Interpretacja indywidualna z dnia 10 stycznia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.836.2022.1.KO

W zakresie braku opodatkowania przysługującej Państwu należności od wykonawcy, wynikającej z niewykonania odtworzenia zniszczonej elewacji.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zaistniałego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

10 listopada 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 9 listopada 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie braku opodatkowania przysługującej Państwu należności od wykonawcy, wynikającej z niewykonania odtworzenia zniszczonej elewacji.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zaistniałego stanu faktycznego

Wnioskodawca - Gmina i Miasto … jest jednostką samorządu terytorialnego działającą w oparciu o ustawę z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.). Posiada osobowość prawną i wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT, składającym miesięczne deklaracje VAT-7.

Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego prowadzi działalność niepodlegającą podatkowi od towarów i usług oraz działalność gospodarczą opodatkowaną i zwolnioną.

Od 1 stycznia 2017 r. Gmina i Miasto … dokonała centralizacji i dokonuje wspólnego rozliczania podatku VAT z zakładem budżetowym i jednostkami budżetowymi gminy.

Gmina i Miasto … w latach 2021-2022 realizuje zadanie inwestycyjne pn. „…”, zgodnie z zawartą w dniu 11 stycznia 2021 r. umową z wykonawcą.

Jednostką realizującą projekt jest Urząd Gminy i Miasta …, zaś po zakończeniu i rozliczeniu inwestycji, wytworzony środek trwały zostanie nieodpłatnie przekazany do Szkoły Podstawowej nr … w ….

Zgodnie z postanowieniami art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z2022 r., poz. 931 ze zm.) podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, w zakresie w jakim zakupione towary, bądź usługi są wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

W przypadku dokonywanych w ramach realizacji projektu zakupów towarów i usług, występuje związek dokonanych zakupów, z planowaną sprzedażą opodatkowaną, zatem Gminie i Miastu … w związku z realizacją projektu przysługuje prawo do dokonania odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur zakupu w wysokości wynikającej z zastosowania wskaźników (WSS i PRE) stosowanych w jednostce budżetowej - Szkole Podstawowej nr …, w której realizowana jest inwestycja.

W związku z brakiem realizacji postanowień umowy ze strony wykonawcy, Gmina odstąpiła od niniejszej umowy. W związku z odstąpieniem przez Gminę od umowy na realizację inwestycji z winy wykonawcy, w dniu 14 września 2022 r. Gmina zawarła porozumienie z wykonawcą (czynnym podatnikiem VAT). Porozumienie reguluje wzajemne rozliczenia między stronami, na mocy którego wykonawca, po przeprowadzeniu czynności inwentaryzacyjnych mających na celu określenie ilości i wartości robót w toku, zafakturuje wykonane roboty zg. z kosztorysem inwentaryzacyjnym. Gmina natomiast potrąci z zobowiązania wobec wykonawcy kwotę należności stanowiącą wartość robót odtworzeniowych docieplenia elewacji, która została przez niego zniszczona w trakcie wykonywania zadania inwestycyjnego.

Zapłata zobowiązania na rzecz wykonawcy, pomniejszona o kwotę należności stanowiącej wartość robót odtworzeniowych docieplenia elewacji została zrealizowana w październiku 2022r. za pomocą przelewu split payment.

Pytanie

Czy przysługująca Gminie należność od wykonawcy, wynikająca z niewykonania odtworzenia zniszczonej elewacji, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Przysługująca Gminie należność wynikająca z zawartego z wykonawcą zadania inwestycyjnego porozumienia, w związku z odstąpieniem Gminy od umowy na realizację inwestycji z winy wykonawcy, nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, ponieważ Gmina nie ma możliwości wyegzekwowania od wykonawcy odtworzenia docieplenia elewacji, która została przez niego zniszczona w trakcie wykonywania zadania inwestycyjnego, zatem należność ta powinna być potraktowana jako należne odszkodowanie nie podlegające opodatkowaniu VAT.

Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają:

1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2) eksport towarów;

3) import towarów na terytorium kraju;

4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Zasadniczo czynności opodatkowane podatkiem VAT dotyczą dostawy towarów oraz świadczenia usług.

Odszkodowanie nie może być kwalifikowane jako dostawa towarów (nie występuje tu żaden towar), stosownie zaś do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT poprzez odpłatne świadczenie usług należy rozumieć każde świadczenie, które nie stanowi dostawy towarów w tym również:

1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Do świadczenia usług konieczne jest występowanie stosunku zobowiązaniowego, na podstawie którego jedna ze stron zobligowana jest spełnić umówione świadczenia, druga zaś zobowiązana jest za to świadczenie zapłacić wynagrodzenie. Otrzymane wynagrodzenie powinno być rezultatem wykonania świadczenia.

Odszkodowanie będące wynagrodzeniem za wyrządzone szkody i straty, nie jest związane z żadnym świadczeniem, nie podlega opodatkowaniu VAT.

Zgodnie z definicją Słownika Języka Polskiego odszkodowanie stanowi wynagrodzenie za poniesione przez kogoś straty lub wyrządzoną szkodę służące zadośćuczynieniu poniesionym stratom lub utraconym korzyściom.

Ponadto zgodnie z art. 471 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2022 r, poz 1360) dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Na mocy art. 361 kodeksu cywilnego, zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.

Naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego - bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej.

Zgodnie z ustaleniami w zawartym porozumieniu, Gmina w związku z brakiem możliwości wyegzekwowania od wykonawcy kwoty należności stanowiącej wartość robót odtworzeniowych docieplenia elewacji wraz z wyprawą tynkarską, która została przez niego zniszczona w trakcie wykonywania nowych otworów okiennych i drzwiowych użytkowanego dotychczas segmentu szkoły, a które Gmina będzie musiała dodatkowo zlecić przyszłemu wykonawcy, potrąci z zobowiązania wobec wykonawcy.

Do uzupełnienia rozebranej części docieplenia wraz z tynkiem miało dojść w ramach ceny ryczałtowej określonej w zawartej umowie na realizację inwestycji, w związku jednak z odstąpieniem Inwestora od umowy z winy wykonawcy, ustalono kwotę należności, która nie jest wynagrodzeniem związanym z wzajemnym świadczeniem wynikającym z tytułu wykonania określonej usługi.

Należna rekompensata nie stanowi wynagrodzenia z tytułu czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, ponieważ nie występuje tu wzajemność świadczeń, a otrzymana zapłata jest konsekwencją spowodowania zdarzenia skutkującego powstaniem szkody.

Przysługująca Gminie należność potrącona z zobowiązań wykonawcy nie jest związana z żadnym świadczeniem wzajemnym, lecz zapłatą za szkodę.

Gmina otrzymując kwotę należności stanowiącą wartość robót odtworzeniowych docieplenia elewacji wystawi dla wykonawcy notę księgową.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą,

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy,

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy,

Na podstawie art. 2 pkt 22 ustawy,

Stosownie do art. 8 ustawy,

Z powyższych przepisów wynika, że definicja świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach ich działalności gospodarczej. Przez świadczenie należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. Zauważyć przy tym należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Odszkodowanie jest pojęciem niezdefiniowanym w ustawie o podatku od towarów i usług. Natomiast w świetle uregulowań zawartych w ustawie z dnia z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1360, ze zm.), zwanej dalej Kodeksem cywilnym, jest ono zapłatą za wyrządzone szkody, poniesione przez kogoś straty.

Zgodnie z art. 361 § 1 i § 2 Kodeks cywilny,

Na podstawie art. 363 § 1 i § 2 Kodeks cywilny,

Należy również zauważyć, że w myśl art. 471 Kodeksu cywilnego,

Z przedstawionego opisu wynika, że w latach 2021-2022 realizują Państwo zadanie inwestycyjne, zgodnie z zawartą w dniu 11 stycznia 2021 r. umową z wykonawcą. W związku z brakiem realizacji postanowień umowy ze strony wykonawcy, odstąpili Państwo od niniejszej umowy. W związku z odstąpieniem przez Państwo od umowy na realizację inwestycji z winy wykonawcy, w dniu 14 września 2022 r. zawarli Państwo porozumienie z wykonawcą. Porozumienie reguluje wzajemne rozliczenia między stronami, na mocy którego wykonawca, po przeprowadzeniu czynności inwentaryzacyjnych mających na celu określenie ilości i wartości robót w toku, zafakturuje wykonane roboty zgodnie z kosztorysem inwentaryzacyjnym. Natomiast Państwo potrącą z zobowiązania wobec wykonawcy kwotę należności stanowiącą wartość robót odtworzeniowych docieplenia elewacji, która została przez niego zniszczona w trakcie wykonywania zadania inwestycyjnego.

Wątpliwości Państwa dotyczą kwestii czy należność od wykonawcy, wynikająca z niewykonania odtworzenia zniszczonej elewacji, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

W świetle przywołanych wcześniej przepisów, istotą odszkodowań nie jest płatność za świadczenie, lecz rekompensata za szkodę. W takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną – świadczenie w zamian za wynagrodzenie – co oznacza, że otrzymane odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika.

Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług ustalanie statusu wypłacanego odszkodowania, jako podlegającego bądź nie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, należy oceniać w kontekście związku z konkretnym świadczeniem.

Mając na uwadze przedstawione we wniosku okoliczności sprawy należy stwierdzić, że w analizowanym przypadku przysługująca Państwu należność od wykonawcy nie jest płatnością za świadczenie usługi, lecz odszkodowaniem. W rozpatrywanej sprawie wykonawca w trakcie wykonywania zadania inwestycyjnego zniszczył elewację. Należność od wykonawcy stanowi wartość robót odtworzeniowych docieplenia elewacji, która została zniszczona przez wykonawcę. W konsekwencji należność od wykonawcy obejmująca równowartość robót odtworzeniowych docieplenia elewacji nie stanowi wynagrodzenia za świadczenia podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Państwa stanowisko w powyższym zakresie jest zatem prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Wskazać należy, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (pytania) Państwa. Inne kwestie przedstawione we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.