lub prace rozwojowe, mieć twórczy charakter, być podejmowana w sposób systematyczny oraz być podejmowana w celu zwiększenia zasobów wiedzy i wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. W działalności B+R następuje odniesienie do kryteriów z tzw. Podręcznika Frascati (OECD (2018), Podręcznik Frascati 2015: Zalecenia dotyczące pozyskiwania i prezentowania danych z zakresu działalności badawczej i rozwojowej. Pomiar działalności naukowo-technicznej i innowacyjnej, OECD Publishing, Paris/GUS, Warsaw, https://doi.org/10.1787/9788388718977-pl). Według niego, działalność badawczo-rozwojowa musi być: nowatorska, twórcza, nieprzewidywalna, metodyczna oraz możliwa do przeniesienia lub odtworzenia.
Zdaniem Wnioskodawcy, biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny jak i kryteria niezbędne do uznania działalności za działalność badawczo-rozwojową, działalność Spółki spełnia cechy takowej:
a) nowatorskość i twórczość: dla podniesienia konkurencyjności prowadzonej działalności, Spółka podjęła kroki mające na celu rozwój rozwiązań wykorzystywanych w trakcie produkcji oraz wprowadzenie do oferty nowych produktów. Każde z opisanych we wniosku działań stanowi nowość w przedsiębiorstwie Spółki. Nawet jeśli do ich podjęcia wykorzystywane są wcześniej opracowane oraz wykorzystywane rozwiązania, to ostateczny wynik podjętych prac jest czymś oryginalnym. Wynika to z faktu, że zarówno opracowanie planu działania, jak i poszczególne etapy wdrażania danych procesów oraz opracowywania produktów i usług, wymagały i wymagają twórczego działania w postaci planowania oraz projektowania. Jednocześnie warto w tym miejscu zaznaczyć, że zgodnie z Objaśnieniami podatkowymi Ministerstwa Finansów z dnia 15 lipca 2019 r., dotyczącymi preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej - IP BOX, „uznać należy, iż na potrzeby działalności badawczo-rozwojowej, w stopniu minimalnym, wystarczające jest działanie twórcze na skalę przedsiębiorstwa, tzn. przedsiębiorca we własnym zakresie (w ramach prowadzonych prac badawczo-rozwojowych) opracowuje nowe lub ulepszone produkty, procesy, usługi, nawet jeżeli podobne rozwiązanie zostało już opracowane przez inny podmiot. Zatem twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika”. Do twórczości, jako cechy warunkującej możliwość zakwalifikowania działalności jako badawczo-rozwojowej, odniósł się również Naczelny Sąd Administracyjny w swoim wyroku z dnia 9 października 2019 r.: sygn. II FSK 3589/17. Wskazał w nim, że „zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego należy przyjąć, że legislator podatkowy miał na celu to drugie znaczenie (twórczości), które związane jest nie tylko z nabywaniem i stosowaniem nowych technologii, ale także z ich tworzeniem lub co najmniej współtworzeniem. Wskazuje na to egzemplifikacyjne wyliczenie zawarte w ppkt a) i b) z art. 4a pkt 28) u.p.d.o.p., które za prace rozwojowe uznaje takie, które polegają na opracowywaniu prototypów i projektów pilotażowych oraz demonstracje, testowanie i walidację nowych lub ulepszonych produktów, a dodatkowo ich celem ma być dalsze ulepszenie procesów lub usług, których ostateczny kształt nie został określony. Mając zatem na uwadze charakter ulgi podatkowej uregulowanej w art. 18d u.p.d.o.p., która zakłada poniesienie tzw. wydatków kwalifikowanych stwierdzić należy, że ma ona na celu aktywizację przedsiębiorców w kierunku finansowania polskiej nauki, także w przypadku nowatorskich prac rozwojowych”. Zgodnie z powyższymi rozważaniami, należy uznać że podejmowane przez Wnioskodawcę działania mają twórczy charakter, bowiem w wymierny sposób powodują stworzenie zupełnie nowych bądź też znacznie ulepszonych rozwiązań oraz produktów i usług;
b) nieprzewidywalność: skutek prowadzonych prac, mających na celu wdrożenie nowych rozwiązań produkcyjnych, nowych produktów, nowych usług, co do zasady był zaplanowany. Jednakże sam proces tworzenia danych rozwiązań technicznych, pomimo korzystania z istniejących metod, powoduje wytworzenie całkowicie nowego rozwiązania, lub znaczną modyfikację dawnych rozwiązań, stosowanych uprzednio w praktyce Spółki. Już sam tego fakt powoduje, że nie może być mowy o przewidywalności, bowiem wytwarzanie czegoś wcześniej niewystępującego w danym środowisku - w tym przypadku w przedsiębiorstwie Spółki - wiąże się z niepewnością efektu końcowego oraz ryzykiem wystąpienia nieprzewidzianych okoliczności, mających wpływ na proces wytwórczy;
c) metodyczność: pracownicy zatrudnieni przez Spółkę zobowiązani byli, w ramach umowy z nim, do ścisłej, zgodnej z harmonogramem pracy, którą zobowiązani są należycie udokumentować oraz wykonywać zgodnie z oczekiwaniami Spółki i uchwaloną polityką B+R. Jednocześnie charakterystyka podejmowanych przez Spółkę czynności, mających jej zdaniem charakter prac rozwojowych, wymaga ich realizowania według określonego schematu. Wdrażanie zupełnie nowych, bądź też znacznie zmienionych w stosunku do tych wcześniej wykorzystywanych, rozwiązań nie może odbywać się bez odpowiedniego planu, jeśli ma zakończyć się zgodnie z oczekiwaniami. W przypadku pracowników, którzy zaangażowani byli w wykonywanie prac o charakterze badawczo-rozwojowym, są oni dodatkowo zobowiązani do prowadzenia odpowiedniej ewidencji czasu pracy poświęconego na wykonywanie prac rozwojowych. Służy to nie tylko celom skorzystania z ulgi, o której mowa jest w art. 18d ust. 1 ustawy o CIT, ale również monitorowaniu postępów oraz zaangażowania poszczególnych pracowników w podejmowane działania;
d) możliwość przeniesienia lub odtworzenia: oprócz osiągnięcia zamierzonego efektu podejmowanych działań, mających na celu rozwój prowadzonej działalności, Spółka dąży również do tego, by wytworzone rozwiązania mogły być przez nią odtwarzane i wykorzystywane również w późniejszym czasie. Jest to skutek nieustannej potrzeby udoskonalania rozwiązań stosowanych w przedsiębiorstwie, wynikającej z uwarunkowania rynku oraz konieczności pozostawania konkurencyjnym. Dlatego też podejmowane prace, jak np. te będące przedmiotem wniosku, są dokumentowane w sposób, który umożliwia późniejsze odtworzenie i zwielokrotnienie wdrożonych rozwiązań.
Biorąc powyższe pod uwagę, zdaniem Wnioskodawcy można stwierdzić, że prowadzona przez nią działalność spełnia kryteria działalności badawczo-rozwojowej zawarte w Podręczniku Frascati oraz art. 18d ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r.
Ad. 2
Zgodnie z art. 18d ust. 2 ustawy o CIT, kwalifikowanymi kosztami działalności badawczo-rozwojowej są:
1) poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu;
1a) poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 13 pkt 8 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na wykonanie usługi w zakresie działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w całości czasu przeznaczonego na wykonanie usługi na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło w danym miesiącu;
2) nabycie materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową;
2a) nabycie niebędącego środkami trwałymi sprzętu specjalistycznego wykorzystywanego bezpośrednio w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, w szczególności naczyń i przyborów laboratoryjnych oraz urządzeń pomiarowych;
3) ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne, świadczone lub wykonywane na podstawie umowy przez podmiot, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-8 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, a także nabycie od takiego podmiotu wyników prowadzonych przez niego badań naukowych, na potrzeby działalności badawczo-rozwojowej;
4) odpłatne korzystanie z aparatury naukowo-badawczej wykorzystywanej wyłącznie w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, jeżeli to korzystanie nie wynika z umowy zawartej z podmiotem powiązanym z podatnikiem w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4;
4a) nabycie usługi wykorzystania aparatury naukowo-badawczej wyłącznie na potrzeby prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, jeżeli zakup usługi nie wynika z umowy zawartej z podmiotem powiązanym z podatnikiem w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4;
5) koszty uzyskania i utrzymania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy, prawa z rejestracji wzoru przemysłowego, poniesione na:
a) przygotowanie dokumentacji zgłoszeniowej i dokonanie zgłoszenia do Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej lub odpowiedniego zagranicznego organu, łącznie z kosztami wymaganych tłumaczeń na język obcy,
b) prowadzenie postępowania przez Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej lub odpowiedni zagraniczny organ, poniesione od momentu zgłoszenia do tych organów, w szczególności opłaty urzędowe i koszty zastępstwa prawnego i procesowego,
c) odparcie zarzutów niespełnienia warunków wymaganych do uzyskania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy lub prawa z rejestracji wzoru przemysłowego zarówno w postępowaniu zgłoszeniowym, jak i po jego zakończeniu, w szczególności koszty zastępstwa prawnego i procesowego, zarówno w Urzędzie Patentowym Rzeczypospolitej Polskiej, jak i w odpowiednim zagranicznym organie,
d) opłaty okresowe, opłaty za odnowienie, tłumaczenia oraz dokonywanie innych czynności koniecznych dla nadania lub utrzymania ważności patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy oraz prawa z rejestracji wzoru przemysłowego, w szczególności koszty walidacji patentu europejskiego.
Zgodnie z art. 18d ust. 3 ustawy o CIT, za koszty kwalifikowane uznaje się także dokonywane w danym roku podatkowym, zaliczane do kosztów uzyskania przychodów, odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, z wyłączeniem samochodów osobowych oraz budowli, budynków i lokali będących odrębną własnością.
By uznać wydatki za koszty kwalifikowane, spełnione muszą być następujące przesłanki:
1) wydatek stanowi koszt podatkowy dla podatnika;
2) wydatek nie został zwrócony podatnikowi w jakiejkolwiek formie lub nie został odliczony od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym jako koszt kwalifikowany;
3) wydatek nie jest uwzględniany przy kalkulacji dochodu zwolnionego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 lub art. 17 ust. 1 pkt 34a ustawy CIT (przepisy o specjalnej strefie ekonomicznej lub Polskiej Strefie Inwestycji);
4) wydatek ponoszony w ramach badań podstawowych wynika z umowy lub porozumienia z podmiotem, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-8 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce;
5) koszty kwalifikowane zostały wykazane w zeznaniu rocznym.
W związku z prowadzoną działalnością, która zdaniem Wnioskodawcy spełnia kryteria konieczne dla uznania jej za działalność badawczo-rozwojową Spółka poniosła wydatki na:
1. środki trwałe, tj. koszty zakupu elementów stanowiska badawczego i specjalistycznej aparatury pomiarowej niezbędnej do prowadzenia prac B+R, wykorzystywanej zarówno na etapie badań przemysłowych jak i prac rozwojowych;
2. wynagrodzenia pracowników wraz z pochodnymi, tj. wynagrodzenie brutto osób wchodzących w skład zespołu B+R zaangażowanych w realizację badań przemysłowych oraz eksperymentalnych prac rozwojowych;
3. badania i ekspertyzy, tj. koszty zlecenia wykonania części prac B+R (badań przemysłowych) podwykonawcy, niezbędne do realizacji projektu;
4. usługi doradcze, tj. koszty specjalistycznych usług wykorzystywanych wyłącznie na potrzeby projektu w trakcie prowadzenia eksperymentalnych prac rozwojowych.
Powyższe wydatki, stanowiące dla Spółki koszt podatkowy, w znacznym stopniu przyczyniły się do ulepszenia procesu produkcyjnego oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów i usług. Jak Spółka wskazała w zdarzeniu interpretacyjnym, bez ich poniesienia nie byłoby możliwe podjęcie zaplanowanych działań, z czego wynika bezpośredni związek między nimi a pracami rozwojowymi.
Spółka skorzystała z dofinansowania w ramach europejskiego fundusz rozwoju regionalnego, tj. (…) regionalny program operacyjny na lata 2014-2020, w zakresie opisywanych we wniosku inwestycji. Jednak Wnioskodawca chciałby zaznaczyć, że wniosek dotyczy tej części wydatków, które nie zostały mu zwrócone.
Zgodnie z pismem Dyrektora KIS z 11 stycznia 2018 r. o znaku 0111-KDIB1-3.4010.508.2017.1.MST zwrot części wydatków w wyniku skorzystania z dotacji nie pozbawia prawa do ulgi w stosunku do pozostałej kwoty, która nie została podatnikowi zwrócona w jakiejkolwiek formie. Jak wskazano w przywołanej interpretacji:
„W celu realizacji zadań, Spółka otrzymała dofinansowanie w ramach Programu Operacyjny (…). Dofinansowanie polega na pokryciu 65% poniesionych wydatków, pozostałą kwotę Spółka pokrywa z własnych środków.
Istotą podniesionego problemu interpretacyjnego jest zagadnienie, które dotyczy rozstrzygnięcia, czy Wnioskodawca może skorzystać z odliczenia kosztów kwalifikowanych poniesionych w związku z realizacją działalności badawczo-rozwojowej, w części pokrytej z własnych środków.
Przenosząc przedstawione powyżej uregulowania prawne na grunt analizowanej sprawy stwierdzić należy, że wykładnia językowa art. 18d ust. 5 u.p.d.o.p., wskazuje wyraźnie, że jeżeli koszt kwalifikowany został w części podatnikowi zwrócony, to w tej części nie podlega odliczeniu. Taki koszt może być jednak odliczony w części niepokrytej dotacją.
Do takiego wniosku prowadzi również wykładnia funkcjonalna art. 18d ust. 5 u.p.d.o.p. Celem tego przepisu jest zapewnienie, by w kosztach stanowiących podstawę obliczenia ulgi badawczo-rozwojowej nie były uwzględniane koszty, których ciężaru ekonomicznego nie poniósł podatnik. Ponieważ zaś ciężar ekonomiczny kosztów kwalifikowanych w części niepokrytej dotacją, w wysokości 35% ponosi Wnioskodawca, mogą one zostać w tej części, a więc w części stanowiącej wkład własny Wnioskodawcy, odliczone na podstawie art. 18d ust 5 u.p.d.o.p.”.
Dodatkowo, działalność Spółki nie jest prowadzona na terenie specjalnej strefy ekonomicznej ani Polskiej Strefy Inwestycji, więc koszty nie są uwzględniane przy kalkulacji dochodu zwolnionego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 lub art. 17 ust. 1 pkt 34a ustawy CIT.
Zgodnie z art. 9 ust. 1b ustawy o CIT, Spółka wyodrębnia wskazane koszty, które jej zdaniem stanowią koszty kwalifikowane ponoszone na działalność badawczo-rozwojową, w prowadzonych księgach rachunkowych.
W związku z faktem, że wskazane koszty mieszczą się w katalogu kosztów kwalifikowanych wyszczególnionym przez Ustawodawcę oraz spełniają postawione w ustawie o CIT wymogi dla uznania ich za wydatki kwalifikowane, zdaniem Wnioskodawcy należy uznać je za koszty uzyskania przychodów poniesione na działalność badawczo-rozwojową.
W art. 18e ustawy o CIT, ustawodawca postawił przed podatnikami korzystającymi z ulgi badawczo-rozwojowej obowiązek wykazania w zeznaniu poniesione koszty kwalifikowane podlegające odliczeniu lub stanowiące podstawę do wyliczenia przysługującej im kwoty. Jednocześnie, zgodnie z art. 9 ust. 1b tej ustawy muszą oni wyodrębnić koszty działalności badawczo-rozwojowej w prowadzonych księgach rachunkowych, o których mowa w art. 9 ust. 1 ustawy o CIT.
Zgodnie z art. 18d ust. 8 tej ustawy, odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono koszty kwalifikowane. W przypadku gdy podatnik poniósł za rok podatkowy stratę albo wielkość dochodu podatnika jest niższa od kwoty przysługujących mu odliczeń, odliczenia - odpowiednio w całej kwocie lub w pozostałej części - dokonuje się w zeznaniach za kolejno następujące po sobie sześć lat podatkowych następujących bezpośrednio po roku, w którym podatnik skorzystał lub miał prawo skorzystać z odliczenia.
Biorąc powyższe pod uwagę, można zauważyć, że ustawodawca nie przewidział żadnych wymogów formalnych, które powinna spełniać prowadzona przez przedsiębiorców ewidencja kosztów kwalifikowanych. We wcześniej wydanych interpretacjach indywidualnych Organ wskazywał, że musi ona umożliwiać zidentyfikowanie wszystkich kosztów kwalifikowanych, dających prawo do skorzystania z ulgi w kwocie odpowiedniej dla danej kategorii. Zgodnie z interpretacją indywidualną z dnia 21 lutego 2020 r., sygn.: 0112- KDIL2-2.4011.136.2019.1.AA: „do wyodrębnienia kosztów działalności badawczo-rozwojowej, o którym mowa w art. 24a ust. 1b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wystarczy ujęcie tych kosztów, w stosunku do których Wnioskodawca zamierza skorzystać z ulgi podatkowej, w odrębnej ewidencji pomocniczej Spółki”. Również inne interpretacje wskazują na to, że podatnicy mają pewną dowolność w kształtowaniu ewidencji kosztów kwalifikowanych - na przykład w interpretacji indywidualnej z 16 listopada 2017 r., sygn.: 0111-KDIB1-3.4010.387.2017.1.APO, wskazano, że: „uwzględniając zatem, że regulacje Ustawy o CIT nie wskazują, w jaki sposób ma przebiegać wyodrębnienie kosztów kwalifikowanych, należy uznać, że prawodawca zagwarantował podatnikowi pewną autonomię w wyborze sposobu wyodrębnienia kosztów, którego podstawowym celem jest wskazanie rzeczywistej wartości kosztów poniesionych na działalność badawczo-rozwojową.”.
Dlatego też, zdaniem Spółki, może ona posługiwać się ewidencją pomocniczą, w której wyodrębnia koszty ponoszone na działalność badawczo-rozwojową. Dzięki rzetelnie prowadzonej księgowości, jest ona w stanie przypisać poszczególne wydatki do grup rodzajowych i jednocześnie przyporządkować je do konkretnych inwestycji. W związku z tym, możliwe jest prowadzenie ewidencji rachunkowej kosztów kwalifikowanych przy jednoczesnym spełnieniu wymogu wyodrębnienia odpowiednich wydatków, przewidzianego w ustawie o CIT. Jednocześnie Wnioskodawca uważa, że ma prawo wyboru czy dane koszty wyodrębnić za rok podatkowy bądź za okresy miesięczne.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe, a w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Stosownie z art. 4a pkt 26 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2587 ze zm., dalej: „uCIT”, „updop”):
przez działalność badawczo rozwojową należy rozumieć działalność twórczą obejmującą
badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu
zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych
zastosowań.
W myśl art. 4a pkt 27 uCIT, ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych, oznacza to:
a) badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce,
b) badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy Prawo o szkolnictwiewyższym i nauce.
Stosownie do treści art. 4a pkt 28 uCIT,
ilekroć w ustawie jest mowa o pracach rozwojowych - oznacza to prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
W myśl art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r.- Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (dalej: „Ustawa SWIN”), badania naukowe są działalnością obejmującą:
a) badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
b) badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
W myśl art. 4 ust. 3 Ustawy SWIN,
prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Zgodnie z art. 18d ust. 1 uCIT,
podatnik uzyskujący przychody inne niż przychody z zysków kapitałowych odlicza od podstawy opodatkowania, ustalonej zgodnie z art. 18, koszty uzyskania przychodów poniesione na działalność badawczo-rozwojową, zwane dalej „kosztami kwalifikowanymi”. Kwota odliczenia nie może w roku podatkowym przekraczać kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika z przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych.
Zgodnie z art. 18d ust 2 pkt 1, 2a oraz pkt 3 uCIT, za koszty kwalifikowane uznaje się m.in.:
1)poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu;
2a) nabycie niebędącego środkami trwałymi sprzętu specjalistycznego wykorzystywanego bezpośrednio w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, w szczególności naczyń i przyborów laboratoryjnych oraz urządzeń pomiarowych;
3) ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne, świadczone lub wykonywane na podstawie umowy przez podmiot, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-8 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, a także nabycie od takiego podmiotu wyników prowadzonych przez niego badań naukowych, na potrzeby działalności badawczo-rozwojowej;
Stosownie do treści art. 7 ust. 1 ustawy SWIN, podmiotami, które spełniają warunki wymienione w art. 18d ust. 2 pkt 3 uCIT są:
1) uczelnie;
2) federacje podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki, zwane dalej „federacjami”;
(…)
4) instytuty naukowe PAN, działające na podstawie ustawy, o której mowa w pkt 3, zwane dalej „instytutami PAN”;
5) instytuty badawcze, działające na podstawie ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (Dz.U. z 2022 r. poz. 498);
6) międzynarodowe instytuty naukowe utworzone na podstawie odrębnych ustaw działające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwane dalej „instytutami międzynarodowymi”;
6a) Centrum Łukasiewicz, działające na podstawie ustawy z dnia 21 lutego 2019 r. o Sieci Badawczej Łukasiewicz (Dz.U. z 2020 r. poz. 2098);
6b) instytuty działające w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz, zwane dalej „instytutami Sieci Łukasiewicz”;
7) Polska Akademia Umiejętności, zwana dalej „PAU”;
8) inne podmioty prowadzące głównie działalność naukową w sposób samodzielny i ciągły.
Natomiast, w myśl art. 18d ust. 3uCIT:
za koszty kwalifikowane uznaje się także dokonywane w danym roku podatkowym, zaliczane do kosztów uzyskania przychodów, odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, z wyłączeniem samochodów osobowych oraz budowli, budynków i lokali będących odrębną własnością.
Stosownie do art. 18d ust. 6 uCIT,
podatnikowi, który w roku podatkowym korzysta ze zwolnień podatkowych, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 34 lub 34a, prawo do odliczenia przysługuje jedynie w odniesieniu do kosztów kwalifikowanych, które nie są przez podatnika uwzględniane w kalkulacji dochodu zwolnionego z podatku na podstawie tych przepisów.
W myśl art. 18d ust. 7 uCIT, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r.
kwota kosztów kwalifikowanych nie może przekroczyć:
1) w przypadku gdy podatnik, o którym mowa w ust. 3a, jest mikroprzedsiębiorcą, małym lub średnim przedsiębiorcą, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców - 200% kosztów, o których mowa w ust. 2-3a;
2) w przypadku pozostałych podatników, o których mowa w ust. 3a - 200% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 1-4a i ust. 2a-3a, oraz 100% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 5;
3) w przypadku pozostałych podatników - 100% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 2-5, ust. 2a i 3, oraz 200% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 1a.
Zgodnie z art. 18d ust. 7 uCIT, w brzmieniu obowiązującym do tej daty
kwota kosztów kwalifikowanych nie może przekroczyć:
1) w przypadku gdy podatnik, o którym mowa w ust. 3a, jest mikroprzedsiębiorcą, małym lub średnim przedsiębiorcą, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców - 150% kosztów, o których mowa w ust. 2-3a;
2) w przypadku pozostałych podatników, o których mowa w ust. 3a - 150% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 1-4a i ust. 2a-3a, oraz 100% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 5;
3) w przypadku pozostałych podatników - 100% kosztów, o których mowa w ust. 2-3.
Natomiast, zgodnie z art. 18d ust. 8 uCIT, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r.,
odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono koszty kwalifikowane. W przypadku gdy podatnik poniósł za rok podatkowy stratę albo wielkość dochodu podatnika jest niższa od kwoty przysługujących mu odliczeń, odliczenia - odpowiednio w całej kwocie lub w pozostałej części - dokonuje się w zeznaniach za kolejno następujące po sobie sześć lat podatkowych następujących bezpośrednio po roku, w którym podatnik skorzystał lub miał prawo skorzystać z odliczenia. Dokonując odliczenia, o którym mowa w zdaniu drugim, uwzględnia się kwoty pomniejszeń, o których mowa w art. 18db ust. 1.
Odpowiednio do art. 18d ust. 8 uCIT, w brzmieniu obowiązującym do tej daty,
odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono koszty kwalifikowane. W przypadku gdy podatnik poniósł za rok podatkowy stratę albo wielkość dochodu podatnika jest niższa od kwoty przysługujących mu odliczeń, odliczenia - odpowiednio w całej kwocie lub w pozostałej części - dokonuje się w zeznaniach za kolejno następujące po sobie sześć lat podatkowych następujących bezpośrednio po roku, w którym podatnik skorzystał lub miał prawo skorzystać z odliczenia.
Ponadto, zgodnie z treścią art. 9 ust 1 uCIT,
Podatnicy są obowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, a także do uwzględnienia w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacji niezbędnych do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 16a-16m.
Należy także zwrócić uwagę na brzmienie przepisu art. 9 ust. 1b uCIT, zgodnie z którym
podatnicy prowadzący działalność badawczo-rozwojową, którzy zamierzają skorzystać z odliczenia, o którym mowa w art. 18d, są obowiązani w ewidencji, o której mowa w ust. 1, wyodrębnić koszty działalności badawczo-rozwojowej.
Mając na uwadze powołane powyżej przepisy należy stwierdzić, że aby podatnikowi podatku dochodowego od osób prawnych przysługiwało prawo odliczenia w zeznaniu podatkowym kosztów kwalifikowanych poniesionych w danym roku podatkowym powinny być łącznie spełnione następujące warunki:
- podatnik poniósł koszty na działalność badawczo-rozwojową,
- koszty na działalność badawczo-rozwojową stanowiły dla podatnika koszty uzyskania przychodów w rozumieniu uCIT,
- koszty na działalność badawczo-rozwojową mieszczą się w zamkniętym katalogu kosztów kwalifikowanych określonym przepisami art. 18d ust. 2 - 3 uCIT,
- ww. koszty uzyskania przychodów stanowiły koszty kwalifikowane w rozumieniu uCIT, przy czym, jeżeli koszty kwalifikowane zostały poniesione w ramach badań podstawowych, badania te były prowadzone na podstawie umowy lub porozumienia z jednostką naukową w rozumieniu odrębnych przepisów,
- jeżeli w roku podatkowym prowadził działalność na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia/decyzji o wsparciu, prawo do odliczenia przysługuje jedynie w odniesieniu do kosztów kwalifikowanych, które nie są przez podatnika uwzględniane w kalkulacji dochodu zwolnionego z podatku na podstawie zezwolenia/decyzji o wsparciu,
- w ewidencji, o której mowa w art. 9 ust. 1b uCIT, podatnik wyodrębnił koszty działalności badawczo-rozwojowej,
- podatnik wykazał w zeznaniu podatkowym koszty kwalifikowane podlegające odliczeniu,
- kwota odliczonych kosztów kwalifikowanych nie przekroczyła limitów określonych w uCIT,
- koszty kwalifikowane nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie lub nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym.
Ad. 1
Odnosząc się do kwestii będącej przedmiotem pytania nr 1 wskazać należy, że w celu skorzystania z ulgi na działalność badawczo-rozwojową, należy przeprowadzić analizę nakierowaną na zidentyfikowanie przejawów działalności gospodarczej, które mogą zostać uznane za działalność badawczo-rozwojową (tj. tych aktywności podatnika, które spełniają definicje wskazane w art. 4a pkt 26 uCIT).
Ustawodawca wprowadził definicję działalności badawczo-rozwojowej w art. 4a pkt 26 uCIT, zgodnie z którą przez działalność badawczo-rozwojową należy rozumieć działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Z ustawowej definicji wynika zatem, że taka działalność musi mieć charakter twórczy. Posłużenie się tym sformułowaniem wskazuje, iż działalność badawczo-rozwojowa to taka aktywność, która nastawiona jest na tworzenie nowych i oryginalnych rozwiązań, często o charakterze unikatowym, które nie mają odtwórczego charakteru. Po drugie, z art. 4a pkt 26 uCIT wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi być podejmowana w systematyczny sposób. Po trzecie, taka działalność musi mieć określony cel, tj. powinna być nakierowana na zwiększenie zasobów wiedzy oraz ich wykorzystanie do tworzenia nowych zastosowań.
Kluczowe, jest zawarte w definicji działalności badawczo-rozwojowej rozróżnienie, które wskazuje, że taka działalność obejmuje dwie rodzaje aktywności, tj.: (i) badania podstawowe i badania aplikacyjne zdefiniowane w art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 Ustawy SWIN oraz (ii) prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 tej ustawy.
Prace rozwojowe mogą obejmować nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług. Prace rozwojowe nie obejmują rutynowych i okresowych zmian wprowadzanych do istniejących produktów, linii produkcyjnych, procesów wytwórczych, usług nawet jeśli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
W tym miejscu wskazać należy, że w ramach prac rozwojowych następuje połączenie wyników prac badawczych z wiedzą techniczną w celu wprowadzenia do produkcji nowego lub zmodernizowanego wyrobu, nowej technologii czy nowego systemu organizacji. Innymi słowy, prowadzone systematyczne prace opierają się na istniejącej wiedzy, uzyskanej w wyniku działalności badawczej oraz/lub doświadczeń praktycznych i mają na celu wytworzenie nowych materiałów, produktów lub urządzeń, inicjowanie nowych i znaczące udoskonalenie już istniejących procesów, systemów i usług. Podmioty gospodarcze zajmujące się działalnością badawczo-rozwojową realizują ją obok swojej działalności podstawowej (np. przedsiębiorstwa przemysłowe dysponujące własnym zapleczem badawczo-rozwojowym, laboratoria, zakłady i ośrodki badawczo-rozwojowe, działy badawczo-technologiczne, biura konstrukcyjne i technologiczne, zakłady rozwoju technik, biura studiów i projektów itp.).
Analizując przedstawiony stan faktyczny/zdarzenie przyszłe stwierdzić należy, że opisana we wniosku działalność spełnia definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 18d ust. 1 w zw. z art. 4a pkt 26-28 ustawy o CIT. Reasumując, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1, należy uznać za prawidłowe.
Ad. 2
Przedmiot wątpliwości Wnioskodawcy stanowi również możliwość zaliczenia niniejszych wydatków, które zostały poniesione w ramach projektu, do kosztów kwalifikowanych:
Zestawienie kosztów dla zadania nr 1:
- środki trwałe, tj. koszty zakupu elementów stanowiska badawczego i specjalistycznej aparatury pomiarowej niezbędnej do prowadzenia prac B+R, wykorzystywanej zarówno na etapie badań przemysłowych jak i prac rozwojowych;
- Stanowisko badawcze;
- Kamera do rejestracji testów z możliwością zapisu filmów na karcie SD;
- Komputer przenośny ze wzmocnioną obudową odporny na wstrząsy, upadki, zalania wodą;
- Oscyloskop;
- Tester czujników kwarcowych;
- Multimetr przemysłowy z wodoodporną obudową;
- Wielofunkcyjny miernik parametrów instalacji elektrycznych wraz cęgami do pomiaru rezystancji uziemienia metodą trzyprzewodową.
Zestawienie kosztów dla zadania nr 2:
- wynagrodzenia pracowników wraz z pochodnymi, tj. wynagrodzenie brutto 4 osób wchodzących w skład zespołu B+R zaangażowanych w realizację projektu przez 18 miesięcy trwania badań przemysłowych:
- Główny badacz,
- Badacz - Specjalista ds. pomiarów drogowych,
- Badacz - Specjalista ds. technicznych,
- Badacz - Specjalista ds. technicznych;
- badanie i ekspertyzy, tj. koszty zlecenia wykonania części prac B+R (badań przemysłowych) podwykonawcy, niezbędne do realizacji projektu:
- Projekt i budowa prototypu modułu przetwornika sygnałów z czujnika tensometrycznych,
- Projekt i budowa prototypu modułu przetwornika sygnałów z czujnika kwarcowych,
- Projekt i budowa prototypu modułu obsługi skanerów laserowych, bramek optycznych oraz czujników optycznych,
- Projekt i budowa prototypu modułu mini stacji meteo,
- Projekt i budowa modułu rozszerzeń.
Zestawienie kosztów dla zadania nr 3
- wynagrodzenia pracowników wraz z pochodnymi, tj. wynagrodzenie brutto 4 osób wchodzących w skład zespołu B+R zaangażowanych w realizację projektu przez 6 miesięcy trwania eksperymentalnych prac rozwojowych:
- Główny badacz,
- Badacz - Specjalista ds. pomiarów drogowych,
- Badacz - Specjalista ds. technicznych,
- Badacz - Specjalista ds. technicznych;
- usługi doradcze, tj. koszty specjalistycznych usług wykorzystywanych wyłącznie na potrzeby projektu w trakcie prowadzenia eksperymentalnych prac rozwojowych:
-Badania EMC;
-Pojazdy wzorcowe.
Z opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego wynika, że wskazane wydatki musiały zostać poniesione przez Spółkę, bowiem bez nich niemożliwym byłoby podjęcie zaplanowanych działań. Zakupione środki trwałe wykorzystywane były zarówno na etapie badań przemysłowych, jak i prac rozwojowych. Koszty wynagrodzeń pracowników wraz z pochodnymi dotyczyły specjalistów zaangażowanych w badania przemysłowe oraz w eksperymentalne prace rozwojowe. Wnioskodawca ponosił też wydatki na badania i ekspertyzy, które okazały się niezbędne do realizacji projektu. Dodatkowo, konieczne było nabycie usług doradczych na potrzeby projektu w trakcie prowadzenia eksperymentalnych prac rozwojowych.
W odniesieniu do możliwości uznania składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za koszty kwalifikowane na potrzeby stosowania ulgi badawczo-rozwojowej należy wskazać, że składkami na ubezpieczenia społeczne, należnymi z tytułów wymienionych art. 12 ust. 1 uCIT i finansowanymi (w całości lub w części) przez płatnika, są składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz wypadkowe.
Należy zwrócić uwagę, że obowiązek i zasady odprowadzania składek na Fundusz Pracy nakłada na pracodawców ustawa z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, natomiast składki na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych uregulowane są w ustawie z 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. Zatem, składki te nie zostały uregulowane w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, a tylko takie mogą stanowić koszty kwalifikowane, w rozumieniu art. 18d ust. 2 pkt 1 uCIT. W ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych w niektórych artykułach są tylko wskazane sytuacje, w których do składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych stosuje się tą ustawę, ale składki te nie są określone tą ustawą.
Zatem, nie stanowią kosztów kwalifikowanych składki na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych bowiem, jak wynika z treści art. 18d ust. 2 pkt 1 uCIT, odliczenie w ramach ulgi na działalność badawczo-rozwojową nie obejmuje odliczenia tych składek.
Przepisy podatkowe dają możliwość uznania za koszty kwalifikowane m.in. należności z tytułu wynagrodzeń pracownika, który realizuje wskazany cel, tj. wykonuje prace badawczo-rozwojowe. Istotne jest aby pracownik faktycznie wykonywał zadania będące realizacją prac badawczo-rozwojowych, wówczas wynagrodzenie takiego pracownika oraz koszty świadczeń poniesionych na jego rzecz będą mogły stanowić dla Wnioskodawcy koszt kwalifikowany w całości.
Zatem, w przypadku gdy pracownik w ramach świadczonej pracy wykonuje obowiązki nie tylko związane z działalnością badawczo-rozwojową, zasadnym jest wyodrębnienie (wyłączenie z ulgi badawczo-rozwojowej) tej części wynagrodzenia oraz świadczeń wypłaconych pracownikom zajmującym się działalnością badawczo-rozwojową, a także składek od tych przychodów, określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, która nie jest związana z realizacją działalności badawczo-rozwojowej.
W myśl art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz.U. z 2022 r., poz. 2647 ze zm., dalej: „updof”):
za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Należy również zauważyć, że pojęcie czasu pracy przeznaczonego na realizację działalności badawczo-rozwojowej, o którym mowa w art. 18d ust. 2 pkt 1 uCIT, odnosi się do czasu faktycznie poświęconego. Zatem, odliczeniu nie będą podlegały kwoty wynagrodzeń oraz składek proporcjonalnie przypisanych do dni nieobecności pracownika tj. wynagrodzeń za czas choroby/innej usprawiedliwionej absencji czy też urlopu wypoczynkowego oraz wynagrodzenie za inne zwolnienia od pracy. W takiej sytuacji zasadnym jest wyodrębnienie (wyłączenie z ulgi badawczo-rozwojowej) tej części wynagrodzenia oraz świadczeń wypłaconych pracownikom zajmującym się działalnością badawczo-rozwojową, a także składek od tych należności, określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, które nie są związane z realizacją działalności badawczo-rozwojowej.
Należy podkreślić, że ustawodawca nie narzucił przedsiębiorcom formy wyodrębnienia. Wybór sposobu udokumentowania tych wydatków pozostawiony został podatnikom, którzy prowadzą działalność badawczo-rozwojową. Dlatego, wskazane jest, aby dla celów dowodowych, ewidencja czasu pracy, poświęconego przez pracowników na działalność badawczo-rozwojową, była prowadzona przez podatnika korzystającego z ulgi.
Dodatkowo wskazać należy, że w komunikacie Ministerstwa Finansów z dnia 18 maja 2017 r. o Uldze B+R zostało wyraźnie wskazane, że „(...) prowadzenie tego rodzaju ewidencji przewidziane jest wprost w propozycji legislacyjnej przedstawionej w „projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego działalności innowacyjnej”. Ustawodawca proponuje tam, aby wynagrodzenia i składki stanowiły koszty kwalifikowane (stanowiące bazę do wyliczenia ulgi B+R) - w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracownika (...).”
Mając powyższe na uwadze, należy zatem przyjąć, że to faktyczne wykonywanie określonych czynności w zakresie działalności badawczo-rozwojowej przesądza o tym, czy wynagrodzenie oraz składki od wynagrodzenia (w całości lub w części) stanowią koszt kwalifikowany, o którym mowa w art. 18d ust. 2 pkt 1 updop.
Odnosząc się do powyższego, Spółka do kosztów kwalifikowanych może zaliczyć, następujące elementy wynagrodzeń: ponoszone składki: emerytalne, rentowe, wypadkowe, a także kwotę wynagrodzenia zasadniczego. Z kolei składki ponoszone na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych nie zaliczają się do kosztów kwalifikowanych.
Następnie, zgodnie z art. 18d ust. 2 pkt 3 uCIT,
za koszty kwalifikowane uznaje się:
ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne, świadczone lub wykonywane na podstawie umowy przez podmiot, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-8 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, a także nabycie od takiego podmiotu wyników prowadzonych przez niego badań naukowych, na potrzeby działalności badawczo-rozwojowej;
Przytoczony powyżej art. 18d ust. 2 pkt 3 uCIT wskazuje, że za koszty kwalifikowane należy uznać ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne, świadczone lub wykonywane na podstawie umowy przez podmiot, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-8 ustawy SWIN.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-8 ustawy SWIN,
system szkolnictwa wyższego i nauki tworzą:
1) uczelnie;
2) federacje podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki, zwane dalej "federacjami";
3) Polska Akademia Nauk, działająca na podstawie ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Polskiej Akademii Nauk (Dz. U. z 2020 r. poz. 1796), zwana dalej "PAN";
4) instytuty naukowe PAN, działające na podstawie ustawy, o której mowa w pkt 3, zwane dalej "instytutami PAN";
5) instytuty badawcze, działające na podstawie ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (Dz. U. z 2022 r. poz. 498);
6) międzynarodowe instytuty naukowe utworzone na podstawie odrębnych ustaw działające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwane dalej "instytutami międzynarodowymi";
6a) Centrum Łukasiewicz, działające na podstawie ustawy z dnia 21 lutego 2019 r. o Sieci Badawczej Łukasiewicz (Dz. U. z 2020 r. poz. 2098);
6b) instytuty działające w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz, zwane dalej "instytutami Sieci Łukasiewicz";
7) Polska Akademia Umiejętności, zwana dalej "PAU";
8) inne podmioty prowadzące głównie działalność naukową w sposób samodzielny i ciągły.
Zatem, za koszty kwalifikowane należy uznać ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne, które są świadczone lub wykonywane jednocześnie:
- na podstawie umowy przez podmiot o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-8 ustawy SWIN,
- na potrzeby prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej.
Wnioskodawca wskazał, że w związku z realizacją zadania nr 2 poniósł m.in.: koszty badań i ekspertyz, tj. „koszty zlecenia wykonania części prac B+R (badań przemysłowych) podwykonawcy, niezbędne do realizacji projektu:
- Projekt i budowa prototypu modułu przetwornika sygnałów z czujnika tensometrycznych,
- Projekt i budowa prototypu modułu przetwornika sygnałów z czujnika kwarcowych,
- Projekt i budowa prototypu modułu obsługi skanerów laserowych, bramek optycznych oraz czujników optycznych,
- Projekt i budowa prototypu modułu mini stacji meteo,
- Projekt i budowa modułu rozszerzeń.”
Spółka poniosła także koszty związane z realizacją zadania nr 3, są to m.in.:
- Usługi doradcze, tj. koszty specjalistycznych usług wykorzystywanych wyłącznie na potrzeby projektu w trakcie prowadzenia eksperymentalnych prac rozwojowych:
- Badania EMC;
- Pojazdy wzorcowe.
Wydatki poniesione przez Wnioskodawcę na ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne są świadczone lub wykonywane na podstawie umowy przez podmiot, o którym mowa w przytoczonych przepisach m.in. porozumienie o współpracy z Akademią (…) w (…). Prace B+R są wykonywane w ramach przedsiębiorstwa Wnioskodawcy. Stąd też, nie można w tym przypadku mówić o tym, że Wnioskodawca nabył od takiego podmiotu wyniki prowadzonych przez niego badań naukowych.
Odnosząc się do powyższego, stwierdzić należy, że projekt i budowa prototypu/modułu nie stanowią badań ani ekspertyz.
Według Słownika Języka Polskiego (www.sjp.pl) ekspertyza to: „analiza, badanie prowadzone przez eksperta”, „orzeczenie wydane jako wynik tego badania”. Z kolei badanie to „czynności mające na celu poznanie czegoś za pomocą analizy naukowej”. Projekt i budowa prototypu/modułu, nawet jeżeli była wykonywana przez podmiot o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-8 ustawy SWIN, nie mieści się w definicji badań ani ekspertyz.
Odnosząc powyższe do przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego należy wskazać, że Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2, które dotyczy ustalenia, czy wskazane w stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym wydatki dla zadania nr 2: koszty badania oraz ekspertyzy, stanowią koszty kwalifikowane, o których mowa w art. 18d ust. 2 ustawy o CIT, jest nieprawidłowe.
Z kolei koszty związane z realizacją zadania nr 3, które Spółka zakwalifikowała jako „usługi doradcze”, tj. koszty specjalistycznych usług wykorzystywanych wyłącznie na potrzeby projektu w trakcie prowadzenia eksperymentalnych prac rozwojowych, czyli badania EMC oraz pojazdy wzorcowe, Wnioskodawca może zaliczyć do kosztów kwalifikowanych.
Przedmiotem Państwa wątpliwości jest także kwestia odliczenia, w ramach ulgi badawczo-rozwojowej, wydatków poniesionych na środki trwałe tj. zakupu elementów stanowiska badawczego i specjalistycznej aparatury pomiarowej niezbędnej do prowadzenia prac B+R, wykorzystywanej zarówno na etapie badań przemysłowych jak i prac rozwojowych.
Zgodnie z art. 18d ust. 2 pkt 2a updop wynika, że:
za koszty kwalifikowane uznaje się nabycie niebędącego środkami trwałymi sprzętu specjalistycznego wykorzystywanego bezpośrednio w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, w szczególności naczyń i przyborów laboratoryjnych oraz urządzeń pomiarowych.
Aby poniesione wydatki na sprzęt specjalistyczny, uznać za koszty kwalifikowane muszą być spełnione następujące warunki:
- sprzęt nie stanowi środka trwałego,
- zalicza się do kategorii „sprzętu specjalistycznego”, oraz
- jest wykorzystywany bezpośrednio w prowadzonej działalności B+R.
Koszt kwalifikowany na podstawie art. 18d ust. 2 pkt 2a updop, mogą stanowić wyłącznie wydatki poniesione na sprzęt specjalistyczny nie stanowiący u podatnika środka trwałego.
Natomiast, jeżeli sprzęt taki stanowi środek trwały kosztem kwalifikowanym mogą zostać wyłącznie odpisy amortyzacyjne w myśl art. 18d ust. 3 updop, w części w jakiej sprzęt jest wykorzystywanych do działalności badawczo-rozwojowej.
Zgodnie z art. 18d ust. 3 uCIT,
za koszty kwalifikowane uznaje się także dokonywane w danym roku podatkowym, zaliczane do kosztów uzyskania przychodów, odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, z wyłączeniem samochodów osobowych oraz budowli, budynków i lokali będących odrębną własnością.
Co do zasady odpisy amortyzacyjne dokonane od środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w działalności badawczo-rozwojowej, mogą być objęte omawianą ulgą badawczo-rozwojową przy spełnieniu warunków wskazanych w art. 18d ustawy o CIT.
Zatem, istnieje możliwość zaliczenia do kosztów kwalifikowanych w rozumieniu art. 18d ust. 3 ustawy o CIT, w ramach limitów, odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych jeżeli są one rzeczywiście wykorzystywane do działalności badawczo-rozwojowej. Natomiast, jeżeli służą one bieżącej działalności, odpisy amortyzacyjne od tych środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych nie stanowią kosztów kwalifikowanych.
Choć ustawodawca nie użył w treści art. 18d ust. 3 ustawy o CIT, sformułowania „wyłącznie”, to jednoznacznie wskazał, że za ww. koszty kwalifikowane podatnicy mogą uznać dokonywane w danym roku podatkowym, zaliczane do kosztów uzyskania przychodów, odpisy amortyzacyjne od środków trwałych, jak i wartości niematerialnych i prawnych, jeżeli są one wykorzystywane w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej.
Wyjaśnić zatem należy, że powyższe sformułowanie oznacza, że odpisy amortyzacyjne od środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, w całości stanowią koszt kwalifikowany, w myśl ww. przepisu, jeżeli składniki te są rzeczywiście wykorzystywane jedynie do działalności badawczo-rozwojowej.
Natomiast, w sytuacji, gdy ww. składniki będą częściowo wykorzystywane do działalności badawczo-rozwojowej a częściowo do bieżącej działalności, to w takim przypadku koszty odpisów amortyzacyjnych będą stanowić koszty kwalifikowane, tylko w takiej części, w jakiej środki trwałe i wartości niematerialne i prawne będą służyć prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej.
Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że odpisy amortyzacyjne od środków trwałych, które w Spółce były wykorzystywane do prac B+R wskazanych we wniosku będą stanowiły koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 18d ust. 3 uCIT tylko w takiej części, w jakiej środki trwałe będą służyć prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej.
Warto zaznaczyć, że Wnioskodawca może skorzystać z ulgi badawczo-rozwojowej ale tylko w zakresie kosztów, które nie zostały mu zwrócone w ramach europejskiego funduszu rozwoju regionalnego.
Reasumując, Państwa stanowisko w zakresie ustalenia, czy:
- opisana we wniosku działalność Wnioskodawcy spełnia definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 18d ust. 1 w zw. z art. 4a pkt 26-28 ustawy o CIT –jest prawidłowe;
- poniesione przez Wnioskodawcę wydatki pokrywane z własnych środków, można uznać za koszty kwalifikowane, o których jest mowa w art. 18d ust. 2 oraz 3 ustawy o CIT:
-w zakresie składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych – jest nieprawidłowe;
-w części dot. kosztów badań i ekspertyz, tj. koszty zlecenia wykonania części prac B+R (badań przemysłowych) podwykonawcy, niezbędne do realizacji projektu: projekt i budowa prototypu modułu przetwornika sygnałów z czujnika (…), projekt i budowa prototypu modułu przetwornika sygnałów z czujnika (…), projekt i budowa prototypu modułu obsługi skanerów laserowych, bramek optycznych oraz czujników optycznych, projekt i budowa prototypu modułu (…, projekt i budowa modułu rozszerzeń – jest nieprawidłowe;
-w zakresie pozostałych wydatków – jest prawidłowe.
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w części dotyczącej zdarzenia przyszłego – stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA),
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).