Jak rozliczać VAT, gdy korzystamy z bonów – aktualne problemy

Od 2 lat obowiązują nowe zasady opodatkowania VAT przekazania bonów. Wcześniej zasadniczo tego typu zdarzenia były obojętne podatkowo. Obecnie wykształciła się już pewna praktyka stosowania nowych przepisów, dzięki czemu można rozwiązywać wiele problemów związanych z bonami, m.in. jak dokumentować sprzedaż bonów, czy istnieje obowiązek korekty, gdy nie wykorzystano bonu w terminie.

Warto przyjrzeć się tej problematyce, tym bardziej, że bony odgrywają w życiu gospodarczym coraz większą rolę (cele promocyjne, handlowe), także w kontekście aktualnej sytuacji pandemicznej i wzrostu znaczenia handlu internetowego.

1. Jak ustalić, z jakim rodzajem bonów mamy do czynienia

Przez bon należy rozumieć instrument, z którym wiąże się obowiązek jego przyjęcia jako wynagrodzenia lub części wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, w przypadku którego:

• • towary, które mają zostać dostarczone, lub
  • usługi, które mają zostać wykonane, lub
  • tożsamość potencjalnych dostawców lub usługodawców

są wskazane w samym instrumencie lub określone w powiązanej dokumentacji, w tym w warunkach wykorzystania tego instrumentu.

Nie przesądza tego sama nazwa, zresztą bonem w praktyce bywa np. kupon, talon, voucher, jak i inne instrumenty. Bon może mieć formę papierową, jak i np. elektroniczną, być kodem kreskowym itp.

Kluczowy jest tu podział na:

• bon jednego przeznaczenia (SPV) określany jako: bon, w przypadku którego miejsce dostawy towarów lub świadczenia usług, których bon dotyczy, oraz kwota należnego podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze z tytułu dostawy tych towarów lub świadczenia usług są znane w chwili emisji tego bonu oraz
• bon różnego przeznaczenia (MPV), za który uznany jest bon inny, niż bon jednego przeznaczenia.

Obrót bonem jednego przeznaczenia (SPV) jest zasadniczo traktowany jak obrót samym towarem czy usługą. Chodzi tu przede wszystkim o znajomość miejsca (państwa) opodatkowania oraz znajomość stawki VAT.