Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka

Interpretacja indywidualna z dnia 2 lutego 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-1.4010.659.2022.2.KK

Czy w przypadku sprzedaży opisanych w zdarzeniu przyszłym obligacji za cenę sprzedaży niższą niż cena ich nabycia, Wnioskodawca będzie miał prawo rozliczyć koszty uzyskania przychodów w pełnej wysokości ceny nabycia obligacji?

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

20 października 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy w przypadku sprzedaży opisanych w zdarzeniu przyszłym obligacji za cenę sprzedaży niższą niż cena ich nabycia, Wnioskodawca będzie miał prawo rozliczyć koszty uzyskania przychodów w pełnej wysokości ceny nabycia obligacji.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 30 stycznia 2023 r. (wpływ 30 stycznia 2023 r.)

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

X Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w T. (dalej: „Spółka:” lub „Wnioskodawca”) w marcu i w czerwcu 2017 r. dokonała nabycia obligacji na okaziciela określonych serii - xx (cena nabycia 1.000.000 zł) i yy (cena nabycia 1.000.000 zł), wyemitowanych w trybie art. 33 pkt 2) ustawy z dnia 15 stycznia 2015 r. o obligacjach przez Y S.A. z siedzibą w A., wpisaną do Rejestru Przedsiębiorców KRS .

Wnioskodawca przy nabyciu obligacji nie rozpoznał kosztu uzyskana przychodu z tytułu ich nabycia, gdyż jak stanowi art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych.

W kwietniu 2018 r. Y S.A. ogłosił niewypłacalność. Jak ujawniono spółka ta zadłużyła się na ponad 2,6 mld zł, głównie poprzez sprzedaż niezabezpieczonych obligacji w emisjach prywatnych. Na podstawie porozumienia z wierzycielami, zatwierdzonego przez Wydział Gospodarczy ds. Upadłościowych i Restrukturyzacyjnych Sądu Rejonowego dla B., które stało się prawomocne z dniem 24 lutego 2020 roku, wierzyciele niezabezpieczeni, na których przypada większość zaległych zobowiązań Y S.A., otrzymają 25 proc. zobowiązań w ratach w ciągu 8 lat.

Z dniem 31 grudnia 2018 r., w związku z informacjami udzielonymi przez Syndyka Y S.A. w zakresie zaspokojenia wierzycieli w grupach obligacyjnych na poziomie 25% Zarząd komplementariusza Wnioskodawcy podjął decyzję o dokonaniu odpisu aktualizującego należności w wysokości 75% wartości nabycia obligacji Y S.A serii xx i yy.

W świetle powyższych okoliczności wartość obligacji uległa znacznemu obniżeniu. Do chwili złożenia niniejszego wniosku Wnioskodawca uzyskał wpłaty z tytułu rat układowych w kwocie zaledwie 62.000,00 zł. Uwzględniając obecną sytuację gospodarczą i wysoką inflację Wnioskodawca chcąc szybciej odzyskać chociaż część środków rozważa sprzedaż obligacji innemu podmiotowi, przy czym cena sprzedaży obligacji nie przekroczy kilku, maksymalnie kilkunastu procent ceny nabycia, co jest obecną faktyczną ceną rynkową tych obligacji. Zatem sprzedaż obligacji nastąpi ze stratą polegającą na nadwyżce wydatków na nabycie nad przychodem ze zbycia, co wynika z powołanych okoliczności dotyczących sytuacji prawnej emitenta obligacji (Y S.A.). Sprzedaż nastąpi w trybie właściwym dla zbywania (przenoszenia) obligacji.

Pytanie

Czy w przypadku sprzedaży opisanych w zdarzeniu przyszłym obligacji za cenę sprzedaży niższą niż cena ich nabycia, Wnioskodawca będzie miał prawo rozliczyć koszty uzyskania przychodów w pełnej wysokości ceny nabycia obligacji?

Państwa stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy w przypadku sprzedaży opisanych w zdarzeniu przyszłym obligacji za cenę sprzedaży niższą niż cena ich nabycia, Wnioskodawca będzie miał prawo rozliczyć koszty uzyskania przychodów w pełnej wysokości ceny nabycia obligacji.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 7e.

Zatem w świetle powyższego przepisu wydatki m.in. na nabycie papierów wartościowych są kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia papierów wartościowych. Nie może przy tym budzić wątpliwości, że opisane obligacje należy traktować jako papiery wartościowe.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, z dokumentów dotyczących obligacji Y S.A. jednoznacznie wynika, że były to obligacje na okaziciela określonych serii, wyemitowane na podstawie ustawy z dnia 15 stycznia 2015 r. o obligacjach.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 i 2 wskazanej ustawy o obligacjach "Obligacja jest papierem wartościowym emitowanym w serii, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji, zwanego dalej "obligatariuszem", i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia. Przez obligacje emitowane w serii rozumie się obligacje reprezentujące prawa majątkowe podzielone na określoną liczbę równych jednostek." Również sprzedaż obligacji nastąpi w trybie właściwym dla zbywania (przenoszenia) obligacji.

Zatem w opisanym zdarzeniu przyszłym znajdzie zastosowanie wskazany wyżej art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a więc na moment zbycia papierów wartościowych (obligacji) Wnioskodawca będzie mógł rozpoznać koszt i to w pełni, gdyż przepis nie zawiera żadnego ograniczenia w zakresie rozpoznania kosztu uzyskania przychodów.

Tym samym w ocenie Wnioskodawcy w niniejszej sprawie nie ma podstaw do zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zgodnie z którym do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się strat z tytułu odpłatnego zbycia wierzytelności, w tym w sposób określony w art. 12 ust. 1 pkt 7, z wyjątkiem wierzytelności lub jej części, które uprzednio zostały zarachowane jako przychód należny - do wysokości uprzednio zarachowanej jako przychód należny.

Nie można bowiem zaakceptować wykładni przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, która prowadziłaby do niespójnej kwalifikacji tego samego zdarzenia gospodarczego lub tej samej instytucji prawnej (tutaj: obligacji i obrotu nimi) na gruncie różnych przepisów. Nie można bowiem przyjąć, że zamiarem racjonalnego ustawodawcy było takie ukształtowanie przepisów ustawy, aby obligacje były nazywane i rozumiane jednocześnie jako papier wartościowy, pożyczka i wierzytelność, zwłaszcza jeżeli kwalifikacja do tych pojęć może prowadzić do niespójnych lub nawet odmiennych skutków podatkowych. Jest to tym bardziej uzasadnione, że w konstrukcji legalnej definicji przychodów z zysków kapitałowych ustawodawca odrębnie kwalifikuje "przychody z papierów wartościowych" (art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. b) i przychody z ich zbycia (art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. e), a odrębnie "przychody ze zbycia wierzytelności" (art. 7b ust. 1 pkt 5). Ta odrębność w definicji przychodów nie powinna pozostawać obojętna dla rozumienia podobnych przepisów o kosztach uzyskania przychodów.

Nie ulega wątpliwości, że obligacje są papierami wartościowymi w rozumieniu normatywnym (art. 4 ust. 1 i 2 powoływanej wyżej ustawy o obligacjach). Z tej perspektywy jest oczywiste, że przepis art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych obejmuje swoim zakresem przedmiotowym obligacje. Nie można przy tym uznać, że zawarte w przepisie art. 16 ust. 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych pojęcie wierzytelności obejmuje obligacje.

Pierwszy z przywołanych przepisów dotyczy "wydatków na nabycie papierów wartościowych" i "odpłatnego zbycia tych papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych", natomiast drugi przepis odnosi się do "odpłatnego zbycia wierzytelności". Na tym tle nieuzasadnionym byłoby twierdzenie, że pojęcie obligacji jest tożsame z pojęciem wierzytelności. Wykładnia pojęcia "wierzytelność" użytego w przepisie art. 16 ust. 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie może prowadzić do objęcia zakresem przedmiotowym tego przepisu bezwarunkowo i bezwzględnie wszystkich wierzytelności zawartych w przedmiocie odpłatnego zbycia lub wynikających z niego. Prowadziłoby to bowiem do ryzyka naruszenia dyrektywy ścisłej wykładni przepisów mających charakter wyjątku od zasady i zakazu rozszerzającej wykładni takich przepisów. Ponadto, byłaby to wykładnia prowadząca do nieracjonalnych,  a w pewnych okolicznościach nawet niepożądanych czy niezamierzonych przez ustawodawcę skutków w zakresie opodatkowania zbycia praw majątkowych.

Powyższe stanowisko jest tożsame ze stanowiskiem Ministerstwa Finansów wyrażonym w piśmie (interpretacji ogólnej) z dnia 26 kwietnia 2021 r. (SP4.8203.2.2020), dotyczącą odpłatnego zbycia bonów i obligacji emitowanych przez Skarb Państwa, nazywanych odpowiednio "bonami skarbowymi" albo "obligacjami skarbowymi", albo łącznie "skarbowymi papierami wartościowymi" (w skrócie: SPW). Wprawdzie nie dotyczy ona obligacji emitowanych na podstawie wskazanej wyżej ustawy o obligacjach, ale jednak w zbliżonym stanie (również dotyczącym obligacji) Ministerstwo stwierdziło, że "W opinii Ministra Finansów, wydatki na nabycie SPW są kosztami uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 w związku z art. 16 ust. 1 pkt 8. Wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów straty z odpłatnego zbycia wierzytelności, które wynika z art. 16 ust. 1 pkt 39, nie obejmuje zbycia SPW."

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 2587 dalej: „updop”):

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami.

Kosztami uzyskania przychodów są więc wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów.

Właściwa i zgodna z treścią ustawowej regulacji kwalifikacja kosztów uzyskania przychodów powinna brać pod uwagę:

 -przeznaczenie wydatku (jego celowość, zasadność dla funkcjonowania podmiotu, racjonalność i niezbędność) oraz

 -potencjalną możliwość (analizowaną w dacie poniesienia wydatku na podstawie obiektywnych przesłanek) przyczynienia się danego wydatku do osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Co do zasady, podatnik ma więc możliwość ujęcia w kosztach uzyskania przychodów każdego wydatku, który spełnia następujące warunki:

  -został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

 -jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

 -pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

 -poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

 -został właściwie udokumentowany,

 -nie znajduje się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 updop nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Zatem do kosztów uzyskania przychodów podatnik ma prawo zaliczyć wszystkie koszty, zarówno te bezpośrednio, jak i pośrednio związane z przychodami, o ile zostały prawidłowo udokumentowane, za wyjątkiem kosztów ustawowo uznanych za niestanowiące kosztów uzyskania przychodów. Katalog wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, pomimo ich związku z przychodami i prowadzoną działalnością gospodarczą zawarty został w art. 16 ust. 1 updop.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca nabył obligacje na okaziciela określonych serii - xx (cena nabycia 1.000.000 zł) i yy (cena nabycia 1.000.000 zł), wyemitowanych w trybie art. 33 pkt 2) ustawy o obligacjach przez Y S.A. Wnioskodawca przy nabyciu obligacji nie rozpoznał kosztu uzyskana przychodu z tytułu ich nabycia.

W kwietniu 2018 r. Y S.A. ogłosił niewypłacalność. Jak ujawniono spółka ta zadłużyła się na ponad 2,6 mld zł, głównie poprzez sprzedaż niezabezpieczonych obligacji w emisjach prywatnych. Na podstawie porozumienia z wierzycielami, zatwierdzonego przez Wydział Gospodarczy ds. Upadłościowych i Restrukturyzacyjnych Sądu Rejonowego, wierzyciele niezabezpieczeni, na których przypada większość zaległych zobowiązań Y S.A., otrzymają 25 proc. zobowiązań w ratach w ciągu 8 lat. Zarząd komplementariusza Wnioskodawcy podjął decyzję o dokonaniu odpisu aktualizującego należności w wysokości 75% wartości nabycia obligacji Y S.A serii xx i yy. W świetle powyższych okoliczności wartość obligacji uległa znacznemu obniżeniu. Do chwili złożenia niniejszego wniosku Wnioskodawca uzyskał wpłaty z tytułu rat układowych w kwocie zaledwie 62.000,00 zł.

Uwzględniając obecną sytuację gospodarczą i wysoką inflację Wnioskodawca chcąc szybciej odzyskać chociaż część środków rozważa sprzedaż obligacji innemu podmiotowi, przy czym cena sprzedaży obligacji nie przekroczy kilku, maksymalnie kilkunastu procent ceny nabycia, co jest obecną faktyczną ceną rynkową tych obligacji. Zatem sprzedaż obligacji nastąpi ze stratą polegającą na nadwyżce wydatków na nabycie nad przychodem ze zbycia, co wynika z powołanych okoliczności dotyczących sytuacji prawnej emitenta obligacji (Y S.A.). Sprzedaż nastąpi w trybie właściwym dla zbywania (przenoszenia) obligacji.

Przedmiotem Państwa wątpliwości jest kwestia ustalenia, czy w przypadku sprzedaży opisanych w zdarzeniu przyszłym obligacji za cenę sprzedaży niższą niż cena ich nabycia, Wnioskodawca będzie miał prawo rozliczyć koszty uzyskania przychodów w pełnej wysokości ceny nabycia obligacji.

Przechodząc na grunt analizowanej sprawy zauważyć należy, że przepisem szczegółowo regulującym zasady zaliczania wydatków na nabycie papierów wartościowych  (tu: obligacji) do kosztów uzyskania przychodów, jest art. 16 ust. 1 pkt 8 updop.

Stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 8 updop:

Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 7e.

Wnioskując a contrario, wydatki na nabycie albo objęcie papierów wartościowych są kosztem podatkowym, ale prawo do tego kosztu aktywizuje się dopiero w momencie odpłatnego zbycia papierów wartościowych.

Tym samym, zgodzić należy się z Wnioskodawcą, że powyższy przepis znajdzie zastosowanie w sytuacji opisanej we wniosku. Wydatki na nabycie obligacji nie będą stanowiły kosztu uzyskania przychodów w momencie ich poniesienia, kosztem takim staną się natomiast w momencie odpłatnego ich zbycia.

Nie można natomiast zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, że w sytuacji odpłatnego zbycia obligacji, kosztem uzyskania przychodów będzie poniesiony wydatek na ich nabycie w pełnej wysokości, tj. również w części dotyczącej osiągniętej straty na ich sprzedaży, polegającej na nadwyżce wydatków na nabycie nad przychodem ze zbycia, nawet w sytuacji gdy strata wynika jak wskazuje Wnioskodawca z okoliczności dotyczących sytuacji prawnej emitenta obligacji. Przepis art. 16 ust. 1 pkt 8 updop nie jest bowiem jedynym, który Wnioskodawca musi mieć na uwadze, rozliczając podatkowo transakcję zbycia obligacji. Ustalając wynik podatkowy z tytułu zbycia przez Wnioskodawcę obligacji na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 8 updop Wnioskodawca musi mieć na względzie przepis art. 16 ust. 1 pkt 39 updop, co oznacza, że strata powstała w efekcie tej transakcji nie będzie stanowiła kosztu uzyskania przychodów.

Zgodnie bowiem z art. 16 ust. 1 pkt 39 updop:

Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat z tytułu odpłatnego zbycia wierzytelności, w tym w sposób określony w art. 12 ust. 1 pkt 7, z wyjątkiem wierzytelności lub jej części, które uprzednio zostały zarachowane jako przychód należny - do wysokości uprzednio zarachowanej jako przychód należny.

Natomiast w myśl art. 16 ust. 1 pkt 20 updop:

Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako przedawnione.

Przywołany powyżej przepis art. 16 ust. 1 pkt 39 wyraża zasadę, zgodnie z którą strat z tytułu odpłatnego zbycia wierzytelności nie uważa się za koszty uzyskania przychodów. W dalszej części przepisu zawarty jest wyjątek, zgodnie z którym kosztem uzyskania przychodów może być strata z tytułu odpłatnego zbycia wierzytelności, jeżeli wierzytelność ta uprzednio, została zarachowana jako przychód należny do wysokości uprzednio zarachowanej jako przychód należny. Wolą ustawodawcy, który dokonał w tym przepisie swoistego podziału na zbycie wierzytelności uprzednio zarachowanych jako przychód należny i zbycie pozostałych wierzytelności, tylko w tym pierwszym przypadku strata powstała przy zbyciu wierzytelności może stanowić koszt uzyskania przychodów.

W tym miejscu należy wskazać, że główną funkcją wprowadzania do obrotu papierów dłużnych jest pozyskanie kapitału przez emitenta i odpowiednie ulokowanie nadwyżek finansowych przez nabywającego. Innymi słowy, emisja dłużnych papierów wartościowych stanowi jedną z metod pozyskiwania zewnętrznych źródeł finansowania działalności emitenta. Mogą mieć one różne podstawy prawne, a w związku z tym można wśród nich wyróżnić: weksle inwestycyjne, obligacje, bony komercyjne, bony handlowe, itd.

Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 15 stycznia 2015 roku o obligacjach (t. j. Dz.U. z 2022 r., poz. 2244, dalej: „ustawa o obligacjach”):

Obligacje mogą emitować:

1) osoby prawne, w tym osoby prawne mające siedzibę poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:

a) prowadzące działalność gospodarczą lub

b) utworzone wyłącznie w celu przeprowadzenia emisji obligacji,

2) osoby prawne upoważnione do emisji obligacji na podstawie odrębnych ustaw,

3) spółki komandytowo-akcyjne,

4) spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe oraz Krajowa Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa,

5) gminy, powiaty oraz województwa, zwane dalej „jednostkami samorządu terytorialnego”, a także związki tych jednostek oraz jednostki władz regionalnych lub lokalnych innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej,

6) instytucje finansowe, których członkiem jest Rzeczpospolita Polska lub Narodowy Bank Polski, lub przynajmniej jedno z państw należących do Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), lub bank centralny takiego państwa, lub instytucje, z którymi Rzeczpospolita Polska zawarła umowy regulujące działalność takich instytucji na terenie Rzeczypospolitej Polskiej i zawierające stosowne postanowienia dotyczące emisji obligacji

- zwane dalej „emitentami”.

W myśl art. 3 pkt 1 i 2 ustawy o obligacjach:

Przepisy ustawy nie mają zastosowania do obligacji emitowanych przez:

1) Skarb Państwa;

2) Narodowy Bank Polski.

Stosowanie do art. 4 ust. 1 ustawy o obligacjach:

Obligacja jest papierem wartościowym emitowanym w serii, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji, zwanego dalej „obligatariuszem”, i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia.

Z kolei stosownie do art. 13 ustawy o obligacjach:

Za zobowiązania wynikające z obligacji emitent odpowiada całym swoim majątkiem.

W myśl art. 17 ust. 1 ustawy o obligacjach: 

Obligacje mogą być imienne albo na okaziciela.

W wyniku emisji obligacji emitent uzyskuje, często długoterminowe, źródło finansowania swojej działalności, nabywca zaś lokuje środki pieniężne w celu uzyskania korzyści o charakterze pieniężnym lub niepieniężnym. Istota tych papierów polega bowiem na tym, że emitent poprzez sprzedaż uzyskuje od nabywców określoną kwotę pieniężną, którą jest zobowiązany zwrócić w terminie oznaczonym na danym papierze wartościowym (w sposób i w terminach określonych w warunkach emisji) oraz zapłacić nabywcy papieru wartościowego, określoną kwotę dyskonta lub procent za korzystanie z pieniędzy.

Obligacje korporacyjne są to papiery wartościowe emitowane przez przedsiębiorstwa w celu pozyskania kapitału do prowadzenia działalności. Nabywcy obligacji są uprawnieni do otrzymywania odsetek i zwrotu kapitału w terminie zapadalności obligacji. Obligacje korporacyjne stanowią inny rodzaj produktu niż obligacje skarbowe emitowane przez Skarb Państwa.

Nie sposób zgodzić się z Państwa twierdzeniem, że nie można uznać, że zawarte w przepisie art. 16 ust. 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych pojęcie wierzytelności obejmuje obligacje.

Jak wynika z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego w związku z informacjami udzielonymi przez Syndyka Y S.A. w zakresie zaspokojenia wierzycieli w grupach obligacyjnych na poziomie 25% Zarząd komplementariusza Wnioskodawcy podjął decyzję o dokonaniu odpisu aktualizującego należności w wysokości 75% wartości nabycia obligacji Y S.A serii xx i yy.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 25 a) updop:

Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem:

a) wierzytelności, w części, w jakiej uprzednio zostały zarachowane do przychodów należnych i których nieściągalność została udokumentowana w sposób określony w ust. 2.

Zaznaczyć przy tym należy, że nieściągalna wierzytelność na skutek transakcji sprzedaży traci status wierzytelności odpisanej jako nieściągalna. Po dokonaniu sprzedaży nieściągalnej wierzytelności nie zachodzą już przesłanki do zastosowania wobec niej  art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a) updop.

W tym miejscu należy zwrócić uwagę na stanowisko wyrażone w wyroku WSA w Warszawie z 18 stycznia 2013 r. sygn. akt III SA/Wa 1564/12, w którym stwierdzono że: (…) nie może budzić wątpliwości, że obligacja jest papierem wartościowym, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem wobec właściciela obligacji, zobowiązującym się do spełnienia określonego w obligacji świadczenia. Obligacje zalicza się do kategorii papierów wartościowych dłużnych (papierów wartościowych wierzycielskich). Pomiędzy emitentem obligacji a obligatariuszem zawiązuje się stosunek zobowiązaniowy, do którego należy stosować odpowiednio m.in. przepisy Kodeksu cywilnego o zobowiązaniach (art. 353-534 KC). Obligatariusz jako wierzyciel może żądać od emitenta jako dłużnika, świadczenia określonego w treści obligacji, a emitent powinien to świadczenie spełnić. Innymi słowy, wierzytelności ucieleśnionej w obligacji przysługującej obligatariuszowi odpowiada dług ciążący na emitencie (por. Michał Romanowski, Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi. Komentarz, Wydawnictwo C.H. Beck str. 77). Prawidłowe jest więc stanowisko Ministra Finansów, że obligacja jest nierozerwalnie związana z długiem. Rozumiana natomiast jako papier wartościowy stanowi potwierdzenie istnienia długu. Obligacja stanowi więc potwierdzenie wierzytelności nabywcy obligacji (w stosunku do emitenta) z tytułu zwrotu przekazanej emitentowi od nabywcy obligacji, określonej kwoty pieniężnej.

(…) zgodzić się należy z Ministrem Finansów, iż ewentualna strata powstała w wyniku zbycia obligacji stanowi stratę, o której mowa w art. 16 ust. 1 pkt 39 u.p.d.o.p. Warto przy tym podkreślić, iż przepis ten nie różnicuje wierzytelności, co wskazuje, że zakres regulacji art. 16 ust. 1 pkt 39 u.p.d.o.p. dotyczy odpłatnego zbycia wszelkich wierzytelności. Jedynie dla celu określenia kosztów uzyskania przychodu, ustawodawca różnicuje wierzytelności stanowiące przedmiot odpłatnego zbycia na wierzytelności zarachowane uprzednio do przychodów należnych na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy oraz wierzytelności pozostałe.

Stanowisko zawarte w powyższym orzeczeniu uzyskało także aprobatę Naczelnego Sądu Administracyjnego - wyrok z 27 maja 2015 r., sygn. FSK 1143/13.

Powyższe potwierdza jednoznacznie, że Wnioskodawca de facto w analizowanej sprawie będzie dokonywał zbycia wierzytelności, o jakiej mowa w art. 16 ust. 1 pkt 39 updop.

Podsumowując, stwierdzić należy, że ustalając wynik podatkowy z tytułu zbycia przez Wnioskodawcę obligacji, na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 8 updop Wnioskodawca musi mieć na względzie przepis art. 16 ust. 1 pkt 39 updop, co oznacza, że strata powstała w efekcie tej transakcji nie będzie stanowiła kosztu uzyskania przychodów. Kosztem może być tylko ta część wydatku na nabycie obligacji, która odpowiada wysokości przychodu uzyskanego z ich zbycia. Ustawodawca nie przewidział w tym zakresie żadnego wyjątku, który mógłby wyłączać zastosowanie przepisu art. 16 ust. 1 pkt 39 updop w zależności od przyczyn powstania straty.

W konsekwencji, stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym w przypadku sprzedaży opisanych w zdarzeniu przyszłym obligacji za cenę sprzedaży niższą niż cena ich nabycia, Wnioskodawca będzie miał prawo rozliczyć koszty uzyskania przychodów w pełnej wysokości ceny nabycia obligacji, należało uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się do przywołanej przez Wnioskodawcę we własnym stanowisku interpretacji ogólnej Ministra Finansów z dnia 26 kwietnia 2021 r. SP4.8203.2.2020 zauważyć należy, że do przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego nie znajdzie zastosowania. Jak słusznie wskazał Wnioskodawca interpretacja ogólna dotyczy odpłatnego zbycia bonów i obligacji emitowanych przez Skarb Państwa. Tymczasem przedmiotem złożonego wniosku jest kwestia odpłatnego zbycia obligacji emitowanych na podstawie ustawy o obligacjach.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy przedstawionego przez Państwa zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2651). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2651).

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00