Zatrudnianie nauczycieli w placówkach publicznych – jak uniknąć błędu

Stopień awansu zawodowego nauczyciela ma ścisły związek z podstawą nawiązania stosunku pracy, którą jest umowa o pracę albo mianowanie. Ma on także wpływ na czas trwania stosunku pracy - nieokreślony lub określony. Są jednak okoliczności ustawowe uzasadniające w przypadku każdego nauczyciela zatrudnienie terminowe.

Dyrektor publicznej placówki oświatowej może zatrudnić nauczyciela na podstawie umowy o pracę lub mianowania [art. 10 ust. 1 i art. 11 w zw. z art. 1 ust. 1 (lista typów placówek publicznych) ustawy z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela, dalej Karta Nauczyciela]. Przepisy tego aktu prawnego przesądzają również:

• kiedy ma być to zatrudnienie bezterminowe, a kiedy terminowe,
• w jakich okolicznościach dochodzi do przekształcenia zatrudnienia na czas określony w zatrudnienie na czas nieokreślny,
• na jakich warunkach dochodzi do zmiany podstawy nawiązania stosunku pracy z umowy o pracę w mianowanie.

Zasady zatrudniania według Karty Nauczyciela obowiązują zarówno w placówkach feryjnych, jak i nieferyjnych. Różnice w tym zakresie istnieją odnośnie do wielkości pensum (tygodniowy obowiązkowy wymiar zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych) oraz uprawnień urlopowych. Kodeks pracy stosuje się natomiast tylko w zakresie tu nieuregulowanym (art. 91c ust. 1 Karty Nauczyciela). Z kolei w ogóle niedopuszczalne jest wykorzystywanie regulacji Kodeksu cywilnego o umowach (np. zlecenia), na podstawie których nauczyciel świadczyłby pracę (wyrok SA w Białymstoku z 29 sierpnia 2018 r., III AUa 6/18). Umowy cywilnoprawne są dozwolone w placówkach niepublicznych, ale też przy spełnieniu restrykcyjnych kryteriów określonych w art. 10a ust. 2-3 Karty Nauczyciela (np. wykonywanie pracy w wymiarze nieprzekraczającym 4 godzin tygodniowo), jest to bowiem wyjątek od reguły zatrudnienia na podstawie Kodeksu pracy.

1. Wymagane kwalifikacje nauczyciela

1.1. Warunki dla kandydata na stanowisko nauczyciela

Każda osoba, której zostanie powierzone stanowisko nauczyciela, bez względu na stopień awansu zawodowego, musi spełniać trzy warunki (art. 9 ust. 1 Karty Nauczyciela). Pierwszy z nich to