(1)

Na podstawie art. 44 ust. 2 akapit drugi lit. a) rozporządzenia (UE) 2021/2116 od dnia 16 października do dnia 30 listopada państwa członkowskie mogą wypłacać zaliczki w wysokości do 50 % z tytułu interwencji w formie płatności bezpośrednich oraz w odniesieniu do środków, o których mowa w rozdziale IV rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 228/2013 (2) i w rozdziale IV rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 229/2013 (3). Na podstawie art. 44 ust. 2 akapit drugi lit. b) rozporządzenia (UE) 2021/2116 przed dniem 1 grudnia państwa członkowskie mogą wypłacać zaliczki w wysokości do 75 % z tytułu interwencji obszarowych i interwencji z tytułu zwierząt w ramach rozwoju obszarów wiejskich na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2115 (4).

(2)

Na podstawie art. 44 ust. 6 rozporządzenia (UE) 2021/2116, na wniosek państwa członkowskiego, w razie sytuacji nadzwyczajnej Komisja może przyjmować akty wykonawcze przewidujące odstępstwo od art. 44 ust. 2 tego rozporządzenia w takim zakresie i na taki okres, w jakim jest to absolutnie niezbędne.

(3)

Na posiedzeniu Rady ds. Rolnictwa i Rybołówstwa w dniu 15 lipca 2024 r. państwa członkowskie zwróciły się do Komisji o wprowadzenie odstępstwa od art. 44 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2021/2116, aby umożliwić państwom członkowskim wypłacanie zwiększonych zaliczek w celu zaradzenia sytuacji nadzwyczajnej, która powstała w wyniku wyjątkowego zbiegu niekorzystnych zdarzeń, w tym trwającej rosyjskiej inwazji na Ukrainę, konsekwencji konfliktów na Bliskim Wschodzie, a także ekstremalnych zdarzeń pogodowych w Europie Środkowej, Południowej i Wschodniej. Na wspólnym posiedzeniu Komitetu ds. Funduszy Rolniczych, Komitetu ds. Wspólnej Polityki Rolnej i Komitetu ds. Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych w dniu 24 lipca 2024 r. państwa członkowskie potwierdziły, że ich producenci rolni napotykają problemy z płynnością ze względu na zbieg niekorzystnych zdarzeń, które miały wpływ na ceny środków produkcji rolnej i towarów rolnych. Państwa członkowskie zwróciły się do Komisji o przyjęcie aktów wykonawczych przewidujących odstępstwo od art. 44 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2021/2116, aby umożliwić wypłatę zwiększonych zaliczek w przypadku wszystkich interwencji i środków w odniesieniu do roku składania wniosków 2024.

(4)

Trwająca rosyjska inwazja na Ukrainę i konflikty na Bliskim Wschodzie mogą przedłużyć okres występowania obecnych trudności, takich jak wysokie ceny nakładów, oraz spowodować nowe zakłócenia w międzynarodowym handlu towarami, w tym przekierowanie handlu, co doprowadzi do wyższych kosztów transportu i opóźnień. Takie zmiany i niepewność wywierają presję wzrostową na ceny nakładów. Wydarzenia te zakłócają również strukturę handlu i znacząco wpływają na ceny towarów rolnych i rynki rolne.

(5)

We wszystkich sektorach rolnictwa ceny nakładów, takich jak energia i nawozy, utrzymują się na wysokim poziomie. W Unii ceny innych nakładów dla rolników i podmiotów łańcucha żywnościowego, takich jak na przykład środki ochrony roślin, środki ochrony zdrowia zwierząt, maszyny i opakowania, wzrosły wraz z ogólną inflacją. Ceny towarów rolnych, m.in. zbóż i pasz, pozostają jednak stosunkowo niskie, co zmniejsza marże zysku rolników. W niektórych państwach członkowskich sytuacja stała się szczególnie trudna, ponieważ stosunek cen nakładów do cen towarów uległ dalszemu pogorszeniu w porównaniu z 2023 r., zwłaszcza w przypadku producentów zbóż i pasz.

(6)

Ponadto oczekuje się, że niedawne niekorzystne zjawiska meteorologiczne, takie jak nadmierne opady deszczu, późne przymrozki i lokalne powodzie w niektórych regionach oraz deficyt wody, a także fale upałów w niektórych regionach Europy Środkowej, Południowej i Wschodniej, będą miały negatywny wpływ na plony.

(7)

Okoliczności te prawdopodobnie spowodują problemy z płynnością wśród producentów rolnych w całej Unii, biorąc pod uwagę, że niekorzystne zdarzenia mają wpływ na ceny środków produkcji i towarów rolnych. Sytuację pogarszają wysokie stopy procentowe na europejskich rynkach finansowych. W związku z tymi okolicznościami państwa członkowskie powinny mieć możliwość wypłacania zwiększonych zaliczek w odniesieniu do roku składania wniosków 2024, aby rozwiązać problemy z płynnością, które prawdopodobnie dotkną producentów rolnych w całej Unii.

(8)

Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Komitetu ds. Funduszy Rolniczych, Komitetu ds. Wspólnej Polityki Rolnej oraz Komitetu ds. Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych,