(1)

Unia zawarła Konwencję Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej (zwaną dalej „Konwencją”) w drodze decyzji Rady (UE) 2023/1075 (1) - w odniesieniu do instytucji i administracji publicznej Unii oraz w drodze decyzji Rady (UE) 2023/1076 (2) - w odniesieniu do kwestii związanych ze współpracą wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych, do azylu i zasady non-refoulement, w zakresie, w jakim kwestie te objęte są zakresem wyłącznych kompetencji Unii. Konwencja weszła w życie w odniesieniu do Unii w dniu 1 października 2023 r.

(2)

Zgodnie z art. 66 ust. 1 Konwencji zadaniem Grupy Ekspertów do spraw Przeciwdziałania Przemocy wobec Kobiet i Przemocy Domowej (zwanej dalej „GREVIO”) jest czuwanie nad wdrażaniem Konwencji przez Strony. Zgodnie z art. 68 ust. 3 Konwencji dalsza procedura oceny, następująca po dokonanej przez GREVIO procedurze oceny wyjściowej dotyczącej przedłożonych przez Strony sprawozdań w sprawie środków ustawodawczych i innych środków mających na celu wdrożenie Konwencji, dzieli się na cykle (zwane dalej „cyklami oceny tematycznej”). Zgodnie z art. 68 ust. 11 Konwencji GREVIO ma przyjąć sprawozdanie i wnioski dotyczące działań podjętych przez daną Stronę. Zgodnie z art. 68 ust. 12 Konwencji na podstawie sprawozdania i konkluzji GREVIO Komitet Stron, ustanowiony art. 67 Konwencji (zwany dalej „Komitetem Stron”), może przyjąć zalecenia skierowane do danej Strony.

(3)

Pierwszy cykl oceny tematycznej, zatytułowany „Budowanie zaufania poprzez zapewnianie wsparcia, ochrony i sprawiedliwości”, rozpoczął się w 2022 r. i będzie trwać w latach 2023-2031. Ocena ta dotyczy 19 postanowień Konwencji, a mianowicie art. 7, 8, 11, 12, 14, 15, 16, 18, 20, 22, 25, 31, 48, 49, 50, 51, 52, 53 i 56, oraz wdrażania postanowień Konwencji, które mają zastosowanie również do Unii w odniesieniu do jej instytucji i administracji publicznej.

(4)

We wrześniu 2024 r. Sekretariat Komitetu Stron udostępnił Stronom projekt decyzji IC-CP(2024)10 w sprawie zaleceń, które mają zostać przyjęte w świetle sprawozdań GREVIO przyjętych w ramach pierwszego cyklu oceny tematycznej (zwany dalej „projektem decyzji”). Projekt decyzji przewiduje procedurę przyjmowania i nadzorowania wdrażania zaleceń przez Komitet Stron oraz zawiera wzór zalecenia. Projekt decyzji zostanie omówiony i, w miarę możliwości, przyjęty na 17. posiedzeniu Komitetu Stron w dniu 17 grudnia 2024 r.

(5)

Unia posiada wyłączne kompetencje do przyjmowania zobowiązań określonych w Konwencji w odniesieniu do swoich instytucji i administracji publicznej, w zakresie art. 336 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. W swojej opinii 1/19 (3) Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej potwierdził, że znacząca część zobowiązań wynikających z Konwencji, odnoszących się do przyjęcia środków zapobiegawczych i ochronnych, jest zasadniczo wiążąca dla Unii w odniesieniu do pracowników jej administracji oraz osób odwiedzających pomieszczenia i budynki jej instytucji, agencji i organów.

(6)

Należy ustalić stanowisko, które ma być zajęte w imieniu Unii w ramach Komitetu Stron, ponieważ projekt decyzji określa procedurę przyjmowania i nadzorowania wdrażania zaleceń skierowanych do Stron w odniesieniu do kwestii związanych z instytucjami Unii i jej administracją publiczną. Zalecenia te będą mogły mieć decydujący wpływ na treść prawa Unii, ponieważ mogą rzutować na wykładnię odnośnych postanowień Konwencji w przyszłości.

(7)

Projekt decyzji przewiduje, że zalecenia mają ograniczać się do najpilniejszych kwestii, które GREVIO wskazała w swoich sprawozdaniach. Kwestie te obejmują niedociągnięcia, które GREVIO uważa za wymagające natychmiastowego podjęcia działań, wskazane poprzez użycie czasownika „wzywa”, a także te kwestie, którymi zdaniem GREVIO należy się zająć w najbliższej przyszłości, wprowadzone czasownikiem „zdecydowanie zachęca”, obejmujące wszystkie rozdziały Konwencji.

(8)

Projekt decyzji przewiduje, że Komitet Stron ma nadzorować wdrażanie zaleceń, zwracając się do danej Strony o przedłożenie pisemnego sprawozdania na temat środków wprowadzonych w okresie trzech lat od przyjęcia zaleceń. Zgodnie z projektem decyzji Komitet Stron może następnie podjąć decyzję o niepodejmowaniu żadnych dalszych kroków w ramach sprawowanego przez niego nadzoru, aby nie zbiegły się one w czasie z przyszłymi cyklami oceny tematycznej.

(9)

Projekt decyzji przewiduje, że - w celu uwzględnienia wniosków GREVIO w całości - w zaleceniach ma być zaznaczone, że dana Strona powinna wdrożyć pozostałe, mniej pilne propozycje GREVIO, a także należy zachęcić tę Stronę do kontynuowania dialogu z GREVIO.

(10)

Unia powinna przychylić się do projektu decyzji, ponieważ zawarta w nim procedura jest zgodna z procedurą oceny wyjściowej na podstawie art. 68 Konwencji, która okazała się skuteczna i zapewnia skuteczne wdrożenie wszystkich postanowień wybranych do oceny tematycznej, a jednocześnie pozwala uniknąć nakładania się w czasie procesów monitorowania.

(11)

Stanowisko Unii w ramach Komitetu Stron powinno zatem polegać na poparciu przyjęcia projektu decyzji, w tym proponowanego wzoru zalecenia zamieszczonego w dodatku I do tego projektu.

(12)

Aby zapewnić niezbędną elastyczność podczas posiedzenia Komitetu Stron, należy przewidzieć możliwość uzgodnienia w imieniu Unii określonych zmian w projekcie decyzji bez kolejnej decyzji Rady,