Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 2 stycznia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4014.494.2022.1.MD
Rozwiązanie prawidłowo zawartej umowy dożywocia nie stanowi podstawy do wystąpienia o zwrot podatku z art. 11 ustawy o pcc.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
8 grudnia 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 5 grudnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie możliwości uzyskania zwrotu podatku w związku z rozwiązaniem umowy dożywocia. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Aktem notarialnym została zawarta pomiędzy Panem a inną osobą umowa o dożywocie. Aktem tym druga osoba będąca stroną umowy przeniosła na Pana rzecz w zamian za dożywotnie utrzymanie lokal mieszkalny i udział w części nieruchomości. Pan natomiast wyraził zgodę za powyższe przeniesienie własności, do zapewnienia drugiej stronie dożywotniego utrzymania, a to przyjąć go jako domownika, dostarczyć mu wyżywienia, ubrania, światła, opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie, a ponadto sprawić mu, na Pana własny koszt, pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym oraz płacić miesięcznie kwotę po (…) zł dożywotnio, przelewem na rachunek bankowy dożywotnika.
Lokal mieszkalny został Panu wydany w posiadanie i wszystkie ciężary i korzyści z dniem podpisania umowy przeszły na Pana.
W dniu (…) w kancelarii notarialnej została podpisana zgodna umowa rozwiązująca zawartą umowę pomiędzy Państwem, umowę o dożywocie i w całości pozbawiająca ją skutków prawnych. Z wykonania zobowiązania wynikającego z rozwiązania umowy o dożywocie, przeniósł Pan na drugą stronę lokal mieszkalny i udział w nieruchomości. Druga strona w tym akcie wyraziła zgodę na przyjęcie w posiadanie lokalu i przyjęła wszelkie korzyści i ciężary z nim związane z dniem (…) r.
Ponadto, według tego aktu notarialnego przyjął Pan od drugiej strony kwotę (…) zł w związku z rozliczeniem z tytułu rozwiązanej umowy i oświadczył Pan, że odstępuje od aktu notarialnego umowy o dożywocie z uwagi na niemożność wykonania świadczenia, na co druga strona wyraziła zgodę.
Wszelkie koszty związane z umową dożywocia i jej rozwiązaniem poniósł Pan, w tym podatek od czynności cywilnoprawnych w kwocie (…) zł od umowy dożywocia przenoszącej na Pana rzecz opisane składniki wycenione na kwotę (…) zł.
Pytanie
Czy w związku z tym, że umowa dożywocia została rozwiązana, a nie zostały wykonane uregulowania, na mocy których w zamian został przeniesiony lokal/oddany lokal, czy może Pan wystąpić do organu podatkowego o zwrot podatku od czynności cywilnoprawnych w kwocie (…) zł pobranego przez notariusza przy umowie dożywocia?
Pana stanowisko w sprawie
Pana zdaniem, w tym przypadku można zastosować art. 11 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i wystąpić do organu podatkowego o zwrot kwoty 4.400 zł.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. e) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 111 ze zm.):
Podatkowi podlegają umowy dożywocia.
Instytucję umowy dożywocia regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).
Zgodnie z art. 908 § 1 Kodeksu:
Jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym.
Na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy:
Stosownie do treści art. 4 pkt 4 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży – przy umowie dożywocia – na nabywcy własności nieruchomości.
W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:
Podstawę opodatkowania stanowi przy umowie dożywocia – wartość rynkowa nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy:
Stawki podatku wynoszą: od umów zamiany, dożywocia, o dział spadku, o zniesienie współwłasności oraz darowizny:
a)przy przeniesieniu własności nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym – 2%,
b)przy przeniesieniu własności innych praw majątkowych – 1%.
Zgodnie z art. 10 ust. 2 ww. ustawy:
Notariusze są płatnikami podatku od czynności cywilnoprawnych dokonywanych w formie aktu notarialnego.
Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że została zawarta pomiędzy Panem a inną osobą umowa o dożywocie. Aktem tym druga osoba będąca stroną umowy przeniosła na Pana rzecz w zamian za dożywotnie utrzymanie lokal mieszkalny i udział w części nieruchomości. W dniu (…) r. w kancelarii notarialnej została podpisana zgodna umowa rozwiązująca zawartą umowę pomiędzy Państwem, umowę o dożywocie i w całości pozbawiająca ją skutków prawnych. Z wykonania zobowiązania wynikającego z rozwiązania umowy o dożywocie, przeniósł Pan na drugą stronę lokal mieszkalny i udział w nieruchomości. Druga strona w tym akcie wyraziła zgodę na przyjęcie w posiadanie lokalu i przyjęła wszelkie korzyści i ciężary z nim związane z (…). Ponadto, według tego aktu notarialnego przyjął Pan od drugiej strony kwotę (…) zł w związku z rozliczeniem z tytułu rozwiązanej umowy i oświadczył Pan, że odstępuje od aktu notarialnego umowy o dożywocie z uwagi na niemożność wykonania świadczenia, na co druga strona wyraziła zgodę. Wszelkie koszty związane z umową dożywocia i jej rozwiązaniem poniósł Pan, w tym podatek od czynności cywilnoprawnych w kwocie (…) zł od umowy dożywocia przenoszącej na Pana rzecz opisane składniki wycenione na kwotę (…) zł.
Pana zdaniem, zapłacony przez Pana podatek z tytułu zawarcia umowy dożywocia podlega zwrotowi na podstawie art. 11 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Z takim stanowiskiem nie można się zgodzić.
W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:
Podatek, z zastrzeżeniem ust. 2, podlega zwrotowi, jeżeli:
1)uchylone zostały skutki prawne oświadczenia woli (nieważność względna);
2)nie spełnił się warunek zawieszający, od którego uzależniono wykonanie czynności cywilnoprawnej;
3) (uchylony)
3a) spółka nie została zarejestrowana w rejestrze przedsiębiorców lub wysokość kapitału zakładowego spółki kapitałowej została zarejestrowana w kwocie niższej niż określała umowa spółki – w części stanowiącej różnicę między podatkiem zapłaconym i podatkiem należnym;
4) podwyższenie kapitału zakładowego spółki nie zostanie zarejestrowane lub zostanie zarejestrowane w wysokości niższej niż określona w uchwale – w części stanowiącej różnicę między podatkiem zapłaconym i podatkiem należnym od podwyższenia kapitału zakładowego ujawnionego w rejestrze przedsiębiorców;
5) nie dokonano wpisu hipoteki do księgi wieczystej.
Analiza powyższego przepisu wskazuje, że ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia sytuacji, w których możliwy jest zwrot podatku od czynności cywilnoprawnych. Zatem tylko zajście jednej z wymienionych w nim przesłanek uprawnia do żądania zwrotu zapłaconego podatku.
Jak wynika z art. 89 i 90 Kodeksu cywilnego:
Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych albo wynikających z właściwości czynności prawnej, powstanie lub ustanie skutków czynności prawnej można uzależnić od zdarzenia przyszłego i niepewnego (warunek).
Ziszczenie się warunku nie ma mocy wstecznej, chyba że inaczej zastrzeżono.
Warunek jest zdarzeniem przyszłym i niepewnym, od którego zaistnienia można uzależnić powstanie lub ustanie skutków czynności prawnych. Istotą warunku jest, że stanowi element czynności prawnej. Warunek zawieszający uzależnia powstanie skutków czynności prawnych od wystąpienia określonego zdarzenia. Warunek rozwiązujący natomiast uzależnia ustanie skutków czynności prawnych od nastąpienia określonego zdarzenia. Zwrot podatku jest możliwy jedynie w przypadku, gdy nie spełnił się warunek zawieszający.
W sytuacji przedstawionej we wniosku, żadne ze zdarzeń opisanych w art. 11 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie nastąpiło. Jak wynika z wniosku, umowa dożywocia nie została zawarta pod warunkiem zawieszającym, od którego uzależniono by jej wykonanie.
Wskazał Pan bowiem jednoznacznie, że nastąpiło rozwiązanie umowy dożywocia. Zatem rozwiązanie skutecznie zawartej umowy dożywocia, na skutek zgodnych oświadczeń stron, nie wywołuje uprawnienia do żądania zwrotu poprawnie naliczonego i uiszczonego podatku. Oznacza to, że rozwiązanie ww. umowy nie uzasadnia zwrotu podatku od czynności cywilnoprawnych.
Podstawy do zwrotu nie występują również na gruncie przepisów Ordynacji podatkowej. Wprawdzie stosownie do uregulowań zawartych w art. 75 Ordynacji podatkowej podatnik może wystąpić z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty podatku, jeżeli uważa, że płatnik pobrał podatek nienależnie lub też sam dokonał wpłaty nienależnego podatku. Jednakże z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty można wystąpić wówczas, gdy istotnie podatek został zapłacony bezpodstawnie, tj. nie istniał obowiązek jego uiszczenia.
Jak powyżej wykazano – została zawarta umowa dożywocia. Zawarcie takiej umowy rodzi obowiązek uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym zasadnie – w opisanej we wniosku sytuacji – podatek ten został w przeszłości zapłacony. To oznacza, że brak jest podstaw do występowania z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty, jak również do wystąpienia o zwrot podatku na mocy art. 11 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
