Odliczanie VAT z tytułu wydatków związanych z samochodami – aktualne problemy praktyczne

Kwestia odliczania VAT z tytułu nabycia czy używania samochodu często wywołuje wątpliwości, mimo że przepisy VAT w tym zakresie od 6 lat pozostają bez zmian. Warto więc odświeżyć wiedzę na ten temat, tym bardziej że przynajmniej pewna część zagadnień została wyjaśniona dzięki orzecznictwu sądowemu. Przedstawiamy odpowiedzi na najczęściej  pojawiające się pytania.

1. Czy dealer samochodowy może odliczyć 100% VAT od nabycia auta demonstracyjnego

Pytanie

Czy dealer samochodowy może odliczać pełny VAT od zakupu samochodu demonstracyjnego, mimo że nie prowadzi ewidencji? Jak zmieni się sytuacja, gdy samochód zostanie sprzedany np. po 10 miesiącach, a VAT naliczony wyniósł 12 000 zł?

Odpowiedź

Nie. Obecnie można mówić o ukształtowanej linii orzeczniczej i praktyce, że nie ma możliwości odliczenia 100% podatku naliczonego od nabycia pojazdów demonstracyjnych. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy jest prowadzona ewidencja przebiegu i nastąpiło zgłoszenie pojazdu (VAT-26), jak również m.in. wprowadzono politykę zapobiegającą użyciu samochodu do celów prywatnych.

Jak przekonuje nas orzecznictwo, w stanie prawnym od 1 kwietnia 2014 r. do przepisów ustawy o VAT regulujących zasady odliczenia VAT od wydatków samochodowych wprowadzono wyrażenie „wyłącznie do odsprzedaży”. Jest ono bardziej precyzyjne niż we wcześniejszych regulacjach. Dlatego zdaniem sądów (zob. przykładowo wyroki NSA z 5 września 2018 r., sygn. akt I FSK 1543/16, czy z 10 maja 2017 r., sygn. akt I FSK 1287/15):

• samochody demonstracyjne z samej definicji nie są wyłącznie przeznaczone do odsprzedaży,
• wykorzystywanie w jakimś okresie samochodu do jego prezentacji, jazd próbnych itp., a dopiero potem do sprzedaży - sprawia, że nie można uznać, iż służył on wyłącznie do odsprzedaży (mamy tu natomiast do czynienia z „podwójnym” wykorzystaniem auta).

Gdy samochód jest sprzedawany w okresie korekty, to przepisy ustawy o VAT przewidują system korekt i możliwość odzyskania części VAT. Okres korekty to 60 miesięcy, gdy wartość początkowa przekracza 15 000 zł. Dlatego w przypadku jak ten podany w pytaniu podatnik może odzyskać część nieodliczonego VAT. Trzeba tu też mieć na uwadze zasadę, że gdy w okresie korekty nastąpi sprzedaż pojazdu samochodowego, uznaje się, iż wykorzystanie tego pojazdu zostało zmienione na wykorzystanie wyłącznie do działalności gospodarczej (do czynności opodatkowanych), aż do końca okresu korekty. Jak przeprowadzić taką korektę, pokazuje przykład.