Urlop wychowawczy – jak ustalić podstawę wymiaru składek i rozliczyć ją w dokumentach do ZUS

Korzystanie z urlopu wychowawczego stanowi przerwę w opłacaniu składek ZUS ze stosunku pracy bowiem jest odrębnym od stosunku pracy tytułem do ubezpieczeń: emerytalnego, rentowych oraz zdrowotnego. Osoba przebywająca na urlopie wychowawczym nie podlega w tym czasie ani ubezpieczeniu chorobowemu, ani ubezpieczeniu wypadkowemu.

Urlop wychowawczy jest jednym z uprawnień związanych z rodzicielstwem. Przysługuje pracownikowi zatrudnionemu co najmniej 6 miesięcy, a jego celem jest sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem. Wymiar urlopu wychowawczego wynosi do 36 miesięcy. W czasie tego urlopu pracownik ma prawo podjąć pracę zarobkową u dotychczasowego lub innego pracodawcy albo inną działalność, a także naukę lub szkolenie, jeżeli nie wyłącza to możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

Ubezpieczenia emerytalno-rentowe na urlopie wychowawczym

Osoba, która korzysta z urlopu wychowawczego, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalno-rentowym, o ile nie ma ustalonego prawa do emerytury lub renty i nie ma innych tytułów podlegających obowiązkowi ubezpieczeń społecznych. W tym przypadku pozostawanie w stosunku pracy nie ma wpływu na podleganie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym. Przez inny tytuł do ubezpieczeń nie należy rozumieć tego tytułu, z którego osoba nabyła prawo do urlopu wychowawczego.

Obowiązkowo wymienionym ubezpieczeniom z tytułu urlopu wychowawczego osoba podlega: 

• od dnia rozpoczęcia urlopu wychowawczego, jeśli pozostaje tylko na tym urlopie i nie pobiera emerytury/renty, 
• do dnia zakończenia tego urlopu.

Składki na ubezpieczenia emerytalne (19,52%) i rentowe (8%) w czasie urlopu wychowawczego finansuje w całości budżet państwa za pośrednictwem ZUS.

Podstawa składek emerytalno-rentowych osób na urlopie wychowawczym

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopach wychowawczych stanowi kwota 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek. Jednak podstawa ta nie może być: