e-SAD od 13 lutego 2023 r. – nowe zasady dokumentowania obrotu wewnątrzwspólnotowego wyrobami akcyzowymi

Z dniem 13 lutego 2023 r. w całej Unii Europejskiej rozpocznie się obowiązkowe stosowanie nowego elektronicznego dokumentu akcyzowego o symbolu e-SAD, który będzie używany w systemie EMCS obok obecnych unijnych dokumentów e-AD i polskich dokumentów e-DD. Wprowadzenie tego dokumentu zmieni częściowo zasady obowiązujące od 30 lat w wewnątrzwspólnotowym obrocie wyrobów akcyzowych poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy. Karą za brak stosowania dokumentu e-SAD będzie utrata możliwości odzyskania akcyzy zapłaconej pierwotnie w kraju UE, z którego te wyroby zostaną wywiezione do innego kraju UE.

Przed rozpoczęciem stosowania e-SAD konieczne będzie uzyskanie nowego numeru akcyzowego zarówno przez wysyłającego, jak i przez odbierającego towar. Jeden z nich będzie też musiał złożyć zabezpieczenia akcyzowe. Na szczęście formalności dotyczące rejestracji będzie można załatwiać od 1 stycznia 2023 r., a od 16 stycznia 2023 r. formalności dotyczące zabezpieczeń akcyzowych.. Przedstawiamy krok po kroku, jak przygotować się do nowych obowiązków, aby bez problemów móc od 13 lutego 2023 r. kontynuować prowadzenie działalności akcyzowej.

1. Kogo i czego dotyczy zmiana

Zmiany dotyczą wewnątrzwspólnotowego obrotu wyrobami „unijnymi” akcyzowymi, kolokwialnie zwanymi w literaturze „zharmonizowanymi”. Dokładniej - chodzi o te wyroby akcyzowe, którymi obrót uregulowany jest w przepisach unijnych (są „zharmonizowane”), a w praktyce, które zostały wymienione w załączniku nr 2 do polskiej ustawy akcyzowej.

Należy podkreślić, że zmiany dotyczą dostaw wewnątrzwspólnotowych i nabyć wewnątrzwspólnotowych wskazanych wyżej wyrobów, ale tylko tych przemieszczeń, które realizowane są poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy. Przemieszczanie wyrobów akcyzowych w zawieszeniu poboru akcyzy, czyli na podstawie dokumentów e-AD w systemie EMCS PL, zasadniczo pozostaje bez zmian.

Elektroniczne dokumenty e-SAD zastąpią dotychczasowe papierowe Uproszczone Dokumenty Towarzyszące (UDT). Szczegółowe, wspólne dla całej UE, zasady wypełniania i stosowania dokumentu e-SAD zawarte są w dwóch rozporządzeniach Komisji - delegowanym 2022/1636 oraz wykonawczym 2022/1637. Natomiast kwestie, które pozostawiono państwom członkowskim do dowolnego doprecyzowania, znajdziemy w polskiej ustawie akcyzowej oraz w rozporządzeniach wykonawczych do niej.