Zakupy zagraniczne – rozliczenie VAT

Polscy przedsiębiorcy dokonują zakupów nie tylko w kraju, ale również za granicą. Rozliczenie zakupów zagranicznych jest bardziej skomplikowane. Wymaga podjęcia wielu czynności, najpierw, aby ustalić, czy rozliczenie jest konieczne, a jeśli jest - to dokonania tego rozliczenia. Powoduje to często wiele problemów dla polskich podatników.

Pojęcie zakupów zagranicznych można rozumieć dwojako. Po pierwsze - jako zakup towarów znajdujących się za granicą (niekoniecznie od zagranicznych sprzedawców) lub usług wykonywanych za granicą. Po drugie - jako zakup towarów lub usług od zagranicznych sprzedawców (niekoniecznie towarów znajdujących się za granicą lub usług wykonywanych za granicą). W ramach niniejszego dodatku zostaną omówione skutki w VAT dokonywania obu rodzajów zakupów.

1. Ustalenie, jakie terytoria zaliczamy do UE

Z punktu widzenia skutków w VAT często istotne jest, czy zakup dokonywany jest na terytorium państwa członkowskiego, w uproszczeniu - w jednym z państw członkowskich UE, czy na terytorium państwa trzeciego. I tak, tylko:

1. zakupy towarów przemieszczanych między terytoriami państw członkowskich UE mogą stanowić wewnątrzwspólnotowe nabycia towarów,
2. w związku z przywozem zakupów dokonanych w państwach trzecich może dochodzić do importu towarów,
3. zakupy niektórych usług od podatników z państw członkowskich mogą wiązać się z koniecznością rejestracji VAT UE.

Terytorium UE w rozumieniu VAT stanowią co do zasady terytoria państw członkowskich UE. Od zasady tej istnieją jednak wyjątki. Dla celów rozliczeń VAT w art. 2 pkt 3 ustawy o VAT określono, jakie terytorium możemy uznać za terytorium UE, a jakie terytoria są wyłączone, mimo że należą do krajów, które przynależą do UE.

Ponadto - na mocy art. 8 tzw. protokołu irlandzkiego (Dz.Urz. UE C 384 I z 12.11.2019, s. 92) - w zakresie obrotu towarowego jako terytorium UE traktowane jest terytorium Irlandii Północnej (wynika to również z art. 2 pkt 3 lit. d ustawy o VAT). Natomiast w zakresie obrotu usługowego terytorium Irlandii Północnej od 1 stycznia 2021 r. jest traktowane - podobnie jak pozostałe terytorium Wielkiej Brytanii - jako terytorium państwa trzeciego.