(1)

W rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) 2021/808 (2) ustanowiono przepisy dotyczące wydajności metod analitycznych w odniesieniu do pozostałości substancji farmakologicznie czynnych stosowanych u zwierząt, od których lub z których pozyskuje się żywność, interpretacji wyników oraz metod stosowanych do pobierania próbek.

(2)

Rozporządzenie wykonawcze (UE) 2021/808 dotyczy między innymi kryteriów wydajności metod analitycznych w odniesieniu do pozostałości substancji farmakologicznie czynnych w paszy. Należy jednak wyjaśnić, że to rozporządzenie wykonawcze dotyczy wyłącznie metod stosowanych do weryfikacji zgodności z niektórymi przepisami określającymi poziomy regulacyjne w paszy, ujętej w wieloletnich krajowych planach kontroli w dziedzinie pozostałości substancji farmakologicznie czynnych, o których to planach mowa w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) 2022/1646 (3), a nie dotyczy metod stosowanych do weryfikacji zgodności z przepisami dotyczącymi zanieczyszczenia krzyżowego przeciwdrobnoustrojowymi substancjami czynnymi w paszy niedocelowej, o których mowa w rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) 2024/1229 (4). Należy odpowiednio zmienić zakres stosowania rozporządzenia wykonawczego (UE) 2021/808.

(3)

Od czasu przyjęcia rozporządzenia wykonawczego (UE) 2021/808 zaktualizowano szereg norm międzynarodowych. Aby zapewnić, by stosowne odniesienia pozostały dokładne, należy je odpowiednio zaktualizować.

(4)

W celu zapewnienia odpowiedniej kontroli kryteriów wydajności należy wyraźnie zaznaczyć w rozporządzeniu wykonawczym (UE) 2021/808, że wszelkie odstępstwa od ustalonych kryteriów technicznych powinny być dokumentowane i analizowane z zachowaniem identyfikowalnych dowodów. Wymóg ten należy zatem dodać do wymogów ogólnych dotyczących metod analitycznych.

(5)

Zakończył się okres przejściowy w odniesieniu do niektórych przepisów określonych w art. 7 rozporządzenia wykonawczego (UE) 2021/808. W związku z tym artykuł ten należy odpowiednio zmienić.

(6)

Aby poprawić czytelność wymogów ogólnych dotyczących metod potwierdzających, niektóre części stosownych przepisów powinny zostać ujęte w specjalnym podrozdziale odnoszącym się do szczególnego zastosowania chromatografii równoległej.

(7)

W oparciu o doświadczenia zdobyte podczas wdrażania rozporządzenia wykonawczego (UE) 2021/808 współczynnik zmienności w warunkach powtarzalności w niektórych przypadkach nie może spełniać wymogów określonych w odniesieniu do ich precyzji, a zatem wymóg ten należy zmienić, aby uwzględnić warunki odtwarzalności.

(8)

Zgodnie z charakterystyką wydajności możliwe są trzy różne rodzaje metod przesiewowych. Mimo że w rozporządzeniu wykonawczym (UE) 2021/808 zdefiniowano metody jakościowe i ilościowe, brakuje wyjaśnienia półilościowej metody przesiewowej. Do klasyfikacji metod analitycznych należy zatem dodać wyjaśnienie tego rodzaju metody.

(9)

Wymogi dotyczące przeprowadzania szeregu indywidualnych doświadczeń dla każdej większej zmiany odnoszą się obecnie do odporności. Ponieważ w przypadku większej zmiany również pozostałe elementy charakterystyki wydajności mają być sprawdzane, należy podać odniesienie do wszystkich niezbędnych elementów charakterystyki wydajności i w związku z tym należy odpowiednio zmienić stosowne przepisy.

(10)

W przypadku niedozwolonej substancji farmakologicznie czynnej wymagana jest walidacja stężenia równego 0,5-krotności punktów odniesienia dla działań kontrolnych (RPA). Czasami jednak nie jest to racjonalnie osiągalne, ponieważ stężenie jest zbyt niskie z analitycznego punktu widzenia, i w związku z tym stężenie równe 0,5-krotności RPA można zastąpić najniższym stężeniem równym 0,5-1,0-krotności RPA, które jest racjonalnie osiągalne. W niektórych przypadkach najniższy poziom skalibrowany może być niższy niż 0,5-krotność RPA, w związku z czym w odpowiednich przypisach należy dodać możliwość walidacji na tym poziomie stężenia.

(11)

Aby wyjaśnić całkowitą liczbę replik wymaganych do określenia powtarzalności i odtwarzalności wewnątrzlaboratoryjnej, liczba ta powinna być wyraźnie wymieniona w odpowiednich podkategoriach.

(12)

Walidację metod analitycznych można przeprowadzać według modeli alternatywnych, stosując plan doświadczeń. Obecnie dostępna jest norma międzynarodowa ISO/TS 23471:2022, a zatem odniesienie do niej należy dodać jako kolejną możliwość obliczania elementów charakterystyki metody.

(13)

Przy oznaczaniu stabilności analitu podejście izochroniczne umożliwia lepsze określenie potencjalnej niestabilności analitu, jak również oszacowanie odpowiednich okresów przechowywania. Podejście to należy zatem dodać do wariantów oznaczania stabilności analitu.

(14)

Podczas wdrażania rozporządzenia wykonawczego (UE) 2021/808 procedura opisująca oznaczanie stabilności analitu w matrycy była interpretowana na różne sposoby. Należy zatem doprecyzować tę procedurę, w szczególności jeśli chodzi o etapy wzbogacania analitu i stosowanie odpowiednich określeń podwielokrotności i części.

(15)

Obecnie obliczanie zdolności wykrywania w badaniach przesiewowych (CCβ) w ramach metody 2 w przypadku niedopuszczonych lub zakazanych substancji farmakologicznie czynnych obejmuje jedynie sytuacje, w których wybrane przesiewowe stężenie docelowe daje najwyżej 5 % wyników fałszywie zgodnych. Należy zatem dodać przepis dotyczący przypadku, w którym odsetek wyników fałszywie zgodnych jest wyższy niż 5.

(16)

W przypadku metod przesiewowych podaje się jedynie CCβ dla pojedynczej substancji. Dodatkowy przepis dotyczący sumy CCβ, zawarty w przepisach dotyczących obliczania CCβ, jest zatem zbędny i powinien zostać uchylony.

(17)

Konieczność ustalenia odzysku bezwzględnego metody zależy od niedostępności wzorca wewnętrznego lub od tego, czy stosuje się kalibrację z użyciem wzorca przygotowanego z matrycy wzbogaconej przed ekstrakcją. Obecne brzmienie - że odzysk bezwzględny metody należy ustalić wówczas, gdy nie zastosowano żadnego wzorca wewnętrznego ani kalibracji z użyciem wzorca przygotowanego z matrycy wzbogaconej przed ekstrakcją - może być mylące, ponieważ można je interpretować w ten sposób, że oba przypadki występują razem, podczas gdy tylko jeden z dwóch warunków jest wystarczający do ustalenia odzysku bezwzględnego.

(18)

Jeżeli chodzi o względne efekty matrycowe, wartość współczynnika zmienności odnosi się obecnie do maksymalnej wartości procentowej wyrażonej liczbowo bez różnicowania ułamków masowych. Ponieważ w tabeli 2 w załączniku I do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2021/808 przedstawiono różne dopuszczalne współczynniki zmienności w zależności od różnych ułamków masowych, dopuszczalny współczynnik zmienności powinien odnosić się do wartości wymienionych w tej tabeli.

(19)

Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie wykonawcze (UE) 2021/808.

(20)

Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Roślin, Zwierząt, Żywności i Pasz,

1)

pkt 1.2.1 otrzymuje brzmienie:

„1.2.1. Wymogi ogólne dotyczące metod potwierdzających

W przypadku substancji zakazanych lub niedopuszczonych wartość CCα powinna pozostawać na najniższym racjonalnie osiągalnym poziomie. Wartość CCα w odniesieniu do substancji zakazanych lub niedopuszczonych, dla których ustanowiono punkt odniesienia dla działań kontrolnych zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2019/1871, powinna być równa temu punktowi lub od niego niższa.

W przypadku substancji dopuszczonych wartość CCα powinna być wyższa niż MLP lub MZ, jednak możliwie najbardziej zbliżona do tych wartości.

Do celów potwierdzenia należy stosować wyłącznie te metody analityczne, co do których można wykazać w udokumentowany, możliwy do prześledzenia sposób, że są zwalidowane i posiadają współczynnik wyników fałszywie niezgodnych (błąd α) niższy lub równy 1 % w przypadku substancji zakazanych lub niedopuszczonych bądź niższy lub równy 5 % w przypadku substancji dopuszczonych.

Metody potwierdzające dostarczają informacji na temat strukturalnego składu chemicznego analitu. W rezultacie metody potwierdzające oparte wyłącznie na analizie chromatograficznej bez wykrywania metodą spektrometrii mas nie są same w sobie odpowiednie do wykorzystania jako metody potwierdzające w odniesieniu do zakazanych lub niedopuszczonych substancji farmakologicznie czynnych. Jeżeli metoda spektrometrii mas nie jest odpowiednia dla substancji dopuszczonych, można zastosować inne metody, takie jak HPLC-DAD i HPLC-FLD, lub ich połączenie.

Jeżeli jest to wymagane w ramach metody potwierdzającej, do badanej części na początku procedury ekstrakcji dodaje się odpowiedni wzorzec wewnętrzny. W zależności od dostępności należy stosować albo trwałe, izotopowo oznaczone postaci analitu, które są w szczególności odpowiednie do wykrywania metodą spektrometrii mas, albo analogi, które pod względem budowy są bardzo podobne do analitu.”;

2)

między pkt 1.2.1 i 1.2.2 dodaje się pkt 1.2.1a w brzmieniu:

„1.2.1a. Szczególne zastosowanie chromatografii równoległej w przypadku niedostępnego wzorca wewnętrznego

Jeżeli nie można wykorzystać żadnego odpowiedniego wzorca wewnętrznego, preferowanym sposobem potwierdzenia identyfikacji analitu jest chromatografia równoległa (*). W tym przypadku uzyskuje się tylko jeden pik, przy czym powierzchnia piku jest równoważna ilości dodanego analitu. Jeżeli jest to niewykonalne, stosuje się wzorzec przygotowany w ekstrakcie z matrycy lub wzorzec przygotowany z matrycy wzbogaconej przed ekstrakcją.

(*) Chromatografia równoległa oznacza procedurę, w ramach której przed etapem (etapami) chromatografii ekstrakt próbki dzielony jest na dwie części. Część pierwsza jest poddawana badaniu chromatograficznemu bez zmian. Część drugą miesza się z wzorcem analitycznym, który ma zostać zmierzony. Następnie mieszaninę tę również poddaje się badaniu chromatograficznemu. Ilość dodanego wzorca analitycznego musi być podobna do szacunkowej ilości analitu w ekstrakcie. Chromatografia równoległa ma na celu poprawę identyfikacji analitu w przypadku użycia metod chromatograficznych, w szczególności jeżeli nie można wykorzystać żadnego odpowiedniego wzorca wewnętrznego.”;"

3)

w pkt 1.2.2.2 zdanie pod tabelą 2 otrzymuje brzmienie:

„W przypadku analiz prowadzonych w warunkach powtarzalności współczynnik zmienności w warunkach powtarzalności wynosi zwykle mniej niż dwie trzecie wartości wskazanych w tabeli 2 i nie może wynosić więcej niż współczynnik zmienności w warunkach odtwarzalności.”;

4)

pkt 1.2.3 otrzymuje brzmienie:

„1.2.3. Wymogi dotyczące oznaczania metodą chromatografii

1.2.3.1. Minimalny dopuszczalny czas retencji

W przypadku chromatografii cieczowej (LC) lub gazowej (GC) minimalny dopuszczalny czas retencji dla badanego analitu lub badanych analitów wynosi dwukrotność czasu retencji odpowiadającego objętości martwej kolumny.

1.2.3.2. Czas retencji analitu w ekstrakcie

Czas retencji analitu w ekstrakcie odpowiada czasowi retencji wzorca kalibracji, wzorca przygotowanego w ekstrakcie z matrycy lub wzorca przygotowanego z matrycy wzbogaconej przed ekstrakcją, z dokładnością ± 0,1 min. W przypadku szybkiej chromatografii, gdy czas retencji jest krótszy niż 2 minuty, dopuszczalne jest odchylenie wynoszące poniżej 5 % czasu retencji.

1.2.3.3. Czas retencji w przypadku zastosowania wzorca wewnętrznego

W przypadku zastosowania wzorca wewnętrznego stosunek chromatograficznego czasu retencji analitu do czasu retencji wzorca wewnętrznego, tj. względny czas retencji analitu, odpowiada czasowi retencji wzorca kalibracji, wzorca przygotowanego w ekstrakcie z matrycy lub wzorca przygotowanego z matrycy wzbogaconej przed ekstrakcją przy maksymalnym odchyleniu wynoszącym 0,5 % w przypadku chromatografii gazowej i 1 % w przypadku chromatografii cieczowej dla metod zwalidowanych od dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.”;

5)

tabela 5 w pkt 2.1 otrzymuje brzmienie:

„Tabela 5

Klasyfikacja metod analitycznych według elementów charakterystyki wydajności, które należy ustalić

6)

pkt 2.2.1 otrzymuje brzmienie:

„2.2.1. Walidacja konwencjonalna

Obliczanie parametrów zgodnie z metodami konwencjonalnymi wymaga przeprowadzenia szeregu indywidualnych doświadczeń (zob. tabela 5 w niniejszym załączniku). Dla większych zmian należy zweryfikować ciągłość ważności charakterystyki wydajności. W przypadku metod wieloanalitowych kilka analitów można analizować równocześnie, o ile uprzednio wykluczy się ewentualne istotne interferencje. W podobny sposób można oznaczyć szereg elementów charakterystyki wydajności. W związku z tym, aby zminimalizować obciążenie pracą, zaleca się łączenie doświadczeń w największym możliwym zakresie (np. powtarzalność i odtwarzalność wewnątrzlaboratoryjną ze specyficznością, analizą próbek zerowych w celu oznaczenia decyzyjnej wartości granicznej na potrzeby potwierdzenia i badaniem specyficzności).”;

7)

pkt 2.2.1.2 ppkt 1 lit. a) otrzymuje brzmienie:

(**) Jeżeli w przypadku niedozwolonej substancji farmakologicznie czynnej walidacja stężenia równego 0,5-krotności RPA nie jest racjonalnie osiągalna, stężenie równe 0,5-krotności RPA można zastąpić najniższym stężeniem równym 0,5-1,0-krotności RPA, które jest racjonalnie osiągalne, lub LCL w przypadku gdy wynosi on więcej niż 0,5-krotność RPA.”;"

8)

w pkt 2.2.1.3 wprowadza się następujące zmiany:

9)

w pkt 2.2.1.4 wprowadza się następujące zmiany:

10)

w pkt 2.2.2 zdanie pod tabelą 6 otrzymuje brzmienie:

„Obliczanie elementów charakterystyki metody odbywa się zgodnie z opisem w Jülicher et al. (*****) lub w ISO/TS 23471:2022 (******).

(*****) Jülicher, B., Gowik, P. i Uhlig, S., „Assessment of detection methods in trace analysis by means of a statistically based in-house validation concept” (Ocena metod wykrywania w analizie śladowej na podstawie opartej na statystyce koncepcji wewnętrznej walidacji), 1998, Analyst, 123, s. 173."

(******) ISO/TS 23471:2022 Układy doświadczalne do celów oceny niepewności - Stosowanie układów opartych na czynnikach do określania funkcji niepewności.”;"

11)

pkt 2.5 akapit trzeci otrzymuje brzmienie:

„W przypadku gdy wymagane dane dotyczące stabilności nie są dostępne, należy zastosować poniższe podejścia. Ponadto również stosowanie podejścia izochronicznego (*******) ze schematem temperatury przechowywania podobnym do tego, który przedstawiono w tabeli 7 w niniejszym załączniku, umożliwia określenie potencjalnych niestabilności analitu, a także oszacowanie odpowiednich okresów przechowywania, i takie podejście również można wykorzystać.

(*******) Lamberty, A., Schimmel, H. i Pauwels, J., „The study of the stability of reference materials by isochronous measurements” (Badanie stabilności materiałów odniesienia za pomocą pomiarów izochronicznych), 1998, Fres. J. Anal. Chem. 360, s. 359.”;"

12)

pkt 2.5.2 otrzymuje brzmienie:

„2.5.2. Oznaczanie stabilności analitu lub analitów w matrycy

13)

w pkt 2.7 wprowadza się następujące zmiany:

14)

pkt 2.9 akapit pierwszy otrzymuje brzmienie:

„Nie trzeba ustalać odzysku bezwzględnego metody, jeżeli dostępny jest wzorzec wewnętrzny, kalibracja z użyciem wzorca przygotowanego z matrycy wzbogaconej przed ekstrakcją lub oba wymienione. We wszystkich pozostałych przypadkach należy ustalić odzysk bezwzględny metody.”;

15)

pkt 2.10 akapit ostatni otrzymuje brzmienie:

„Współczynnik zmienności dla MF (wzorca znormalizowanego dla IS) nie może być większy od wartości wymienionych w tabeli 2 w niniejszym załączniku.”;

16)

rozdział 3 akapit trzeci otrzymuje brzmienie:

„Podczas rutynowych analiz preferowaną formą dowodu potwierdzającego wydajność metody jest analiza certyfikowanego materiału odniesienia (CRM). Ponieważ CRM, które zawierają odpowiednie anality przy wymaganych poziomach stężenia, są rzadko dostępne, jako wariant alternatywny można wykorzystać również materiały odniesienia dostarczone i scharakteryzowane przez laboratoria referencyjne UE lub laboratoria posiadające akredytację ISO/IEC 17043:2023 (********). Innym wariantem alternatywnym są wewnętrzne materiały odniesienia podlegające regularnej kontroli.

(********) ISO/IEC 17043:2023 Ocena zgodności - Ogólne wymagania dotyczące badania biegłości.”."