Interpretacja indywidualna z dnia 3 lutego 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-3.4012.540.2022.2.KP

Możliwość stosowania szczególnej procedury opodatkowania marży dla dostaw banknotów i monet nabytych lub wymienionych uprzednio w NBP lub w bankach komercyjnych.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

4 listopada 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 4 listopada 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości stosowania szczególnej procedury opodatkowania marży dla dostaw banknotów i monet nabytych lub wymienionych uprzednio w NBP lub w bankach komercyjnych.

Opis stanu faktycznego

Prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą, która polega na sprzedaży innym podmiotom, w tym osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej:

‒złotych i srebrnych monet kolekcjonerskich,

‒monet okolicznościowych wykonanych ze stopu miedzioniklu, aluminium i brązu,

‒banknotów będących i niebędących środkiem płatniczym,

‒srebra inwestycyjnego,

‒antyków zawierających różne metale szlachetne lub nieszlachetne,

‒innych przedmiotów kolekcjonerskich.

Wskazane powyżej przedmioty są nabywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, w celu dalszej ich odsprzedaży. Sprzedaż prowadzona jest za pośrednictwem sklepu internetowego oraz serwisu aukcyjnego. Jest Pan zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym. W zależności od rodzaju towarów ich sprzedaż odbywa się na zasadach ogólnych, na podstawie szczególnych procedur dotyczących złota inwestycyjnego (art. 122 ust. 1 ustawy o VAT), a także na podstawie szczególnych procedur VAT marża. Sprzedaż towarów, które są wymienione w art. 120 ustawy o VAT opodatkowana jest na zasadzie VAT marża, o czym został powiadomiony Urząd Skarbowy. Z uwagi na specyfikę dostaw przedmiotów kolekcjonerskich, za zgodą naczelnika urzędu skarbowego, marża obliczana jest według zasady przewidzianej w art. 120 ust. 5 ustawy o VAT, tj. jako różnica pomiędzy łączną wartością dostaw a łączną wartością nabyć określonego rodzaju przedmiotów kolekcjonerskich w okresie rozliczeniowym.

W ramach działalności gospodarczej zamierza Pan pozyskiwać, w celu dalszej odsprzedaży, monety i banknoty w Narodowym Banku Polskim (dalej: NBP). Zgodnie z ustawą o Narodowym Banku Polskim z dnia 29 sierpnia 1997 r. NBP przysługuje wyłączne prawo emitowania znaków pieniężnych Rzeczypospolitej Polskiej: banknotów i monet. NBP emituje dwa rodzaje monet:

1)Monety powszechnego obiegu, bite w wysokich nakładach, funkcjonujące w obrocie gotówkowym, których wartość stanowi ich nominał. Monety te dla NBP nie stanowią przedmiotu sprzedaży, tj. towaru, mogą być jedynie przedmiotem wymiany. Na potwierdzenie transakcji NBP wystawia dokument potwierdzający wymianę monet.

2)Monety kolekcjonerskie, bite w niskich nakładach, przeznaczone głównie dla krajowych i zagranicznych numizmatyków. Monety kolekcjonerskie są przez NBP sprzedawane. Na potwierdzenie transakcji wystawiana jest przez bank faktura ze stawką podatku VAT w wysokości 23%.

Analogiczna sytuacja jest przy banknotach, które także dzielą sią na banknoty powszechnego obiegu oraz banknoty kolekcjonerskie. Niniejszy wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczy monet i banknotów, które należą do grupy wymienionej w punkcie 1 powyżej - do grupy tej należą bowiem obiegowe monety i banknoty, stanowiące krajowy środek płatniczy, lecz przedstawiające jednocześnie wartość kolekcjonerską i numizmatyczną:

1a. Okolicznościowe - są okazjonalnie wydawane dla upamiętnienia ważnych rocznic i świąt, w przeważającej części nakładu funkcjonują jako przedmiot zainteresowania kolekcjonerów i pomimo tego, że mogą stanowić obiegowy środek płatniczy, nie są zwykle używane jako środek płatniczy, ponieważ mają wartość kolekcjonerską i funkcjonują głównie w obiegu numizmatycznym, a ich wartość rynkowa przekracza ich wartość nominalną.

1b. Funkcjonujące w powszechnym obiegu, jednakże w określonych warunkach stanowiące przedmioty kolekcjonerskie. Na rynku numizmatycznym monety i banknoty tego rodzaju cieszą się dużym zainteresowaniem. Kolekcjonerzy banknotów i monet obiegowych zbierają wszystkie nominały i roczniki, w szczególności posiadające cechy wyróżniające, przykładowo: stan menniczy, specyficzne błędy w produkcji, niewielki nakład bądź inny niż zwykle stop, co w konsekwencji powoduje, że stają się obiektem kolekcjonerskim, a ich wartość rynkowa przekracza ich wartość nominalną.

W związku z tym, że NBP nie prowadzi wymiany wszystkich nominałów monet i banknotów, jedyną możliwością pozyskania niektórych monet (np. monet obiegowych o nominale 1, 2 i 5 groszy) jest zamówienie ich i wymiana w bankach komercyjnych. Tutaj również nie ma możliwości uzyskania dokumentu sprzedaży, a jedynie potwierdzenie wykonania operacji wymiany. Monety i banknoty pozyskane w wyżej opisany sposób są następnie przedmiotem sprzedaży jako towar kolekcjonerski o wartości numizmatycznej, w wartości przewyższającej ich wartość nominalną.

Monety i banknoty opisane w punkcie 1a

Niniejszy wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie monet i banknotów opisanych w punkcie 1a, dotyczy przedmiotów opisanych w punktach poniżej:

‒Są to monety i banknoty okolicznościowe emitowane przez Narodowy Bank Polski, upamiętniające ważne wydarzenia, postacie czy rocznice historyczne związane m.in. ze światem sztuki, kultury, nauki, przyrody czy sportu. W kwietniu 2014 r. NBP zakończył emisję monet okolicznościowych o nominale 2 zł wykonanych z Nordic Gold (CuAl5Zn5Sn1). Natomiast od maja 2014 r. NBP emituje monety okolicznościowe w standardzie obiegowym o wartości nominalnej 5 zł.

‒Monety okolicznościowe (5 zł z wizerunkiem okolicznościowym oraz 2 zł Nordic Gold emitowane przez NBP do 2014 r.) podlegają zamianie w oddziałach okręgowych NBP według wartości nominalnej. Oznacza to, że nabywane będą od Narodowego Banku Polskiego na zasadzie wymiany.

Monety i banknoty okolicznościowe emitowane przez NBP są prawnym środkiem płatniczym w Polsce. Ich siłę nabywczą określa nominał umieszczony na awersie. Niezależnie jednak od wysokości nominału, monety te mają swoją wartość kolekcjonerską, którą określa wolny rynek numizmatyczny. Wartość kolekcjonerska ww. monet i banknotów okolicznościowych jest ich istotną cechą, co powoduje że w zasadzie nie występują one w obiegu jako środek płatniczy. Ich występowanie w obiegu płatniczym jest niezwykle rzadkie.

Wymiana gotówkowa monet i banknotów używanych jako prawny środek płatniczy nie jest opodatkowana podatkiem VAT. Potwierdzeniem transakcji wymiany będzie wystawiony przez NBP dokument potwierdzenia wykonania operacji wymiany.

Towar zostaje pozyskany od podmiotu będącego zarejestrowanym jako podatnik VAT, w transakcji dla której nie ma podstaw do traktowania jej jako odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usługi, które stanowiłyby transakcję podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Oznacza to spełnienie warunku o którym mowa w art. 120 ust. 10 ustawy o VAT.

Monety i banknoty, wskazane w niniejszym punkcie 1a, są uznawane za przedmioty kolekcjonerskie, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku VAT - mogą być one używane jako prawny środek płatniczy, jednakże nie są zwykle używane w tym charakterze, ponieważ są przedmiotami kolekcjonerskimi i mają wartość numizmatyczną.

Monety i banknoty, wskazane w niniejszym punkcie 1a, mają wartość numizmatyczną, która jest zależna między innymi od: stanu zachowania, unikatowości, jakości i piękna wyrobu, ilości zawartego kruszcu, popularności na rynku kolekcjonerskim i aktualnych trendów rynkowych, ilości sztuk nakładowych czy znaczenia historycznego.

Kolekcjonerskie monety, będące prawnym środkiem płatniczym są klasyfikowane do kodu CN 7118, natomiast takie banknoty do CN 4907.

Monety i banknoty opisane w punkcie 1b

Niniejszy wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie monet i banknotów opisanych w punkcie 1b, dotyczy przedmiotów opisanych w punktach poniżej:

‒Są to monety emitowane przez Narodowy Bank Polski, będące prawnym środkiem płatniczym i powszechnie używane w obiegu płatniczym, o nominałach: 0,10 zł, 0,20 zł, 0,50 zł, 1 zł, 2 zł, 5 zł.

‒  Ich siłę nabywczą określa nominał umieszczony na awersie. Przedmiotem zainteresowania firmy, oraz niniejszego wniosku, są egzemplarze spełniające określone warunki, które powodują, że stanowią one przedmioty kolekcjonerskie cieszące się dużym zainteresowaniem na rynku numizmatycznym. Są to m.in.: stan zachowania, który powinien być idealny (menniczy, w żaden sposób niezniszczony), komplety nominałów i roczników, specyficzne błędy w produkcji, niewielki nakład bądź inny niż zwykle stop.

Wartość kolekcjonerska ww. monet i banknotów okolicznościowych jest ich istotną cechą, powodującą, że ich wartość rynkowa przekracza ich wartość nominalną: niezależnie od wysokości nominału, monety i banknoty te mają swoją wartość kolekcjonerską, którą określa wolny rynek numizmatyczny.

Monety i banknoty tego rodzaju nabywane będą od NBP drogą wymiany. Dodatkowo, w związku z tym, że NBP nie prowadzi wymiany wszystkich nominałów monet i banknotów (np. monet obiegowych nominale 1, 2 i 5 groszy) - będą one nabywane drogą wymiany w bankach komercyjnych. W obydwu przypadkach potwierdzeniem transakcji będzie dokument potwierdzenia wykonania operacji wymiany.

Wymiana gotówkowa monet i banknotów używanych jako prawny środek płatniczy nie jest opodatkowana podatkiem VAT.

Monety i banknoty pozyskane w wyżej opisany sposób są następnie przedmiotem sprzedaży jako towar kolekcjonerski o wartości numizmatycznej, w wartości przewyższającej ich wartość nominalną.

Towar zostaje pozyskany od podmiotu będącego zarejestrowanym jako podatnik VAT, w transakcji dla której nie ma podstaw do traktowania jej jako odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usługi, które stanowiłyby transakcję podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Oznacza to spełnienie warunku o którym mowa w art. 120 ust. 10 ustawy o VAT. Monety i banknoty, wskazane w niniejszym punkcie 1a, są uznawane za przedmioty kolekcjonerskie, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt. 7 ustawy o podatku VAT - mogą być one używane jako prawny środek płatniczy, jednakże egzemplarze o których mowa w niniejszym wniosku nie są używane w tym charakterze, ponieważ ich wartość kolekcjonerską i numizmatyczną określa przede wszystkim fakt, że nie były nigdy i w żaden sposób użytkowane w obiegu numizmatycznym. Ponadto ich wartość kolekcjonerska związana jest z faktem, że najczęściej funkcjonują one na rynku jako komplety. Powyższe wymogi powodują, że co do zasady nie występują one w obiegu płatniczym. Rozkompletowanie bądź przekazanie ich do obiegu płatniczego automatycznie niweluje ich wartość kolekcjonerską, ponieważ stają się wówczas przedmiotami pospolitymi - moneta lub banknot przestają spełniać wymagania kolekcjonerskie, a ich wartość jest wówczas znikoma, najczęściej zgodna z nominałem jaki posiadają.

Kolekcjonerskie monety, będące prawnym środkiem płatniczym są klasyfikowane do kodu CN 7118, natomiast takie banknoty do CN 4907.

Pytanie

Czy dokonując dostawy monet i banknotów w opisanym stanie faktycznym, wymienionych uprzednio w NBP lub w bankach komercyjnych firma może stosować szczególną procedurę opodatkowania marży, przewidzianą w art. 120 ust. 4 i 5 ustawy o VAT?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, dokonując dostawy monet i banknotów wymienionych uprzednio w NBP, a także w bankach komercyjnych, w okolicznościach wskazanych w niniejszym wniosku, firma może stosować szczególną procedurę opodatkowania marży, przewidzianą w art. 120 ust. 4 i 5 ustawy o VAT.

Za stanowiskiem wskazanym powyżej przemawia spełnienie, w przedmiotowych transakcjach, przesłanek określonych w przepisach pozwalających na zastosowanie ww. procedury:

‒Towar zostaje nabyty w celu odsprzedaży (art. 120 ust. 10 ustawy o VAT).

‒Wymiana gotówkowa monet i banknotów używanych jako prawny środek płatniczy nie jest opodatkowana VAT. Towar zostaje pozyskany od podmiotów będących zarejestrowanych jako podatnicy VAT, w transakcji dla której nie ma podstaw do traktowania jej jako odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usługi, które stanowiłyby transakcję podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Oznacza to spełnienie warunku, o którym mowa w art. 120 ust. 10 ustawy o VAT.

‒Dostawa monet i banknotów dotyczy przedmiotów kolekcjonerskich w rozumieniu art. 120 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. Monety te i banknoty nie są zwykle używane jako środek płatniczy i mają wartość kolekcjonerską.

Zgodnie z art. 120 ust. 1 pkt 2 lit. b Ustawy VAT, przez przedmioty kolekcjonerskie rozumie się m.in. kolekcje oraz przedmioty kolekcjonerskie o wartości numizmatycznej (CN 9705 00 00) oraz przedmioty kolekcjonerskie, o których mowa w at. 43 ust. 1 pkt 7 Ustawy VAT, czyli monety ze złota, srebra lub innego metalu oraz banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy lub które mają wartość numizmatyczną.

Pana stanowisko odnośnie monet i banknotów opisanych w punkcie 1a

Definicję towarów, w stosunku do których mają zastosowanie szczególne procedury VAT marża zawiera art. 120 ust. 1 ustawy o VAT. Przepisy Ustawy o podatku VAT nie wskazują, jakie warunki powinny być spełnione aby uznać, że dana moneta nie jest zwykle używana, w związku z czym należy odwołać się do słownikowego rozumienia tego zwrotu.

Zgodnie z definicją słownikową, „zwykle” oznacza „najczęściej, przeważnie”, zaś jako synonimy tego słowa wskazane są „najczęściej, normalnie, z reguły, z zasady, zazwyczaj, przeważnie, na ogół” (źródło: https://sjp.pwn.pl /slowniki/zwykle.html). W komentarzu do Ustawy VAT (A. Bartosiewicz, VAT. Komentarz do art. 120, wyd. X, WK 2016) podkreślono natomiast, że „Przedmiotami kolekcjonerskimi będą nie tylko monety i banknoty niebędące aktualnymi środkami płatniczymi. Za przedmioty kolekcjonerskie mogą być uznane także takie monety i waluty, które w danym momencie są środkami płatniczymi, lecz nie są zwykle używane w tym celu. Będzie to przede wszystkim dotyczyło walut innych (zwłaszcza egzotycznych) państw, a także różnego rodzaju monet okazowych, odmiennych od tych będących przede wszystkim w obiegu. Ich wartość kolekcjonerska - jako przedmiotu, a nie środka płatniczego - jest zazwyczaj znacznie wyższa od ich wartości nominalnej”.

Należy zatem przyjąć, że srebrna moneta będąca środkiem płatniczym może być uznana za przedmiot kolekcjonerski, w sytuacji w której przeważnie, na ogół, w normalnych sytuacjach nie jest używana jako środek płatniczy (np.: interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 27 stycznia 2011 r., sygn. IPPP2/443-902/10-2/KG lub interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 5 listopada 2010 r. sygn. ITPP2/443-854/10/AW). Kolekcjonerskie monety i banknoty okolicznościowe, o których mowa w punkcie 1a niniejszego wniosku, bardzo rzadko można spotkać w obiegu płatniczym, pozyskanie ich z obiegu jest w zasadzie niemożliwe. Monety takie bite są w Polsce od 1995 r. w seriach tematycznych i kolekcjach. W latach od 1995 do 2014 r. emitowane były monety 2-złotowe, natomiast począwszy od maja 2014 r. emitowane są okolicznościowe monety 5-złotowe. W pierwszym roku numizmaty bite były w miedzioniklu (CuNI), natomiast od 1996 r. emitent zmienił materiał na stop (...). Zbierane w kompletach i seriach posiadają dużą wartość materialną i historyczną, stanowią więc obiekt zainteresowania kolekcjonerów numizmatyki.

W Pana ocenie, w świetle informacji przedstawionych w niniejszym wniosku uzasadnione jest twierdzenie, że monetą (lub banknotem), która jest środkiem płatniczym, ale nie jest zwykle używana jako środek płatniczy jest taka moneta, która posiada cechy pieniądza obiegowego, jednakże z uwagi na zaistnienie określonych okoliczności, zazwyczaj nie występuje ona w roli środka płatniczego, a jej wartość kolekcjonerska jest wyższa od wartości nominalnej. Wartość rynkowa monet i banknotów okolicznościowych już w momencie emisji przewyższa ich wartość nominalną. Z biegiem czasu jest ona uzależniona od wielu czynników. Są to m.in.: rzadkość występowania, nakład emisji, stan zachowania, rodzaj stopu, waga, dodatkowe uszlachetnienie (np. inkrustacja dodatkowymi materiałami), wyjątkowość cech (średnicy, wagi), wartość historyczna (uzależniona od wydarzenia jakie upamiętniają oraz od ewentualnych wyjątkowych okoliczności, które towarzyszyły emisji).

Z uwagi na występowania powyższych cech, stoi Pan na stanowisku, że monety będą stanowiły przedmioty kolekcjonerskie w rozumieniu art. 120 ust. 1 pkt 2 lit. b Ustawy VAT. Zgodnie z art. 120 ust. 4 Ustawy VAT, w przypadku podatnika dokonującego dostawy m.in. przedmiotów kolekcjonerskich nabytych uprzednio przez niego w ramach prowadzonej działalności, w celu odprzedaży, podstawą opodatkowania VAT jest marża stanowiąca różnicę między kwotą sprzedaży a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku. W związku z faktem, że:

‒Monety i banknoty są przedmiotami kolekcjonerskimi w rozumieniu art. 120 ust. 1 pkt 2 lit. b Ustawy VAT, co zostało wykazane powyżej,

‒będzie je Pan pozyskiwał w sposób, który spełnia warunek o którym mowa w art. 120 ust. 10 ustawy o VAT. Towar będzie pozyskiwany od podmiotów zarejestrowanych jako podatnicy VAT, w transakcji dla której nie ma podstaw do traktowania jej jako odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usługi, które stanowiłyby transakcję podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT,

‒wymiana gotówkowa monet i banknotów używanych jako prawny środek płatniczy nie jest opodatkowana VAT.

Mając na uwadze powyższe, stoi Pan na stanowisku, że w przypadku dostawy opisanych monet i banknotów, podstawą opodatkowania może być marża zgodnie z art. 120 ust. 4 Ustawy VAT. Analogiczne stanowisko prezentowane jest przez organy podatkowe, np. w interpretacji z 10 lutego 2015 r., sygn. 421194/1 Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie potwierdził, że „skoro monety będące przedmiotem wniosku są monetami, które posiadają cechy pieniądza obiegowego jednakże zazwyczaj nie występują one w roli środka płatniczego, to należy uznać, że monety te dla celów stosowania procedury marży są uznawane za przedmioty kolekcjonerskie, o których mowa w art. 120 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy. Wynika to z odniesienia się ustawodawcy w tym przepisie do art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy”.

Pana stanowisko odnośnie monet i banknotów opisanych w punkcie 1b

Pana zdaniem monety i banknoty opisane w niniejszym piśmie w punkcie 1b, spełniają warunki określone w art. 120 ustawy o VAT, pozwalające na zastosowanie w przypadku ich dostawy procedury VAT marża zgodnie z art. 120 ust. 4 i 5 Ustawy VAT. Są to egzemplarze lub komplety monet i banknotów, które aktualnie znajdują się w obiegu pieniężnym, jednakże ze względu na określone cechy jakie posiadają stanowią obiekt kolekcjonerski, nie trafiają do obiegu płatniczego, a ich wartość rynkowa przewyższa ich wartość nominalną, niejednokrotnie w znaczny sposób. W przypadku monet są to np. zachowane w stanie menniczym monety 5 i 2 złotowe oraz 2 i 1 groszowe. Ich wartość rynkowa jest ściśle uzależniona od stanu menniczego, co oznacza w tym przypadku najczęściej „stan menniczy z woreczka menniczego”, monety te więc nigdy nie trafiły do obiegu płatniczego. W zasadzie tylko takie monety są przedmiotem zainteresowania kolekcjonerów. Mogą być sprzedawane w pojedynczych egzemplarzach, jednak ich wartość zwiększa oferowanie w kompletach bądź seriach. Największą wartość osiągają kompletne worki mennicze danej monety. Oprócz opisanych powyżej cech menniczych monety te posiadają również inne cechy wpływające na ich wartość rynkową i kolekcjonerską, m.in.: rok emisji, nakład, wyjątkowość cech, specyficzne błędy w produkcji, bądź inny niż zwykle stosowany stop. Przykładowo: Przykładowa cena ofertowa na rynku 1 egzemplarza monety 5-złotowej z 2020 r. w stanie menniczym wynosi aktualnie 20,00 zł, podczas gdy komplet 100 monet 5-złotowych z 2020 r. w stanie menniczym może osiągnąć wartość 3 000,00 zł (podane ceny pochodzą z dostępnych powszechnie portali aukcyjnych). Oznacza to, że komplet monet może osiągnąć znacznie większą marżę niż pojedynczy egzemplarz: pojedyncza moneta w komplecie monet osiąga bowiem w tym przypadku wartość 30,00 zł. Inne wybrane przykłady aktualnych cen ofertowych dla 1 sztuki monety 5 zł w stanie menniczym z woreczka: egzemplarz z 2021 r. - 11,99 zł, egzemplarz z 2017 r. - 19,99 zł, egzemplarz z 2008 r. destrukt (moneta wybita niezgodnie z przyjętym projektem) - 180,00 zł, egzemplarz z 1996 r. - 99,75 zł, egzemplarz z 1994 r. - 114,95 zł.

W związku z powyższym firma, w celu dalszej odsprzedaży, zamierza pozyskiwać od banku NBP oraz banków komercyjnych monety wyróżniające się wskazanymi powyżej cechami. Są to monety, które nigdy nie trafiły do obiegu płatniczego i ten fakt jest najważniejszym czynnikiem wpływającym na ich wartość kolekcjonersko-numizmatyczną. Co więcej, należy wskazać, że mało prawdopodobne jest, aby monety nabyte przez kolekcjonerów w ten sposób trafiły do obiegu płatniczego.

Wobec spełnienia powyższych warunków jest Pan zdania, że do opodatkowania ww. dostaw może stosować szczególną procedurę w zakresie dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków (art. 120 ustawy o VAT), polegającą na opodatkowaniu marży stanowiącej różnicę miedzy całkowitą kwotą którą ma zapłacić nabywca towaru, a kwotą nabycia, pomniejszoną o kwotę podatku (art. 120 ust. 4 ustawy o VAT), a w Pana przypadku: według zasady przewidzianej w art. 120 ust. 5 ustawy o VAT, tj. jako różnicę pomiędzy łączną wartością dostaw a łączną wartością nabyć określonego rodzaju przedmiotów kolekcjonerskich w okresie rozliczeniowym.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług

(t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwana dalej ustawą:

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Zgodnie z ogólną zasadą zawartą w art. 29a ust. 1 ustawy:

Z kolei jak stanowi art. 29a ust. 6 ustawy:

Na podstawie art. 29a ust. 7 ustawy:

Z powyższych przepisów wynika, że co do zasady podstawa opodatkowania obejmuje wszystko co stanowi wartość otrzymanego świadczenia, które dostawca lub świadczący usługę otrzymuje lub powinien otrzymać od kupującego. Przepis art. 29a ust. 6 i ust. 7 ustawy wymienia elementy, które powinny być wliczane bądź nie powinny być wliczane do podstawy opodatkowania.

Jednakże w stosunku do dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków ustawa o podatku od towarów i usług zawiera szczególne procedury w zakresie obliczania podstawy opodatkowania.

Procedura marży uregulowana została przez ustawodawcę w Dziale XII ustawy Rozdziale 4 „Szczególne procedury w zakresie dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków”.

I tak, w rozumieniu art. 120 ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy:

W art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT wskazano, że

Stosownie do tego przepisu, transakcje dotyczące monet ze złota, srebra lub innego metalu oraz banknotów są wyłączone ze zwolnienia w dwóch przypadkach:

‒gdy monety te nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy lub

‒gdy monety mają wartość numizmatyczną.

Należy zauważyć, że ustawodawca posługuje się pojęciami, „nie są zwykle używane jako środek płatniczy” oraz „wartość numizmatyczna”.

W związku z tym, że w ustawie brak jest definicji słowa „zwykle” oraz „numizmatyczny” należy posłużyć się definicjami tych określeń zawartymi w Słowniku języka polskiego. Zgodnie ze Słownikiem języka polskiego PWN znajdującym się na stronie internetowej www.sjp.pwn.pl „zwykle” oznacza „najczęściej”, „przeważnie”, zaś „numizmat” to „dawna moneta lub medal mające wartość zabytkową”.

Art. 120 ust. 4 ustawy stanowi, że:

Stosownie zaś do art. 120 ust. 5 ustawy:

Opodatkowanie w systemie marży jest ograniczone do pewnej kategorii towarów oraz istotne jest przy tym, od kogo towary – tutaj przedmioty kolekcjonerskie – zostały nabyte.

I tak, stosownie do art. 120 ust. 10 ustawy:

Należy zauważyć, że zastosowanie procedury szczególnej w zakresie obliczania podstawy opodatkowania przy sprzedaży przedmiotów kolekcjonerskich spełniających definicję zawartą w art. 120 ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy o VAT, uzależnione jest od statusu dostawcy tego towaru oraz procedury, w jakiej dokonano jego dostawy.

Z wniosku wynika, że prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą, która polega na sprzedaży innym podmiotom, w tym osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej: złotych i srebrnych monet kolekcjonerskich, monet okolicznościowych wykonanych ze stopu miedzioniklu, aluminium i brązu, banknotów będących i niebędących środkiem płatniczym, srebra inwestycyjnego, antyków zawierających różne metale szlachetne lub nieszlachetne, innych przedmiotów kolekcjonerskich.

Wskazane powyżej przedmioty są nabywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, w celu dalszej ich odsprzedaży. Sprzedaż prowadzona jest za pośrednictwem sklepu internetowego oraz serwisu aukcyjnego. Jest Pan zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym. W zależności od rodzaju towarów ich sprzedaż odbywa się na zasadach ogólnych, na podstawie szczególnych procedur dotyczących złota inwestycyjnego (art. 122 ust. 1 ustawy o VAT), a także na podstawie szczególnych procedur VAT marża. Sprzedaż towarów, które są wymienione w art. 120 ustawy o VAT opodatkowana jest na zasadzie VAT marża, o czym został powiadomiony Urząd Skarbowy.

W ramach działalności gospodarczej zamierza Pan pozyskiwać, w celu dalszej odsprzedaży, monety i banknoty w Narodowym Banku Polskim (NBP). Zgodnie z ustawą o Narodowym Banku Polskim z dnia 29 sierpnia 1997 r. NBP przysługuje wyłączne prawo emitowania znaków pieniężnych Rzeczypospolitej Polskiej: banknotów i monet. Niniejszy wniosek dotyczy emitowanych przez NBP monet i banknotów powszechnego obiegu, bite w wysokich nakładach, funkcjonujące w obrocie gotówkowym, których wartość stanowi ich nominał. Monety te dla NBP nie stanowią przedmiotu sprzedaży, tj. towaru, mogą być jedynie przedmiotem wymiany. Na potwierdzenie transakcji NBP wystawia dokument potwierdzający wymianę monet. Monety i banknoty opisane we wniosku stanowią krajowy środek płatniczy, lecz przedstawiają jednocześnie wartość kolekcjonerską i numizmatyczną:

1a. Okolicznościowe - są okazjonalnie wydawane dla upamiętnienia ważnych rocznic i świąt, w przeważającej części nakładu funkcjonują jako przedmiot zainteresowania kolekcjonerów i pomimo tego, że mogą stanowić obiegowy środek płatniczy, nie są zwykle używane jako środek płatniczy, ponieważ mają wartość kolekcjonerską i funkcjonują głównie w obiegu numizmatycznym, a ich wartość rynkowa przekracza ich wartość nominalną.

1b. Funkcjonujące w powszechnym obiegu, jednakże w określonych warunkach stanowiące przedmioty kolekcjonerskie. Na rynku numizmatycznym monety i banknoty tego rodzaju cieszą się dużym zainteresowaniem. Kolekcjonerzy banknotów i monet obiegowych zbierają wszystkie nominały i roczniki, w szczególności posiadające cechy wyróżniające, przykładowo: stan menniczy, specyficzne błędy w produkcji, niewielki nakład bądź inny niż zwykle stop, co w konsekwencji powoduje, że stają się obiektem kolekcjonerskim, a ich wartość rynkowa przekracza ich wartość nominalną.

Monety i banknoty okolicznościowe oraz funkcjonujące są uznawane za przedmioty kolekcjonerskie, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku VAT - mogą być one używane jako prawny środek płatniczy, jednakże nie są zwykle używane w tym charakterze, ponieważ są przedmiotami kolekcjonerskimi i mają wartość numizmatyczną. Kolekcjonerskie monety, będące prawnym środkiem płatniczym są klasyfikowane do kodu CN 7118, natomiast takie banknoty do CN 4907. Wymiana gotówkowa monet i banknotów używanych jako prawny środek płatniczy nie jest opodatkowana podatkiem VAT. Potwierdzeniem transakcji wymiany będzie wystawiony przez NBP dokument potwierdzenia wykonania operacji wymiany.

W związku z tym, że NBP nie prowadzi wymiany wszystkich nominałów monet i banknotów, jedyną możliwością pozyskania niektórych monet (np. monet obiegowych o nominale 1,2 i 5 groszy) jest zamówienie ich i wymiana w bankach komercyjnych. Tutaj również nie ma możliwości uzyskania dokumentu sprzedaży, a jedynie potwierdzenie wykonania operacji wymiany. Monety i banknoty pozyskane w wyżej opisany sposób są następnie przedmiotem sprzedaży jako towar kolekcjonerski o wartości numizmatycznej, w wartości przewyższającej ich wartość nominalną.

Na tle tak przedstawionego opisu sprawy ma Pan wątpliwości, czy dokonując dostawy monet i banknotów opisanych w stanie faktycznym, wymienionych uprzednio w NBP lub w bankach komercyjnych firma może stosować szczególną procedurę opodatkowania marży, przewidzianą w art. 120 ust. 4 i 5 ustawy o VAT.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa podatkowego w przedmiotowej sprawie należy stwierdzić, że w odniesieniu do sprzedaży ww. monet i banknotów wymienionych uprzednio w NBP oraz w bankach komercyjnych, może Pan stosować procedurę opodatkowania marży przewidzianą w art. 120 ust. 4 i 5 ustawy.

Monety z innego metalu (niż ze złota i srebra) oraz banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy lub które mają wartość numizmatyczną - w świetle art. 120 ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy w związku z art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy mogą być uznane za przedmioty kolekcjonerskie, do których może mieć zastosowanie ww. procedura marży.

Ponadto warunkiem opodatkowania przedmiotowych towarów procedurą VAT marża jest ich nabycie od jednego z podmiotów wskazanych w art. 120 ust. 10 ustawy.

Wskazał Pan, że wymiana gotówkowa monet używanych jako prawny środek płatniczy – w obu przypadkach, tj. nabycia w NBP, jak i nabycia w bankach prywatnych - nie jest opodatkowana podatkiem VAT. Monety i banknoty zostały pozyskane od podmiotów będących zarejestrowanymi jako podatnik VAT, w transakcji dla której nie ma podstaw do traktowania jej jako odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usługi, które stanowiłyby transakcję podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Potwierdzeniem transakcji wymiany będzie wystawiony przez NBP dokument potwierdzenia wykonania operacji wymiany. W przypadku nabycia w drodze wymiany w banku komercyjnym również nie ma możliwości uzyskania dokumentu sprzedaży, a jedynie potwierdzenie wykonania operacji wymiany.

Z powyższych okoliczności wynika zatem, że zarówno w przypadku nabycia monet i banknotów od NBP, jak i w przypadku nabycia ich w banku komercyjnym nastąpiło nabycie od podmiotu wskazanego w art. 120 ust. 10 ustawy o VAT.

Podsumowując, skoro z opisu wynika m.in., że:

‒      monety i banknoty, wskazane w punkcie 1a, są uznawane za przedmioty kolekcjonerskie, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku VAT - mogą być one używane jako prawny środek płatniczy, jednakże nie są zwykle używane w tym charakterze, ponieważ są przedmiotami kolekcjonerskimi i mają wartość numizmatyczną;

‒      monety i banknoty, wskazane w punkcie 1b, są uznawane za przedmioty kolekcjonerskie, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt. 7 ustawy o podatku VAT - mogą być one używane jako prawny środek płatniczy, jednakże egzemplarze o których mowa w niniejszym wniosku nie są używane w tym charakterze, ponieważ ich wartość kolekcjonerską i numizmatyczną określa przede wszystkim fakt, że nie były nigdy i w żaden sposób użytkowane w obiegu numizmatycznym;

‒      nabycie następuje od podmiotów spełniających warunek o którym mowa w art. 120 ust. 10 ustawy o VAT;

to na podstawie przedstawionego opisu sprawy należy uznać, że dokonując dostawy monet i banknotów w opisanym stanie faktycznym, wymienionych uprzednio w NBP lub w bankach komercyjnych, może Pan stosować szczególną procedurę opodatkowania marży, przewidzianą w art. 120 ust. 4 i 5 ustawy o VAT.

Dodatkowe informacje

Zaznaczenia wymaga, że Organ podatkowy jest ściśle związany z przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego. Ponosi Pan ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).   

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).