Bezumowne korzystanie z lokalu a VAT

Wskutek pandemii koronawirusa wielu przedsiębiorców wpadło w kłopoty finansowe, co odbiło się na rynku wynajmu lokali komercyjnych. Wynajmujący stanęli przed problemem braku płatności z tytułu wynajmowanych lokali. W przypadku wypowiedzianych umów najmu pojawiły się wątpliwości co do opodatkowania VAT kosztów odpowiadających czynszowi najmu i mediów, których nie regulowali najemcy, którzy nie opuścili na czas najmowanych lokali.

W przypadku wypowiedzenia umowy najmu, najemca powinien opuścić w wyznaczonym terminie lokal i odpowiednio uregulować koszty wynikające z umowy. Jednakże, w sytuacji której umowa już wygasła, a najemca lokalu wciąż z niego korzysta wbrew woli wynajmującego, wynajmujący może obciążać najemcę kosztami z tego tytułu. Koszty mogą odpowiadać czynszowi najmu, który byłby pobierany zgodnie z umową oraz należnościom z tytułu dostarczanych mediów lub innych kosztów jak np. ochrona lokalu, usługi sprzątania. Ponadto możliwe są kary umowne. Należy jednak zauważyć, że po skutecznym wypowiedzeniu najmu, tego rodzaju koszty nie są opłatami z tytułu umowy (świadczonej usługi), lecz mogą mieć charakter odszkodowania. W związku z tym, na gruncie podatku VAT powinny być traktowane inaczej, niż należności przysługujące z tytułu świadczenia usług na podstawie umowy.