Interpretacja indywidualna z dnia 3 stycznia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-2.4011.742.2022.2.AA

Możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów zobowiązań kredytowych innej osoby.

Interpretacja indywidualna– stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

W dniu 19 września 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 13 września 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 28 grudnia 2022 r. (wpływ 30 grudnia 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Dnia 31 października 2021 r. nabyła Pani przedsiębiorstwo prowadzone w formie jednoosobowej działalności wpisanej do CEiDG (…). Nabycia dokonała Pani na podstawie zawartej w formie pisemnej umowy sprzedaży notarialnie. Przedmiotem prowadzonej działalności jest świadczenie usług o charakterze transportowym. Z uwagi na istotę prowadzonej działalności poprzedni właściciel zaciągnął zobowiązania kredytowe przeznaczone na zakup pojazdów służących do świadczenia na rzecz klientów usług przewozowych. Z tego względu zasadniczą część masy majątkowej przedsiębiorstwa stanowiły liczne zobowiązania finansowe w łącznej kwocie (…) zł.

Biorąc pod uwagę wskazane pasywa, nabyła Pani majątek przedsiębiorstwa za ustaloną cenę (…) zł. Jednocześnie w umowie zastrzeżono, że będzie Pani spłacać zaciągnięte kredyty. Do chwili obecnej obsługuje Pani zaciągnięte zobowiązania. Istotnym jest, że właściwy miejscowo Urząd Skarbowy, określając Pani obowiązek podatkowy z tytułu tego rodzaju czynności prawnej, naliczył podatek w wysokości (…) zł, przyjmując jako podstawę wyliczeń nieuzgodnioną cenę, a wartość rynkową nabytych nieruchomości oszacowaną jako (…) zł.

Ponadto w uzupełnieniu do wniosku udzieliła Pani odpowiedzi na następujące pytania:

Czy prowadzi Pani działalność gospodarczą przy wykorzystaniu składników majątkowych wchodzących w skład nabytego przedsiębiorstwa?

Prowadzi Pani działalność gospodarczą, wykorzystując składniki, które wchodzą w skład nabytego przedsiębiorstwa.

Według jakiej formy opodatkowuje Pani dochody z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej (zasady ogólne, podatek liniowy)?

Dochody opodatkowuje na zasadach podatku liniowego.

Czy stała się Pani – w związku z nabyciem przedsiębiorstwa – stroną umów kredytowych związanych funkcjonalnie z nabytym przedsiębiorstwem i zaciągniętych przez zbywcę przedsiębiorstwa?

W związku z nabyciem przedsiębiorstwa zobowiązała się Pani w notarialnej umowie kupna-sprzedaży, że będzie spłacać wszystkie zadłużenia i kredyty zaciągnięte przez zbywcę i to czyni. Natomiast w ujęciu formalnym nie jest Pani stroną umów kredytowych, ale w ujęciu praktycznym, zgodnie ze swoim zobowiązaniem wynikającym ze wspomnianej umowy notarialnej, spłaca Pani raty wszystkich kredytów, co w sposób oczywisty wpływa na sytuację finansową przedsiębiorstwa. Jak również spłaciła Pani zadłużenie zbywcy w Urzędzie Skarbowym.

Pytanie

Czy wobec faktu, iż kupiła Pani masę majątkową przedsiębiorstwa obciążoną znacznymi zobowiązaniami kredytowymi, co powoduje, iż realna cena nabycia tych składników jest znacznie wyższa niż umowna cena zakupu, może Pani traktować raty co miesięcznych zobowiązań w pełnej wysokości jako koszty uzyskania przez Panią przychodu?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, z uwagi na fakt, że nabyła Pani majątek przedsiębiorstwa obciążony licznymi zobowiązaniami kredytowymi, które na bieżąco Pani reguluje. Jako rzeczywista cena nabycia tych praw majątkowych i nieruchomości nie powinna być uwzględniona cena umowna, a cena powiększona o wartość zobowiązań.

Tego rodzaju konkluzja jest w Pani przekonaniu, mimo wskazań art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, całość spłaconych rat kredytu w przedmiotowym przypadku winna być traktowana jako koszty uzyskiwanego przez Panią z tytułu działalności przychodu. Sytuacja, w której nie może Pani stosować tego rodzaju odliczeń, jest dla Pani głęboko krzywdząca, ponieważ obsługa zaciągniętych zobowiązań powoduje, że w rzeczywistości na nabycie masy majątkowej przedsiębiorstwa w dalszym ciągu przeznacza Pani nakłady pieniężne, znacznie wyższe niż zapłacona jednorazowa cena zakupu.

W Pani odczuciu stanowisko przedstawicieli doktryny i linia orzecznicza organów podatkowych i judykatury jest w tej kwestii niejednolita. Dlatego zwraca się Pani o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej z uwzględnieniem szczególnych okoliczności niniejszej sprawy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Na podstawie tego przepisu – wszystkie poniesione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami (poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie, zwiększenie, zachowanie lub zabezpieczenie tych przychodów).

Dlatego też, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodów, muszą być spełnione następujące warunki:

-został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztów uzyskania przychodów podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

-jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

-pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

-poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

-został właściwie udokumentowany,

-nie znajduje się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Z omawianego przepisu wynika, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów, a także zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów.

Przepis art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera enumeratywną listę wyłączeń z kosztów uzyskania przychodów, co oznacza, że każdy koszt dający się zakwalifikować do którejkolwiek z pozycji wymienionej na tej liście nie będzie mógł być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, nawet jeśli był poniesiony w celu osiągnięcia przychodów.

Jednocześnie podkreślam, że nieujęcie danego wydatku w katalogu kosztów niepotrącalnych, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie oznacza automatycznie, że inne koszty w nim niewymienione, tymi kosztami być mogą. W takim przypadku należy bowiem badać, czy dany koszt poniesiony został w celu uzyskania przychodów z jego źródła (zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów).

Stosownie do treści art. 23 ust. 1 pkt 8 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wskazane w tym przepisie wydatki nie stanowią katalogu zamkniętego, mają charakter przykładowy. Oznacza to, że nie tylko zobowiązania z tytułu gwarancji i poręczeń nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów, ale także spłata innych zobowiązań. Dlatego też zasadnym jest przyjęcie, że dyspozycją tego przepisu objęte zostały także te zobowiązania, których obowiązek poniesienia, co do zasady, spoczywa z mocy prawa na innym niż podatnik podmiocie. Świadczy o tym użyte przez ustawodawcę sformułowanie „spłata innych zobowiązań” oraz podkreślenie, że do tej kategorii należy także spłata długów wynikających z poręczeń i gwarancji, a więc instytucji, które z natury swojej stanowią zabezpieczenie cudzego zobowiązania i z których wynika obowiązek zapłaty zobowiązania osoby trzeciej. Do tej grupy należy zatem zaliczyć także spłatę należności za dłużnika.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że w październiku 2021 r. nabyła Pani przedsiębiorstwo prowadzone w formie jednoosobowej działalności. Nabycia dokonała Pani na podstawie zawartej notarialnie umowy sprzedaży. Przedmiotem prowadzonej działalności przez zbywcę było świadczenie usług o charakterze transportowym. Z uwagi na istotę prowadzonej przez zbywcę działalności, zbywca zaciągnął zobowiązania kredytowe przeznaczone na zakup pojazdów służących do świadczenia na rzecz klientów usług przewozowych. Dlatego zasadniczą część masy majątkowej nabytego przez Panią przedsiębiorstwa stanowiły liczne zobowiązania finansowe. W związku z nabyciem przedsiębiorstwa zobowiązała się Pani w notarialnej umowie kupna-sprzedaży, że będzie spłacać wszystkie zadłużenia i kredyty zaciągnięte przez zbywcę i to czyni. Jednak w ujęciu formalnym nie jest Pani stroną umów kredytowych, ale w ujęciu praktycznym zgodnie ze swoim zobowiązaniem wynikającym ze wspomnianej umowy notarialnej, spłaca Pani raty wszystkich kredytów. Spłaciła Pani również zadłużenie zbywcy w Urzędzie Skarbowym.

W związku z tak przestawionym opisem sprawy ma Pani wątpliwości, czy co miesięczne raty zobowiązań w pełnej wysokości mogą być kosztem uzyskania przychodów.

Zawierając umowę kupna przedsiębiorstwa, zobowiązała się Pani spłacać jego zobowiązania kredytowe. Formalnie jednak nie stała się Pani stroną umów kredytowych. Stąd wyjaśniam, że cywilistyczne następstwo prawne nie jest tożsame z następstwem unormowanym w zakresie i na użytek prawa podatkowego. Prawa i obowiązki spłaty długu i związanych z długiem odsetek leżą w zasięgu przepisów prawa cywilnego, natomiast możliwość zaliczenia tej kategorii wydatków do kosztów uzyskania przychodów mieści się w kategorii praw i obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego.

Spłata przejętego zadłużenia jest konsekwencją cywilistycznego przejęcia długu innego podmiotu, a nie kosztem przejęcia poniesionym przez przejmującego dług. Celem wydatków na spłatę przejętego długu i należnych od niego odsetek jest wykonanie stosunku zobowiązaniowego, w który w miejsce dotychczasowego dłużnika wstąpił podmiot, który przejął dług. Nie jest natomiast celem uzyskanie przychodów przez przejmującego dług, z wykorzystania przedmiotów, które za środki uzyskane z kredytów nabył pierwotny dłużnik, który następnie tymi przedmiotami rozporządzał.

Celem poniesienia przez Panią wydatków na spłatę zobowiązań zbywcy było więc wykonanie zobowiązania, a nie uzyskanie przychodów przez Panią z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Nie były to również działania, które można by uznać za ukierunkowane na zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów.

Dlatego tez wskazuję, że spłata przez Panią zaległych zobowiązań zbywcy przedsiębiorstwa nie stanowi kosztów uzyskania przychodów prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej.

Reasumując – w związku z tym, że kupiła Pani masę majątkową przedsiębiorstwa obciążoną zobowiązaniami kredytowymi, stwierdzam, że spłata przez Panią zadłużenia za zbywcę przedsiębiorstwa (spłata zobowiązania innej osoby) nie może stanowić Pani kosztów uzyskania przychodów.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła, i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Dokumenty (załączniki) dołączone do wniosku lub uzupełnienia nie podlegają analizie i weryfikacji w ramach wydanej interpretacji, zatem należy jasno sprecyzować stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).