Rachunkowość stowarzyszeń i fundacji w świetle rachunkowym i podatkowym

Stowarzyszenia i fundacje sporządzają za 2017 r. sprawozdania finansowe zgodnie z załącznikiem nr 6 do ustawy o rachunkowości. Oznacza to dla nich konieczność dostosowania do nowych wymogów zasad (polityki) rachunkowości, w tym zakładowego planu kont.

Polityka rachunkowości stowarzyszeń i fundacji polega na odzwierciedleniu specyfiki działalności tych jednostek, tj. ich celem nie jest osiągnięcie zysku, ale realizacja zadań statutowych. Oznacza to, że prowadzą one przede wszystkim działalność statutową, a tylko w celu realizacji zadań statutowych mogą ewentualnie prowadzić działalność gospodarczą.

Stowarzyszenie

Stowarzyszenie jest dobrowolnym, samorządnym, trwałym zrzeszeniem o celach niezarobkowych. Samodzielnie określa swoje cele, programy działania i struktury organizacyjne oraz uchwala akty wewnętrzne dotyczące jego działalności, opierając ją na pracy społecznej swoich członków. Do prowadzenia swych spraw może także zatrudniać pracowników, w tym swoich członków. Zrzeszenie takie jest zatem grupą osób, które postanawiają wspólnie działać społecznie.

Typ stowarzyszenia zależy od osób je zakładających. Może to być:

stowarzyszenie zarejestrowane, które podlega obligatoryjnemu zarejestrowaniu w Krajowym Rejestrze Sądowym i otrzymuje osobowość prawną po wpisie do tego rejestru, lub

stowarzyszenie zwykłe, które nie wymaga rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym i nie posiada osobowości prawnej.

Generalnie stowarzyszenia to zrzeszenia o celach niezarobkowych. Jednak w myśl zapisów ustawy stowarzyszenie może prowadzić działalność gospodarczą. Przy czym działalności gospodarczej nie może prowadzić stowarzyszenie zwykłe. Stowarzyszenie zwykłe uzyskuje środki na działalność ze składek członkowskich, darowizn, spadków, zapisów, dochodów z majątku stowarzyszenia oraz ofiarności publicznej.

Fundacja

Fundacja jest instytucją, której podstawą istnienia jest majątek przeznaczony przez jej założyciela na określony cel społeczny. Zgodnie z zapisami ustawy o fundacjach fundacja może być ustanowiona dla realizacji zgodnych z podstawowymi interesami Rzeczypospolitej Polskiej celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, w szczególności takich jak: