Postanowienie SN z dnia 29 maja 2019 r., sygn. III CSK 180/17

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Małgorzata Manowska (przewodniczący)
‎SSN Jacek Grela (sprawozdawca)
‎SSN Kamil Zaradkiewicz

w sprawie z wniosku S. S.
‎przy uczestnictwie M. S.
‎o podział majątku wspólnego,
‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej

w dniu 29 maja 2019 r.,
‎skargi kasacyjnej uczestniczki

od postanowienia Sądu Okręgowego w K.
‎z dnia 6 grudnia 2016 r., sygn. akt II Ca […],

oddala skargę kasacyjną.

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w K. dokonał podziału majątku wspólnego byłych małżonków S. m.in. oddalając żądania uczestniczki: z tytułu zwrotu pożytków możliwych do uzyskania z najmu nieruchomości, położonej w K. przy ul. […], stanowiącej działkę nr […], obręb […], zabudowaną budynkiem mieszkalnym, objętą księgą wieczystą […]; z tytułu zwrotu nakładów z jej majątku odrębnego na majątek wspólny oraz zasądzenia od wnioskodawcy na jej rzecz kwoty 80.000 zł z tytułu poniesionej szkody.

Sąd podniósł m.in., że przedmiotowa nieruchomość stanowi współwłasność wnioskodawcy i uczestniczki w udziałach po 1/2 oraz że umową majątkową małżeńską z 29 listopada 1996 r. zainteresowani wyłączyli ustawową wspólność majątkową i wprowadzili ustrój rozdzielności majątkowej. Bezspornym było, że Sąd Okręgowy w K. wyrokiem z 27 listopada 2003 r. rozwiązał przez rozwód związek małżeński zainteresowanych.

W latach 1985 - 1989 małżonkowie wspólnie przebywali w Stanach Zjednoczonych w celach zarobkowych. Z uzyskanych pieniędzy dokonali zakupu działki przy ul. […] i wspólnie wybudowali na niej dom jednorodzinny. Nieruchomość małżonków była przedmiotem najmu przez P. […] S.A. do 30 kwietnia 2002 r. 12 czerwca 2002 r. uczestniczka zawarła z firmą D. […] umowę pośrednictwa w najmie tego domu. W okresie od l maja 2002 r. do 31 maja 2006 r. była zameldowana tam K. K. (pobyt czasowy od 16 marca 2004 r. do 16 czerwca 2004 r.). Ponadto we wskazanym okresie była zameldowana na pobyt stały uczestniczka (od 8 lipca 2002 r.) oraz wnioskodawca (od 18 maja 2006 r.), także M. T. na pobyt czasowy od 24 maja 2006 r. do 25 sierpnia 2008 r. Uczestniczka zawarła 12 marca 2004 r. z M. J. S. i K. K. umowę najmu części domu, składającej się z pokoju, łazienki, z używalnością pokoju dziennego, przedpokoju i kuchni na parterze budynku. Strony ustaliły wysokość czynszu na kwotę 800 zł. W dniu 25 września 2004 roku najemcy opuścili nieruchomość. Uczestniczka otrzymała od nich czynsz w łącznej kwocie 4.050 zł. W dniu 27 września 2004 r. pełnomocnik wnioskodawcy skierował do M. S. pismo, w którym poinformował go, że wnioskodawca będący współwłaścicielem przedmiotowej nieruchomości nie wyrażał zgody na jej wynajęcie. Wezwał go jednocześnie do zaprzestania korzystania z nieruchomości i do jej opuszczenia. W piśmie z 16 grudnia 2004 r. skierowanym do pełnomocnika uczestniczki, pełnomocnik wnioskodawcy wskazał, że nie uważa za niezbędne wynajmowanie nieruchomości. W dniu 6 października 2005 r. uczestniczka zawarła z M. G. umowę najmu, której przedmiotem była część nieruchomości. Strony ustaliły miesięczny czynsz na kwotę 1250 zł, a od maja 2006 r. na kwotę 1000 zł. W dniu 24 maja 2006 r. najemca wypowiedział umowę wobec braku porozumienia współwłaścicieli w zakresie jej wynajmowania. Sąd pierwszej instancji ustalił także, że w maju 2006 r. wnioskodawca zatrzymał się na terenie nieruchomości podczas pobytu Polsce. Dokonywał wówczas drobnych napraw. Konsekwencją jego działań było wypowiedzenie przez M. G. umowy najmu. Ponadto zezwolił M. T. na zamieszkanie w budynku i zameldował go. Stan taki trwał do kwietnia 2009 r. Wyrokiem z 16 kwietnia 2008 r. Sąd Rejonowy w K. oddalił powództwo uczestniczki o naruszenie posiadania. Z kolei Sąd Okręgowy w K., orzeczeniem z 11 grudnia 2008 r., zmienił ten wyrok w ten sposób, że przywrócił M. S. posiadanie przedmiotowej nieruchomości poprzez: nakazanie pozwanemu jej opróżnienia z osób reprezentujących jego prawa i z jego rzeczy, nakazanie pozwanemu opuszczenia nieruchomości i wydania jej powódce wraz z kluczami do budynku i wszystkich znajdujących się w nim pomieszczeń, a także od bramy wejściowej oraz nakazanie pozwanemu zaniechania dalszych naruszeń posiadania powódki.