Orzeczenie
Postanowienie SN z dnia 28 lipca 2021 r., sygn. II KO 59/21
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Andrzej Tomczyk
w sprawie R. M. W.,
skazanego za czyn z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k.
w zb. z art. 297 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.,
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w dniu 28 lipca 2021 r.,
kwestii przyjęcia wniosku skazanego o wznowienie postępowania zakończonego wyrokiem Sądu Apelacyjnego w (…) z dnia 22 września 2020 r., sygn. akt
II AKa (…), utrzymującego w mocy wyrok Sądu Okręgowego w W. z dnia 22 lipca 2019 r., sygn. akt XVIII K (…),
na podstawie art. 545 § 3 k.p.k.
p o s t a n o w i ł
odmówić przyjęcia wniosku wobec jego oczywistej bezzasadności.
UZASADNIENIE
W dniu 8 czerwca 2021 r. do Sądu Okręgowego w O. wpłynęło pismo R. M. W., w którym wnosił on o wszczęcie postępowania w celu zwolnienia go z pozostałej kary pozbawienia wolności. Jednocześnie podniósł, że nie ma dowodów winy na jego sprawstwo co do czynu z art. 286 i 297 k.k.
Pismem z dnia 10 czerwca 2021 r. Kierownik Sekretariatu IV Wydziału Penitencjarnego i Nadzoru Nad Wykonaniem Orzeczeń Karnych wezwał R. M. W. do uzupełnienia braków tego pisma poprzez podanie pełnej sygnatury sprawy, której pismo dotyczy i sądu, który wydał w niej orzeczenie.
W dniu 23 czerwca 2021 r. do Sądu Okręgowego w O. wpłynęło pismo R. M. W., w którym wskazał, że chodzi mu o sprawę XVIII K (…), prowadzoną przez Sąd Okręgowy w W., zaznaczając, że sprawa ta jest niewyjaśniona i zagmatwana.
Wyrokiem tego Sądu z dnia 22 lipca 2019 r., utrzymanym – w odniesieniu do wnioskodawcy – w mocy przez Sąd Apelacyjny w (…) wyrokiem z dnia
22 września 2020 r., R. M. W. został skazany za przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 297 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i wymierzono mu karę 2 lat pozbawienia wolności.
Postanowieniem z dnia 1 lipca 2021 r. Sąd Najwyższy oddalił kasację wywiedzioną przez obrońcę skazanego jako oczywiście bezzasadną (sygn.
II KK 175/21).
Pismo skazanego zostało potraktowane jako wniosek o wznowienie postępowania zakończonego wyrokiem Sądu Apelacyjnego w (…), wydanym w sprawie II AKa (…).
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Wniosek skazanego o wznowienie wskazanego postępowania sądowego jest oczywiście bezzasadny, co skutkuje rozstrzygnięciem o odmowie jego przyjęcia bez wzywania do usunięcia jego braków formalnych, w trybie art. 545 § 3 k.p.k.
Instytucja wznowienia postępowania należy do kręgu nadzwyczajnych środków zaskarżenia, których procesowe uruchomienie może nastąpić wyłącznie na podstawie przesłanek ściśle określonych w ustawie. Katalog okoliczności otwierających drogę do wystąpienia z inicjatywą wzruszenia prawomocnego rozstrzygnięcia zawierają przepisy art. 540 k.p.k., art. 540a k.p.k., art. 540b k.p.k., art. 542 § 3 k.p.k. (zob.: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018 r., sygn. akt III KO 25/18).
Przepis art. 545 § 3 k.p.k. przewiduje możliwość odmowy przyjęcia wniosku niepochodzącego od osoby wymienionej w art. 545 § 2 k.p.k. (adwokat, radca prawny, radca Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej) bez wzywania do usunięcia jego braków formalnych, jeżeli z treści wniosku, w szczególności odwołującego się do okoliczności, które były już rozpoznawane w postępowaniu o wznowienie postępowania, wynika jego oczywista bezzasadność. Uznanie wniosku o wznowienie za oczywiście bezzasadny będzie więc miało miejsce w sytuacjach, gdy w sposób oczywisty, rzucający się w oczy, wniosek taki oparty zostanie na innych podstawach niż te, które określone zostały w przepisach rozdziału 56 Kodeksu postępowania karnego lub też żadna ze wskazanych we wniosku okoliczności nie będzie się mieściła w katalogu przesłanek zawartych w art. 540 k.p.k., art. 540a k.p.k. lub art. 540b k.p.k. oraz gdy nie będzie wchodzić w grę działanie sądu z urzędu - art. 542 § 3 k.p.k. (zob.: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 10 maja 2018 r., III KO 8/18). Decydująca jest sama treść wniosku o wznowienie, który może być oczywiście bezzasadny
z różnych powodów. Ta oczywista bezzasadność wynikać więc może choćby z tego, że we wniosku wskazano podstawy wznowienia, które nie są przewidziane w ustawie albo z tego, że w ogóle nie wskazano żadnych podstaw wznowienia. Tak samo ocenić należy odwołanie się do określonej podstawy wznowieniowej przez jedynie formalnie jej przywołanie we wniosku, bez wskazywania, jakie konkretnie okoliczności przemawiają za wznowieniem postępowania (zob.: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018 r., III KO 25/18).
Lektura pisma skazanego potraktowanego jako wniosek o wznowienie postępowania nakazuje wręcz uznać ten wniosek za oczywiście bezzasadny. Powodami wyartykułowanymi w piśmie inicjującym niniejsze postępowanie,
a uzasadniającymi zdaniem skazanego złożenie wniosku jest prośba o wszczęcie postępowania w celu zwolnienia z pozostałej do odbycia kary oraz brak dowodów jego winy. Tymczasem okoliczności te nie stanowią żadnej z przesłanek wznowienia postępowania sądowego, dlatego też nie wymagają podjęcia pogłębionych rozważań w tej kwestii.
Ponadto, zdaniem autora wniosku, do jego skazania doszło w wyniku nieprawidłowo przeprowadzonego postępowania, w oparciu o niewłaściwy materiał dowodowy. Lektura akt sprawy w żadnym stopniu nie potwierdziła jednak tego, o czym mowa we wniosku i nie wykazała podstawy do wznowienia postępowania. Trudno oprzeć się wrażeniu, że wniosek skazanego jest działaniem instrumentalnym, podyktowanym chęcią uwolnienia się od odpowiedzialności karnej za popełnione przestępstwo.
Konkludując, R. M. W. nie wskazał żadnych okoliczności, które
w świetle regulacji art. 540 k.p.k., art. 540a k.p.k. oraz art. 540b k.p.k., uzasadniałyby przeprowadzenie postępowania wznowieniowego we wskazanej przez skazanego sprawie. Sąd Najwyższy nie dopatrzył się również zaistnienia na gruncie przedmiotowej sprawy innej podstawy obligującej Sąd Najwyższy do rozważenia możliwości wznowienia postępowania z urzędu w oparciu o przepis art. 542 § 3 k.p.k.
Z przytoczonych powodów Sąd Najwyższy orzekł jak na wstępie.
