Od kiedy należało stosować prewspółczynnik – konsekwencje wyroku TSUE

W Polsce przepisy dotyczące prewspółczynnika obowiązują od 2016 r., a w przypadku nieruchomości - od 2011 r. Do tej pory wśród podatników i sądów dominowało stanowisko, że przed wprowadzeniem tych przepisów podatnicy nie musieli stosować prewspółczynnika. Nie zgodził się z tym TSUE w wyroku z 8 maja 2019 r. w sprawie C‑566/17 (Związek Gmin Zagłębia Miedziowego w Polkowicach przeciwko Szefowi KAS). Uznał, że mimo braku przepisów podatnicy byli zobowiązani we własnym zakresie ustalać prewspółczynnik.

Zasadniczo art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, stanowiący implementację art. 168 dyrektywy 2006/112/WE, wskazuje, że prawo do odliczenia VAT jest związane jedynie z czynnościami opodatkowanymi VAT. Problemy pojawiają się w sytuacji, gdy dany podmiot wykonuje czynności opodatkowane i jednocześnie zwolnione z VAT lub w ogóle niepodlegające opodatkowaniu (działalność mieszana).

1. Jak polskie przepisy regulowały zasady ustalania prewspółczynnika

W Polsce do końca 2015 r. w przepisach ustawy o VAT nie było unormowanego zagadnienia określania tzw. preproporcji (prewspółczynnika). według niego ustalamy podstawę do odliczenia podatku naliczonego od wydatków służących działalności gospodarczej podatnika (opodatkowanej i zwolnionej) oraz innej działalności (niepodlegającej opodatkowaniu, czyli np. statutowej, czynności incydentalne). W 2011 r. wprowadzono tylko przepisy dotyczące ustalania prewspółczynnika dla nieruchomości.