Jak rozliczyć e-usługi w VAT

Obecnie coraz większa grupa podatników świadczy swoje usługi przez Internet. Dotyczy to m.in. lekarzy, psychologów czy dietetyków. Normą jest świadczenie usług szkoleniowych on-line. W związku z tym powstaje wiele pytań. Czy można stosować zwolnienie przewidziane dla tego rodzaju usług stacjonarnych oraz gdzie jest miejsce ich świadczenia, gdy usługodawca korzysta z zagranicznych serwerów?

Rozważania należy rozpocząć od ustalenia, czy e-usługa lekarza, psychologa lub dietetyka może korzystać ze zwolnienia z VAT, gdy miejsce jej świadczenia jest w kraju. To samo dotyczy usług szkoleniowych świadczonych przez Internet.

1. Jak zaklasyfikować usługi świadczone przez Internet

Analiza e-usług nasuwa wątpliwości, czy sam fakt świadczenia usługi przez Internet powoduje, że nie możemy jej zaliczyć do usług medycznych bądź szkoleniowych.

1.1 Usługi medyczne i psychologiczne świadczone przez Internet

Ze zwolnienia może korzystać usługa w zakresie opieki medycznej służąca profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia (art. 43 ust. 1 pkt 18 lub 19 ustawy o VAT).

W przeszłości zdaniem organów podatkowych i sądów usług świadczonych przez Internet zasadniczo nie można uznać za usługi medyczne ze względu na brak bezpośredniego kontaktu, co uniemożliwia osobiste zbadania pacjenta. Świadczący usługę opiera się wyłącznie na informacjach od niego.

W wyroku WSA w Poznaniu z 8 sierpnia 2013 r. (sygn. akt I SA/Po 245/13) z czytamy:

Zdaniem sądu usługa w zakresie opieki medycznej by uznać ją za wykonaną lege artis wymaga przynajmniej, co wynika nawet z zasad doświadczenia, rzetelnego ustalenia, czy jest konieczna dla osiągnięcia zamierzonego celu. Niezbędna jest więc możliwość oceny stanu zdrowia pacjenta w celu postawienia prawidłowej diagnozy oraz zaordynowania odpowiedniego, dostosowanego do wymogów konkretnej osoby postępowania terapeutycznego.

(…) Nie można więc świadczyć usług w zakresie opieki medycznej, bez wnikliwego zbadania danej osoby, jej obserwacji oraz opieki nad nią w procesie działań medycznych, a to podstawowe warunki definiujące te usługi