Komentarz do VAT 2023 - Art. 10

I. Uwagi wstępne

1

[Trzy grupy wyłączeń] Nie zawsze transakcje mające cechy określone przepisami art. 9 ustawy o VAT stanowią wewnątrzwspólnotowe nabycia towarów. W przypadkach określonych przepisami komentowanego artykułu występowanie wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów jest wyłączone. Wyłączenia te można podzielić na trzy grupy ze względu na:

1) rodzaj towarów,

2) status nabywcy,

3) cechy dostawy nabywanych towarów.

2

[Stosowanie wyłączeń do wewnątrzwspólnotowych przemieszczeń] Przepisy art. 10 ust. 1 ustawy o VAT wyłączają występowanie wewnątrzwspólnotowego nabycia towaru, o którym mowa w art. 9 ustawy o VAT. Sugeruje to, że przepisy nie wyłączają występowania wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów, o których mowa w art. 11 ustawy o VAT.

Byłoby to jednak niezgodne z przepisami unijnymi (tj. z przepisami art. 3 i 4 dyrektywy 2006/112), a więc wniosek taki należy odrzucić. Należy uznać, że skoro zarówno art. 9 ust. 1 ustawy o VAT, jak i przepisy art. 11 ustawy o VAT definiują pojęcie "wewnątrz­wspólnotowego nabycia towarów", o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, wyłączenia określone przepisami art. 10 ustawy o VAT dotyczą obu tych rodzajów wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów.

Takie też stanowisko zajął WSA w Warszawie w prawomocnym wyroku z 3 czerwca 2008 r. (sygn. III SA/Wa 700/08). Czytamy w nim, że:

WSA

(...) przepis art. 10 ustawy o VAT określający wyłączenia, odwołuje się co prawda jedynie do wewnątrzwspólnotowego nabycia, o którym mowa w art. 9 ustawy o VAT. Podkreślić jednak należy, iż art. 11 ustawy o VAT nie wprowadza nowego rodzaju wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, a jedynie poszerza katalog czynności stanowiących wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, zdefiniowanych w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Nadto ustawodawca zarówno w art. 9 ust. 1 jak i w art. 11 ust. 1 ustawy odwołuje się do wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT. W ocenie Sądu wykładnia powołanych wyżej przepisów ustawy może nasuwać wątpliwości interpretacyjne. W takiej sytuacji należy zastosować taką ich wykładnię, która pozwoli na osiągnięcie rezultatu zgodnego z brzmieniem i celem art. 28c (B) (a) VI Dyrektywy [obecnie art. 3 i 4 dyrektywy 2006/112 - przyp. aut.]