Rozliczenie podatkowe faktoringu pełnego przez faktoranta – przychody i koszty w CIT

Faktoring szeroko występuje w obrocie gospodarczym, jednak w dalszym ciągu sposób rozliczania przychodów i kosztów podatkowych budzi wątpliwości nie tylko podatników, ale i organów podatkowych i sądów, które prezentują różne stanowiska. Poniżej przedstawimy sposób rozliczenia w CIT faktoringu pełnego (tj. kiedy to faktor - np. bank - ponosi ryzyko niewypłacalności kontrahenta).

Rozpoznanie przychodu z tytułu przeniesienia (cesji) wierzytelności na faktora

Przez długi czas stanowiska organów podatkowych oraz sądów administracyjnych były niejednolite co do tego, czy należy rozpoznać przychód z tytułu przeniesienia wierzytelności na rzecz faktora. Początkowo sądy administracyjne oraz niektóre organy stały na stanowisku, iż zbycie wierzytelności (cesja) na rzecz faktora i otrzymanie zapłaty stanowi jedynie formę zapłaty za wierzytelność i nie stanowi odrębnego źródła przychodu (np. wyrok WSA w Olsztynie z 7 listopada 2019 r., sygn. I SA/Ol 560/19). Drugie stanowisko zakłada, że zbycie wierzytelności stanowi odrębne od pierwotnej wierzytelności źródło przychodu, zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o CIT czy art. 14 ust. 2 pkt 7ca ustawy o PIT (np. wyrok NSA z 22 marca 2011 r., sygn. II FSK 1948/09, wyrok NSA z 31 maja 2012 r., sygn. II FSK 2273/10). Obecnie w rozstrzygnięciach organów podatkowych i sądów administracyjnych dominuje pogląd drugi - który należy uznać za prawidłowy i zgodny z ww. przepisami. Należy mieć na uwadze, że wierzytelność jest prawem majątkowym, które również może podlegać dalszemu obrotowi. Sprzedaż wierzytelności (która powstała wskutek wykonania dostawy towaru) stanowi odrębne zdarzenie od sprzedaży towaru (nawet, jeśli dotyczy ona danej sprzedaży).